سیاست های خشکیده - مجله سرگرمی

به گزارش خبرنگاران به نقل از روزنامه خبرنگاران، کم نیستند روستا هایی که تخلیه شده و ساکنانش حاشیه نشین کلانشهر های کشور شده اند؛ دولت های همسایه برای ساخت سد و محدودکردن آب های مرزی با یکدیگر در رقابت هستند، اما دیپلماسی آب در کشورمان به فراموشی سپرده شده است. این ها بعضی از مسائلی است که فرایند مقابله با بیابان زایی را در کشورمان دچار مشکل نموده است. در روز جهانی مقابله با بیابان زایی این نکات را با محمد درویش، فعال محیط زیست و عضو هیات علمی مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور در میان گذاشته ایم و به آنالیز عملکرد دولت های یازدهم و دوازدهم در زمینه مقابله با بیابان زایی پرداخته ایم.

عملکرد دولت های یازدهم و دوازدهم در حوزه مقابله با بیابان زایی

8 خیر قاطع

برای آنالیز عملکرد دولت های یازدهم و دوازدهم در مقابله با بیابان زایی باید فعالیت های مختلفی را در هشت سال گذشته موردتوجه قرارداد؛ فعالیت هایی که در ادامه به بعضی از آن ها اشاره شده است. جالب این که محمد درویش معتقد است دولت در هشت سال گذشته به هیچ یک از این مسائل به درستی عمل ننموده است.

آیا در این مدت شرایط رویشگاه های جنگلی بهتر شده است؟

خیر.

آیا در این مدت فرایند آتش سوزی در جنگل ها را مدیریت و مهار نموده ایم؟

خیر.

آیا برای مهار آتش سوزی جنگل ها توانسته ایم نیروی متخصص استخدام کنیم یا از بالگرد های مناسب بهره بگیریم؟

خیر.

آیا توانسته ایم پل ارتباطی مناسبی بین مردم و شهفرایندان ایجاد کنیم؟

خیر.

آیا در هشت سال گذشته تعداد چاه های عمیق و نیمه عمیق کاهش پیدا نموده است؟

خیر.

آیا مقدار افت سطح آب زیرزمینی کاهش پیدا نموده است و توانسته ایم فرآیند های فرونشست زمین را در کشورمان کنترل کنیم؟

خیر.

آیا فرایند متروکه شدن روستا های کشور و آسیب اجتماعی حاشیه نشینی کاهش پیدا نموده است؟

خیر.

آیا از وسعت کانون های فراوری گرد و غبار کاسته شده است؟

خیر. حقیقت این است که پاسخ به همه سوال ها منفی است؛ چراکه نتوانسته ایم به هیچ اسم فرایند های تخریب نماینده سرزمین مان را مهار کنیم.

رایزنی های بین المللی برای مهار این مشکل چگونه بوده است؟

در هشت سال گذشته جلساتی که باید در حد رئیس جمهور و وزیر در کنوانسیون مقابله با بیابان زایی برگزار می شد به جز یکی دو مورد برگزار نشده است.

چرا؟

به نظر می رسد آقایان آن قدر سرشان شلوغ است که به این موضوع توجهی ندارند.

به این ترتیب دولت دراین حوزه نمره قبولی نمی گیرد؟

کارنامه دولت در بحث مقابله با بیابان زایی کارنامه ای شکست خورده است. البته دولت های گذشته هم کارنامه درخشانی نداشتند، اما انتظار از دولتی که خود را محیط زیستی ترین دولت تاریخ می داند این بود که دست کم بهتر از دولت های گذشته عمل می کرد.

3 اولویت ویژه برای دولت سیزدهم

عملیات نجات جنگل ها

به نظر شما دولت سیزدهم در حوزه مقابله با بیابان زایی باید چه اولویت هایی را در دستور کار قرار دهد؟

مهم ترین اولویت این است که باید به بازسازی زیستگاه های جنگلی کشور اهتمام ورزد. فراموش نکنیم در شروع قرن چهاردهم حدود 20 میلیون هکتار جنگل در کشور داشته ایم و این روز ها برایمان حدود 12 میلیون هکتار جنگل به جای مانده است. به عبارت دیگر ما هشت میلیون هکتار جنگل طبیعی را از دست داده ایم.

