ایران منحصر بفردترین زیست بوم استارتاپی منطقه را دارد
به گزارش مجله سرگرمی، با شروع به کار دولت یازدهم در سال 92، به عنوان معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری منصوب و با انتخاب دوباره حسن روحانی به عنوان رئیس جمهوری دولت دوازدهم، ریاست اش چهار سال دیگر بر این پست تمدید شد. حالا کمتر از یک سال به خاتمه کار دولت، زمان مانده است و سورنا ستاری در پاسخ به این سؤال که در این مدت باقی مانده تمایل دارید کدام طرح حتماً به نتیجه برسد؟ با اشتیاقی خاص از تمایل خود برای تثبیت بحث دانش بنیان ها می گوید.
وی با اشتیاقی خاص از تمایل خود برای تثبیت بحث دانش بنیان ها می گوید و از اینکه برای رسیدن به این هدف در این مدت باقی مانده هر کاری که نیاز باشد انجام خواهد داد؛ چرا که امروز بیشتریت، اقتصاد دانش بنیان را می شناسند و این یک دستاورد بزرگ است. ستاری در این بین به خاطرات نه چندان دور خود نیز اشاره می کند و با گلایه می گوید در دانشگاه خودم، یعنی دانشگاه صنعتی شریف، آنجا که به عنوان دانشجو وارد شدم و تا مقطع دکتری ادامه تحصیل دادم وقتی اولین مرکز نوآوری را راه اندازی کردم مورد تمسخر قرار گرفتم که فلانی در دانشگاه سوپرمارکت باز کرده، اما خوشبختانه در حال حاضر کل دانشگاه تبدیل به مرکز نوآوری شده است. بنابراین تمام تلاش خودم را انجام می دهم که بحث دانش بنیان ها برگشت ناپذیر باشد.
با سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری و رئیس بنیاد ملی نخبگان در یکی از روزهای گرم تابستان به گفت و گو نشستیم تا او از خبرهای داغ این روزهای فناوری کشور همچون ورود استارتاپ ها به بورس گرفته تا زمان تولید واکسن کرونا با ما صحبت کند.
این روزها بحث ورود استارتاپ ها و شرکت های دانش بنیان به بورس داغ است و در این میان مخالفان و موافقانی نیز وجود دارد چرا باید این شرکت ها وارد بورس شوند؟
اول از همه در نظر داشته باشید نوع توسعه شرکت های دانش بنیان با استارتاپ ها متفاوت است، در تمام جهان استارتاپ ها برای بقای خود وارد بورس می شوند. به زبان ساده، استارتاپ در زیر زمین خانه ها و از یک جمع خانوادگی سربرمی آورد و شکل می گیرد و چه بسا اولین بودجه را نیز همین خانواده ها تأمین کنند اما درنهایت توسعه استارتاپ ها به بورس ختم می گردد کاری که بیشتر استارتاپ های پیروز جهان همچون آمازون، اوبر و... طی کرده اند.
از چه زمانی تصمیم گرفته شد که استارتاپ ها و شرکت های دانش بنیان وارد بورس بشوند؟
حدود 4 سال پیش این فرآیند آغاز شد و اولین و بزرگترین استارتاپی که به بورس ورود پیدا کرد استارتاپ آپ بود که بیش از 20 هزار میلیارد تومان در تابلوی بورس، ارزش گذاری شده است.
در حال حاضر چه تعداد شرکت دانش بنیان و استارتاپ وارد بورس شده اند و تا انتها این دولت زمینه ورود چه تعداد شرکت دیگر به بورس فراهم خواهد شد؟
35 شرکت دانش بنیان و استارتاپ در تابلوی بورس قرار گرفته است که 180 هزار میلیارد تومان ارزش گذاری شده است. پیش بینی ما این است که تا انتها این دولت، بیش از 70 شرکت خواهیم داشت، البته ما در حال ترغیب شرکت ها برای ورود به بورس هستیم.
