20 ماده غذایی ضرروی و مفید برای تغذیه بیماران کلیوی - مجله سرگرمی

شاید انتخاب بهترین مواد غذایی برای رژیم بیماران کلیوی، سخت و گیج نماینده باشد. اما نگران نباشید؛ در این مقاله به معرفی 20 ماده ی غذایی مفید برای بیماران کلیوی می پردازیم . در ادامه با خبرنگاران مگ همراه باشید.

بیماری کلیوی چه زمانی ایجاد می گردد؟

کلیه ها نقش مهمی در بدن ما دارند. این اندام ها مسئول تصفیه مواد زائد، آب اضافی و سایر ناخالصی ها از خون، همچنین ترشح هورمون هایی هستند که در تنظیم فشار خون، تعدیل مایعات بدن، فراوری ادرار و انجام سایر وظایف بسیار ضروری بدن نقش دارند.

10 درصد از جمعیت دنیا را بیماران کلیوی تشکیل داده اند. بیماری کلیوی زمانی ایجاد می گردد که کلیه ها آسیب ببینند و نتوانند عملکرد خود را به درستی انجام دهند. دیابت و فشار خون بالا، رایج ترین عوامل خطر بیماری های کلیوی هستند. با این حال چاقی، استعمال دخانیات، ژنتیک، جنسیت و سن هم خطر ابتلا به بیماری های کلیوی را افزایش می دهند.

قند خون کنترل نشده و فشار خون بالا می تواند به رگ های خونی موجود در کلیه ها آسیب بزند و توانایی آن ها را برای عملکرد بهینه کاهش دهد. اگر کلیه ها به درستی کار ننمایند، مواد زائدی همچون ضایعات ناشی از غذا در خون جمع می شوند.

• پیوند کلیه ناسازگار بهتر از انتظار برای کلیه سازگار است

تغذیه بیماران کلیوی

محدودیت های تغذیه بیماران کلیوی با توجه به میزان آسیب دیدگی کلیه ها، متفاوت است. به طور مثال، افرادی که در مراحل ابتدایی بیماری کلیوی قرار دارند، محدودیت های غذایی متفاوتی نسبت به افراد مبتلا به نارسایی کلیوی دارند. اگر به بیماری های کلیوی مبتلا هستید، پزشک با توجه به احتیاجهایتان بهترین رژیم غذایی را برای شما تعیین می نماید.

اگر دچار بیماری کلیوی پیشرفته هستید، باید رژیم غذایی ای را دنبال کنید که برای کلیه هایتان مناسب است؛ تا از این طریق، به کاهش میزان ضایعات موجود در خون تان یاری گردد.

توصیه می گردد بیماران کلیوی، مصرف مواد مغذی زیر را در رژیم غذایی خود محدود نمایند:

• سدیم: سدیم، که جزو ترکیبات اصلی نمک است، در بسیاری از مواد غذایی وجود دارد. کلیه های آسیب دیده نمی توانند سدیم اضافی را تصفیه نمایند؛ در نتیجه میزان سدیم در خون افزایش می یابد. معمولا توصیه می گردد بیماران کلیوی، مصرف سدیم را به کمتر از 2000 میلی گرم در روز محدود نمایند.
• پتاسیم: پتاسیم نقش حیاتی در بدن دارد. با این حال، افرادی که دچار بیماری کلیوی هستند، باید برای جلوگیری از بالا رفتن فشار خون شان مصرف پتاسیم را محدود نمایند. میزان مصرف توصیه شده پتاسیم برای بیماران کلیوی، کمتر از 2000 میلی گرم در روز است.
• فسفر: فسفر یک ماده ی معدنی است که در مواد غذایی زیادی وجود دارد. کلیه های آسیب دیده نمی توانند فسفر اضافی را دفع نمایند، که این موضوع سبب آسیب به بدن می گردد. بیماران کلیوی باید مصرف فسفر را به 800 تا 1000 میلی گرم در روز محدود نمایند.
• پروتئین: پروتئین هم یک ماده ی مغذی دیگر است که بیماران کلیوی باید مصرف آن را محدود نمایند؛ چون کلیه های آسیب دیده نمی توانند مواد زائد ناشی از سوخت وساز پروتئین را دفع نمایند. با این حال، افرادی که به بیماری کلیوی حاد دچار هستند و دیالیز می شوند، احتیاج بیشتری به پروتئین دارند.

