گیاهان دارویی؛ نسخه شفابخش اشتغال و تجارت - مجله سرگرمی

استفاده از گیاهان دارویی از گذشته تا به امروز مرسوم بوده و امروزه اهمیت گیاهان دارویی و شناساندن نقش حیاتی آن ها در پیشبرد اهداف ملی، منطقه ای و دنیای برای تحقق سلامت، خودکفایی دارویی، ایجاد اشتغال و توسعه مالی بر کسی پوشیده نیست. زنجیره ارزش گیاهان دارویی به نام یکی از زنجیره های منتخب برای تغییر اشتغال و معیشت به سمت فعالیت های کم آب بر است.

سه محور اصلی تامین گیاهان دارویی، فرآوری گیاهان دارویی و بازاریابی گیاهان دارویی، زنجیره ارزش گیاهان دارویی را شکل می دهد. به نظر می رسد نبود اطلاعات کافی برای کشت ارقام مختلف گیاهان دارویی و ابهام در صرفه مالی و بازار محصول، از دلایل مغفول ماندن توسعه کشت گیاهان دارویی است.

با توجه به آب و هوای منطقه ها مختلف کشور به خصوص استان زنجان، بخش کشاورزی، حوزه ای پیچیده با ظرفیت های بی نظیر برای توسعه و توسعه است که منبعی مهم برای ارتقای تولید روزافزون داخلی هم محسوب می شود. هنوز هم حوزه های مختلف کشاورزی را می توان یافت که مغفول مانده و جای پیشرفت دارد که یکی از این حوزه ها، تجارت در عرصه گیاهان دارویی است.

بر اساس گفته کارشناسان بخش کشاورزی، محدوده جغرافیایی کشور با توجه به زاویه تابش خورشید، اقلیم و آب و هوای مخصوص در منطقه ها مختلف این سرزمین، بهترین مکان برای پرورش و کشت باکیفیت ترین گیاهان دارویی در دنیا است، اما با وجود این پتانسیل بی نظیر که کشور می تواند از این طریق، سهم بزرگی در بازار تجارت دنیای داشته باشد و ارزآوری بالایی را نصیب خود کند، درآمد بسیار ناچیزی را به دست می آورد که قابل قیاس با سایر کشورها نیست.

رئیس جهادکشاورزی استان زنجان در رابطه با کشت 98 هکتار انواع گیاهان دارویی در شهرستان خدابنده، می گوید: شهرستان خدابنده با توجه به سطح قابل کشت محصولات کشاورزی به نام یکی از منطقه ها مستعد استان برای توسعه کشت گیاهان دارویی است؛ به طوری که در سال جاری در حدود 98 هکتار گیاه دارویی متنوع در سطح این شهرستان کشت شده است.

جواد تاراسی ادامه می دهد: این منطقه از لحاظ تنوع شهرستان اول استان و از لحاظ سطح کشت، جزو سه شهرستان برتر استان است. گیاهان دارویی کشت شده در این شهرستان شامل رازیانه، فیسالیس، کیوانو، کدو دورنگ، کدو ستاره ای، بادمجان توگا، زعفران، گل محمدی، بادرنجبویه، خرفه، نعنا فلفلی و ... است.

وی می افزاید: فیسالیس به دلیل سازگاری با آب و هوای مدیترانه ای و انواع مختلفی از خاک، می تواند در طیف وسیعی از شرایط خاک و آب و هوایی توسعه یابد و به نام گونه ای بسیار تحمل پذیر طبقه بندی شود. این میوه سرشار از آنتی اکسیدان و ویتامین ها است و جزو میوه های گران قیمت به تعداد می رود. سطح زیر کشت این محصول در شهرستان خدابنده 5 هکتار در روستای زرزر است که برداشت این محصول از اواخر مردادماه آغاز شده و میزان برداشت آن 20 تن پیش بینی شده است.