شرکت های استارتاپی به دلیل ماهیت خود برای ورود به بورس با چه مسائلی روبه رو هستند؟
اولین و مهم ترین مشکل، نحوه قیمت گذاری شرکت های استارتاپی است، چون این شرکت ها برخلاف شرکت های دیگری که به بورس وارد می شوند زمین، ملک یا سوله ندارند. پس قیمت گذاری آنها نیاز به یک فرهنگ جدید دارد از طرف دیگر بسکمک از قوانین سنتی که داخل بورس وجود دارد با نحوه رشد و بلوغ این شرکت ها سازگاری ندارد. به هرحال با وجود این مسائل ما در حال ترغیب شرکت ها، برای وارد شدن به بورس هستیم و از طرف دیگر به بورس برای تغییر نگاه فشار آوردیم و با تمامی این اقدامات امیدواریم بیش از 70 شرکت تا انتها این دولت، به بورس ورود پیدا کنند.
آینده شرکت های دانش بنیانی که وارد بورس شده اند را چگونه ارزیابی می کنید؟
قبل از جواب دادن به این سؤال باید بگویم غیر از شرکت های دانش بنیان و استارتاپ ها، ما صندوق های خطرپذیر هم در بورس داریم که در حال حاضر 8 صندوق در بورس در حال پذیره نویسی هستند و فکر می کنم 11 صندوق دیگر هم در حال وارد شدن به بورس هستند. این صندوق ها یک فرهنگ جدیدی را برای ورود شرکت های دانش بنیان به بورس ایجاد خواهند کرد. به هرحال ورود این شرکت ها به بورس یک فرهنگ جدید در مورد نحوه سرمایه گذاری ایجاد می کند. در تمام جهان نیز همین اتفاق در حال شکل گیری است. ما باید به سمتی برویم که 40 درصد بازار سرمایه گذاری به سمت سرمایه گذاری خطرپذیر بفرایند به جای اینکه به سمت تأمین اقتصادی از طریق دریافت وام باشند. چرا که بورس، یک مکان خوبی است که شرکت ها می توانند از طریق آن برای توسعه خودشان تأمین اقتصادی بشوند. حالا این تأمین اقتصادی می تواند به دو صورت باشد یا از طرف صندوق های خطر پذیری که وارد بورس شده اند یا از طریق ورود مستقیم خود شرکت به بورس، اتفاقی که در حال حاضر برای شرکت هایی که وارد بورس شده اند افتاده است و این شرکت ها خیلی سریع توانسته اند به بودجه خوبی برای توسعه خودشان
دست پیدا کنند.
در حالی که بسکمک از فعالان حوزه فاوا ورود استارتاپ ها را به بورس یک اقدام مثبت تلقی می کنند کارشناسانی نیز اعتقاد دارند ورود بعضی از این استارتاپ های شناخته شده به بورس و تأمین اقتصادی مجدد آنها در دورانی که هیچ معیار اقتصادی برای ارزش گذاری کسب و کارها وجود ندارد، صرفاً منجر به تسلط جریانی خاص بر اکوسیستم و حذف بیشتریت کسب و کارهای مستقل و از بین رفتن انگیزه های کارآفرینی می گردد این دیدگاه را قبول دارید؟
فرایند توسعه استارتاپ ها به این صورت است که استارتاپ های بزرگ، باید استارتاپ های کوچک را بخرند. توجه داشته باشید استارتاپ، وقتی بزرگ می گردد درست است که به منابع اقتصادی زیاد دست پیدا می کند اما یک چیزی را از دست می دهد و آن نو آوری است. نوآوری، قلب توسعه استارتاپ است و نو آوری در استارتاپ های بزرگ شکل نمی گیرد چرا که استارتاپ های بزرگ همیشه یک جهت مشخص را طی می کنند و آن قدر جرم آنها سنگین است که نمی توانند برای یک هدف براحتی و خیلی سریع تغییر جهت بدهند. به همین علت نو آوری از طریق شرکت های کوچک باید به این شرکت ها تزریق گردد. یعنی هر چه استارتاپ های بزرگ، استارتاپ های کوچک را بتوانند خریداری و روی آنها سرمایه گذاری کنند یک مکانیسم برد - برد شکل می گیرد. همین فرایند یک اکوسیستم