گزارش ، متحد سابق، مرد پرقدرت ترکیه را به چالش می کشد - مجله سرگرمی

به گزارش گروه بین الملل خبرنگاران، احمد داوود اوغلو نخست وزیر پیشین ترکیه که زمانی نه چندان دور حکم دست راست اردوغان را داشت در تاریخ 13 سپتامبر بیان کرد که از عضویت در حزب حاکم عدالت و توسعه استعفا داده است (1).

اوایل ماه سپتامبر، کمیته اجرایی مرکزی حزب عدالت و توسعه، خواهان اخراج داوود اوغلو و سه تن دیگر از اعضای این حزب شده بود. اما داوود اوغلو قبل از اینکه از این حزب اخراج گردد، خودش استعفای خود را بیان کرد.

وی در کنفرانسی مطبوعاتی در آنکارا به همراه چند نفر دیگر این خبر را بیان کرد. وی در نطق استعفای خود گفت، در حزب عدالت و توسعه امکان محقق کردن اهدافمان وجود نداشت و یک حرکت جدید سیاسی را پایه گذاری خواهیم کرد.

داوود اوغلو ضمن تکرار نقدها خود از حزب، به طور ضمنی استعفای خود را متوجه سبک حکمرانی اردوغان کرد.

وی در این کنفرانس مطبوعاتی گفت: حزب عدالت و توسعه که تحت کنترل یک تیم کوچک قرار گرفته است، دیگر توانایی ارائه راه چاره برای مسائل کشور را ندارد. آشکار است که هیچ ارزیابی داخلی وجود ندارد. کانال های گفت و گو و مذاکره بسته شده است و امکان تغییرات داخلی [در حزب] وجود ندارد. ترکیه به یک جهت گیری سیاسی جدید احتیاج دارد و ایجاد یک جنبش سیاسی جدید به مسئولیت تاریخی ما تبدیل شده و هم پیش احتیاج تعهدمان در برابر ملت مان است. در این چارچوب، از همه کسانی که احساس مسئولیت نسبت به سرنوشت کشور دارند، فارغ از گرایشات سیاسی، دعوت به همکاری می کنیم.

همراه با داوود اوغلو، پنج نماینده مجلس ترکیه از حزب عدالت و توسعه نیز استعفای خود را بیان کردند.

سلجوق اوزداغ معاون سابق حزب، آیهان صفر اوستون نماینده سابق ساکاریا و رئیس کمیسیون حقوق بشر مجلس، عبدالله باشچی نماینده سابق استانبول، سلیم تمورجی رئیس سابق شاخه استانبول حزب و ندیم یامالی رئیس سابق شاخه آنکارا حزب نیز همراه با داوود اوغلو در کنفرانس خبری حضور داشتند و استعفای خود را بیان کردند. فراموز اوستون نماینده دوره 24 مجلس و احمد مفتی چنگیز رئیس شاخه حزب عدالت و توسعه در شیشلی نیز به وسیله حساب های خود در شبکه های اجتماعی استعفای خود را منتشر کردند (2).

داوود اوغلو به جای یک سیاست مدار کاریزماتیک بیش تر یک فرد بوروکرات است. در زمان صدارت وی بر حزب عدالت و توسعه بسیاری از روسای استانی فعلی این حزب منصوب شدند. اردوغان اعلام نموده که میخواهد تا هرگونه افراد غیرقابل اعتماد را از سلسله مراتب حزب کنار بگذارد و از این رو انتظار می رفت که تعداد بیش تری از داوود اوغلو حمایت نمایند.

اقدامات علی باباجان

در اوایل هفته گذشته، علی باباجان یکی دیگر از اعضای سابق تیم اردوغان که تجربه معاونت نخست وزیر و وزارت امور مالی را داشته است در گفت و گو با روزنامه قرار تاکید نمود که تصمیم دارد تا سرانجام امسال میلادی یک حزب سیاسی جدید تشکیل دهد و حزب عدالت و توسعه را به چالش بکشد (3).

علی باباجان در تاریخ 8 ژوئیه و پس از 18 سال از حزب عدالت و توسعه جدا شد. پس از انتخابات شهرداری های ترکیه زمزمه ها برای جدایی بعضی اعضای حزب عدالت و توسعه و تاسیس حزب جدیدی از سوی آنها افزایش یافت. اگر چه باباجان٬ یک ماه قبل از استعفا به طور رسمی با رجب طیب اردوغان خداحافظی نموده بود، اما اعلام خبر رسمی استعفای او٬ بازتاب گسترده ای در رسانه ها و محافل سیاسی ترکیه پیدا کرد.

