مراسم پایانی جایزه شعر خبرنگاران با انتقاد از فله ای شدن جایزه ها - مجله سرگرمی

به گزارش خبرنگاران، آئین انتهای سیزدهمین دوره جایزه کتاب سال شعر به انتخاب خبرنگاران عصر آدینه 24 اسفند در شهر کتاب فرشته برگزار گردید.

سعید اسلام زاده - شاعر و مجری - که اجرای این مراسم را برعهده داشت، اظهار کرد: انجام کار فرهنگی سخت است، بدون پشتوانه دولتی سخت تر هم می گردد. این جایزه با همت فردی آقای بهرامی و دوستانش برگزار می گردد و جایزه ای که 13 سال روی پای خود ایستاده است و هرساله کتاب های شعری که سال گذشته منتشر می گردد، برگزیده خود را انتخاب می نماید. همچنین شاعرانی که کتاب چاپ ننموده اند در این جشنواره ادبی فرصت پیدا می نمایند تا شعرشان منتشر گردد.

او اضافه نمود: هر سال از شاعرانی به خاطر یک عمر فعالیت ادبی تجلیل می گردد. سال جاری از شاعران فارسی زبان خارج از کشور انتخاب شد. سال جاری از فرزانه خجندی شاعر تاجیکستانی تجلیل خواهد شد.

در ادامه مراسم، کلیپی از زندگی فرزانه خجندی برای حاضران پخش شد.

سپس ابراهیم خدایار - استاد ادبیات دانشگاه تربیت مدرس و رایزن فرهنگی پیشین ایران در تاجیکستان - در سخنانی گفت: تاریخ ادبیات نوین تاجیکستان را از 1870 تا 1991 میلادی در هفت لحظه تغییر می توان آنالیز کرد. خجندی در لحظه ششم ادبیات نوین تاجیکستان که به نام در آستانه بیداری و آزادی مشهور شده است، با چاپ نخستین مجموعه شعر خود با نام طلوع خنده ریز در سال 1987 به جهانی شاعری پا گذاشته است. با این همه دوره شکوفایی او را باید به لحظه هفتم ادبیات نوین و تاجیکی یعنی دوره استقلال و خودآگاهی ملی برابر دانست؛ دوره ای که با سقوط اتحاد جماهیر شوروی در جنگ رئالیسم سوسیالیستی از هم پاشید و بهار شاعر جوان در کنار پیشکسوتان شعر فارسی تاجیکی با بیان هنرمندانه آرمان های ملی مردم تاجیک آبروی نو به شعر فارسی در تاجیکستان بخشیدند.

او اضافه نمود: فرزانه خجندی پله های پیشرفت را یکی پس از دیگری طی کرد. او افتخار عضویت در اتحادیه نویسندگان تاجیکستان را در 23 سالگی به دست آورد. با دریافت جایزه های میرزا تورسون زاده از اتحادیه نویسندگان و سازمان جوانان تاجیکستان نشان شرف، شاعر مردمی تاجیکستان و جایزه دولتی رودکی شاعر دوره استقلال تبدیل شد. فرزانه اکنون در آستانه پنجاه و پنج سالگی به شاعری محبوب در میان تاجیکان شده است. جهان فارسی زبانان او را به خوبی می شناسد. گزیده شعر و چاپ و انتشارات مقالات و انتها نامه هایی درباره او در ایران نیز مخاطب ایرانی را با زیست جهان شاعر بیشتر آشنا نموده است.