نوآوری را شکل می دهد اتفاقی که در حال حاضر در کشور در حال رخ دادن است. یعنی استارتاپ های بزرگ ما در حال خرید استارتاپ های کوچک هستند، چرا که یک استارتاپ کوچک برای توسعه و بقای خود قادر به دریافت وام نیست اما استارتاپ بزرگ با سرمایه گذاری خطرپذیر می تواند شرکت های کوچک را جذب و به نوعی نو آوری را به سیستم خود تزریق کند. به هرحال به نظرم کسانی که مخالف ورود استارتاپ های بزرگ به بورس هستند هنوز مکانیسم اکوسیستم نوآوری را بدرستی نمی شناسند، چون منطقی ترین کار همین است که استارتاپ های بزرگ در بورس تخلیه بشوند و استارتاپ های کوچک نیز برای بقا توسط همین استارتاپ ها خریداری بشوند اتفاقی که در حال حاضر در اکوسیستم کشور در حال اجرا است.
با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، سال گذشته از نسل چهارم روبات انسان نمای سورنا در دانشگاه تهران رونمایی شد و قرار بود اگر حمایت ها صورت بگیرد نسل پنجم این روبات نیز ساخته گردد، ساخت این روبات ها با چه انگیزه ای صورت می گیرد و به زبان ساده این روبات ها قرار است چه کاری انجام دهند؟
پروژه روبات انسان نما سورنا یک پروژه مرز دانشی است. نباید انتظار داشته باشیم این روبات، وارد یک کار تجاری گردد چرا که قرار است از طریق آن ریزش دانش در صنایع مختلف صورت بگیرد. در حال حاضر ما روبات سازهای فوق العاده ای در کشور داریم که در حوزه روبات های صنعتی مشغول به کار هستند و کم کم به سمت تکنولوژی هایی مثل هوش مصنوعی، تشخیص چهره و... روی آورده اند ؛ یعنی دقیقاً استفاده از دانشی که چند سال پیش در روبات سورنا پیاده سازی شده بود، در مجموع باید گفت در تمام جهان، این پروژه ها به طور سمبولیک در حال اجرا است و هدف از توسعه آنها نیز بحث فرهنگ سازی روبات و توسعه تکنولوژی است و در کل روبات ها، مرز دانشی هستند و هزار تکنولوژی از دل آنها برای توسعه دانش بیرون می آید.
بنا بر اعلام شما در سال گذشته با فعالیت شرکت های دانش بنیان بیش از 300 هزار شغل در کشور ایجاد شد، این درحالی است که مخالفان دولت بر این اعتقاد هستند که دولت در زمینه اشتغالزایی بسیار ضعیف عمل کرده است؟
سال گذشته فروش شرکت های دانش بنیان 120 هزار میلیارد تومان بود و اشتغال مستقیم آنها نیز بیش از
300 هزار شغل، توجه داشته باشید ایجاد شغل غیرمستقیم آنها از این رقم بسیار بالاتر است. چرا که به عنوان نمونه به اسنپ نگاه کنید حدود 1500 نفر پرسنل دارد اما یک میلیون و 400 هزار راننده در سراسر کشور در این شرکت مشغول به کار هستند؛ این یعنی اشتغال غیرمستقیم و اینکه شما این هنر را داشته باشید که به فردی که شغل ندارد درکمتر از 10 دقیقه یک شغل بدهید از نگاه من، یک نوآوری بزرگ به حساب می آید. ما از این نمونه های پیروز بسیار داریم. از طرفی دیگر در نظر داشته باشید پلتفرم های زیادی نیز ایجاد شدند و این شرکت ها را تقویت می کنند. مثلاً تاکسی های آنلاین اگر یک فین تک خوب پشت سر آنها نباشد امکان تراکنش برایشان مهیا نیست و از سوی دیگر روزانه، میلیاردها تراکنش بانکی داریم و اینها تنها از طریق فین تک ها در حال اجرا است و بیشتر بانک ها به عنوان یک بازیگر سنتی در اقتصاد ما در حال خرید فین تک هستند و تمامی این موارد نشان از ایجاد شغل مستقیم و غیرمستقیم از طریق این شرکت های جدید دارد.
