کتاب بخوانیم؛ سفر به انتهای شب و تاریخ بی خردی - مجله سرگرمی

سفر به انتهای شب؛ اثر لویی فردینان سلین

لویی فردینان دتوش (1961-1894) با نام مستعار سِلین نویسنده مشهورِ فرانسوی در قرن بیستم می باشد که بر ادبیات این قرن و پس از خود تاثیر به سزایی گذاشت. سلین در دوران خود نویسنده ای متفاوت، عصیانگر و مغضوب بود که به دلیل مضامین صریح آثارش مانند نژادپرستی، ضدیهود بودن، ضدفرانسه بودن و زیرسوال بردن جنگ های میهنی بزرگی که فرانسه از آن جان به در برده بود، آثارش بعد از چاپ ممنوع شدند و خودش نیزمحکوم و تبعید شد. وی نهایتا با عذرخواهی از مردم فرانسه توانست سال های پایانی عمرش را در زادگاه خود بگذراند.

سلین را امروزه بیشتر با رمان شاهکار مرگ قسطی میشناسند، اما رمان سفر به انتهای شب در سال 1932 بود که باعث شهرت و ننگِ توامان وی شد. سفر به انتهای شب درباره جوانی است به نام فردینان بارتومو که زندگی معلق و بی هدفی دارد، بسیار غرغروست و خلق و خوی درستی ندارد. او ناگهان تصمیم میگیرد به جنگ برود، سپس به فرار از جنگ می اندیشد و حتی همکاری با دشمن، بعدتر به آمریکا و جزایر اقیانوسی می رود و در نهایت به شغل پزشکی می پردازد. ولگردی و خوشگذرانی شخصیت اصلی همراه با انزجار و بدبینی مفرط وی به دنیا و انسان ها در این داستانِ تلخ و هجو آمیز موج می زند. این رمان هیچ زیبایی و معنای ژرف و الهام بخشی ندارد، بسیار پوچ و دیوانه وار است و حتی طنز آن نیز به شدت سیاه و بدبینانه است.

سفر به انتهای شب نخستین رمان سلین بود؛ این کمدی سیاه تقریبا تمام ویژگی های شخصیت نویسنده و زندگی غریبش، همچنین توانایی ادبی او را به نحوی خیره نماینده هم زمان در خود جمع کرده بود. اکثر نویسندگان در نخستین اثر و شاهکار خود سعی می نمایند هرچه در چنته دارند رو نمایند و همه آراء و عقاید خود را در قالب یک داستان بریزند؛ سلین نیز اکثر موادِ اصلی این کار را از زندگی خودش تهیه کرد، اندیشه های ذهن بیمارگونش را به آن اضافه کرد و زبان خاص و واژگان و عبارت های قصارگونه خود را خلق کرد، نتیجه به شدت حیرت انگیز بود.

سفر به انتهای شب در دوران پس از مرگ سلین بار ها منتشر و خوانده شد و بر بسیاری نویسندگان مانند چارلز بوکوفسکی یا ساموئل بکت و دیگران تاثیر جدی گذاشت. هرچقدر سلین را بیشتر بشناسید، سفر به انتهای شب را بهتر درک خواهید کرد و هرچقدر این کتاب را بیشتر و دقیق تر بخوانید، سلین را بهتر درک خواهید نمود!

امروزه بیشتر آثار مهم سلین به فارسی ترجمه شده اند. سفر به انتهای شب توسط مترجم توانایی به نام فرهاد غبرائی در دهه 1370 از متن فرانسه ترجمه شد و نشر جامی آن را منتشر نمود. متاسفانه حدود یک دهه است که این رمان بازنشر نشده است و باید در بازار کتاب های دست دوم سراغ آن را گرفت. همچنین اگر علاقمند به آنالیز و نقد این کتاب مهم تاریخ ادبیات و نویسنده آن باشید، میتوانید به کتاب قله های ادبیات دنیا: درباره سفر به انتهای شب سلین نوشته جان استارک مراجعه نمایید که توسط رضا علیزاده به فارسی ترجمه و در سال 1396 توسط نشر چترنگ در 128 صفحه به چاپ رسید و با قیمت 19.000 تومان در دسترس علاقمندان می باشد.