باباجان نیز همانند اردوغان به طور مستقیم از اردوغان انتقاد نکرد و علت استعفای خود را دور شدن حزب عدالت و توسعه از اهداف اولیه خود بیان کرد.

از دیدگاه وی تغییر قانون اساسی ترکیه و گذار این کشور به سیستم ریاست جمهوری باعث حذف پست نخست وزیری و در نتیجه تضعیف قدرت مجلس شده است و رئیس جمهور به قدرت بلامنازع کشور تبدیل شد.

باباجان در این مصاحبه گفت: از آن جایی که حزب٬ از اهداف و مبانی خود دور شد٬ من نیز واقعاً نتوانستم ادامه دهم. دیدم که واقعاً ما ایده آل های زیبایی برای کشور داشتیم و این٬ آن ترکیه ای نیست که در آمال و افق های خود آن را ترسیم نموده بودیم. من مسائل زیادی را با جناب رئیس جمهور در میان گذاشتم. به ایشان گفتم ضروری است در خصوص آینده٬ اهداف و برنامه های وسیع و فراگیر بر روی میز باشد. خیلی شفاف از این مساله صحبت کردم که در این فضای حزبی٬ نمی توان چنین چیزی را عنوان نمود. چرا که بالاخره٬ حزب مواضعی دارد٬ دیدگاه هایی دارد و شرایط و نظم خاصی دارد که شاید نتواند به تمام این اهداف راه دهد و بهتر است که یک صفحه سفید و نو گگردده گردد و این مسائل٬ نه با یک حزب٬ بلکه با کل ترکیه در میان گذاشته گردد.

ترکیه امروز٬ همان کشور دوران تاسیس حزب عدالت و توسعه نیست. امروز٬ تمام مردم ترکیه دچار مشکل هستند. مردم ما امروز مسائل مالی بسیاری دارند و علاوه بر این٬ در حوزه آزادی سیاسی و اجتماعی و عدالت هم٬ دردهای مشترکی دارند و ما می خواهیم در جنبش سیاسی جدیدمان٬ راهکارهایی ارائه دهیم که درمان گر دردهای مشترک همگان باشد.

اردوغان هنگامی که خود را تقریباً غیرقابل شکست می دید در برابر رقیبی با ایده هایی جدید خود را آسیب پذیر یافت. اکرم امام اوغلو شهردار فعلی استانبول از حزب اپوزیسیون جمهوری خلق در امسال در دو انتخابات پی در پی در مهمترین شهر ترکیه بر اردوغان و حزب عدالت و توسعه پیروز شد.

پیش از این به دلیل رشد مالی ترکیه، شهروندان این کشور اقتدارگرایی اردوغان و بسط قدرت وی بر کشور را تحمل می کردند. اما این احتمال وجود دارد که با توجه به شکست حزب عدالت و توسعه در انتخابات شهرداری ها در شهرهای مهمی چون استانبول، آنکارا و ازمیر، در صورت برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، اردوغان که طی 17 سال اخیر رهبری ترکیه را برعهده داشته است از سوی رای دهندگان به عنوان مسئول فعلی اقتصاد که طی یک سال اخیر با بروز بحران های ارزی وضعیت بدتری پیدا نموده است، با استقبال روبرو نگردد.

احتمال اتحاد داوود اوغلو با گل و باباجان وجود دارد؟

انتظار می رفت که داوود اوغلو همزمان با اعلام استعفایش، اعلامیه ای نیز درباره تشکیل حزب جدیدش منتشر کند. با این حال، چنین بیانیه ای منتشر نشد و هنوز احتمالاتی درباره پیوستن وی به حزب باباجان وجود دارد؛ هر چند حدس هایی وجود دارد مبنی بر این که باباجان به طور غیررسمی در حال تشکیل حزب با یاری عبدالله گل رئیس جمهور سابق است و گل تمایلی به همراه کردن داوود اوغلو ندارد.

داووداوغلو استاد علوم سیاسی است و بین سال های 2014 تا 2016 نخست وزیر ترکیه و دبیرکل حزب عدالت و توسعه بود. پس از تغییر قانون اساسی و انتخاب اردوغان به عنوان نخستین رئیس جمهور ترکیه که هیئت دولت نیز زیر دست آن است، وی برات آلبایراک دامادش را به عنوان وزیر دارایی معرفی کرد. داوود اوغلو در آن موقع از این کار به شدت انتقاد کرد و گفت که ترکیه متعلق به یک شخص یا یک خانواده نیست.

علی باباجان نیز در مصاحبه ای که پیش از این به آن اشاره شد، اهداف خود را نیز تشریح نموده بود.