با حضور وزیر ارتباطات در مجلس شاهد بودیم بسکمک از کنندگان از افزایش پهنای باند ناراضی بودند و به نوعی این تفکر در نگاه منتقدان دولت وجود دارد که باید به سمت اینترنت ملی برویم از نگاه شما اینترنت ملی قابلیت اجرا دارد؟
ما چیزی به اسم اینترنت ملی نداریم و فکر نکنم در مصوبات نیز چنین چیزی وجود داشته باشد. همه ما داریم در مورد شبکه ملی اطلاعات صحبت می کنیم که البته مسئولیت توسعه آن با وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است و در واقع استارتاپ های ما، یوزر این شبکه هستند. آن چیزی که مهم است توسعه شبکه ملی اطلاعات است. کاری که در حال اجرا است. اگر الان ما قطعی اینترنت بین الملل داشته باشیم تمام استارتاپ ها براحتی کار خودشان را انجام می دهند و از نگاه من یکی از اتفاقات ارزنده و بزرگی است که در این دولت انجام شده است چرا که قبل از این دولت، ما چنین قابلیتی نداشتیم.
در حال حاضر زیست بوم و اکوسیستم استارتاپی در کشور در چه شرایطی است از نظر کمی رشد داشته یا کیفی و به نوعی فاصله ما با استارتاپ های خارجی به چه میزان است؟
ما منحصر بفردترین زیست بوم استارتاپی منطقه را داریم. بسکمک از استارتاپ هایی که در حوزه آی سی تی فعال هستند در منطقه بی نظیر هستند. وقتی از فین تک ها صحبت می کنیم در همسایگی ما ترکیه، حتی فین تکی وجود ندارد که بخواهیم با فین تک های خودمان مقایسه کنیم. بسکمک از استارتاپ های ما در فروش آنلاین نیز همین شرایط رجحان را دارند. در حوزه های دیگر تکنولوژی که متأسفانه ما زیاد در مورد آنها صحبت نمی کنیم حتی در این گفت و گو هم در مورد آنها صحبتی نداشتیم. استارتاپ های حوزه بیوتک است. ما در این حوزه بزرگترین استارتاپ های منطقه را داریم و در بسکمک از حوزه های دیگر مانند سلول های بنیادی، هوا - فضا واقعاً رجحان بسکمک داریم؛ حتی در حوزه ارائه مقالات باید گفت جایگاه رجحان داریم. اگر به مقالات سال 2019 نگاهی داشته باشید در مجموع یک رتبه جایگاه ما بهبود پیدا کرده و رتبه 15 جهان را کسب کرده ایم و به نوعی فاصله ما با رقبای منطقه مانند ترکیه، عربستان و... بسیار زیاد شده است. ما در بسکمک از رشته های مهندسی جزو 10 کشور اول هستیم به عنوان نمونه در ریاضی 6 ، عمران 6 و بیوتک رتبه 8 را کسب کرده ایم. اما در عین حال در رشته های دیگر مانند علوم انسانی، هنر، زبان شناسی عقب هستیم؛ دلیل هم به این برمی گردد که استادان این رشته ها، مقاله به زبان انگلیسی ارائه نمی دهند. به همین خاطر وقتی مجموعه گرفته می گردد رتبه ما 15 جهان را کسب می کند. به هرحال در حال حاضر ما صاحب بزرگترین استارتاپ های منطقه هستیم ولی متأسفانه مسأله ای که مانع توسعه استارتاپ ها درکشور می گردد نبود محیط کار مناسب برای این کسب و کارها است.