مجموعه داستان حمام ها و آدم ها اثر میخاییل زوشنکو

میخاییل زوشنکو (1958-1895) نویسنده اوکراینی الاصل در روسیه تزاری و شوروی بود که در تاریخ ادبیات شوروی با طنزپردازی خاص خود شناخته میگردد. وی از خانواده ای فقیر، ولی با اصل و نسب بود که در جوانی در جبهه های جنگ دنیای اول خدمت نمود و مجروح شد، سپس شاهد انقلاب شوروی بود. زوشنکو ذهن تیزبین و دقیقی داشت و در عین حال زبانی عامه پسند، گزنده و طنزآمیز. وی در دهه های 1920-1930 در شوروی به شهرت رسید و آثارش به صورت پاورقی در نشریات منتشر می شد، اما به زودی ممنوع الکار شد و ادامه زندگیش در فقر و انزوا گذشت. اتهام او این بود که آثارش فاقد درونمایه های عمیق اجتماعی هستند.

حمام ها و آدم ها مجموعه ای است بالغ بر 35 داستان کوتاه از زوشنکو که همگی به زبانی طنزآمیز، یک موقعیت خاص در جامعه شوروی را در نهایت ایجاز با جملاتی کوتاه و دیالوگ هایی خلاصه و فشرده به صورت بسیار خلاقانه ای روایت می نمایند. این موقعیت گاه در ورودی یک رستوران است، گاهی در یک کوپه قطار و گاه در سالن تئاتر یا حمام عمومی. اکثر شخصیت ها و قهرمان های وی از عامه مردم هستند. طنز امیدوارانه، خاص و موجزِ زوشنکو حتی در میان بزرگان ادبیات روسیه کمتر معادلی در این سطح دارد و به همین دلیل حمام ها و آدم ها یک اثر منحصر به فرد محسوب می گردد.

سبک نوشتاری زوشنکو، بسیار ساده و نزدیک به زبان محاوره ای و عامه جامعه بود. وی اعتقاد داشت این جملاتِ بسیار ساده و کوتاه برای فقرا قابل لمس هستند. بسیاری از جملات و عبارات زوشنکو در دوران خود تبدیل به اصطلاح و ضرب المثل در میان عامه شد. زوشنکو معیار های اخلاقی سفت و سختی داشت که به صورت مستقیم در آثارش منعکس شده اند. هدف طنزِ او، فرهنگ خشک و بی روح زمانه اش بود که توسط دستگاه ایدئولوژیک شوروری تبلیغ میشد؛ در مقابلِ مردمی که بعضا سرخوشانه به زندگی روزمره خود مشغول بودند و کاری به تبلیغات رژیم کمونیستی نداشتند و آن را به سخره می گرفتند. بیشتر داستان های مجموعه حمام ها و آدم ها در چنین حال و هوایی می گذرد.

ترجمه آبتین گلکار از زبان روسی به خوبی حال و هوای داستان های زوشنکو را به زبان فارسی برگردانده است. این مجموعه داستان پیشتر با نام طالع نحس در ایران منتشر شده بود. چاپ ششم حمام ها و آدم ها اثر میخاییل زوشنکو با ترجمه آبتین گلکار در سال 1398 توسط نشر ماهی در 224 صفحه منتشر شد و با قیمت 17.000 تومان در دسترس علاقمندان می باشد.

تاریخ بی خردی اثر باربارا تاکمن

باربارا تاکمن (1989-1912) گزارشگر-خبرنگار و نویسنده آمریکایی است که در جنگ داخلی اسپانیا و جنگ دنیای دوم در اروپا خبرنگار بود، همین مساله موجب علاقمندی دوچندان وی به تاریخ و سیاست شد. تاکمن 11 کتاب درباره حوادث مهم تاریخی و سیاسی (عمدتا معاصر) نوشت که مشهورترین آن ها به نام توپ های ماه اوت که درباره پیش زمینه های شروع جنگ دنیای اول بود برنده جایزه پولیتزر شد. استیلول و تجربهٔ آمریکا در چین دومین جایزهٔ پولیتزر را در دهه 70 برای وی به ارمغان آورد. بیشتر آثار وی در سال های گذشته به فارسی برگردانده شده اند.

تاکمن هرچه پا سن گذاشت، بیشتر از تاریخ معاصر فاصله گرفت و به تاریخ قرون میانه علاقمند شد. کتاب تاریخ بی خردی یکی از استثناء آثار اوست که به چند برهه تاریخی در طول سههزاره گذشته می پردازد و میخواهد نشان دهد که چگونه از همان شروع تاریخ بشر، بی خردی بر اعمال سیاسی حاکمان سایه افکنده است.