این استاد دانشگاه اعلام کرد: اگر بخواهیم فرزانه را در جهانیی که آفریده است باز بشناسیم، باید بگوییم او علاوه بر آن که محصول جهان اندیشه چهار شعر معاصر تاجیک یعنی مؤمن قناعت، لایق شیرعلی، بازار صابر و گلرخسار صفی آباد بهره ها برده و این موضوع او را تا عمق تاریخ ناپیدا کران آریایی تبار آن در اسطوره های پیدایش قوم آریایی پیش روانده است. به گواه اشعارش و اقبال مخاطبانش، فرزانه علاوه بر قریحه خداداد شعری و هم از منظر آشنایی علمی با جهانی شعر ایران و روسیه، شاعری نجیب و اصیل به شمار می رود که می تواند حلاوت شعری خود را صادقانه و صمیمانه به مخاطب منتقل کند. بنابراین هرچند او در دوره شوراها به جهان آمده و در مدارس شوروی تاجیک پرورش یافته، از منظر دیگر قدم به قدم با تحولات ادبیات و فرهنگ تاجیکی تاجیکستان از گریختن از دامنه رئالیسم سوسیالیستی که هدفش تربیت انسان نوکمونیستی بود، تا پیوستن به رودخانه توفنده رمانتیسم اجتماعی در دوره بیداری را تجربه نموده و با اندیشه های محلی و ملی به شاعری جهانی تبدیل شده که میخواهد خوانندگانی را در جهانی فارسی زبان با خود همراه کند.

خدایار در ادامه بیان نمود: از این منظر خواننده ایرانی شعر فرزانه پس از آشنایی با شعر او و شعر معاصر تاجیک و گذشته مشترک پر افتخار تاجیکان آریایی تبار می یابد و از این بابت هر گاه پا به جهان شعرش بگذارد، هیچگاه دست خالی از این خانه بیرون نمی آید.

او همچنین اظهار کرد: بازگشت به دامان مام وطن مشترک فرهنگی فارسی زبانان و تنفس در فضایی به وسعت رودکی تا نیما یوشیج و از نیما تا فروغ و قیصر در کنار لالیق و گلرخسار، شیرین ترین و دلچسب ترین میوه باغ شعر خزان است که مخاطب رازآشنا را تا دوردست ترین کوچه های خیال در هزاران سال پیش پرواز می دهد و در نهایت آنها را بر سر یک سفره میهمان می نماید.

این استاد ادبیات دانشگاه تربیت مدرس در بخش دیگری از سخنان خود خطاب به برگزارنمایندگان جایزه کتاب سال شعر به انتخاب خبرنگاران، گفت: اگر در روزگار کلاسیک ایران بوطیقای شعر و جریان های ادبی جاری در آن، وابسته به کانون های قدرت بود و در دامان آن صدها محفل و محیط فرهنگی و ادبی شکل گرفت و هزاران شاعر ادیب بزرگ نامبردار می شدند که صد البته در زمان خود به اندازه میراث ادبی آب آفریده شده، در آن موقع قابل احترام بوده و خواهد بود اما امروز نقش کانون های فرهنگ و ادب در جهان به اندازه کانون های سیاسی و نظامی پررنگ و بلکه مؤثرتر شده است. فرهنگ و ادب فارسی زبانان در دوره کنونی به حمایت این کانون ها سخت نیازمند است. اگر در دوره کلاسیک کانون های قدرت سیاسی و نظامی همزمان با جابه جا کردن مرزهای سیاسی مرزهای فرهنگی را جابه جا می کردند امروزه مسؤولیت بخش اعظم مفهوم سازی های کلان و انتقال آن در نقشه های بی مرز فرهنگی بر دوش کانون های مردم نهاد و رسانه های وابسته به آن هاست. از این منظر شناسایی نقاط حساس مرزهای فرهنگی فارسی زبانان و دیگر مردمانی که نزدیک به هزاران سال با ما در یک آبشخور فرهنگی زیستند وظیفه ای بسیار خطیر است که گاهی وقت ها تنها از دست آن چشمان بیدار جامعه برمی آید و بس.