در سال های اخیر دقیقاً شما روی کدام حیطه های استارتاپی و دانش بنیان سرمایه گذاری بیشتری انجام داده اید؟
به صورت خاص سرمایه معاونت علمی و فناوری را به طور مستقیم در بخش بیوتکنولوژی لحاظ کردیم و فکر می کنم با اتفاق های اخیری که در حوزه کرونا شکل گرفت این درس را به تمام جهان داد که بیوتک فقط یک علم نیست. بحث امنیت و اقتصاد است و این بخشی بود که در این سال ها ما روی آن خیلی سرمایه گذاری کردیم و شادمان هستم که این بخش را جدی گرفتیم چرا که با شیوع کرونا به جرأت می توان گفت بیشتر نیازهای ما از کیت های تشخیص گرفته تا تجهیزات بیمارستانی بی نیاز به خارج در داخل تولید شدند. یکی دیگر از برنامه های جدی ما بحث امنیت غذایی است که تقریباً یک سالی است که روی آن متمرکز هستیم و فکر می کنم برای آینده کشور نیز این مبحث خیلی مهم است.
شما جزو افرادی هستید که پروژه های بسکمک را در شهرستان ها کلید زدید در حال حاضر شرایط شرکت های دانش بنیان و استارتاپ ها در شهرستان ها به چه صورتی است؟
بسته به فرهنگ هر شهرستان متفاوت است اما در بیشتر استان هایی که حضور داشتم شادمانم که خیلی بهتر از من به مفهوم و توسعه اکوسیستم استارتاپی اشراف دارند و دقیقاً در جریان هستند به چه دلیل قرار است با آنها همکاری کنیم. در مجموع دانشگاه ها به سمت نوآوری در حال حرکت هستند چرا که پایه حرکت اکوسیستم استارتاپی، نوآوری است و خوشبختانه این اتفاق در شهرستان های ما در حال شکل گیری است.
محصولات تولیدی شرکت های دانش بنیان بیشتر در چه بخش هایی است آیا آماری از فروش محصولات دانش بنیانی کشور وجود دارد؟
بیشتر فروش ما مربوط به شرکت های بیوتیک است ولی از نظر اشتغالزایی شرکت های حوزه آی سی تی حرف اول را می زنند و در مجموع سال گذشته شرکت های دانش بنیان 120 هزار میلیارد تومان فروش داشتند.
شاهد هستیم تحریم ها هر روز شدیدتر از قبل علیه کشور اجرا می گردد آیا این تحریم ها در برنامه های شما تأثیری داشته و اگر جوابتان مثبت است برای مقابله با آنها چه برنامه هایی در دست داشته و دارید؟
نمی توان گفت تحریم ها تأثیر نداشته اما در مقابل مزایای زیادی نیز برای شرکت ها به همراه داشته، چرا که بازار خوبی را برای شرکت ها ایجاد کرده و مهمتر اینکه فرهنگ با تحریم ها تغییر پیدا می کند چون کشوری که سالیان سال نفت فروخته و جنس وارد کرده حالا دارد به جایی می رسد که صادر کننده باشد. یعنی از واردات چی داریم تلاش می کنیم تبدیل به صادرات چی بشویم و این تغییر تفکر به نظر من خیلی مهم و ارزشمند است. باوجود تحریم ها در بعضی از حوزه ها ما رشد خوبی داشتیم مثلاً در قضیه کرونا خیلی از استارتاپ ها مانند حوزه آموزش، رشد بسیار خوبی را تجربه کردند ولی در مقابل استارتاپ های حوزه حمل ونقل و گردشگری دچار مشکل شدند در کل تحریم ها به رشد شرکت های دانش بنیان کمک کرده است.