فصل اول کتاب با مثال های فراوان تاریخی، سعی دارد مقدمه ای برای بحث اصلی خود فراهم کند: حاکمانی که خواسته یا ناخواسته، سیاست هایی مخالف با منافع خویش اتخاذ می نمایند. فصل دوم به شکلی کوتاه به داستان محاصره تروا پس از کشته شدن هکتور توسط آشیل و ماجرای مشهور اسب تروا می پردازد. فصل سوم به تصمیمات سیاسی و فساد شش پاپِ مهم دوران رنسانس در حد فاصل سال های 1470 تا 1530 می پردازد که مهم ترین آن ها پاپ الکساندر ششم یا همان بورجا است. فصل چهارم به مسائلی میپردازد که در قرن هجدهم منجر به شورش و بعد انقلاب آمریکایی ها علیه پادشاهی بریتانیا شد. فصل پنجم نیز نگاهی دارد به وقایعی که منجر به شکل گیری جنگ ویتنام شد.

آثار باربارا تاکمن همیشه بسیار پرفروش بوده اند و برای عامه مخاطبان جذاب. تاکمن گرچه با نحوه کار مورخان آکادمیک آشنایی داشت، اما تعمدا هرگز سعی نکرد به شکلی تحلیلی و نظری با وقایع تاریخی روبرو گردد و آثارش با وجود ارجاعات معتبر و جذابیت روایی، در حد گزارشگری صرف و رمان تاریخی باقی ماندند. خود وی نیز بر این ضعف آگاه بود و هدف خویش را جلب مخاطب می دانست. از سویی نگاه صرفا روزنامه نگارانه و گزارشگر به هسته اصلی بحث کتاب آسیب زیادی وارد کرده است.

نویسنده از دیدگاه امروزی به مسائل تاریخی می نگرد و با متر هایی بعضا اخلاقی، همه سیاستمداران را در روزگار پیشین محکوم می کند. با این وجود تاریخ بی خردی به دلیل منابع معتبر و بیشماری که مورد استفاده قرار داده است، برای مخاطب عامه و خاصِ امروز جذابیت های خود را همچنان حفظ کرده است به خصوص در فصل های مربوط به پاپ های رنسانس و استقلال آمریکا که اطلاعات دست اولی در اختیار مخاطب خود می گذارد.

چاپ یازدهم تاریخ بی خردی اثر باربارا تاکمن با ترجمه حسن کامشاد در سال 1398 توسط نشر کارنامه منتشر شد. این کتاب در 678 صفحه و با قیمت 120.000 تومان عرضه شده است.

این کیمیای هستی؛ مجموعه مقالات و درس گفتار های شفیعی کدکنی درباره حافظ

دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی، شاعر، ادیب و پژوهش گر معاصر نیازی به معرفی ندارد. وی علاوه بر مجموعه شعرهایش، حدود 30 اثر ارزشمند در حوزه تحقیق و نقد ادبی به رشته تحریر درآورده است که یکی از جدیدترین و احتمالا جذابترین آن ها مجموعه 3 جلدی این کیمیای هستی است که به آنالیزِ فهمِ هنر و دنیا بینی حافظ پرداخته است.

مجموعه این کیمیای هستی علاوه بر مقالاتی جدید و تازه درباره خاص ترین شاعر فارسی زبان، تمامی نوشته های دهه های گذشته شفیعی کدکنی درباره خواجه شیراز را نیز در بر می گیرد. جلد نخست، مجموعه مقالاتی است با عنوان جمال شناسی و دنیا شعری درباره جنبه های ادبی و فرمی شعر حافظ و دوران ادبی وی؛ جلد دوم با عنوان یادداشت ها و نکته ها بیشتر به حواشی شعر حافظ می پردازد و در نهایت جلد سوم با نام درس گفتار های دانشگاه تهران مجموعه درس گفتار های شفیعی کدکنی است که توسط دانشجویان وی تقریر شده است. مطالب و مقالات دو کتاب نخست در سال های گذشته به صورت پراکنده در آثار شفیعی کدکنی یا در مجلات مختلف منتشر شده اند.

اهمیت این کتاب در میان آثار مرتبط با حافظ و حافظ پژوهی، در جامعیت آن نهفته است که از ریزه کاری های شعر حافظ تا اوضاع و احوال زمانه وی و پرده های مختلف دنیا بینی او را شامل میگردد. این کتاب برای مخاطب عام و علاقمند به حافظ و شعر فارسی بسیار پرنکته و خواندنی است و دریچه هایی مقدماتی و اساسی در حوزه نقد ادبی و شعر را برای عامه می گشاید؛ از سویی برای خوانندگان تخصصی و اهل فن نیز اثر دقیق و تازه ای است که گوشه ها و زوایای جدیدی را در حوزه حافظ پژوهی باز می کند و می تواند مقدمه ای باشد برای آنالیز و تاملات بیشتر، به خصوص جلد سوم.