شدت و نوع بیماری کلیوی در بیماران با یکدیگر متفاوت است؛ به همین علت افراد مبتلا به بیماری کلیوی باید درباره رژیم غذایی خود با پزشک مشورت نمایند. خوشبختانه، بیماران کلیوی می توانند از گزینه های غذایی خوشمزه و سالمی بهره مند شوند که حاوی فسفر، پتاسیم و سدیم کمی هستند.

20 مورد از بهترین مواد غذایی برای بیماران کلیوی

1.گل کلم

گل کلم یک سبزی بسیار مغذی است و منبع خوبی از برخی مواد مغذی نظیر ویتامین های B ،C و K محسوب می گردد. گل کلم سرشار از ترکیبات ضدالتهابی همچون ایندول ها بوده و منبع عالی فیبر است. بیماران کلیوی می توانند پوره گل کلم را به عنوان یک غذای فرعیِ کم پتاسیم مصرف نمایند.

یک فنجان (124 گرم) گل کلم پخته شده حاوی 19 میلی گرم سدیم، 40 میلی گرم فسفر و 176 میلی گرم پتاسیم است.

2. بلوبری (زغال اخته آبی)

بلوبری غنی از مواد مغذی بوده و یکی از بهترین منابع آنتی اکسیدان است. بلوبری به طور تعیین حاوی آنتی اکسیدان هایی به نام آنتوسیانین است، که از شما در برابر بیماری های قلبی، برخی از سرطان ها، زوال عقل و دیابت محافظت می نمایند. بلوبری یک میوه ی مناسب در تغذیه بیماران کلیوی است؛ چون مقدار کمی سدیم، فسفر و پتاسیم دارد.

یک فنجان بلوبری (140 گرم) حاوی 1.5 میلی گرم سدیم، 18 میلی گرم فسفر و 114 میلی گرم پتاسیم است.

3. ماهی خاردار

ماهی خاردار حاوی پروتئین های بسیار باکیفیت و چربی های فوق العاده سالم به نام امگا 3 است. چربی های امگا 3 به کاهش التهاب و کاهش عملکرد شناختی، افسردگی و اضطراب یاری می نمایند. تمام ماهی ها حاوی مقدار زیادی فسفر هستند، اما ماهی خاردار نسبت به سایر غذاهای دریایی فسفر کمتری دارد.

85 گرم ماهی خاردار پخته شده 74 میلی گرم سدیم، 211 میلی گرم فسفر و 279 میلی گرم پتاسیم دارد .

4. انگور قرمز برای تغذیه بیماران کلیوی

انگور قرمز نه تنها خوشمزه است، بلکه مواد مغذی زیادی هم دارد. انگور قرمز حاوی سطح بالایی از ویتامین C و آنتی اکسیدانی به نام فلاونویید است، که ثابت شده برای کاهش التهاب مفید است. علاوه بر این، انگور قرمز سرشار از نوعی فلاونویید به نام رزوراتول است، که به سلامت قلب یاری و از شما در برابر بیماری دیابت و کاهش عملکرد شناختی محافظت می نماید. این میوه شیرین برای رژیم بیماران کلیوی مناسب است.

یک فنجان (75گرم) انگور قرمز حاوی 1.5 میلی گرم سدیم، 15 میلی گرم فسفر و 144 میلی گرم پتاسیم است.