شما رئیس بنیاد ملی نخبگان کشور هستید آیا آماری دارید که چه میزان نخبه در این دولت از کشورخارج و چه میزان به کشور بازگشته است؟
ما آمارهای ریز مهاجرت را هر دو سال یکبار به شورای عالی انقلاب فرهنگی اعلام می کنیم و در آخرین پایش مشاهده کردیم که آمار خروج از کشور رو به کاهش است و بزودی سالنامه آماری مهاجرت برای اولین بار با حمایت ما و از سوی رصد خانه مهاجرت دانشگاه شریف منتشر می گردد. ما دنبال آن هستیم که قضیه مهاجرت شفاف باشد. چه مهاجرت به خارج و چه مهاجرانی که به داخل کشور می آیند این سالنامه بسیار مفید است حتی نوع مهاجرت نیز در آن دیده شده به عنوان نمونه در حال حاضر مهاجرت تحصیل بشدت کاهش و مهاجرت کار رو به افزایش است.
مهاجرت هایی که از کشور صورت می گیرد بیشتر برای کسب تجربه و کاریابی است یا باید از آن به عنوان فرار مغزها یاد کرد؟ شما به عنوان رئیس ملی نخبگان، برای بازگرداندن نخبه ها به کشور تا به امروز چه کارهایی انجام داده اید؟
در حال حاضر آمار دانشجویان ما در خارج از کشور بسیار پایین است یعنی چیزی در حدود بیش از یک درصد و این مسأله بسیار نگران کننده است. این در حالی است که کشورهای عرب همسایه ما بیش از 35درصد دانشجو در خارج از کشور و مشغول تحصیل دارند. حتی ابتدای انقلاب، ما 170هزار دانشجو داشتیم که 100 هزار دانشجو خارج از کشور مشغول تحصیل بودند و در حال حاضر جمعیت دانشجویی ما بیش از 4میلیون است و از این تعداد، تنها 50 هزار دانشجو خارج از کشور مشغول تحصیل هستند. جالب است بدانید اوایل انقلاب 50 هزار دانشجو ما تنها در امریکا مشغول تحصیل بودند و برای من دردناک است آن زمان این آمارها، فرار مغزها نبود ولی الان آمار 50 هزار دانشجوی که تنها 12 هزار نفر آنها در امریکا مشغول تحصیل هستند به یک باره به فرار مغزها تعبیر می گردد. به هرحال ما دنبال آن هستیم که یک چرخش ایجاد کنیم. کاری که در بنیاد ملی نخبگان به صورت جدی روی آن کار کردیم و باعث شد در 4 سال گذشته 1600 نخبه ما از 100 دانشگاه برتر جهان به کشور خود برگردند و برنامه ای را توسعه داده ایم که بتوانیم یک محیطی را آماده کنیم که بچه های خارج از کشور بتوانند برگردند و برگشت تنها در یک اقتصاد دانش بنیان ایجاد می گردد. چون اگر اقتصاد بر پایه منابع زیر زمینی باشد فرق یک آدم نخبه با عادی قابل درک نیست. در حال حاضر بسکمک از این عزیزان که به کشور بازگشتند در استارتاپ ها مشغول فعالیت هستند و جالب است بدانید بسکمک از استارتاپ هایی که در حال رفتن به بورس هستند، توسط همین افراد پیاده سازی شده اند. نخبه هایی که در گوگل، مایکروسافت، فیس بوک و... مشغول به فعالیت بودند و الان در این استارتاپ ها فروش میلیاردی دارند از طرف دیگر از این تعداد
1600 نخبه که به کشور بازگشتند حدود 350 نفر نیز جزو اعضای هیأت علمی دانشگاه های کشور شدند. از نگاه من آمار پایین دانشجویان ما در خارج از کشور یک زنگ خطر محسوب می گردد چون باید تبادل دانش با تمام جهان وجود داشته باشد و در عین حال زمینه را به صورتی طراحی کنیم که دانشجویان ما بعد از اتمام تحصیل به کشور برگردند و بستر استفاده از دانش آنها
نیز مهیا باشد.
