یاری دی کاپریو به یک فیلم ایرانی - مجله سرگرمی

محمد فکوری؛ فیلمساز و مدیر فیلمبرداری است که فعالیت های بین المللی در کشورهای روسیه، عراق و آذربایجان را درکارنامه اش دارد. او پیش از این فیلمبرداری بسیاری از فیلم های کوتاه و سینمایی از جمله باد چیزی خواهد گفت، گورمردها و به دنبال قانون را در ایران انجام داده است و توانسته جوایزی چون جایزه نخست فیلمبرداری فیلم جوانان ایران 1389، جایزه ویژه فیلمبرداری پنجمین جشنواره سراسری فیلم رویش 1390، جایزه نخست فیلمبرداری جشنواره فیلم تهران 1391 و جایزه نخست فیلمبرداری دوسالانه جشنواره فراوریات مراکز استانی حوزه هنری 1394 را از آن خود کند.

با این مدیر فیلمبرداری جوان درباره دریاچه ارومیه فیلمگمیچی و اولین جایزه بین المللی اش گفت وگو نموده ایم که در ادامه می خوانید.

درباره جشنواره فیلم بروکلین که شما جایزه بهترین فیلمبرداری را از آن کسب نموده اید شرح دهید؟

جشنواره فیلم بروکلین نوزدهمین دوره خود را در شهر نیویورک برگزار کرد. در این جشنواره با سابقه نمایندگانی از کشورهایی چون کانادا، فرانسه، هندوستان و... که صاحب سینمایی شناخته شده در دنیا هستند حضور داشتند. جشنواره بروکلین در آمریکا جشنواره خاصی است که از جهت موضوع و نحوه برگزاری اعتبار خاصی دارد. موضوعی که در این جشنواره مورد تاکید نهاده شده مسئله محیط زیست است که در همه جای دنیا و با پیشرفت زندگی شهرنشینی به یک معضل تبدیل شده است. اهمیت این جشنواره برگزاری جشنواره ای با موضوع محیط زیست در سراسر دنیا و البته به وسعت دنیا است.این جشنواره سعی می نماید در کنار آگاهی دادن و به نمایش گذاشتن فیلم هایی که به مسئله محیط زیست می پردازد افکار عمومی را در زمینه پاک نگه داشتن محیط زندگی و هوایی که تنفس می نمایند به خود جلب کند و روی افکار عمومی تاثیر بگذارد.

این جشنواره چه بخش هایی دارد و چه اهدافی را دنبال می نماید؟

هدف این جشنواره که توسط انجمن فیلم بروکلین تاسیس شده است، تاثیرگذاشتن بر تفکرات افراد مختلف و به منظور پیشبرد منافع عمومی فیلم ها و فراوریات مستقل فیلم و جلب توجه سراسر دنیا به بروکلین به عنوان یک مرکز سینمایی است. در این جشنواره فیلم ها در شش بخش بلند داستانی، مستند بلند، کوتاه داستانی، مستند کوتاه، انیمیشن و تجربی به رقابت می پردازند. جشنواره بروکلین با حضور یکصد اثر از بیست کشور در شهر بروکلین آمریکا برگزار گردید که فیلم گمیچی به عنوان یک اثر از ایران در این جشنواره حاضر بود. این فیلم در سازمان ملل نیز اکران شد و به دلیل موضوع حمایت فیلم از محیط زیست مورد توجه ویژه نیز نهاده شد.

این فیلم پیش از این در جشنواره های داخلی تحسین شده بوداما جایزه فیلمبرداری برای شما اولین جایزه بین المللی آن است.درباره آن شرح دهید؟

فیلم گمیچیدر پنجمین جشنواره بین المللی فیلم سبز به عنوان فیلم برگزیده شناخته شد و در آن جا چهره های هنری، فرهنگی و سیاسی کشور حضور داشتند. همچنین در بیست و نهمین جشنواره بین المللی فیلم های نوجوان در همدان به نمایش درآمد و از آن استقبال شد اما این فیلم اولین جایزه بین المللی خود را در بروکلین و در زمینه فیلمبرداری گرفت. این فیلم در بین برترین فیلمبردارهای این جشنواره و پنج نامزد انتخاب شده آن قرار داشت و درنهایت هیات داوران فیلمبرداری فیلم گمیچی را به عنوان برترین فیلمبرداری انتخاب کرد.