برای احیای جنگل ها باید چه کرد؟

اگر در این منطقه ها دوباره جنگل کاری کنیم بدون احتیاج به آبیاری می توان جنگل را دوباره احیا کرد؛ بنابراین دولت سیزدهم باید برنامه ای منسجم و تخصصی را با اعتبار مناسب اجرا کند تا شاهد برگشت این رویشگاه باشیم.

در این بین باید ساختار را هم تغییر داد؟

بله به همین علت دومین اولویت این است که سازمان جنگل ها و مراتع و آبخیزداری را از زیرمجموعه وزارت جهادکشاورزی نجات دهیم تا وزارتخانه مستقلی به نام منابع طبیعی ایران داشته باشیم. در سومین گام هم باید شرایطی ایجاد کرد که سازمان حفاظت محیط زیست دیگر حیاط خلوت دولت ها نباشد درواقع این سازمان باید سازمانی مقتدر و پایشگر گردد.

مهار بیابان زایی با جوامع محلی

برای مقابله با بیابان زایی چگونه می توانیم از جوامع محلی یاری بگیریم؟

رمز مدد گرفتن از این جوامع این است که نگاه های امنیتی را از روی تشکل های مردمی و سازمان های مردم نهاد برداریم تا آن ها بتوانند برای نجات محیط زیست کشور کوشش نمایند.

مسؤولان محیط زیست اخیرا ادعا نموده اند تعداد سازمان های مردم نهاد بیشتر شده است.

در دولت اول آقای روحانی تعداد افزایش یافت، اما در دولت دوم خیلی از سازمان های مردم نهاد از فعالیت باز ایستادند و می توان گفت این روز ها بیشتر سازمان های مردم نهاد در بی عملی کامل به سر می برند.

محیط زیست و سازمان جنگل ها مترسک هستند!

مدیران محیط نیستی

به نظر شما چه مسائلی در سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری و سازمان محیط زیست سبب شده که این دو نهاد نتوانند به درستی برای مقابله با بیابان زایی عمل نمایند؟

مشکل ما این دو سازمان نیست و مشکل اصلی اینجاست که این دو سازمان مترسک هایی در بدنه دولت هستند. دو سازمانی که بودجه آن ها به مقدار یک منطقه شهرداری تهران نیست چگونه می خواهند عملکرد مناسبی داشته باشند؟!

شاید مدیران این سازمان ها مطالبه گر نیستند.

مساله ما این است که دولت ها کوشش می نمایند این دو سازمان مفلوک باقی بمانند و از رؤسایی برخوردار باشند که بیشتر نگران حفظ میزشان هستند تا نگران منابع طبیعی و محیط زیست کشور؛ بنابراین شرط انتخاب این مدیران هم باید عجیب باشد.

در واقع شرط انتخاب مدیر برای این دو سازمان این است که آن ها بیشتر هوای رئیس خود را داشته باشند تا محیط زیست. برای نمونه در حکمی که وزیر جهاد کشاورزی به رئیس سازمان جنگل ها داده بود، آمده که شما موظف هستید 500 هزار هکتار از اراضی منابع طبیعی را تبدیل به اراضی دیم و کشاورزی کنید. در واقع این شرط رئیس سازمان جنگل ها شدن بود. یا به رئیس سازمان حفاظت محیط زیست می گویند به این شرط رئیس این سازمان می شوید که با انتقال آب خزر به کویر مرکزی سمنان موافقت کنید یا از محصولات تراریخته حمایت کنید.

رقابت همسایه ها در سدسازی در شرق و غرب کشور

دیپلماسی آب، خشکیده تر از بیابان

فراموش شدن دیپلماسی آب هم بیابان زایی را در کشور سرعت بخشیده. عملکرد دولت در این حوزه را چگونه می بینید؟

