همیار کتاب - همراه قلم طرح حمایت از نویسندگان نوقلم است
به گزارش مجله سرگرمی، به گزارش خبرنگاران ؛ آبان ماه سال 1395 نقطه آغازی در شکل گیری یکی از کاربردی ترین طرح های ترویج کتابخوانی در ایران بود؛ طرحی تحت عنوان همیار کتاب - همراه قلم که از کارگروه های انتشارات آبتین رسانه هنر و با مدیریت، ابتکار و اهتمام آزاده آبتین (فاطمه علی پور) مدیرمسئول این انتشارات پا به عرصه وجود گذاشت.
این طرح که در سه سال نخست به صورت پایلوت در استان البرز به اجرا در آمد در بهمن ماه سال 98 طی مراسمی رسمی با حضور انبوه مردم و مسئولان در سالن همایش های اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان البرز به طور رسمی رونمایی شد تا از این پس به مدد همیاران کتاب آرمان افزایش سرانه مطالعه کشور به میزان 5 دقیقه طی یک فرایند ده تا پانزده ساله محقق گردد.
در این میان بهره گیری از تکنولوژی، بازی های رایانه ای کتاب محور و طراحی المان های شهری داستانگو از دیگر برنامه های طرح همیار کتاب - همراه قلم برای افزایش سرانه مطالعه در کشور است.
از طرفی طرح همیار کتاب - همراه قلم علاوه بر نقش آفرینی در حوزه ترویج کتابخوانی؛ برنامه گستره ای را نیز در راستای فراوری محتوای فرهنگی ، کشف و پرورش استعدادهای ادبی، حمایت از نویسندگان نوقلم در نظر گرفته است که این عوامل خود باعث برتری و مزیت های مضاعف این طرح نسبت به سایر طرح های ترویج کتابخوانی در ایران همچون جام باشگاه های کتابخوانی شده است؛ مقوله ای که اسباب گفتگوی خبرنگار ما با آزاده آبتین مبتکر و مجری طرح همیار کتاب همراه قلم را فراهم آورده است.
خانم آبتین لطفا در ابتدا درخصوص چگونگی شکل گیری طرح همیار کتاب - همراه قلم توضیحاتی بفرمایید.
در آبان ماه سال نود و پنج انتشارات آبتین رسانه هنر با هدف ترویج فرهنگ مطالعه نسبت به توزیع تعدادی کتاب در مدارس استان البرز و برپایی مسابقه کتابخوانی اقدام کرد؛ در این فرآیند و در ارتباط مستمر با دانش آموزان در مرحله بعد از آنها خواسته شد تا به خلق داستان هایی براساس تخیل و ایده های خود بپردازند که نتیجه آن ارسال آثار خلاقانه متعدد از جانب بچه ها و نوجوانان البرزی و کرجی بود.
به این ترتیب استان البرز و شهر کرج را باید خواستگاه طرح همیار کتاب دانست.
همینطور است اما همزمان با اجرای طرح در استان البرز با بچه ها ، نوجوانان و کتاب دوستان و استعدادهای ادبی زیادی به وسیله فضای مجازی ارتباط برقرار شد و نتیجه آن کشف و پرورش ده ها استعدادادبی از سراسر کشور بود - به این ترتیب طرح همیار کتاب- همراه قلم با مقوله ای کشف و پرورش استعدادهای ادبی و فراوری محتوای ادبی شروع به کار کرد این طرح با بخش دوم طرح (همراه قلم) و با تمرکز بر کشف استعدادهای ادبی تا مرحله چاپ کتاب ، فراوری کتاب صوتی و حتی فراوری انیمیشن شروع شد و سپس مقوله همیار کتاب به آن افزوده شد ؛ هرچند که البته این دو حوزه از یکدیگر قابل تفکیک نیست چرا که فردی که وارد حوزه فراوری محتوا می گردد بی تردید به یک فعال حوزه کتابخوانی تبدیل می گردد که علاوه بر مصرف محتوای ادبی - فرهنگی خود به فراوری محتوا نیز اقدام می نماید.
این فراوری محتوا به طور تعیین شامل چه مواردی می گردد؟
فراوری محتوا از ایده های همیاران در ابتدا تنها شامل کتاب می شد اما هم اکنون از این ایده های خلاقانه کتاب صوتی ، انیمیشن و عروسک نیز فراوری می گردد و در آینده چه بسا همین ایده های خلاقانه و جذاب امکان فراوری در قالب فیلم و سریال را نیز داشته باشند.
