6 کتاب جذاب درباره مولانا - مجله سرگرمی

جلا ل الدین مولانا بلخی در سال 604 قمری، در بلخ زاده شد و شصت و شش سال بعد در قونیه از جهان رفت. از او شش کتاب به نام های مثنوی معنوی، دیوان شمس، فیه ما فیه، مکتوبات و مجالس سبعه به جا مانده است. دو کتاب اول از محبوبیت و شهرت بیشتری برخوردارند. در ایران او را مولوی یا مولانا می خوانند و غربی ها و ترک ها از نام رومی برایش استفاده می نمایند و در افغانستان به او جلال الدین بلخی می گویند.

ترجمه آثار مولوی به ترکی در همان سده های اولیه بعد از مرگ شاعر انجام شد. اما غربی ها در اواسط قرن نوزدهم، رومی را کشف کردند. اولین ترجمه اشعار او به انگلیسی در امریکا، توسط رالف والدو امرسن و در سال 1867 صورت گرفت اما توجه چندانی را به خود جلب نکرد. در دهه های 1970 و 1980 هم اشخاصی چون رابرت دانکن، دانیل لایبرت و دیوید مارتین دست به ترجمه آثار شاعر ایرانی زدند. در میان این افراد، اثر رابرت دانکن از محبوبیت ویژه ای برخوردار شد و پای رومی را به محافل ادبی غربی باز کرد.

در سال 2007 و به پیشنهاد ترکیه، یونسکو این سال را به نام مولانا نام گذاری کرد. با باز شدن پای اشعار عرفانی مولانا به غرب بازار انتشار کتاب هایی برای تفسیر آثار و معرفی او داغ شد. این موج در ایران، با شدت بیشتری شکل گرفت و خوانندگان بسیاری هم پیدا کرد. در ادامه به معرفی بعضی از مهم ترین کتاب های نوشته شده درباره مولانا پرداخته ایم.

1) پله پله تا ملاقات خدا

پله پله تا ملاقات خدا یکی از شناخته شد ه ترین آثار فارسی برای آشنایی با مولاناست. این کتاب، زندگی و دوران و اندیشه شاعر را به زبانی ساده و خودمانی برای مخاطب بازگو می نماید. عبدالحسین زرین کوب، نام اثرش را از این بیت مشهوری از مولانا گرفته است:

از مقامات تبتل تا فنا، پله پله تا ملاقات خدا

این کتاب دوران کودکی مولانا تا سال های عظیمسالی او را در بر می گیرد و نیم نگاهی هم به اوضاع سیاسی و اجتماعی در زمان این شاعر عظیم دارد. زرین کوب در این اثر با رویکردی داستانی به جنبه های زندگی و عرفان مولوی پرداخته است.

نویسنده پله پله تا ملاقات خدا، عبدالحسین زرین کوب، ادیب، پژوهشگر و تاریخدان ایرانی است که علاقه ویژه ای به عرفان مولانا دارد. این کتاب 400 صفحه ای از تولد جلال الدین در بلخ آغاز شده و زندگی پرشورش را تا رسیدن به قونیه و مرگ در این شهر توضیح می دهد. در بخشی از این کتاب می خوانیم:

2)عارف جان سوخته

کتاب عارف جان سوخته را پژوهشگر و محقق ایرانی، نهال تجدد به زبان فرانسوی نوشته و بعد ترجمه آن در ایران منتشر شده است. این اثر، یکی از مشهورترین آثار در مورد شاعر و عارف ایرانی، مولاناست که به دلیل انتشارش در فرانسه، توجه مخاطب غیرایرانی را هم به خود جلب نموده است.

کتاب با توضیح ملاقات شورانگیز شمس و مولانا آغاز می گردد و به تولد دوباره مولوی پس از ملاقات با شمس تبریزی می پردازد. ویژگی عارف جان سوخته، در منابعی است که نهال تجدد در توضیح ماجراهای مولانا و شمس از آن ها استفاده نموده است و این موضوع باعث شده تا کتاب غنای ویژه ای داشته باشد.

این رمان به نامرومی سوخته در فرانسه منتشر شده و در ترجمه فارسی آن نام دیگری به خود گرفته است. این اثر از زبان حسا م الدین چلبی، یکی از مریدان مشهور مولوی نوشته شده. رمان تنها به رابطه شمس و مولانا اختصاص ندارد بلکه تمام جنبه ها و حوادث مهم زندگی شاعر را پوشش می دهد و به دور از اسطوره سازی، داستان یک روح پرشور را روایت می نماید.

در بخشی از این کتاب می خوانیم:

4)در جستجوی مولانا

در جستجوی مولانا کتاب دیگری از نهال تجدد، پژوهشگر ایرانی فرانسوی است. او کوشش نموده تا مخاطب عادی که شناخت چندانی از مولانا ندارد، با داستان های مثنوی معنوی، به زبان ساده آشنا کند. زبان آسان و روان نهال تجدد در این کتاب مخاطب فرانسه زبان را خیلی زود به خود جلب کرد و بعد از ترجمه اثر به فارسی، با استقبال ایرانی ها هم روبرو شد.

نهال تجدد با استفاده از یک شخصیت خیالی، یعنی صحافی از خراسان، سی وپنج روایت مثنوی را با هدف شناخت روح مولانا به خواننده عرضه می نماید.

در بخشی از این کتاب می خوانیم:

5) به دنبال مولانا

به دنبال مولانا اثر ماهرخ دبیری، راهنمای خوبی برای شناخت شاعر و عارف ایرانی است. این کتاب، با خطی داستانی، زندگی مولوی را برای خواننده به زبان ساده روایت می نماید. تمرکز این روایت بر روی اندیشه هایی است که مولانا در مثنوی معنوی و دیوان شمس به آنها پرداخته است.

در بخشی از این کتاب که نشر ققنوس آن را منتشر نموده، می خوانیم:

6) کیمیا خاتون

کیمیاخاتون، نوشته نویسنده ایرانی، سعیده قدس است. او در این رمان به پشت پرده زندگی شمس و مولانا می رود و داستان تلخی را بازگو می نماید که سال ها گفته نشده باقی مانده.

کیمیاخاتون، دخترخوانده مولاناست که در جوانی به اصرار پدرخوانده اش، عشق به پسر مولوی را فراموش نموده و به عقد شمس درمی آید. شمس تبریزی وقتی به قونیه می رسد، هم قلب مولانا را تسخیر می نماید و هم درشصت سالگی به دخترخوانده او دل می بازد. اما این عشق نتوانست تفاوت سنی بین کیمیاخاتون و شمس را جبران کند و آتش این اختلافات به مرگ زن جوان به دست مراد مولانا و غیب شدنش از قونیه می انجامد.

این کتاب برای اولین بار در سال 1383 منتشر شد و جلب توجه بسیاری کرد. نام این رمان بارها در فهرست پرخواننده ترین کتاب های فارسی آمده و جایزه کتاب سال پروین اعتصامی در سال 2005 را به دست آورده است. اثر سعیده قدس در سال 2011 به زبان انگلیسی ترجمه شد.

در بخشی از رمان تاریخی کیمیاخاتون می خوانیم:

پرنده پارسی: پرنده پارسی: آخرین اخبار و مقالات خبری و تحلیلی

دور زمین: دور زمین: آشنایی با زیبایی های دنیا در مجله سرگرمی و گردشگری