عملکرد دولت درخصوص دیپلماسی آب تاسف آور است. اخیرا بعضی مدیران نسبت به سدسازی در افغانستان ابراز نگرانی نموده اند، اما از یاد برده اند که نسبت به اعتراض فعالان محیط زیست درخصوص سدسازی در داخل کشور می گفتند این رویکرد مشکل ساز نمی گردد. به همین علت باید پرسید چگونه سدسازی در داخل کشور مسئله ای ایجاد نمی کند، اما در خارج از کشور مشکل ساز می گردد؟ به علت همین تناقضات است که مردم نسبت به بعضی مدیران بی اعتماد شده اند. به عبارت دیگر می توان گفت ما نتوانسته ایم از دیپلماسی آب بهره ببریم، برای نمونه قادر نیستیم به دولت ترکیه فشار بیاوریم تا طرح بلندپروازانه گاپ را متوقف کند؛ دولتی که این روز ها در حال سدسازی روی رودخانه ارس است. این درحالی است که با یک برآورد ساده می توان به این نتیجه رسید که سیاست درستی در بحث دیپلماسی آب در پیش نگرفته ایم، برای نمونه 12 میلیارد مترمکعب آب وارد کشور ما می گردد و حدود 11 میلیارد مترمکعب هم آب از کشور خارج می گردد، بنابراین ما نباید سیاست محدودسازی آب های مرزی را در پیش می گرفتیم، چرا که سدسازی ما حکم چراغ سبزی را برای دولت های همسایه دارد تا راحت تر به مهار آب های مرزی بپردازند.

رویای مراقبت از آب بر باد رفت

حفاظت از آب در خواب

آقای کلانتری وقتی سکان سازمان حفاظت محیط زیست را در دست گرفت گفت اولویتش حل مشکل آب است. به نظرتان چقدر در این حوزه پیروز عمل نموده است؟

می توان گفت شوخی تلخی رخ داد، چون نه تن ها شاهد اتفاق مثبتی نبودیم بلکه شاهد این هستیم که از 93 رودخانه دائمی کشور بیشتر آن ها خشک شده و در دوران مدیریت ایشان تعداد بیشتری سد ساخته شده و طرح های انتقال آب بیشتری مجوز گرفته است؛ بنابراین در این حوزه هم عقبگرد داشته ایم؟

در این مدت بیشتر به تفکر سازه ای پرداخته ایم. باید گفت اگر دولت پول بیشتری داشت فاجعه عظیم تری در این حوزه اتفاق می افتاد؛ چراکه در تاریخ بی سابقه است سازمان حفاظت محیط زیست به اسم مجری طرح انتقال آب مطرح گردد، اما در دولت آقای روحانی، عیسی کلانتری، مامور اجرای طرح انتقال آب خزر به کویر مرکزی شد و این نشان می دهد که برخلاف شعارهایشان آقای کلانتری در این حوزه اقدامی ننموده و فقط همراهی مردم را از دست داده است.

خطر انقراض پژوهش

آمار های خشکیده

آمار های حوزه بیابان چرا به روز نمی شوند؟ سال هاست می گوییم 100 میلیون هکتار از اراضی کشور در معرض بیابان زایی است.

آمار های این حوزه مدت هاست به روز نشده است. برای نمونه ما سال هاست که می گوییم سرعت بیابان زایی یک درصد در سال است.

چرا؟

چون دستگاه های مسؤول اعتبار لازم را نداشته و درگیر بروکراسی شده اند. این روز ها می گویند اگر شخصی می خواهد در بحث تحقیقات منابع طبیعی فعالیت کند باید برای خودش مشتری پیدا کند. این درحالی است که بخش خصوصی به معنای واقعی وجود ندارد که بخواهد برای کاهش نرخ بیابان زایی هزینه کند. علاوه براین نباید فراموش کرد چنین مسائلی وظیفه حاکمیتی دولت هاست. به همین علت می توان گفت ما می خواهیم نهاد های پژوهشی را به فراموشی بسپاریم.

خطر گونه های غیربومی

در برنامه های مقابله با بیابان زایی از گونه های گیاهی مناسبی هم استفاده نمی گردد. این مساله می تواند پروژه های مقابله با بیابان زایی را با شکست روبه رو کند؟

بله. برای نمونه می توان به پروژه های کشور چین در مقابله با بیابان زایی اشاره نمود که با شکست عظیمی روبه رو شده است.

فراموش نکنیم اگر گونه مناسب با توان اقلیمی منطقه انتخاب نگردد در درازمدت حتما منجر به افزایش خشکی منطقه می گردد. این در حالی است که ما از گونه های غیربومی مانند کهور پاکستانی استفاده نموده ایم که حتی منجر به نابودی بعضی گونه های بومی شده است.

sloblag.com: سلوبلاگ: سیستم مدیریت محتوای قدرتمند سلوبلاگ

virapars.ir: ویراپارس: سئو، طراحی سایت، بهینه سازی وب سایت، طراحی پرتال، طراحی قالب وردپرس

dorezamin.com: دور زمین: بانک سفر و گردشگری