سپس پیام ویدئویی فرزانه خجندی برای حاضران پخش شد. در بخشی از این پیام ویدئویی آمده است: شعر تاجیکی و شعر فارسی مانند مصور زیبا یا نگار دلپذیر نیست، اصلاً این شعر نیست، پیام و پیک و مژده است؛ مژده هایی جان افروز، جهان افروز و روان افروز. مژده هایی که اندیشه های ما را کاملاً به دگر می نماید. مژده هایی که جهان را دگرگونه برای ما باز نمایی می نمایند، مژده هایی که در آینه خانه خود تصویر انسان را کامل تر، رساتر و انسانی تر می گرداند.

او اضافه نموده است: این آتش شعر فارسی است که قرون رفته را گرم و منور نموده است، مانند شعر مولانا که شعر گذشته نیست، بلکه شعر زمان حال و شعر آینده است. پیامی است که انسان آینده برای ما و شما اهدا می نماید.

فرزانه خجندی همچنین در پیام خود گفته است: در فرهنگ نوروز تاجیکی-فارسی ما هفت سین معمول است. من این هفت سین را برای خودم و شما دگرگون تفسیر می کنم؛ سلام، سرور، سخن، سعادت و سلامت که مانند سین های دیگر زندگانی ما را دگرگون می نماید. به خیال من شعر فارسی نیز مانند سین سلام است که به اهل جهان می رسد.

شعر فارسی ما در گذشته و امروز برای اهل عالم همواره خود ارمغان خواهد بود. خداوند بزرگ ما را به قلمرو شعر آورد، آن هم در فصلی که بسیار شهادت و دلاوری داشتیم، زمانی که شهامت شعر فارسی را دیدیم دیگر راه رهایی و واپسین برای ما نبود. ما دست شعر را نگرفته ایم، بلکه شعر دست ما را گرفته است، ما دست محبت را نگرفتیم بلکه محبت دست ما را گرفته و به قلمرو بزرگ شعر آورده است.

در ادامه، لوح تقدیر و تندیس جایزه شعر خبرنگاران توسط منوچهر حسن زاده - ناشر - به امانت، به خدایار اعطا شد تا به دست فرزانه خجندی برسد.

علیرضا بهرامی - شاعر و دبیر سیزدهمین دوره جایزه شعر خبرنگاران - نیز در سخنانی اظهار کرد: دلیل اینکه اصرار داریم آئین انتهای جایزه ما در کتابفروشی برگزار گردد، این است که به نظر می رسد این گونه مراسم صداقت بیشتری دارد.

او اضافه نمود: این که گفته می گردد این جایزه به همت فردی برگزار می گردد به نوعی درست نیست، بلکه جایزه ای متکی به همت فردی است. از داوران این جایزه در دوره های مختلف تشکر می کنم که با خلوص نیت و بدون چشم داشتی کار می نمایند و در واقع همراه ما هستند تا چراغ این جایزه روشن بماند.

این شاعر اعلام کرد: از نامزدهای بخش ویژه، شاعران بدون کتاب (شاعران فارسی زبان که در ایران کتاب منتشر ننموده اند) از شهرهای مختلف، بوشهر، مشهد، خوزستان، قم و تهران در این مراسم شرکت کردند، که با حضور خود در این مراسم به شعر خود بها بخشیده اند و می توان اثبات کرد که تا این جا آمدن، بخشی از راه کمال است.

دبیر جایزه شعر خبرنگاران در ادامه بیان نمود: همه ساله از یکی از شاعران پیشکسوت به عنوان یک عمر فعالیت شعری تجلیل می کنم. سال جاری نیز از شاعر تاجیکستانی تجلیل می کنیم. در سال های گذشته در بخش شاعران بدون کتاب از شاعران تاجیکستانی شعر داشتیم مثلاً نوعلی نورزاده. برای رسیدن به فرزانه خجندی دو معیار داشتیم؛ یکی مشورت با نورزاده و آقای خدایار و معیار دوم در قید حیات بودن شاعر بود.