5. سفیده تخم مرغ

زرده تخم مرغ بسیار مغذی است، اما مقدار زیادی فسفر دارد. به همین دلیل است که سفیده تخم مرغ، گزینه ی بهتری برای تغذیه بیماری کلیوی است. سفیده تخم مرغ منبع پروتئین باکیفیت است. همچنین یک گزینه عالی برای افراد دیالیزی است، چون این افراد باید پروتئین بیشتر، اما فسفر کمتری مصرف نمایند.

دو عدد سفیده تخم مرغ عظیم حاوی 110 میلی گرم سدیم، 10 میلی گرم فسفر و 108 میلی گرم پتاسیم است.

6. سیر

میزان سدیم باید در تغذیه بیماران کلیوی محدود گردد. بنابراین سیر می تواند جایگزین خوبی برای نمک باشد و به غذا عطر و طعم خوبی دهد. سیر منبع خوبی از منگنز، ویتامین های C و B6 است. ترکیبات سولفوری موجود در سیر خواص ضدالتهابی دارند.

3 حبه سیر (9گرم) حاوی 1.5 میلی گرم سدیم، 14 میلی گرم فسفر و 36 میلی گرم پتاسیم است.

7. گندم سیاه (دانه چاودار)

بیشتر غلات سبوس دار، فسفر زیادی دارند اما گندم سیاه مستثنا است. گندم سیاه بسیار مغذی بوده و منبع خوبی از ویتامین های گروه B، منیزیم، آهن و فیبر است. گندم سیاه همچنین جزو غلات بدون گلوتن است، که این موضوع سبب می گردد گزینه مناسبی برای افراد مبتلا به عدم تحمل گلوتن یا مبتلایان به سلیاک باشد.

نصف فنجان (84 گرم) گندم سیاه حاوی 3.5 میلی گرم سدیم، 59 میلی گرم فسفر و 74 میلی گرم پتاسیم است.

8. روغن زیتون

روغن زیتون منبع سالم چربی و فاقد فسفر است، که این موضوع آن را تبدیل به یک گزینه عالی برای بیماران کلیوی می نماید. معمولا افراد مبتلا به بیماری کلیوی پیشرفته، در کنترل وزن خود دچار مشکل می شوند؛ به همین دلیل مصرف مواد غذایی سالم و حاوی کالری بالا، مانند روغن زیتون، برای آن ها اهمیت دارد. بیشتر چربی موجود در روغن زیتون، چربی تک غیراشباعی به نام اسید اولئیک است، که خواص ضدالتهابی دارد.

یک قاشق سوپ خوری (13.5 گرم) روغن زیتون 0.3 میلی گرم سدیم و 0.1 میلی گرم پتاسیم دارد و فاقد فسفر است.

9. بلغور

بلغور یک جایگزین بسیار عالی برای غلاتی است که فسفر و پتاسیم بالایی دارند . این دانه مغذی منبع خوبی از ویتامین های گروه B، منگنز، آهن و منیزیم است. بلغور همچنین منبع عالی پروتئین گیاهی است و فیبر غذایی زیادی دارد، که این ویژگی در سلامت گوارش اهمیت دارد.

نصف فنجان (91 گرم) بلغور حاوی 4.5 میلی گرم سدیم، 36 میلی گرم فسفر و 61 میلی گرم پتاسیم است.

10. کلم برگ

کلم برگ از خانواده کلم ها بوده و سرشار از ویتامین ها، مواد معدنی و ترکیبات قدرتمند گیاهی است. کلم برگ منبع عالی ویتامین های C، K و ویتامین های گروه B است. کلم برگ همچنین دارای فیبر غیرمحلول است. این نوع فیبر به وسیله بهبود حرکات روده، سلامت سیستم گوارش را افزایش می دهد.

یک فنجان (70 گرم) کلم برگ خرد شده 13 میلی گرم سدیم، 18 میلی گرم فسفر و 119 میلی گرم پتاسیم دارد .

