وکتورهای محققان در بانک مولکولی مرکز ذخایر ژنتیکی نگهداری می شوند - مجله سرگرمی

بخش مهمی از پیشرفت ها در زمینه تکنولوژی DNA نوترکیب وابسته به مولکولی از جنس DNA به نام وکتور است که بدون آن تحقیقات در این زمینه عملا منتفی خواهد بود.

سید حسین موسوی متخصص بانک مولکولی در مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران در مورد اهمیت و کاربردهای وکتورها گفت: در کلونینگ از دیدگاه مولکولی، وکتور مولکولی بیوشیمیایی در ابعاد نانومتر و از جنس DNA بوده که قابل حل در آب بوده و بی رنگ است.

وی با بیان اینکه از نظر مقدار به طور میانه وکتورها مقدار ای در محدوده 3-10 کیلو جفت باز دارند (3-10kb) گفت: محققان بعضی از حوزه های زیست شناسی مانند ژنتیک و بیوتکنولوژی از وکتور به اسم حاملی جهت انتقال عناصر ژنتیکی دلخواه به درون سلول هدف استفاده می نمایند.

به گفته موسوی، با توجه به اینکه در بیشتر موارد جهت انتقال عناصر ژنتیکی به سلول هدف، روش جایگزین وجود ندارد، وکتور ابزار مولکولی حیاتی جهت پروژه های تحقیقات و درمانی محسوب می گردد.

وی اضافه نمود: از نمونه های کاربردی در این خصوص می توان به فراوری پروتئین های نوترکیب در باکتری ها ، سلولهای انسانی و یا جانوری اشاره نمود.

متخصص بانک مولکولی مرکز ذخایر ژنتیکی و زیستی ادامه داد: برای نمونه در این خصوص می توان به ژن کد نماینده انسولین انسانی و یا ژن کد نماینده فاکتور 8 انسانی اشاره نمود. محققان با استفاده از روشهای مهندسی ژنتیک این ژنها را در وکتورهای خاص قرار داده و سپس وارد سلولهای مطلوب می نمایند؛ این سلولها همچون کارخانه ای برای فراوری پروتئین هدف عمل می نماید.

موسوی اسم کرد: بعلاوه وکتور می تواند حامل ژنها و قطعات DNA خاص جهت دستورزی ژنوم موجودات باشد که برای نمونه در این خصوص می توان به وکتورهای حاوی آنزیم کریسپری Cas9 و یا Cas12 اشاره نمود که به منظور ویرایش ژنوم سلولهای موجودات مختلف کاربرد دارند.

وی در ادامه اضافه نمود: اجزای تشکیل دهنده وکتورها به صورت کلی شامل ناحیه آغاز همچون سازی (Ori)، ژن مقاومت به آنتی بیوتیک و صندلی کلونینگ (MCS) است و البته برحسب کاربرد وکتور می تواند حاوی عناصر ژنتیکی دیگری مانند ژنهای گزارشگر (مانند GFP)، ژن کد نماینده پروتئین خاص و غیره باشد.

موسوی یکی از مسائل اساسی در زمینه تحقیقات تکنولوژی DNA نوترکیب در کشور را عدم دسترسی سریع به وکتورها و میزبانهای مورد احتیاج اسم کرد و گفت: این موضوع باعث کاهش سرعت این نوع تحقیقات و یا عدم انجام بعضی از آنها می گردد.

وی گفت: از این رو با توجه به مسائل ذکر شده وجود مراکزی که بتواند طیف وسیعی از وکتورها و میزبانهای مورد احتیاج محققان داخل کشور در همه شاخه های ژنتیک و بیوتکنولوژی را فراهم کند کاملا احساس می گردد.

متخصص بانک مولکولی خاطر نشان کرد: با توجه به تحریم کشورمان در تمامی ابعاد به طبع ان تامین وکتور از شرکتهای خارجی غیر ممکن، مشکل، با هزینه و زمان بالا همراه است. یکی از راههای غلبه بر این مشکل شبیه سازی داخلی بانکهای وکتور پیروز جهان مانند addgene ایالات متحده است که ذخیره وکتور خود را از محققان کل جهان تامین نموده است.

وی افزود: بر اساس آنالیز های به عمل آمده به وسیله مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران از پتانسیل وکتورهای موجود در کشور، حاکی از وجود چندین هزار وکتور در دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی است که اغلب آنها در شرایط مطلوبی نگهداری نمی شوند و یا بسیاری از محققان از وجود چنین وکتورهایی در کشور اطلاع ندارند.

وی گفت: همکاری محققان کشورمان در مورد اهداء وکتور به مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران می تواند گام مهمی در کاهش اثرات تحریمها در حوزه های ژنتیک و بیوتکنولوژی گردد و از سوی دیگر سرعت و هزینه تحقیقات پایین تر آمده و بعلاوه احتمال از دست رفتن این نمونه های ارزشمند در بلند مدت، از بین خواهد رفت.

به گزارش خبرنگاران، بانک وکتور مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران حدود یک دهه است که با یاری محققان و دانشمندان کشورمان در حوزه ژنتیک و بیوتکنولوژی و بعلاوه حمایت مادی و معنوی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران راه اندازی شده است و تا کنون احتیاج بسیاری از محققان و دانشجویان کشورمان را در زمینه وکتور رفع نموده است. وکتورهای این مرکز در 5 شاخه جانوری، گیاهی، مخمری، باکلوویروس و باکتریایی طبقه بندی می شوند. بانک وکتور مرکز حاوی بیش از 200 وکتور مهم و ارزشمند می باشد که تعداد قابل توجهی از آنها را محققان کشورمان به این بانک اهداء نموده اند.

pariha.com: پریها: اخبار، سرگرمی، ورزش، فال، پزشکی، سینما، هنر، گردشگری

ariyablog.ir: آریا بلاگ: آخرین اخبار و رویدادهای ایران و جهان

hadiee.ir: مجله هدیه: از مسافرت تا ورزش از همه چیز و همه جا