دی کاپریو به دیده شدن گمیچی یاری کرد

مجید اسماعیلی پارسا چقدر دست شما را به عنوان فیلمبردار باز می گذاشت؟

خوشبختانه او به من باور کامل داشت، دستم را باز گذاشت و در زمینه ویژگی های تصویری به من آزادی کامل داد. من هیچ کجا مانعی در جهت ایده دادن یا انجام آزادانه و بدون مشکل کار مشاهده نکردم و خوشبختانه بیش از 95 درصد ایده ها مورد پذیرش بود. همین موضوع سبب می شد که بتوانم آنچه را از ذهن و قلبم تراوش می نماید در کار بگویم. نکته بسیار جالب دیگر این که دست اندرکاران این کار اهل ریسک بودند و برای دریافت پلان های سخت، وقت می گذاشتند چون گروه به این باور رسیده بود که با یک کار سخت اما ارزنده طرف است؛ کمتر اتفاق می افتد که یک تهیه نماینده به فیلمبردار بگوید شما نگران زمان نباشید، مهم کیفیت است ولی ما این جمله را از جواد قلی زاده زیاد می شنیدیم.

فیلمنامه این فیلم چقدر باعث شد تا بتوانید خلاقیت های تصویری خودتان را در آن به اجرا دربیاورید؟

فیلم گمیچی داستان نوجوانی به نام حسن است که سعی دارد کشتی به گل نشسته پدرش را که در دریاچه ارومیه واقع شده است احیا کند که در این راستا با معضلات و مسائل بسیاری روبرو می گردد و بیشتر این داستان در کشتی به عنوان لوکیشن اصلی اثر به تصویر درآمده است. هدف فیلم این بود که نسبت به نمکزار شدن این دریاچه واکنش نشان دهد و از روند خشک شدن آن جلوگیری کند که خوشبختانه این اتفاق هم افتاد.این فیلم در بستری دراماتیک خلق شده و خشم،خنده،گریه و اخم دارد.بعد از خواندن فیلمنامه جذاب و جالب گمیچی و دیدن لوکیشن ها به این نتیجه رسیدم که کار بسیار خوبی خواهد شد. به خصوص این که من دریاچه ارومیه و پتانسیلی را که آن جا می توانست برای این فیلم داشته باشد به خوبی می شناختم. علاوه بر این داستان دارای تعلیق، کشمکش، درگیری و ریتم بالایی بود که در قسمت هایی هم در نوع خودش بسیار رمانتیک می شد به خصوص ارتباط عاطفی بین دو نوجوان که پس از کش و قوس و درگیری با همدیگر مثل دو رفیق و برادر پیمان می بندند و راستا را با هم ادامه می دهند. در واقع علاوه بر این که ما سختی های طبیعت و کویر نمک را داشتیم، موظف بودیم که ارتباط عاطفی بین دو نوجوان را هم به یاری رنگ، نور و قاب بندی در بیاوریم.