11. مرغ بدون پوست

بیماران کلیوی باید مصرف پروتئین را در رژیم غذایی خود محدود نمایند، اما تامین به اندازه پروتئین باکیفیت، برای حفظ سلامتی بدن حیاتی است. سینه مرغ بدون پوست، نسبت به سینه مرغ با پوست، فسفر، پتاسیم و سدیم کمتری دارد.

84 گرم سینه مرغ بدون پوست حاوی 63 میلی گرم سدیم، 192 میلی گرم فسفر و 216 میلی گرم پتاسیم است.

12. فلفل دلمه ای

فلفل دلمه ای حاوی مقدار زیادی مواد مغذی است، اما برخلاف سایر سبزیجات پتاسیم کمتری دارد. فلفل دلمه ای های رنگی سرشار از ویتامین C هستند. یک عدد فلفل دلمه ای قرمز (74 گرم) حاوی 105 درصد از میزان مصرف توصیه شده ویتامین C است. فلفل دلمه ای همچنین سرشار از ویتامین A است. این ویتامین، که در عملکرد سیستم ایمنی بدن اهمیت دارد، معمولا در بدن بیماران کلیوی کاهش می یابد.

یک عدد فلفل دلمه ای کوچک (74 گرم) حاوی 3 میلی گرم سدیم، 19 میلی گرم فسفر و 156 میلی گرم پتاسیم است.

13. پیاز

از پیاز می توان به عنوان یک گزینه مناسب در تغذیه ی بیماران کلیوی نام برد. همانطور که اشاره کردیم، بیماران کلیوی باید مصرف سدیم را محدود نمایند. پیاز می تواند جایگزین خوبی برای نمک باشد و طعم خوشایندی به غذا دهد. بیماران کلیوی می توانند از پیاز سرخ شده به همراه سیر و روغن زیتون، برای طعم دادن به غذای خود استفاده نمایند.

پیاز دارای مقدار زیادی منگنز، ویتامین C و ویتامین های گروه B است. همچین فیبر پری بیوتیک دارد، که به وسیله تغذیه ی باکتری های مفید روده، به سلامت سیستم گوارش یاری می نماید.

یک عدد پیاز کوچک (70گرم) حاوی 3 میلی گرم سدیم، 20 میلی گرم فسفر و 102 میلی گرم پتاسیم است.

14. آروگولا (گیاه شابانک)

بسیاری از سبزیجات مفید مانند اسفناج پتاسیم زیادی دارند؛ به همین دلیل مصرف آن ها برای بیماران کلیوی مضر است. با این حال، آروگولا یا گیاه شابانک یک گیاه مغذی بوده و پتاسیم کمی دارد. این موضوع آن را تبدیل به یک گزینه مناسب برای استفاده در سالاد و غذاهای فرعی می نماید.

آروگولا منبع خوبی از ویتامین K، منگنز و کلسیم است، که همگی در سلامت استخوان ها اهمیت دارند. این سبزیِ مغذی، نیترات هم دارد. نیترات می تواند فشار خون را کاهش دهد و از این جهت برای بیماران کلیوی مناسب است.

یک فنجان (20 گرم) آروگولای خام حاوی 6 میلی گرم سدیم، 10 میلی گرم فسفر و 74 میلی گرم پتاسیم است.

15. آجیل ماکادمیا (فندق استرالیایی)

آجیل ها به دلیل دارا بودن فسفر زیاد، جایگاهی در تغذیه بیماران کلیوی ندارند. با این حال، آجیل ماکادمیا مستثنا است ، چون در مقایسه با آجیل هایی همچون بادام زمینی و بادام، فسفر بسیار کمتری دارد. این آجیل سرشار از چربی های سالم، ویتامین های B، منیزیم، مس، آهن و منگنز است.

28 گرم آجیل ماکادمیا حاوی 1.4 میلی گرم سدیم، 53 میلی گرم فسفر و 103 میلی گرم پتاسیم است.

16. تربچه

تربچه ها جزو سبزیجات مناسب برای اضافه شدن به رژیم غذایی بیماران کلیوی هستند؛ چون پتاسیم و فسفر کم، و مواد مغذی زیادی دارند. تربچه به دلیل اینکه غنی از ویتامین C است، خطر بیماری قلبی و آب مروارید را کاهش می دهد.