اواخر سال گذشته شما در گفت و گویی اعلام کردید برای تولید 5 میلیون ماسک برای کادر درمان با شرکت های دانش بنیان قرارداد امضا شده، آیا این امکان وجود ندارد شرکت های دانش بنیان برای عموم مردم ماسک با قیمت پایین تولید کنند چون در حال حاضر راه کنترل و پیشگیری از کرونا توصیه به استفاده از ماسک است و در عین حال بالا بودن قیمت ماسک به صورتی است که شاید برای قشر کم درآمد، تهیه آن چندان آسان نباشد آیا برای حل این معضل معاونت برنامه خاصی دارد؟
شرکت های دانش بنیان در تولید ماسک در حوزه نانو فعال هستند. البته من در آن گفت و گو درمورد تولید دستگاه ماسک توسط شرکت های دانش بنیان حرف زدم تا آنجا که در حال حاضر همه ماسک های نانو در داخل تولید می گردد؛ زمانی که کرونا، تازه در کشور شیوع پیدا کرده بود ظرفیت تولید ماسک کشور 200 هزار تا بود که از این تعداد، مقدار کمی تولید می شد. اما ظرف یک ماه، اولین شرکت دانش بنیان ما توانست اولین دستگاه تولید ماسک نانو را بسازد، در ادامه چند شرکت دیگر نیز به این چرخه تولید دستگاه افزوده شدند. در حال حاضر ما صادر کننده دستگاه تولید ماسک نانو هستیم. توجه داشته باشید اطلاعات ما در مورد این بیماری نیز توسعه پیدا کرده و الان به این نتیجه رسیده ایم که ماسک های پارچه ای و قابل شست و شو هم برای کنترل این بیماری قابل استفاده است و این موارد اطلاعات جدید پزشکی در مورد این بیماری است که مشخص کرده هر نوع ماسکی قابل استفاده است و با آموزش هایی که دکتر حریرچی(معاون کل وزارت بهداشت) دادند براحتی هرکس می تواند از یک پیژامه نیز ماسک تولید کند. به هرحال من شادمان هستم در حال حاضر بیش از
5 میلیون ظرفیت تولید ماسک داریم.
شرایط تولید ماسک برای مردم به چه صورتی است؟
ظرفیت تولید ماسک در داخل کشور روزانه بیش از 10 میلیون است.
پس چرا در دسترس نیست؟
در دسترس هست.
اما با قیمت بسیار بالا، قبول دارید؟
قیمت برمی گردد به نظارت در بازار و موارد دیگر، اتفاقی که بتازگی افتاد و ما به آن معترض بودیم ممنوعیت صادرات ماسک بود و به نوعی وقتی صادرات ممنوع گردد قیمت تا حدودی پایین می آید. خیلی از شرکت ها تولید داشتند برای صادرات چرا که با این قیمت دلار برای آنها صادرات صرفه اقتصادی داشت و این وسط بسکمک از شرکت ها هم برای صادرات ماسک مذاکره کرده بودند و تعدادی در حال صادرات بودند اما خوب با این ممنوعیت خسارت زیادی به این شرکت ها وارد شد.