به نظر می رسد که نگاه کردن به آسیب های این دریاچه از ابتدا منظور نظر فیلم بوده است. چقدر دغدغه محیط زیست در کار جدی بود؟

فیلم گمیچی فیلمی در حوزه محیط زیست است و صددرصد به موضوع خشک شدن دریاچه ارومیه و مسائلی که به تبع آن برای مردم منطقه و محیط زیست کشور به وجود می آید می پردازد. در این فیلم کشتی بان هایی که زمانی در این دریاچه تردد می کردند،کشتی هایشان و باروبنه مسافران دیده می گردد که به نوعی در قبال این اتفاق ناخوشایند دچار بلاتکلیفی و مسائل متعدد شده اند.گمیچی در زبان ترکی به معنای کشتی بان و ناخداست. این اسم به نوعی با تمام فیلم و حوادث آن ارتباط معنایی دارد. بعد از این که این دریاچه دچار مشکل شد زندگی بسیاری از ساکنان منطقه در آذربایجان هم دچار مشکل شد. فراموش نکنیم که دریاچه ارومیه بزرگ ترین دریاچه داخلی ایران است و دومین دریاچه بزرگ آب شور دنیا به حساب می آید. علاوه بر این این دریاچه پیشینه تاریخی بسیار غنی ای دارد که نمی توان به سادگی از کنار اهمیت آن گذشت. امیدوارم مسئولان توجه بیشتری به دریاچه ها مخصوصا دریاچه ارومیه داشته باشند که به وضعیت سابقش برگردد.

فاصله شخصیت های داستانی به دلیل جنس کار از دوربین بسیار زیاد است. از چه دوربینی برای فیلمبرداری استفاده کردید؟

با توجه به فضای کار تصمیم گرفتیم از لنزهای سوپرتله استفاده کنیم. به طور مثال وقتی قهرمان داستان ما با یک دوچرخه در نمکزار حرکت می نماید، کمترین فاصله ای که با دوربین دارد حدود پانصد،ششصد متر است و گاهی حتی به یک کیلومتر هم می رسد و می دانستم که به این لنز احتیاج داریم. همچنین در کنار پلان های فیکس در شب و روز، پلان های حرکتی داشتیم و همه اینها فیلمبردار را به چالش می کشد. به نظر من این فیلم ویژگی های مختلف و قابل توجهی را برای یک فیلمبردار داشت و توانستم با توجه به مجموعه شرایط، کاری متناسب با فضای فیلم و به لحاظ فیلمبرداری تمام و کمال انجام دهم چون قابلیت مانورهای فیلمبرداری زیادی در فیلم وجود داشت.

داوران و منتقدان چه نکاتی را درباره فیلم برجسته می کردند؟

به هر حال فیلم توانست توجهات زیادی را در داخل و خارج کشور جلب کند. داوران جشنواره بروکلین متفق القول بودند که فیلم نباید در پستو بماند و باید اکران دنیای داشته باشد.خوشبختانه توجهات زیادی به محیط زیست آن هم در هر نقطه از دنیا وجود دارد که در نوع خود جالب توجه است.کمتر کسی فکر می کرد یک هنرمند شناخته شده در سطح بین الملل و با این مشغله کاری متوجه این معضل محیط زیستی باشد و چنین شخصی نسبت به مسائل جغرافیایی و محیط زیستی ما واکنش نشان دهد.

چرا فیلم گمیچی شیوه داستانی را به جای مستندسازی درباره دریاچه ارومیه انتخاب کرد؟

درباره دریاچه ارومیه کارهای مستندی اجرا شده است اما فیلم گمیچی بستر درام و سینمایی دارد. مدتی قبل قرار بود که یک سریال 13 قسمتی با حضور بهروز صمد مطلق فراوری کنیم و کارهای تحقیقاتی و پژوهش های بنیادی آن هم تا حد زیادی پیش رفت اما مسائل تلویزیون در پنج سال گذشته مانع ادامه کار شد. در واقع 10 تا 15درصد کار هم پیش رفته بود. مستندسازان معمولا به طور غیرمستقیم یا مستقیم به موضوعات نزدیک می شوند اما فیلم گمیچی درامی است که در خود دریاچه اتفاق می افتد و تاثیر قصه را چند برابر می نماید. ما در تابستان فیلمبرداری می کردیم و توانستیم به واسطه داغی تابستان و نمکزار و فشردگی و تعدد لنز تله، فرم حاصل از تصاعد گرمای زمین به بالا را به تصویر بکشیم که این همان هدف ما بود. من به عنوان فیلمبردار باید نشان می دادم که چه تبخیری روی زمین صورت می گیرد و این دریاچه چگونه به طور مداوم در حال خشک شدن است که فکر می کنم در نشان دادن این موضوع پیروز بودیم.

