دیالوگی از فیلم مرد سوم، ساخته کارول رید - مجله سرگرمی

کمی پس از خاتمه جنگ جهانی دوم، هالی مارتینز (جوزف کاتن) که نویسنده رمان های عامه پسند وسترن در آمریکاست برای دیدار دوست دوران کودکی اش هری لایم (اورسن ولز) به وین می آید اما متوجه می گردد همان روز هری طی یک تصادف رانندگی کشته شده است؛ در مراسم خاکسپاری لایم، مارتینز با دو افسر انگلیسی به نام های گروهبان پین و سرگرد کالووی که پیگیر پرونده فعالیت های مشکوک لایم هستند دیدار می نماید. پین از علاقه مندان داستان های مارتینز است.

بعد از دیدار با آنا (آلیدا والی)- دوست دختر لایم- و بعضی دوستان دیگر لایم، مارتینز به این حادثه رانندگی مشکوک می گردد. سرایدار خانه لایم به مارتینز می گوید، او بلافاصله پس از تصادف در گذشت و بر خلاف گزارش دوستان لایم، سه نفر و نه دو نفر جنازه او را با خود بردند. سرایدار کمی بعد از دادن این اطلاعات به قتل می رسد…

هری و هالی دو دوست قدیمی در وین همدیگر را روی چرخ و فلک بلند شهر- که نشان ایده آل های عظیم هر یک دارد- دیدار می نمایند. هالی (جوزف کاتن) حالا نویسنده شده و ایده آل هایشان در برابر هم قرار گرفته. هری (اورسن ولز) در میان بلبشوی دو جنگ جهانی حالا فقط به پیشرفت سرمایهٔ خود می اندیشد. دیگر مسایل اخلاقی و آرمانی برایش مهم نیست. پس با قاچاق و احتکار و فروش داروهای ناسالم، جیب خود را می انبارد و اندیشه های هالی دوست خود را هم قدیمی و کهنه می پندارد! و این نشانی از سقوط اخلاقی و معیارهای انسانی میان دو جنگ را نشان می دهد. هری حالا جان آدم ها از فراز چرخ و فلک برایش به اندازه یک نقطه سیاه کوچک که می توان باشد یا نباشد ارزش پیدا نموده در حالی که هالی- که باحضور در بیمارستان و دیدن بچه هایی که داروهای ناسالم چه بلایی برسرشان آورده- حسابی منقلب شده حتی علی رغم میلش و تحسنی که نسبت به هوش هری از قدیم برابش باقی مانده و حتی زندگی او را نجات داده، با پلیس همکاری می نماید و او را در صحنهٔ آخر لو می دهد و بعد در زیرزمین فاضلاب در برابر نگاه خیرهٔ او به رویش حتی شلیک می نماید و به روی تمام گذشته اش با او خط بطلان می کشد. (درحالی که در صحنه چرخ و فلک هری این کار را با او نمی نماید.) و زنی بازیگر تئاتر آنا (با بازی آلیدا والی) با چهره کلاسیک و تأثیرگذار زنی غمگین و تنها و در تردید میان دو مرد در خیابان های وین- که عاشق هری بوده به خاطر همین فروختن دوست و لو دادن دیگر نمی تواند به هالی هم اعتماد داشته باشد و از مقابل او هم می گذرد. نمونه ای از حرکت فیلم در تضاد میان خواسته و عشق و وظیفه و عمل. آن چه شخصیت را پیش می راند با آن چه در دل دارد. در صحنهٔ چرخ و فلک، تضاد احساسات دو دوست که پس از سال ها همدیگر را دیده اند و سپس به سرعت مسایل مهم را با هم رد و بدل می نمایند و فاصله میان اندیشه هایشان خود می کوشد دلایل قابل قبولی برای کارهایش داشته باشد. تک گویی او از جایی شروع می گردد که هالی از او می پرسد تا حالا هیچ یک از قربانیانش را دیده؟ و هری از احساسات متفاوتش می گوید.

هری (اورسن ولز):

می دونی من در مقابل این جور چیزا هیج وقت احساس ناراحتی نمی کنم. قربانی!؟… اینقدر سوزناک حرف نزن. (درِ واگن چرخ و فلک را باز می نماید) اونجا رو نگاه کن. اگه یکی از اون نقطه های سیاه برای همواره از حرکت بایسته تو دلت می سوزه؟ اگه برای هر نقطه ای که از حرکت بایسته حاضر باشم 20 هزار پوند بهت بدم ممکنه این پیشنهاد و رد کنی؟ یا این که پیش خودت حس می کنی چند تا نقطه رو می تونی متوقف کنی. تازه مالیات هم نداری. بدون مالیات. راه پول درآوردن این روزا همینه. ما چقدر احمقیم که این طور با هم حرف می زنیم. این وسط نه من با تو کار دارم نه تو با من. به نظر من تو یه کمی مسائل رو با هم قاطی کردی. هیج کس با انسان ها فکر نمی کنه. دولت ها هم فکر نمی کنن. پس چرا ما فکر کنیم. اونا از مردم حرف می رنن و پرولتاریا. حرف منم درباره جنایتکارا و کلاه بردارا هیچ فرقی نداره. اونا برای خودشون برنامه دارن، خب منم دارم. اوه. هنوزم به خدا اعتقاد دارم پیرمرد. هم به خدا اعتقاد دارم هم به قیامت و این چیزا، ولی مُرده ها تو اون جهان خوشبخت ترین. تو این جهان چیز زیادی ندارن از دست بدن. تو به چی معتقدی؟ خب اگه تونستی آنا رو از این گرفتاری خلاص کنی باهاش مهربون باش. اون ارزششو داره. کاش برات نوشته بودم یه مقدار از این قرصا با خودت بیاری. هالی من دلم می خواد تو رو شریک کنم. دیگه تو وین کسی نمونده بتونم بهش اطمینان کنم ولی به تو می تونم. وقتی تصمیم تو گرفتی برام پیام بفرست. هرجا بگی می یام پهلوت، منتهی می خوام فقط خودتو ببینم نه پلیس رو. اینو که فراموش نمی کنی؟ اینقدر قیافه ناراحت نگیر، اوضاع اینقدر هم وحشتناک نیست. همان طور که معروفه در ایتالیا 30 سال تحت حکومت خانواده بُرژیا همه جا جنگ و وحشت و قتل و خونریزی بود ولی میکل آنژ م به وجود اومد. لئونارد داوینچی و رنسانس یا در سویس، محبت برادرانه! اما 500 سال دموکراسی و صلح که بعد از اونا بود چی به بار آورد؟ ساعت خروس دار! خداحافظ هالی…

andishemag.ir: مجله اندیشه | مجله خبری و تحلیل اندیشه، گردشگری، ورزشی و فناوری

bizbing.ir: مجله بیزبینگ: مجله موفقیت در کارآفرینی و کسب و کار