مروری بر مهم ترین آتش سوژی ها در بناهای تاریخی - مجله سرگرمی

مهار آتش سوزی در کلیسای جامع شهر نانت فرانسه

آوریل سال گذشته بود که آتش بزرگی در کلیسای معروف و 850 ساله نوتردام در شهر پاریس برافروخته شد و با آنکه بیشتر آثار مذهبی و هنری این کلیسا در جریان این آتش سوزی از این مکان نجات داده شدند، اما ساختار این بنای تاریخی شامل سقف و مناره آن به شدت آسیب دید. وقوع آتش سوزی در این کلیسا به عنوان یک پرستشگاه کاتولیک، موزه ای با آثار هنری و تاریخی فراوان و یک جاذبه گردشگری محبوب با سالانه 13 میلیون گردشگر، یکی از بزرگترین تراژدی های فرهنگی سال 2019 بود.

امانوئل ماکرون- رئیس جمهور فرانسه - موعد پنج ساله را برای بازسازی این بنای تاریخی مشخص کرد اما بیش از هزار متخصص بازسازی و بازسازی با امضای یک نامه اعتراضی نسبت به مدت زمان مشخص شده هشدار دادند و بازسازی این کلیسا را در ظرف مدت پنج سال غیرممکن دانستند. اکنون فرآیند بازسازی این بنای تاریخی پس از یک وقفه به دلیل شیوع ویروس کرونا از سر گرفته شده است.

آتش سوزی در کلیسای نوتردام پاریس

موزه ملی برزیل در سال 2018 در پی یک آتش سوزی بزرگ 90 درصد از آثار خود را از دست داد و مجموعه های آثار تاریخی مصرشناسی این موزه نیز به طور کامل نابود شد. این موزه که بزرگ ترین موزه تاریخ طبیعی و قدیمی ترین موزه برزیل بود، از سال 1902 در محل سابق کاخ سلطنتی سائو کریستوائو ایجاد شده و دویستمین سالگرد فعالیت خود را جشن گرفته بود. موزه ملی برزیل دارای چندین بخش مختلف از جمله مردم شناسی، باستان شناسی و دیرینه شناسی و در مجموع میزبان 20 میلیون اثر بود.

آتش سوزی در موزه ملی برزیل

دانشگاه لُوِن بلژیک برای داشتن یکی از فاخرترین کتابخانه ها در اروپا شهرت داشت، اما این کتابخانه که در سال 1834 بنا شده بود دو بار به صورت کامل در آتش سوخت، یک بار در سال 1914 و در جریان حمله آلمان ها به بلژیک در بحبوحه جنگ دنیای اول که سربازان آلمانی 230 هزار نسخه کتاب و950 نسخه خطی را به آتش کشیدند و بار دوم در جریان نبرد لُوِن در سال 1940 و در جنگ دنیای دوم.

این کتابخانه در سال 1951 بار دیگر بازسازی شد و در سال 1987 در فهرست آثار تاریخی حفاظت شده قرار گرفت.

آتش سوزی در کتابخانه دانشگاه لُوِن بلژیک

کریستال پالاس بنایی از چدن و شیشه مسطح در هاید پارک لندن در انگلستان بود که برای میزبانی نمایشگاه بزرگ (نمایشگاه دستاوردهای صنعتی همه ملل) در سال 1851 برپا شد. کریستال پالاس به عنوان نخستین و بزرگترین بنای ساخته شده از شیشه و فلز که از اولین آثار برجسته در دوران مدرن معماری شناخته می شود در سال 1936 در اثر آتش سوزی ویران شد. کار به همان آتش سوزی ختم نشد، بلکه بقایای این بنا نیز در سال 1941 به کلی نابود شد.

آتش سوزی در کریستال پالاس انگلیس

بازار شهر حلب در سوریه که بیشتر بخش های آن در قرن چهاردهم میلادی ساخته شده با طول تقریبا 13 کیلومتر بزرگترین بازار مسقف دنیا است که در بخش تاریخی شهر حلب واقع شده است و از سال 1986 در فهرست میراث دنیای یونسکو قرار گرفته است. بسیاری از بخش های بازار و دیگر ساختمان های قرون وسطایی شهر حلب در سال 2012 و در جریان درگیری میان دولت سوریه و گروه های مخالف در آتش سوخت.