این مسئول در رابطه با میوه کیوانو یا خربزه شاخدار یادآور می شود: این میوه به رنگ زرد یا نارنجی روشن و دارای پوستی ضخیم و پوشیده از برآمدگی ریز است. گوشت این میوه ژله ای و سبز رنگ با تعداد دانه های زیاد بوده که ظاهر آن مانند خیار است. سطح زیر کشت این محصول در شهرستان خدابنده دو هکتار در روستای زرزر است که برداشت آن از اوایل مردادماه آغاز و میزان برداشت این محصول در سطح شهرستان 70 تن پیش بینی شده است.

گیاهان دارویی به میزانی که در بحث ارزآوری و تجارت و به تبع آن در حوزه ایجاد اشتغال تاثیر دارند، می توان ردپای آن را در زندگی مردم عادی مشاهده کرد. کشت، تولید، فرآوری و در نهایت مصرف، نقش گیاهان دارویی در زندگی مردمان این سرزمین است اما در این میان جای خالی برندهای تولیدی و تجاری در این حوزه به وضوح قابل مشاهده بوده و شاید حلقه مفقوده پیشرفت و توسعه حوزه تولید و تجارت گیاهان دارویی باشد.

یک فعال حوزه گیاهان دارویی در استان زنجان، در رابطه با کشت این گیاهان، می گوید: در حال حاضر عمده گیاهان دارویی که در کشور مورد استفاده قرار می گیرد، از گیاهان خودروی طبیعی در دشت و کوه های کشور است و کشاورزان کمتر مایل به کشت گیاهان دارویی هستند و برداشت بی رویه و نادرست گیاهان دارویی در طبیعت سبب شده که در برخی منطقه ها شاهد از بین رفتن گونه های گیاهی باشیم که در بلندمدت می تواند دیگر گونه ها با تهدید نابودی روبرو شود.

مرتضی عزیزپور ادامه می دهد: آموزش و توجه به بازار داخلی باید در کنار تولید گیاهان دارویی و ترویج و آموزش آن مورد توجه قرار گیرد تا بازار پایدار داخلی به وجود بیاید. خوشبختانه در استان زنجان در راستای اجرای طرح مشاغل خانگی تفاهم نامه ای با جهاددانشگاهی زنجان و قرارگاه پیشرفت و آبادانی سپاه انصارالمهدی (عج) استان برای آموزش کشت و فرآوری منعقد شده است.

این پیشران حوزه کشت گیاهان دارویی در طرح ملی مشاغل خانگی استان زنجان، تاکید می کند: ترویج کشت خانگی گیاهان دارویی سبب پیشرفت و توسعه فعالیت در این حوزه شده و حتی می تواند زنجان را به قطب تولید گیاهان دارویی به صورت کشت خانگی تبدیل کرده و بازار پایداری را برای این محصول ایجاد و درب بازارهای صادراتی را به روی تاجران و کشاورزان جوان زنجانی باز کند.

گیاهان دارویی می تواند نقش بسیار موثر و مشخص کننده ای در اقتصاد کشور داشته و مصداق واقعی اقتصاد مقاومتی باشد؛ چرا که سرعت بخشیدن به جریان تبدیل علم به ثروت با تجاری سازی فناوری های داخل کشور می تواند صنایع متعددی را راه اندازی کرده و به طور مستقیم و غیر مستقیم در بهبود شرایط مالی کشور ایفای نقش کند. بنابراین راهنمایی ثروت به سمت بازار و اقتصاد با ثبات و روبه رشد گیاهان دارویی در بخش های مولد و حامی سلامت محیط زیست می تواند تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی را در پی داشته باشد.

پس از اینکه فرآیند تولید، فرآوری، بسته بندی و تامین بازار داخل به طور کامل در کشور اجرا شد، پای صادرات و تجارت گیاهان دارویی در مباحث مالی باز می شود و اینجا است که بخش خصوصی باید به میدان بیاید و بازارهای پایداری برای این محصولات پیدا کند.

رئیس اتاق بازرگانی استان زنجان، با اشاره به سفر اخیر سفیر ارمنستان در ایران به استان زنجان، می گوید: تفاهم نامه همکاری با اتاق بازرگانی این کشور و اتاق بازرگانی زنجان و همکاری های مشترک در حوزه های خدمات فنی و مهندسی، پارک های علم و فناوری، دانشگاه علوم پزشکی، صنایع دستی، آموزش های فنی و حرفه ای، گیاهان دارویی به تجار این کشور اعلام شده است.

