کامروا: طرح صلح هرمز نمونه ای از دیپلماسی فعال است - مجله سرگرمی

به گزارش گروه بین الملل خبرنگاران، حسن روحانی رئیس جمهور ایران در سخنرانی خود در هفتاد و چهارمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل به تشریح طرح ایران درباره امنیت خلیج فارس پرداخت و گفت: بنا به مسئولیت تاریخی کشورم در حفظ امنیت، صلح، ثبات و پیشرفت در منطقه خلیج فارس و تنگه هرمز، همه کشورهایی را که از تحولات خلیج فارس و تنگه هرمز متأثر می شوند به ائتلافِ امید یعنی ابتکار صلح هرمز (Hormoz Peace Endeavor) دعوت می کنم.

روحانی گفت: هدف ائتلاف امید ارتقای صلح، ثبات، پیشرفت و رفاه کلیه ساکنان حوزه تنگه هرمز، و تفاهم متقابل و روابط صلح آمیز و محبت آمیز میان ایشان است. این ابتکار حوزه های مختلف همکاری مانند تأمین همگانی امنیت انرژی، آزادی کشتیرانی و انتقال آزادانه نفت و سایر منابع از و به کشورهای حوزه تنگه هرمز و فراتر از آن را در بر می گیرد.

وی اضافه کرد: ائتلاف امید بر پایه اصول مهمی همچون پایبندی به اهداف و اصول ملل متحد، احترام متقابل، منافع متقابل، صندلی برابر، تبادل نظر و تفاهم ، احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی، خدشه ناپذیریِ مرزهایِ بین المللی، حل و فصلِ مسالمت آمیزِ تمامیِ اختلافات و از همه مهم تر دو اصلِ بنیادینِ عدم تجاوز و عدم دخالت در امور داخلی یکدیگر واقع شده است. حضورِ سازمانِ ملل متحد برای ایجادِ یک چترِ بین المللی در حمایت از ائتلاف امید نیز امری لازم است. وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران جزئیات بیشتری از ائتلاف امید را به اطلاع کشورهای ذینفع خواهد رساند.

خبرنگار در گفت و گو با پروفسور مهران کامروا به تشریح این طرح پرداخته که ذیلاً می خوانید.

مهران کامروا، رئیس مرکز مطالعات بین المللی و منطقه ای دانشگاه جرج تاون شعبه قطر است. وی دکترای خود را در علوم اجتماعی و علوم سیاسی از دانشگاه کمبریج اخذ کرده و صاحب مقالات و کتب متعددی است. کتاب های قطر، کشور کوچک، سیاست بزرگ، خاورمیانه معاصر، تاریخ سیاسی پس از جنگ جهانی اول و انقلاب فکری ایران از جمله کتاب های کامروا به شمار می روند.

فارس: حسن روحانی رئیس جمهور اسلامی ایران در سخنرانی خود در سازمان ملل ابتکار صلح هرمز را به عنوان طرح جدید ایران برای صلج و ثبات منطقه ارائه داد. ارزیابی شما از این طرح چیست؟

این یک پیشنهاد بسیار جالب و چشمگیر بوده و خوشحالم که در مجمعی عمومی و در مجمع عمومی سازمان ملل متحد مطرح شد. پیشنهادهای قبلی ایران به عربستان سعودی یا توسط ریاض نادیده گرفته شده یا مورد تمسخر قرار گرفته است و اکنون این پیشنهاد توپ را در زمین عربستان سعودی قرار می دهد. چندین سال است که سیاست خارجی ایران - اغلب اوقات در واکنش به تحولات منطقه ای و جهانی - انفعالی بوده و این مهم باعث می گردد ایران یک یا دو قدم عقب تر از تحولاتی باشد که آن را تحت تأثیر قرار می دهد.

طرح صلح هرمز نمونه ای از یک دیپلماسی فعال بوده که در آن ایران ابتکار عمل را برای شکل دادن به معماری امنیت منطقه ای در دست گرفته است. این یک تحول کاملاً چشمگیر است و اکنون آنچه ایران باید انجام دهد این است که حرکت را تداوم بخشد و از ویژگی ها و جزئیات طرح به ویژه در رابطه با عمان، قطر و کویت در منطقه خلیج فارس و در سازمان ملل در نیویورک و ژنو دفاع کند. این اقدامات باعث می گردد فشار دیپلماتیک به دولت های سعودی و امارات ادامه یابد و آنها را وادار به واکنش نسبت به این ابتکار کند.

