چرا هیچانه ها اهمیت دارند؟ - مجله سرگرمی

این استاد زبان و ادبیات فارسی و پژوهشگر ادبیات کودک و نوجوان در گفت وگو با خبرنگاران درباره اهمیت و کارکرد هیچانه ها در ادبیات کودک و نوجوان اظهار کرد: هیچانه یک ژانر ادبی است؛ اگر بخواهیم بگوییم ادبیات کودک چیست، باید بگوییم ادبیات کودک آن چیزی است که احتیاجهای کودک را تأمین می نماید. هیچانه ها هم یک ژانر است و تأمین نماینده بخشی از احتیاج مخاطب است. محتوای ادبیات کودک بیشتر به تجربه و درک بچه ها محدود می شود، اگر هیچانه ها را یک ژانر ادبیات کودک بدانیم قطعا باید در درک بچه ها و هم تجربه های آن ها تأثیر بگذارد. هیچانه ها در تجربیات بچه ها قرار گرفته و در بازی های آن ها نمود داشته است. بعلاوه در درک آن ها هم تأثیر دارد. بچه ها خیلی سریع این اشعار را حفظ می نمایند و به خاطر می سپارند.

او در ادامه گفت: اگر بخواهیم درباره ارزش های هیچانه ها هم صحبت کنیم، یک سری از ارزش ها شخصی است؛ مانند لذت دادن و تخیل کردن و یا ایجاد بینش درونی و حتی دنیای بودن تجربه. ارزش های آموزشی هم داریم که می خواهد چیزهایی را به مخاطب یاد بدهد. در بخش آموزشی، شاید نتوان صراحتا گفت بلندخوانی و یاد دادن لغت نو ایجاد می نماید و شاید هیچانه ها این ها را نداشته باشد اما در هیچانه ها تخیل و لذت است. تخیل آن هم خطی است یعنی گزاره های کوتاه کوتاه مثلا گاو حسن چطوره؟. یا لذت دارد زیرا چند آوا را کنار هم می چیند و ریتمی ایجاد می نماید که لذت می دهد، این ها نشان می دهد کار کار ارزشمندی است و به درد مخاطب می خورد. من کاری ندارم شما معیار طرح، معیار نقطه نظر را در آن پیدا نکنید اما خصوصیت خطی را می توانید در آن پیدا کنید بنابراین ارزش ادبی هم دارد.

جلالی سپس اعلام کرد: هیچانه ها جزء اولین اشعار کودک و نوجوان است مانند لالایی ها، که این ارزشمند است و می توانم بگویم پدر و مادر شعر کودک هیچانه ها و لالایی ها هستند. یک جمله کلی که از آن کوتاه نمی آیم و به آن معتقدم.

این استاد دانشگاه شهید بهشتی بعلاوه اعلام نمود: ممکن است خیلی از اشعار هیچانه الان از بین بروند ولی حافظ این اشعار مهدکودک ها هستند. مخاطبان اصلی مهدها، بچه ها هستند. بچه ها در آن جا تمرین ریتم می نمایند و آهنگ یاد می گیرند. اشعاری که در مهدکودک ها خوانده می شوند غالبا هیچانه ها هستند و مهدکودک ها خیلی خوب می توانند متولی حفظ این ژانر ادبی برای کودک و نوجوان باشند. هیچانه ها به خاطر دسته بندی آوایی که دارند، تمرین ممارست مغز برای بچه ها هستند. و گاه به خاطر دور و تکراری که در ماجرای هیچانه ها در بازی بچه ها است، صبر بچه ها را زیاد می نماید، البته زمانی اتفاق می افتد که از حالت فردی خارج شود و به صورت بازی دربیاید.

او درباره بازآفرینی و ساخت هیچانه های نو هم گفت: به نظر من رشد هر چیزی و طول عمرش به زایش دوباره آن برمی شود. اگر چیزی را دیدید که 300 سال است تکان نخورده، مرده است. اگر افسانه ها الان هم زنده هستند برای این است که مدام دارند احیا می شوند. بنابراین هیچانه هم اگر قرار باشد زنده بماند به احیای مجدد آن وابسته است و باید زایش داشته باشد. ساخت هیچانه های نو شکل زایشی دارد. اگر شعر را نگاه کنید، این که چطور از شعر کلاسیک به شعر نو رسیده ایم، زایش شعر را نشان می دهد، اگر در همان زبان و شکل و فرمت و می ماند، می مرد و در قرن خود محدود می ماند اما زمانی که مدام تغییر می نماید و یک شکل و شاخه دیگر از آن بیرون می زند، این ها باعث زنده ماندن و زایایی آن می شود. من موافق این اتفاق هستم.

جلالی درباره صندلی هیچانه ها هم گفت: ما نمی توانیم شاعران را مجبور کنیم که هیچانه بسرایند. اما می توانیم بینشی ایجاد کنیم که هیچانه را حفظ نمایند و یا بتوانند به سمت باروری هیچانه ها قدم بگذارند. برای زایشی کردن هیچانه ها، نقش رسانه ها باید پررنگ شود. رسانه ها به اسم یک پیغام رسان، این پیغام را به شاعران برسانند که این کار را ادامه دهند و رها ننمایند زیرا ممکن است در بستر خود از بین بروند. تعداد هیچانه ها کم است. این ماجرا را در رمان نوجوان داشتیم. ما چیزی به اسم رمان نوجوان به معنای تکنیکال و تخصصی نداشتیم اما نویسندگان با رمان نوجوان در دنیا آشنا شدند و به این سمت رفتند و فراوری رخ داد. خردسالان و بچه ها صد سال آینده خواهند بود و به مهد کودک و دیگر مراکز آموزشی خواهند رفت و به این نوع شعر احتیاج خواهند داست و این احتیاج مخاطب نشان می دهد که شاعران باید به این سمت گام بردارند و برای این خلاء برنامه ریزی نمایند.

wallpaper7.ir: مجله تصویر و سرگرمی | مجله آموزشی با سرگرمی گرافیستها و کاریکاتوریست ها

asiaro.ir: تور آسیایی ارزان | تور ترکیبی آسیایی | تور ترکیبی جنوب شرق آسیا

pariha.com: پریها | اخبار، سرگرمی، ورزش، فال، پزشکی، سینما