علی یگانه فرد ادامه می دهد: بیش از 30 درصد دیگر محصولات صادراتی استان زنجان شامل محصولات کشاورزی، شیلات، بوقلمون، نساجی، زیتون، سیب زمینی است و این استان در بخش کشاورزی ظرفیت های بسیار خوبی دارد و از این فرصت باید برای توسعه صادرات استفاده شود.

حالا که خیلی ها به دلیل شیوع کرونا مجبورند در خانه بمانند، می توانند به فکر راه اندازی یک شغل خانگی باشند. طبق تعریف وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، مشاغل یا کسب و کارهای خانگی، آن دسته از فعالیت هایی است که از سوی یک عضو یا اعضای خانواده در فضای مسکونی در قالب یک طرح کسب و کار بدون مزاحمت و ایجاد اخلال در آرامش واحدهای مسکونی هم جوار شکل می گیرد و منجر به تولید خدمت یا کالای قابل عرضه به بازار خارج از محیط مسکونی می شود.

حالا طرح ملی توسعه مشاغل خانگی با کارفرمایی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و اجرای جهاددانشگاهی در کشور و به تبع آن در استان ها در حال اجرا است. جهاددانشگاهی به نام یک نهاد توسعه ای، واسطه ای و تسهیل گر مکلف به شناسایی، توانمندسازی (آموزش و مشاوره) اشخاص حقیقی و حقوقی و پایدارسازی مشاغل خانگی با اتصال به بازار با بهره مندی از شبکه های افقی و عمودی است.

مدیر اجرایی طرح ملی مشاغل خانگی در زنجان در توضیح طرح ملی مشاغل خانگی، می گوید: طرح ملی توسعه مشاغل خانگی در 31 استان از طریق وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به نام کارفرما و ناظر و جهاددانشگاهی به نام مجری طرح در حال اجرا است. این طرح از برنامه های اشتغال فراگیر است که در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی، جهش تولید، کمک و حمایت از کسب و کارهای خرد در حال اجرا است.

لیلا اجلی ادامه می دهد: رشته هایی که به نام مزیت در استان به آن پرداخته شده، شامل قالی بافی، بافنده تابلوفرش، گلیم بافی، قلم زنی، خیاط لباس، ملیله سازی، تولیدات چرمی دست دوز، ویرایشگر متون، تولیدکننده گیاهان دارویی، مترجم (کتاب و مقاله)، برنامه نویس، انیماتور، پرورش دهنده گوسفند و بز، پرورش دهنده زنبور عسل و ملحفه دوز است.

وی می افزاید: اجرای این طرح در سه فاز پیش بینی شده که فاز اول شناسایی و اولویت بندی مزیت ، ظرفیت و پتانسیل های اشتغال در حوزه مشاغل خانگی است. فاز دوم به توانمندسازی متقاضیان از طریق مشاوره، راهنمایی، استعدادسنجی، بهره گیری از آموزش های کوتاه مدت کارآفرینی، شناخت بازار و مسائل مالی و فاز سوم به تعامل با فعالان عرصه فروش محصولات مشاغل خانگی، اتصال به بازار و ارتباط با برندهای معروف بازار فروش می پردازد.

مشاغل خانگی بحث روز دنیا است و امروزه کشورهای پیشرفته به این نتیجه رسیدند که باید در راستای حمایت از اقتصاد و افزایش تولید ناخالص داخلی به مشاغل خانگی توجه ویژه ای کنند. حال محصولاتی که در گذشته و البته زمان حال، نعمت بی دریغ خدا و رایگان در محیط بودند، می توانند برای کشت، راه به خانه ها باز کرده و موجبات ایجاد اشتغال را برای همه فراهم و گیاهان دارویی، داروی اشتغال خرد و خانگی شود.

euroro.ir: اروپا: سفر به مهد فناوری و میراث دار تمدن باستانی روم و یونان

dorezamin.com: دور زمین: آشنایی با زیبایی های دنیا در مجله سرگرمی و گردشگری

dubairo.ir: دبی: زیباترین شهر حاشیه خلیج فارس و امارات