وی ارزش هایی چون حقوق بشر، آزادی، دمکراسی و حاکمیت قانون را از مواردی دانست که همواره به آن اعتقاد دارد و از آنها دفاع می نماید. نکته جالب این که است که این مصاحبه با روزنامه ای انجام گرفت که پاتوق روزنامه نگارانی است که پیش از این حامی اردوغان بودند، اما بعدها از رسانه های هوادار دولت اخراج شده و در این روزنامه جمع شدند.

باباجان در این مصاحبه درباره تاسیس حزب جدید با اشاره به اولویت کیفیت بر کمیت گفت که این کار زمان می برد اما در کوشش است تا قبل از سال 2020 این حزب را تشکیل دهد.

وی هم چنین درباره ظهور مجدد اقتصاد ترکیه از دل مارپیچ های فعلی با توجه به نقدینگی فراوان در بازارهای جهانی و جذب سرمایه گذاری های خارجی صحبت کرد. وی بعضی اقدامات قضایی و سیاست های خارجی فعلی ترکیه را در مسائل فعلی اقتصاد این کشور مقصر دانست.

واکنش ها در حزب عدالت و توسعه

مولود چاووش اوغلو وزیر امورخارجه ترکیه روز شنبه 14 سپتامبر در سخنانی به صورت غیرمستقیم درباره استعفای داوود اوغلو موضع گیری کرد.

او در این مورد گفت: این که این سو و آن سو می خواهند حزب جدید تأسیس نمایند٬ به ما ربطی ندارد و میل و ترجیح خود آنهاست، اما چیزی که اهمیت دارد این است که از صف مبارزه خارج نشوید. شما اگر انتقادی هم دارید٬ آن را زیر سقف حزب بیان کنید. چه احتیاجی دارد از صف مبارزه بیرون بروید و به حزب خود حمله کنید؟ خود من٬ هیچ وقت نمی خواستم وارد یک حزب شوم. اما وقتی که حزب عدالت و توسعه تأسیس شد٬ نگرشم تغییر کرد و فهمیدم که حزبی بر اساس خواسته ها و روینمودهای ما تأسیس شده است. پدرم آن موقع شهردار بود و از اعضای فعال حزب راه راست بود. او به من گفت فرزندم! تنها کسی که می تواند ترکیه را نجات دهد طیب بِی [اردوغان] است. هیچ گاه او را ترک نکن.

انتظار می رود که اردوغان درباره اظهاراتی که درباره اقتدارگرایی وی مطرح شده است، پاسخ دهد. قبل از استعفای باباجان و داوود اوغلو، اردوغان در تاریخ 8 مارس به اعضای حزب هشدار داده بود که به کسانی که از این قطار پیاده شوند، اجازه بازگشت داده نخواهد شد(4).

اردوغان در سخنرانی خود در شهر سیواس خطاب به اعضای حزب گفت که اگر برادری خود را قوی نگه دارند، بذرهای ناآرامی نمی توانند رشد نمایند.

وی تاکید نمود که افرادی که می خواستند به دلیل جاه طلبی ها و خواسته های سیاسی شان به حزب عدالت و توسعه آسیب بزنند، همواره ناامید شده اند.

اختلافات در درون حزب عدالت و توسعه هر چند به صورت معمول عمومی نمی گردد اما از آن جایی که این حزب در انتخابات شهرداری ها در بهار امسال در شهرهای مهم مغلوب شد، سر باز کردن اختلافات دور از ذهن نبود.

انتخابات بعدی در ترکیه در سال 2023 برگزار خواهد شد، اما بعضی حدس ها وجود دارد که اردوغان ممکن است سعی کند تا اقداماتی به صورت موقت برای بهبود اوضاع مالی انجام دهد و از آنها به عنوان یک کارت برنده در جریان انتخابات زودهنگام استفاده کند. استراتژی این است که قبل از این که احزاب مخالف بتوانند شانس خود را برای استفاده از حمایت های مردمی امتحان نمایند، اردوغان با برگزاری انتخابات زودهنگام موقعیت خود را تثبیت کند.

مجید اسماعیل زاده، کارشناس مسائل اوراسیا

1. https:، ، sptnkne.ws، 9Jwu

2. https:، ، tr.euronews.com، 2019، 09، 13، ak-partiden-kac-kisi-istifa-etti

3. https:، ، www.karar.com، guncel-haberler، ali-babacan-karara-konustu-yil-bitmeden-partiyi-kuruyoruz-1319296

4. http:، ، www.hurriyet.com.tr، gundem، erdogan-bu-trenden-inenler-bir-daha-binemez-41143174

گروه ساختمانی آبان: گروه ساختمانی آبان: بازسازی ساختمان و تعمیرات جزئی و کلی و طراحی ویلا و فضای سبز و روف گاردن، طراحی الاچیق، فروش درب های ضد سرقت