این کیمیای هستی به این دلیل که آراء ادیبی باریک بین و اهل فن را در بر میگیرد که تمامی زوایا و گوشه های زندگی و شعر حافظ را آنالیز کرده است، در نهایت موجب میگردد که خواننده امروزین بسیاری از تناقضات و ابهامات شعر حافظ را به خوبی درک نماید، درباره سیرِ ادبیات صوفیانه در طول تاریخ ادبیات وشعر فارسی آگاه و آگاه گردد، زمینه های شعر فارسی را در قرن هشتم به خوبی بشناسد، تمامی ترکیبات شعری پیچیده حافظ را درک نماید و از طرفی با یک نقد ادبی جذاب و خوش خوان روبرو گردد و از خواندن آن لذت بَرد.

مجموعه این کیمیای هستی در سال 1397 به همت انتشارات سخن با قیمت 195.000 تومان منتشر شد و به سرعت به چاپ دوم رسید.

در خدمت و خیانت زنان؛ اثر شهلا زرلکی

شهلا زرلکی متولد سال 1355 و دانش آموخته رشته ادبیات فارسی در مقطع کارشناسی است. وی حدود دو دهه است که در نشریات مختلف کشور به نگارش مقاله و نقد ادبی می پردازد. شهلا زرلکی چندین کتاب نیز در کارنامه خود دارد که اکثرا مجموعه مقالات است. مشهورترین و جنجالی ترین اثر او مجموعه گفتار هایی است درباره زنان با عنوان در خدمت و خیانت زنان.

وی در این کتاب نظرات شخصی خود درباره زنان و وضعیت آن ها در جوامع انسانی و تاریخ را در بستر نظریه های مشهور و شناخته شده در حوزه فلسفه، جامعه شناسی و روان شناسی طرح می کند. نویسنده در مقدمه میگوید که نمی خواسته است به تاریخ و فرهنگ مردسالار بپردازد و قصدش پرداخت به مسائل زنان از جنبه ای جدید بوده است. وعده ای که به پایان میرسد و متن کتاب در قیاس با خیلِ آثار فمینیستی و رایج در این حوزه نسبتا متفاوت است.

فصل های کتاب در نگاه اول عناوین جذابی دارند و در یک نگاه کتاب پرمحتوا به نظر می رسد، اما عدم وجود ساختار وارتباط منطقی میان فصول، عدم ارجاع به منابع اصلی تئوری هایی که مورد استفاده قرار گرفته اند، گزارشی بودن حقایق و نتایج مطرح شده و ضعف در استدلال، در حد زیادی به متن کتاب آسیب وارد کرده اند. عقاید شخصی نویسنده که بعضا در خود متن کتاب نیز متناقض میگردد بر تحلیل و تفسیر و نتیجه گیری منطقی غلبه کرده است. این کتاب تقریبا از سوی تمامی طیف های فعال در حوزه زنان خوانده و علیه آن موضع گرفته شد.

اهمیت این کتاب برای علاقمندان به حوزه مسائل زنان، فارغ از ضعف هایش در طرح نکاتی است که به مذاق بسیاری از فعالان زنان در ایران خوش نیامده است و بعضا از روی آن رد شده اند یا نادیده گرفته شده اند. فارغ از درست یا نادرست بودن نتایج و نظریات کتاب، مباحث مناقشه برانگیز آن مانند اهمیت ازدواج یا زنان در خانه نقاطی مهم هستند برای ایستادن، فکر کردن و نظریه پردازی. هر فعال حقوق زنان باید بتواند حداقل در ذهن خود، در دفاع یا رد مسائل و نتایج مناقشه برانگیز طرح شده در این کتاب نظریاتی منسجم ارائه نماید.

چاپ دوم کتاب در خدمت و خیانت زنان اثر شهلا زرلکی در سال 1396 توسط نشر چشمه در 215 صفحه و با قیمت 26.000 تومان منتشر شد.

بلاگ پو: بلاگ پو | اینجای دنیای ما وبلاگنویس هاست

تور کانادا: تور کانادا | مجله گردشگری و مسافرتی تور کانادا

تور آلمان ارزان: تور آلمان ارزان قیمت | تور برلین، تور فرانکفورت، تور نمایشگاهی آلمان