این بازار که به سوک نیز معروف است شامل کوچه ای سرپوشیده است که کف آن با سنگ فرش ریز پوشیده شده و سقف آن به شکل طاق و گنبد که تا حدودی برگرفته از معماری اسلامی است، طراحی شده است.

بازار قدیمی شهر حلب سوریه پس از آتش سوزی

تاریخچه آتش سوزی در بناهای تاریخی تنها به دوران معاصر و قرون اخیر منتهی نمی شود، با نگاهی به تاریخِ آتش سوزی ها در دنیا می توان لیستی بلندبالا از این اتفاق در بناهای تاریخی در گذشته نیز به دست آورد.

480 قبل از میلاد آکروپلیس که در شمال شرقی پارتنون در آتن به عنوان پایتخت یونان و در مرتفع ترین نقطه دشت قرار داشت در آتش سوخت. مردم یونان این مجموعه تاریخی را یک نماد ملی می دانند که براساس شواهد تاریخی این شهر باستانی در طول دومین حمله به یونان در آتش سوخت.

معبد آرتمیس در افسس که آن را یکی از عجایب هفتگانه دنیا می نامند نیز 550 قبل از میلاد در زمان امپراطوری یونان ساخته شد. معبد آرتمیس در شب 21 ژوئیه سال 356 پیش از میلاد، توسط مردی به نام هروستراتوس (Herostratus) برای جاودانه کردن نام خود در تاریخ، در آتش سوخت.

جست وجوها نام پرسپولیس را به عنوان یکی از مکان های تاریخی که در 330 قبل از میلاد توسط الکساندر به آتش کشیده شده ثبت کرده اند، اما هیچ سند تاریخی برای این اتفاق به دست نیامده است.

آتش سوزی بزرگ تورنتو در هفتم آوریل 1849 رخ داد، این آتش سوزی که با نام آتش کلیسای جامع نیز در ذهن مردم شناخته شده است، نخستین آتش بزرگ در تاریخ تورنتو، انتاریو و کانادا نامیده می شود. بخش عمده ای از بازار بلوک، هسته تجاری شهر، از جمله سقف کلیسای سنت جیمز فعلی در آن آتش سوزی از بین رفت. همچنین ساختمان 1831 سالن شهر تورنتو و بازار سنت لارنس آسیب دید و از بین رفت.

تصویری از کلیسای سنت جیمز تورنتو

در سال 48 قبل از میلاد هم کتابخانه اسکندریه به طور تصادفی در زمان محاصره توسط جولیوس سزار سوخت.

در سال 1652 میلادی با آتش دریافت تالار شهرداری آمستردام، گنجینه ها و مدارک تاریخی مهمی سوختند.

قصر سلطنتی Tre Kronor در استکهلم سوئد متعلق به قرون وسطی در آتش سوخت. گفته می شود این قلعه در اواسط قرن 13 میلادی با نام قلعه سلطنتی ساخته شد، زمانی که این قصر در 1697 سقوط کرد، بیشتر کتابخانه ملی سوئد و آرشیوهای سلطنتی نابود شدند، به همین دلیل امکان به دست آوردن اطلاعات دقیق از تاریخ اولیه این کشور در دسترس نیست.

کاخ سلطنتی کوئدنبورگ هم در 1731 میلادی در بروکسل در آتش سوخت و هیچ گاه بازسازی نشد، اطلاعات دیگری درباره این کاخ تاریخی و نحوه آتش سوزی آن در دسترس نیست.

کاخ سلطنتی الکزار در مادرید اسپانیا هم در شب کریسمس در 1734 در آتش سوخت و امروز جای آن کاخ سلطنتی جدید قرار گرفته است.

هیت-دیو پاریس اولین و قدیمی ترین بیمارستان شهر پاریس و قدیمی ترین بیمارستان فعالِ دنیاست که در سال 651 میلادی توسط سن لاندری تأسیس شد و در 1772 آتش گرفت و حالا با وجود همه حوادث مخربی که از سرگذرانده همچنان فعال است.