به نظر شما آیا دریاچه ارومیه قهرمان فیلم گمیچی نیست؟

از چند زاویه می گردد به این موضوع نگاه کرد. اگر دریاچه نباشد اصلا داستان نمی تواند تاثیرگذاری کافی خودش را داشته باشد. کشتی های پهلوگرفته در نمکزار منظره غم انگیزی را به وجود می آورند اما از یک طیف دیگر نوجوان ها و کشتیبان ها قهرمانان فیلم به حساب می آیند.

در هفته های گذشته لئوناردو دی کاپریو درباره این دریاچه اظهارنظر نموده بود.چقدر صحبت های او باعث توجه بیشتر به این فیلم شد؟

به نظر من او پیش از فیلم توجهات را به موضوع دریاچه جلب نموده بود و به دیده شدن گمیچی یاری کرد. لئوناردو دی کاپریو؛ بازیگر مشهور سینمای دنیا و برنده جایزه اسکار، عکسی از دریاچه ارومیه در صفحه رسمی اینستاگرام خود منتشر کرد و در همان سالنی که فیلم گمیچی به نمایش درآمد نسبت به وضعیت این دریاچه ابراز نگرانی کرد.این اتفاق با جایزه من هم زمانی داشت که از این نظر اتفاق خوشایندی است.البته فیلم ما قبل از اظهارنظر دی کاپریو به عنوان یک فعال محیط زیست کلید خورده بود و دست روی این معضل محیطی گذاشته بود.

این کشتی را دوست بداریم و ارزان نفروشیم

مجید اسماعیلی پارسا؛کارگردان فیلم سینمایی ماهی سیاه کوچولو دلنوشته کوتاهی را درباره ساخته اخیرش فیلم گمیچی و دریاچه ارومیه در اختیار ما گذاشت که از نظر می گذرانید.

وقتی امید نباشد دریچه نگاه و انگیزه انسان برای ادامه حیات از بین خواهد رفت و زندگی به پوچی می گراید. نیروی محرکه گمیچی امید است ؛امید با چاشنی ایثار. گمیچی درباره زندگی و بقا و امید و ایثار سخن می گوید. دو نوجوان در خشکسالی مفرط، درمقابل دیدگان ناامید همگان که چشم امیدشان را از ادامه زندگی در این شرایط بسته و در حال ترک خاکشان هستند، دست از کوشش برنمی دارند و با امید و همبستگی و کوشش، پایدار در برابر توفان بی مهری و بی رونقی ایستادگی می نمایند و با تمام وجود درس استقامت و فداکاری و امید و ایثار می دهند و معجزه را نه به انتظار بلکه با کوشش محقق می سازند. درست است که این کشتی سال ها پیش عروس دریا بوده و با سینه ستبر و سری بالا امواج خروشان را درمی نوردیده اما حال که به گل نشسته و با بغض به افق های غبارآلود دوردست خیره شده، باید دست در دست هم دهیم و با همبستگی و مهر از شمال تا جنوب، از شرق تا غرب دستهایمان را به هم گره بزنیم و آن را احیا کنیم. این کشتی برای ماست. دوستش بداریم و آن را ارزان نفروشیم.

پست اینستاگرامی دی کاپریو برای دریاچه ارومیه

در هفته های گذشته لئوناردو دی کاپریو؛ بازیگر مشهور سینمای دنیا و برنده جایزه اسکار، عکسی از دریاچه ارومیه در صفحه رسمی اینستاگرامش منتشر کرد و متن کوتاهی درباره وضعیت فعلی آن نوشت ودر صفحه اینستاگرام رسمی خود، نسبت به وضعیت دریاچه ارومیه ابراز نگرانی کرد.