آیا آماری در دست هست که با شیوع کرونا شرکت های دانش بنیان و استارتاپ ها توانسته اند چه خدماتی را به کادر درمان یا مردم ارائه دهند؟
من خاطرم هست که روزهای اول شیوع کرونا در امریکا 4 بیمار را به یک دستگاه ونتیلاتور (دستگاه تنفس مصنوعی) وصل می کردند حتی نمونه هایی ساخته بودند که 8 بیمار به یک دستگاه ونتیلاتور متصل می شد. این اتفاق وحشتناکی بود و خودشان هم در جریان بودند که از این 8 نفر، تعدادی قربانی می شوند ولی ما این اتفاق های تلخ را در کشور خودمان نداشتیم. دقت کنید ساخت یک دستگاه ونتیلاتور آسان نیست و هزینه هر کدام بین 200 تا 300 میلیون تومان هست البته این قیمت داخلی است چرا که قیمت بین المللی آن خیلی بیشتر است و در یک مقعطی این دستگاه در بازار وجود نداشت که بتوانیم آن را خریداری کنیم؛ چون امریکایی ها و اروپایی ها ریخته بودند در بازار و هر چی از دستگاه ونتیلاتور گرفته تا وسایل اتاق آی سی یو و مواد ضدعفونی را خریده بودند و ما همه اینها را توسط شرکت های داخل تولید کردیم و در حال حاضر نیاز نیست وسیله ای برای این بیماری از خارج کشور وارد گردد.
در حال حاضر شرایط ساخت واکسن کرونا در کشور در چه مرحله ای است؟
برای تولید واکسن کرونا ما با 6 شرکت و پژوهشگاه قرارداد داریم که از این تعداد، 2قرارداد خوب پیش رفته و به مرحله کارآزمایی بالینی حیوانی رسیده ولی هنوز نیاز است که صبر کنیم، چون کرونا یک ویروس بشدت پیچیده است و در تمام جهان نیز شرایط ساخت واکسن به همین حالت است اگر ویروس یک ویروس ساده بود واکسن انسانی آن خیلی زود ساخته شده بود.
کمتر از یکسال از عمر دولت باقی مانده در این مدت چه طرح هایی هست که تمایل دارید حتماً به نتیجه برسد؟
من بشدت تمایل دارم بحث مراکز دانش بنیان در کشور تثبیت گردد و برای رسیدن به این هدف در این مدت باقی مانده هر کاری نیاز باشد انجام خواهم داد که دیگر برگشت نداشته باشیم. وقتی شاهد هستم این روزها همه در مورد اقتصاد دانش بنیان صحبت می کنند این یک دستاورد بزرگ است. من هرگز یادم نمی رود که در دانشگاه خودم یعنی دانشگاه صنعتی شریف که در آن بزرگ شدم به عنوان دانشجو وارد و الان استاد آن هستم مرا مسخره می کردند که این بچه بازی راه انداخته است. وقتی اولین مرکز نوآوری راه اندازی شد گفتند فلانی در دانشگاه سوپرمارکت باز کرده و الان خوشبختانه کل دانشگاه تبدیل به مرکز نوآوری شده است. از نگاه من کل این شهر باید به مرکز نوآوری تبدیل گردد. چون توسعه کشور زمانی اتفاق می افتد که کل شهر تهران تبدیل گردد به پارک علم و فناوری و این بچه ها بتوانند براحتی در آن کار کنند و اگر کسی کارآفرین است باید بتواند از داخل اتاق خود این کار را انجام دهد. این دقیقاً کاری است که ما در ناحیه های نوآوری داریم انجام می دهیم. ولی متأسفانه بعضی از دوستان در وزارت علوم می خواهند برای این ناحیه های نوآوری قانون بگذارند و قانون محدودیت ایجاد می کند و با قانون، نوآوری از بین می رود و دیگر توسعه ایجاد نمی گردد و به تبع آن اقتصادی شکل نخواهد گرفت. اقتصاد نوآور به یک ذهن وحشی نیاز دارد که به هر سمت برود و نوآوری ایجاد کند. ما به عنوان دولت، تنها کاری که می توانیم انجام دهیم این است که جلوی آن را نگیریم و محدودیت برای آن ایجاد نکنیم. خوشبختانه با کمک رهبری امسال شرایط بودجه ما بهتر خواهد شد و ما سرمایه گذاری لازم را در این حوزه انجام خواهیم داد.
منبع: ایران آنلاینmalayro.ir: تور مالزی ارزان، سفر به کوالالامپور، پنانگ و لنکاوی در نوروز و دیگر ایام سال
ayrokh.ir: آیرخ: مجله زیبایی و سلامتی