آیا ایده های خام تعدادی کودک و نوجوانی که دوره های آموزشی خاصی هم ندیده اند قابلیت تبدیل به کتاب یا سایر اقسام فراوری محتوا همچون انیمیشن یا فیلم را دارند؟
همیاران کتاب و همراهان قلم تنها کودک و نوجوان نیستند بلکه از کودک هفت ساله تا افراد هفتاد یا هشتاد ساله را شامل می شوند و در این زمینه می توان نمونه های پیروز زیادی را ذکر کرد که با به پیوستن به طرح همیار کتاب و بهره گیری از یک سری آموزش های مقدماتی و هدایت مستمر در رده های مختلف سنی پیروز به چاپ کتاب یا فراوری سایر انواع محتوا شده اند.
اما شما به پرسش من در مورد کیفیت این محتوای فراوریی پاسخ ندادید ؟ آیا واقعا یک کودک هفت هشت یا ده ساله آنقدر دانش و تجربه دارد که بتواند به عنوان یک نویسنده کتاب چاپ کند؟
بچه ها و نوجوانان سرشار از خلاقیت و ایده های نو هستند و حتی از نظر خلاقیت ، فضای ذهنی و ایده پردازی از بسیاری از نویسندگان حرفه ای و بزرگسال که برای بچه ها کتاب می نویسند جلوتر هستند اما بدون تردید آنها از نظر فنی و تکنیکی دارای ضعف هایی هستند که این مساله به مرور زمان و با یاری کارشناسان طرح همیار کتاب - همراه قلم مرتفع می گردد
آنچه مطرح کردید این شائبه را مطرح می سازد که کارشناسان طرح همیار کتاب - همراه قلم به جای بچه ها و نوجوانان داستان پردازی می نمایند و در نهایت کتابها به نام آنها منتشر می گردد.
خیر به هیچ عنوان چنین نیست ؛ همانطور که گفته شد ایده پردازی ، خلاقیت و داستان پردازی و حتی در بسیاری موارد تصویر گری متعلق به بچه ها و نوجوانان طرح همیار کتاب - همراه قلم است و کارشناسان تنها آنها را از ویرایشی و نگارشی اصلاح می نمایند و به اصل و محتوای مطالب وفادار هستند.
آیا تصویر گری بچه ها از استاندارد لازم برای ایجاد ارتباط با دیگر بچه ها بر خوردار است؟
بله ؛ البته همه بچه ها و نوجوانان توانایی تصویرگری ندارند ودر چنین شرایطی از مشارکت بچه ها و نوجوانان توانمند در این حوزه بهره گرفته می گردد؛ البته گاهی اوقات نیز از تصویرگر حرفه ای استفاده می گردد اما مساله اصلی بهره گیری از تصویر خلاقانه ذهنی بچه ها و نوجوانان است که البته در ابتدا برای ثبت آنها به عنوان تصاویر کتاب با مشکل روبرو بودیم اما خوشبختانه امروزه این موضوع در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی امری پذیرفته شده است.
آیا فرایند حمایت از این استعدادها مستمر است یا پس از مدتی رها می شوند؟
به طور معمول اغلب این استعدادها پس از چاپ نخستین کتاب ؛ به نگارش کتاب دوم و سوم هم اقدام می نمایند و مادامی که افراد علاقه مند باشند می توانند از حمایت های معنوی طرح همیار کتاب - همراه قلم برخوردار شوند.
افزون بر آنچه گفته شد طرح همیار کتاب - همراه قلم در مورد حمایت از استعدادهای ادبی جوان و بزرگسال چه برنامه ای دارد؟
برپایی انجمن های ادبی، کارگاه ها، دوره ها و ورکشاپ های نویسندگی و شعر در کنار فراخوان های فصلی در مورد جمع آوری آثار نویسندگان و شاعران نوقلم از مهمترین فعالیت های طرح همیار کتاب - همراه قلم در حوزه حمایت از استعدادهای ادبی نوجوان ، جوان و بزرگسال است.
گویا حاصل این فراخوان های ادبی تدوین و گردآوری چند مجموعه ادبی در قالب شعر و چکامه ، داستان کوتاه و غیره بوده است.
بله این فراخوان ها ادبی که منجر به جمع آوری آثار گروهی از شاعران و نویسندگان و در نهایت نشر کتاب هایی به صورت جمعی می گردد از یک سو به شدت هزینه های چاپ و فرآیند فراوری کتاب را پایین می آورد و برای نویسندگان به صرفه است و از طرفی به آشنایی ، تبادل اندیشه ، همکاری های بعدی نویسندگان و شاعران نوقلم بایکدیگر منجر می گردد که این مساله ضمن افزایش فروش و بازدید کتاب های منتشر شده باعث تسریع در فرآیند شناخته شدن و تثبیت فرد به عنوان یک نویسنده حرفه ای در آینده خواهد شد.