او عکسی از کشتی به گل نشسته در بخش خشک شده دریاچه ارومیه را در صفحه اینستاگرام خود منتشر نموده و زیر آن به نقل از پایگاه دنیای هواشناسی، نوشته است:یک کشتی مخروبه در دریاچه خشک شده ارومیه در شمال غربی ایران. این بزرگ ترین دریاچه نمک در خاورمیانه است اما در حال حاضر فقط پنج درصد از آب آن باقی مانده. از دو دهه پیش به دلیل تغییر آب و هوا، ساخت و ساز سد و کاهش بارندگی، دریاچه رو به خشکی رفته است.

دی کاپریو در سپتامبر 2014 به سمت سفیر صلح سازمان ملل متحد و نماینده این سازمان در امور تغییرات جوی برگزیده شد.

وی از سال 1998 تاکنون همیشه برای حفظ محیط زیست کوشش نموده است و در بنیادی که با نام او راه اندازی شده، فعالیت می نماید.

پس از این اتفاق بود که گری لوییس؛ نماینده سازمان ملل در ایران از پست اینستاگرامی دی کاپریو درباره دریاچه ارومیه تقدیر و عنوان نموده است: ممنون از این که توجه دنیا را به دریاچه ارومیه جلب کردید.

انتشار پست اینستاگرامی دی کاپریو همچنین با استقبال فعالان رسانه های و شبکه های اجتماعی در آذربایجان غربی رو به رو شده و این مسئله به همراه توییت های مشابه و واکنش چهره های سرشناس، به مسئله روز در آذربایجان غربی تبدیل شده است.

در همان زمان سیدهادی بهادری؛ نماینده مجری طرح احیای دریاچه ارومیه و نماینده منتخب مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی ضمن تقدیر و تشکر از ابراز احساسات لئوناردو دی کاپریو؛ بازیگر مشهور سینمای دنیا، نسبت به وضعیت دریاچه ارومیه و انتشار عکس دریاچه ارومیه در صفحه شخصی اینستاگرام خود، از این بازیگر توانمند سینما برای بازدید از دریاچه ارومیه و همسو کردن همه مردم دنیا برای احیای دریاچه ارومیه دعوت کرد.

بهادری اظهار داشت: بعد از همراهی و همکاری کشورهای ژاپن، سوییس و استرالیا امیدواریم با این گونه حرکات اجتماعی شاهد افزایش چشمگیر حساسیت و همراهی مردم دنیا نسبت به دریاچه ارومیه باشیم.

وی اضافه کرد: با توجه به پیامدهای خطرناک زیست محیطی و انسانی خشک شدن دریاچه ارومیه، حرکت دنیای جهت نجات دومین دریاچه شور دنیا بسیار امیدوارنماینده و نتیجه بخش خواهد بود.

وی همچنین گفت: ما از هرگونه حرکت اجتماعی که باعث توجه جوامع بین المللی به موضوع مهم دریاچه ارومیه گردد، استقبال می کنیم و آماده پذیرایی از تمام چهره های شاخص دنیا برای بازدید از دریاچه ارومیه و شهر فرهنگی، هنری و تاریخی ارومیه هستیم.

دریاچه ارومیه بزرگ ترین دریاچه داخلی ایران و دومین دریاچه شور دنیا است که در 20 سال گذشته با بحران شدید کم آبی روبرو شده و از پهنه 5700 کیلومتری آن، در اوایل پاییز پارسال تنها حدود 10 درصد باقی مانده بود.

pbmusic.ir: نوای پرنده پارسی | مجله موسیقی و هنری

balio.ir: بالیو | مجله گردشگری و مسافرتی

etre-yas.ir: مجله عطر یاس، محلی برای همفکری استارتاپی