سومین ساختمان از مجموعه کاخ های کریستین اسبرگ در دانمارک در 1794 در آتش سوخت. برپایی اولین قلعه از این مجموعه بنا در سال 1167 انجام شد. این ساختمان از اوایل سده پانزدهم میلادی، در نقش ساختمان مرکزی حکومت پابرجا بود، تا 1794 به عنوان محل اقامت اصلی شاه استفاده می شد و اکنون از 1849 به عنوان محل برگزاری مجلس استفاده می شود.

در 1809 میلادی بخش عمده ای از بخش جنوبی و شرقی کاخ سنت جیمز در لندن در آتش سوخت و هیچ گاه بازسازی نشد. هنری هشتم در 1532 کاخ سنت جیمز را جای درمانگاه جذامیان که وقف سنت جیمز قدیس بود، ساخت که از 1697 تا 1837 محل اقامتگاه پادشاهان بریتانیا بود.

در آتش سوزی 1837 سنپترزبورگ روسیه، کاخ زمستانی این منطقه تاریخی به جز هرمیتاژ در آتش سوخت. این کاخ در فاصله سال های 1754 تا 1762 میلادی و به دستور ملکه الیزابت، دختر پتر کبیر ساخته شده بود. این کاخ از قرن هجدهم میلادی تا زمان بروز انقلاب روسیه در سال 1917 که حکومت تزارها در روسیه به پایان رسید، محل اقامت تزارها بود.

نقاشی آبرنگ از آتش سوزی در کاخ زمستانی سن پترزبورگ

موزه مشهور مادام تیسو در لندن هم این فاجعه را به خود دیده است، در 1925 بخش هایی از این موزه در آتش سوخت که بازسازی شد.

کتابخانه ملی پرو که آن را قدیمی ترین و مهمترین کتابخانه کشور می دانند، در ماه می 1943 به طور کامل در آتش سوخت، در آن اتفاق 100 هزار جلد و 40 هزار نسخه خطی از دست رفت.

کاخ همپتون کورت لندن در 1515 میلادی توسط تامس وولسی ساخته شد. این کاخ که در کنار کاخ سنت جیمز از تنها کاخ های به جا مانده از دوران حکومت هنری هشتم است، در 1986 در آتش سوخت.

فاجعه پلاسکو

در کنار هُرمِ آتشی که بخشی از تاریخ را از حافظه دنیا پاک کرده، می توان به آتشی که گریبان بناهای تاریخی کشورمان را گرفته نیز اشاره کرد.

فاجعه پلاسکو، توجه ها را به سمت آتش سوزی هایی که بعدا گریبان هر ساختمان یا بنای تاریخی را می گرفت، جلب کرد، شاید به همین دلیل هم آمار زیادی از سرخی آتش در بناهای تاریخی تا قبل از پلاسکو بیرون نیامده، اما لیستی که بعد از پلاسکو در ذهن ها نقش بسته هر روز قطورتر می شود.

مسجد جامع ساری نیز به واسطه سوختن بیش از 70 درصدی اش در این لیست قرار می گیرد که تقریباً به جز چهارچوب اصلی اش، چیزی از بنای تاریخی آن باقی نماند.

آتش سوزی مسجد جامع ساری

آتش سوزی بازار دنیای تبریز برای دومین بار در سال گذشته، آتش سوزی ضلع شمال غربی میدان حسن آباد، خسارت 100 میلیونی آتش به مسجد جامع قزوین در سال 1391، آتش سوزی های گاه و بیگاه در بازار تهران مانند آتش بازار کفاش ها در دو روز جمعه 27 تیر، یا آتش سوزیکاروانسرا و سرای ملاحسین بازار کهنه قم در سال گذشته که برای خاموش کردن آن بخش دیگری از کاروانسرا را تخریب کردند، فقط بخشی از آسیبی است که به بناهای تاریخی در کشور وارد شده، هر چند میراث فرهنگی بارها از برگزاری جلساتی خبر داده که قرار است به موقع و در زمان وقوع بحران ها وارد کار شوند.

آتش سوزی میدان حسن آباد

banima.ir: قدرت گرفته از سیستم مدیریت محتوای بانیما