تا اینجا بیشتر در مورد بخش همراه قلم و حمایت از استعدادهای ادبی سخن گفته شد لطفا در مورد اقدام های همیاران کتاب در ترویج کتابخوانی نیز صحبت بفرمایید.
همیاران کتاب پس از عضویت در طرح ؛ ضمن دست کم 5 دقیقه مطالعه در طول شبانه روز نسبت به تشکیل حلقه یا خانواده کتابخوان در زیر مجموعه خود اقدام می نمایند و برای آن نامی انتخاب می نمایند و سپس دو زیر مجموعه یا دسته در ذیل آن تشکیل می دهند و به این ترتیب به صورت زنجیره ای در ترویج فرهنگ مطالعه ، اشتراک گذاری کتاب و کشف استعدادهای ادبی می کوشند.
آیا این طرح در ترویج کتابخوانی از روش های دیگری نیز بهره می برد؟
طرح همیار کتاب یکی از طرح هایی است که نه تنها با تعصب در برابر تکنولوژی برخورد نکرده که با بهره گیری از آن درصدد جذب آن دسته افرادی است که سطح مطالعه بسیار پایینی دارند و به عبارتی با کتاب مانوس نیستند .
در همین زمینه یکی از اهداف طرح همیار کتاب طراحی و فراوری کتاب های صوتی ، انیمیشن ، بازی های کامپیوتری و غیره جهت آموزش مفاهیم فرهنگی و انتقال محتوا به اشخاصی است که با کتاب ارتباط تعیینی ایجاد نمی نمایند.
از طرفی در همین رابطه طراحی المان های شهری داستانگو می تواند نقطه عطفی در ایجاد شهرها و جوامع دوستدار کتاب باشد.
به این ترتیب طرح همیار کتاب - همراه قلم برای ایجاد شهرها و جوامع دوستدار کتاب هم برنامه ویژه ای دارد
بله احداث هزار کتابخانه خیرساز در نقاط مختلف ایران ، استقرار یا تردد کارشناسان طرح همیار کتاب - همراه قلم جهت کشف ، پرورش و آموزش استعدهای ادبی در شهر ها یا روستاهای هدف و در نهایت طراحی و نصب المان های کتاب محور و داستانگو از مهم ترین اهداف طرح در جهت ایجاد شهرهای دوستدار کتاب و اندیشه است.
آیا می توان به نمونه ملموسی از اجرای طرح همیار کتاب - همراه قلم در یک شهر یا منطقه اشاره نمود؟
همانطور که گفته شد طرح همیار کتاب چه به صورت تشکیل جلسه های حضوری که به علت بیماری کرونا بسیار محدود شده و چه در فضای مجازی در استانهای مختلف در حال اجراست اما به صورت متمرکز و با آموزش های مستمر و حرفه ای می توان از شهر شاهدشهر شهرستان شهریار به عنوان نخستین شهری اشاره نمود که با همت مهندس حامد سلمانی شهردار فرهنگ دوست این شهر به طرح همیار کتاب - همراه قلم پیوسته است و ماحصل این مساله کشف و پرورش ده نویسنده و حدود بیست انیمیشن ساز کودک و نوجوان است که با چاپ کتاب ها و فراوریات انیمیشنی خود مسبب رونق فراوری محتوا و توسعه فرهنگی شاهدشهر در سطح منطقه شده اند.
در سرانجام چه توصیه برای شهفرایندان در جهت ترویج فرهنگ کتابخوانی و مطالعه دارید.
المان بصری طرح همیار کتاب - همراه قلم پنجه دست به نشانه دعوت از شهفرایندان به دست کم پنج دقیقه مطالعه در شبانه روز است که به همین سبب از شهفرایندان خواهشمندم ضمن پیوستن به طرح همیار کتاب - همراه قلم ؛ نسبت به معرفی یک کتاب و دعوت از دیگر شهفرایندان به دست کم 5 دقیقه مطالعه در طول شبانه روز بکوشند و با تهیه ویدئوهایی این مساله را بازنشر دهند.
منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایرانkashia.ir: کاشیا | مجله گردشگری و مسافرتی
nfliri.ir: مجله نیلوفری | مجله خبری تحلیلی نیلوفری
bushehrherfa.ir: مجله بوشهری ها، وبلاگ بچه محل های بوشهر