فارس: نکته مهم این طرح قائل شدن نقش نظارتی برای سازمان ملل است. این نقش در طرح های پیشین ایران در مورد خلیج فارس وجود نداشت. دلیل قائل شدن چنین نقشی برای سازمان ملل چیست؟

دلایل متعددی برای دخیل کردن سازمان ملل متحد وجود دارد. واقعیت این است که بی اعتمادی زیادی بین کشورهای مختلف منطقه وجود دارد و برخی پایتخت های منطقه مدعی هستند که ایران می خواهد بر خلیج فارس تسلط یابد و هژمونی خود را بر منطقه، همسایگان عرب و فراتر از آن ایجاد کند.

بنابراین، حضور و شمولیت سازمان ملل متحد به کاهش ترس بازیگران منطقه ای یاری می نماید؛ بازیگرانی که فکر می نمایند طرح ایران فقط یک توطئه ایرانی برای تقویت امنیت و گسترش هژمونی خود در منطقه است.

متأسفانه دبیرکل سازمان ملل آنتونیو گوترش ثابت کرده که فردی ناتوان است یا نمی خواهد قدم های جسورانه دیپلماتیک بردارد. به نظر می رسد وی تمایلی به انجام یا حتی گفتن هر چیزی که ممکن است آمریکایی ها و حتی سعودی ها را ناراحت کند، ندارد.

تاکنون، به عنوان مثال، گوترش حداقل پنج بار به عربستان سعودی سفر کرده است، اما او به هیچ وجه به ایران، سفر نکرده است. این بدان معنی است که دیپلماسی ایران باید فعال تر باشد و مقامات ایرانی باید هر زمان و هر جا که ممکن است درباره اهمیت و ضرورت این پیشنهاد صحبت نمایند.

فارس: در حالی که آمریکا کوشش می نماید موضوع امنیت خلیج فارس را به امنیت تنگه باب المندب و منطقه شامات پیوند بزند، ایران در کوشش است تا امنیت منطقه خلیج فارس مختص همین منطقه باقی بماند. پیوند خوردن امنیت خلیج فارس به سایر مناطق آیا مباحث امنیتی منطقه را پیچیده تر نمی نماید؟

در برخی از سطوح، امنیت منطقه را پیچیده تر می نماید و بهتر است ابتدا امنیت یک منطقه را در اولویت قرار داده و سپس به مناطق دیگر توجه نمود. همزمان، سیستم های منطقه ای اغلب با یکدیگر ارتباط نزدیکی دارند و ناامنی در یکی عواقبی در دیگری به دنبال دارد. به هر حال، آمریکایی ها و همچنین سعودی ها تمام کوشش خود را برای کاهش اهمیت و اثربخشی این پیشنهاد انجام می دهند. ایران احتیاج به پشتکار و دفاع از شایستگی و ضرورت فوری این پیشنهاد دارد.

فارس: آمریکا کوشش می نماید در قبال تشکیل ائتلاف دریایی و ورود کشورهای بیشتر به منطقه خلیج فارس، موضوع امنیت خلیج فارس را بین المللی تر از گذشته کند. این در حالی است که ایران معتقد است امنیت منطقه باید توسط کشورهای منطقه از جمله شورای همکاری خلیج فارس به همراه ایران و عراق تأمین گردد. کدام دیدگاه جنبه غالب پیدا خواهد نمود؟

آمریکایی ها این توانایی را دارند که بر شماری از کشورها فشار وارد کرده تا به ائتلاف دریایی بین المللی در خلیج فارس بپیوندند. این امر به ویژه در رابطه با کشورهایی که با آنها توافقنامه های امنیتی دیرینه دارند صادق است مانند ژاپن و کره جنوبی و بسیاری از اعضای جدید ناتو و اتحادیه اروپا. همچنین تعدادی از کشورها وجود دارند که نمی توانند به ایالات متحده نه بگویند به علت ترس از دست دادن یاری های مالی یا نظامی که از آن دریافت می نمایند. در این حالت، متأسفانه ممکن است طرح آمریکا پیاده شده و آمریکایی ها از نظر نظامی وارد خلیج فارس شوند. این مسئله نیز اهمیت حیاتی دیپلماسی فعال توسط ایران و احتیاج به تغییر روایت امنیتی حاکم بر منطقه - از اتکا به اقدامات نظامی به احتیاج به تبادل نظر و مذاکره - را نشان می دهد.

sharj10.ir: شارژ 10 | مجله گردشگری و مسافرتی

liso.ir: لیسو | وبلاگ دانشجویان رشته معماری

mnab.ir: مجله مدیریت ناب، مدرنترین روش ها و تکنیک ها در علم مدیریت جدید