نصف فنجان (58گرم) تربچه خرد شده حاوی 23 میلی گرم سدیم، 12 میلی گرم فسفر و 135 میلی گرم پتاسیم است.

17. شلغم

شلغم یک جایگزین عالی برای سبزیجاتی مانند سیب زمینی و کدو است که پتاسیم بیشتری دارند. شلغم غنی از فیبر و ویتامین C بوده و منبع خوبی از ویتامین B6 و منگنز است. بیماران کلیوی می توانند شلغم را به عنوان یک ماده غذایی فرعی به صورت کبابی، آب پز یا له شده مصرف نمایند.

نصف فنجان (78گرم) شلغم پخته شده حاوی 12.5 میلی گرم سدیم، 20 میلی گرم فسفر و 138 میلی گرم پتاسیم است.

18. آناناس

بسیاری از میوه های استوایی مانند پرتقال، موز و کیوی سرشار از پتاسیم هستند. اما آناناس پتاسیم کمی دارد و یک جایگزین مناسب برای بیماران کلیوی است. آناناس سرشار از فیبر، منگنز، ویتامین C و بروملین است. بروملین آنزیمی است که به کاهش التهاب یاری می نماید.

یک فنجان (165گرم) از تکه های آناناس حاوی 2 میلی گرم سدیم، 13 میلی گرم فسفر و 180 میلی گرم پتاسیم است.

19. کرن بری

کرن بری میوه ای با ظاهری جالب و اشتها برانگیز بوده، که برای دستگاه ادرار و کلیه ها مفید است. این میوه های کوچک و ترش حاوی موادی هستند که از چسبیدن باکتری ها به مجاری ادراری و مثانه، همچنین ایجاد عفونت جلوگیری می نمایند.

کرن بری گزینه خوبی برای تغذیه بیماران کلیوی است، چون سبب کاهش احتمال ابتلا به عفونت های مجاری ادراری در این افراد می گردد. بیماران کلیوی می توانند کرن بری را به صورت خشک، پخته شده، تازه یا آب میوه مصرف نمایند. کرن بری سدیم، فسفر و پتاسیم کمی دارد.

یک فنجان (100 گرم) کرن بری تازه حاوی 2 میلی گرم سدیم، 11 میلی گرم فسفر و 80 میلی گرم پتاسیم است.

20. قارچ شیتاکه

افراد مبتلا به بیماری کلیوی، که باید مصرف پروتئین را محدود نمایند، می توانند از قارچ شیتاکه به عنوان جایگزین گوشت استفاده نمایند. قارچ شیتاکه منبع عالی ویتامین های B، مس، منگنز و سلنیوم است. قارچ شیتاکه نسبت به قارچ های دیگر، پتاسیم کمتری دارد؛ به همین دلیل یک گزینه بسیار مناسب برای تغذیه بیماران کلیوی است.

یک فنجان (145گرم) قارچ شیتاکه پخته شده حاوی 6 میلی گرم سدیم، 42 میلی گرم فسفر و 170 میلی گرم پتاسیم است.

نکته پایانی

در این مقاله از خبرنگاران مگ، مواد غذایی مناسب برای رژیم بیماران کلیوی را به شما معرفی کردیم. اگر دچار بیماری کلیوی هستید، باید قبل از انتخاب مواد غذایی با پزشک مشورت کنید تا مطمئن شوید رژیم غذایی تان مناسب و سالم است. محدودیت های غذایی بیماران کلیوی با توجه به میزان آسیب دیدگی کلیه ها، همچنین داروهایی که مصرف می نمایند، متفاوت است.

منبع : healthline

dorezamin.com: دور زمین: آشنایی با زیبایی های دنیا در مجله گردشگری

namasho.ir: نماشو: طراحی سایت، سئو و بهینه سازی وبسایت