بهرامی سپس با اشاره به گرانی و کمبود کاغذ در شرایط فعلی گفت: سال گذشته به خاطر این که روند اعطای مجوز کتاب در ارشاد طولانی شد کتاب برگزیده ها به مراسم انتهای نرسید. سال جاری در اعطای مجوز کتاب تسریع شده بود اما به بحران کاغذ خوردیم و نتوانستیم گزیده شعر برگزیده ها را منتشر کنیم و در چاپخانه ماند و به مراسم نرسید. اما قول می دهم به نمایشگاه کتاب تهران برسانیمش.

دبیر جایزه شعر خبرنگاران در ادامه اعلام کرد: سال ها از روند فله ای شدن کتاب های شعر ابراز نگرانی می کردیم. بعضی از ناشران می گفتند در سال 150 تا 200 کتاب شعر جدید به نمایشگاه خواهیم آورد. این موضوع آسیب های بسیاری به همراه داشت که من ابراز امیدواری نموده بودم ناشران از این روند دست بکشند. زمانی از فله ای شدن کتاب های شعر و فله ای شدن جلسه های شعر ابراز نگرانی کردیم و حالا از فله ای شدن برگزاری جایزه های ادبی ابراز نگرانی می کنم.

او اضافه نمود: هرچند زمانی از تعدد برگزاری جایزه ادبی ابراز خوشحالی می کردیم و جایزه کتاب سال غزل و جایزه ادبی الوند هم از دل همین جایزه شعر خبرنگاران بیرون آمده اند. نمی گویم که تعدا د جایزه های ادبی کاهش داشته باشند. به نظرم هر ناشری می تواند برای حمایت از کتاب های خود جایزه آن نشر را راه اندازی کند. اما نباید با آوردن اسمی از بزرگان، جایزه ای برگزار کنیم که اصلاً کتابی در آن برای داوری جابه جا نگردد و از این فرصت برای انگیزه های شخصی و کاری استفاده کنیم. این نامش می گردد فله ای برگزار کردن جایزه. این باعث می گردد حرمت جایزه ادبی شکسته گردد. همان طور که ساحت جلسه های ادبی شکسته شد. البته این موضوع ها نگران نماینده نیست زیرا مقطعی هستند اما به هر حال این ها آسیب رسان هستند.

شعرخوانی مجید تیموری و محمد عسکری ساج - از نامزدهای بخش کتاب سال - و مهدی مظفری ساوجی - برگزیده این بخش - و نیلوفر شاطری، رضا عظیمی، بیتا علی اکبری و سیده محبوبه بصری - برگزیدگان بخش ویژه - به همراه علی پورصفری، از نامزدهای این بخش، از بخش های دیگر مراسم بود.

برگزیدگان سیزدهمین دوره جایزه کتاب سال شعر به انتخاب خبرنگاران، به این توضیح معرفی شدند.

در بخش کتاب سال این دوره از جایزه، با داوری مهسا ملک مرزبان، علیرضا طبایی، مجید برزگر (فلیمساز)، حسن گوهرپور و علیرضا بهرامی، مهدی مظفری ساوجی با کتاب باران با انگشت های لاغز و غمگین اش به عنوان برگزیده انتخاب شد.

همچنین در بخش ویژه این جایزه با داوری سعید اسلام زاده، عباس کریمی عباسی، هادی حسینی نژاد، مسعود شهریاری و علیرضا بهرامی، با عنوان شاعران بدون کتاب (شاعران فارسی زبانی که تاکنون در ایران مجموعه شعر منتشر ننموده اند) سیده محبوبه بصری از بوشهر، به عنوان نفر اول انتخاب شد. رضا عظیمی از قم نیز به عنوان نفر دوم و همچنین نیلوفر شاطری از خوزستان و بیتا علی اکبری از خراسان مقام سوم مشترک را در این بخش به خود اختصاص دادند.

شارژ 10: شارژ 10: مجله گردشگری و مسافرتی، خبری و ورزشی

جعبه مهر: جعبه مهر: با همدیگر مهربان باشیم