محرمانه سازی بزرگترین مانع آزاد سازی اطلاعات - مجله سرگرمی

به گفته مدعوین در این همایش اگر کشور از تکنولوژی و فناوری بموقع استفاده نکند از جهان عقب خواهد ماند. هرچند کشورما نیز به اهمیت ورود تکنولوژی و فناوری پی برده و در برنامه های پنجم و ششم توسعه گنجانده شده و به همین دلیل بستر لازم نیز برای داشتن دولت الکترونیک، شهروند الکترونیک فراهم شده اما به دلیل مقاومت مدیران و محرمانه سازی و امنیتی کردن اطلاعات، دولت الکترونیک نتوانسته در کشور رشد پیدا کند. به گفته استادان حاضر در این همایش دسترسی آزاد همگان به اطلاعات از حقوق مسلم شهروندان است که در سال 88 در کشور مصوب شده است. دسترسی آزاد به اطلاعات از مظاهر اصلی آزادی بیان محسوب می شود و حاکمیت باید اجازه دهد تا شهروندان طبق حقوق خود به اطلاعات دست یابند.

مقاومت عامل عقب ماندگی در دولت الکترونیک

در همایش زیست بوم دسترسی همگانی به اطلاعات پنل نخست با عنوان شهروند الکترونیک؛ دولت الکترونیک برگزار شد که نصرالله جهانگرد مشاور صندوق نوآوری و شکوفایی درباره دولت الکترونیک و شهروند الکترونیک، امیرناظمی رئیس سازمان فناوری درباره محرمانه سازی؛ فرهنگ نظام بوروکراتیک امنیتی شده، محمدرضا ویژه عضو هیأت علمی دانشکده حقوق وعلوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی درباره دولت الکترونیک شرط لازم برای دسترسی به اطلاعات و نظارت مؤثر، محمدحسن مقدم فر مدیرعامل شعا درباره دانشجوی الکترونیک سخنرانی کردند.

نصر الله جهانگرد رئیس سابق سازمان فناوری ایران با بیان اینکه امروز در سطح جهانی هیچ بخشی وجود ندارد که تحت تأثیر تکنولوژی و فناوری نباشد و بدون پردازش فناوری صورت بگیرد، گفت: کشورهای توسعه یافته به علت ورود تکنولوژی پیشرفت کرده اند و اگر ما نیز بخواهیم باید در همه بخش ها از تکنولوژی بهره ببریم.

وی با بیان اینکه افزایش خدمات در جهان در حال ترند شدن است و صنعت و کشاورزی در حال از دست دادن سهم خود از بازار هستند، گفت: اگر بیشترین ارزش در گذشته در بخش تولید بود اما با ورود تکنولوژی و نوآوری بتدریج ارزش اضافه کرده با تنوع محصول و مارکتینگ بیشتر شده است.

جهانگرد به تولید مینی کامیپوتر ها در دهه 70 اشاره کرد و گفت: این نوع کامپیوتر در تیراژ چند هزار تولید می شد و بعد در دهه 90 پی سی ها تولید شدند سپس دوره اینترنت و شبکه های بین المللی شکل گرفت و سپس با ورود موبایل افراد به یکدیگر متصل شدند اما در نهایت با پیشرفت تکنولوژی اشیا به یکدیگر پیوند می خورند بنابراین از اینجا شهر و دولت هوشمند و دولت الکترونیک یا شهروند الکترونیک معنا و مفهوم اجرایی پیدا می کند. غفلت در سرمایه گذاری در زمینه فناوری و تکنولوژی در اتحادیه اروپا نشان می دهد که کشورهایی چون یونان، پرتغال و اسپانیا عقب افتاده اند و دارای اقتصاد ضعیفی هستند و اگر ما نیز از این موضوع غفلت کنیم یعنی از سرمایه گذاری در زمینه دیتا غافل شویم، در رقابت جهانی عقب می مانیم.

وی با اشاره به اینکه برنامه بعد از انقلاب درکشور ما نشان می دهد بیشترین رشد سه برابری را ارتباطات داشته است و عدد 19 را نشان می دهد در حالی که بقیه بخش ها یا دارای رشد منفی هستند یا تک رقمی اند، افزود: در برنامه ششم توسعه دوباره 19.5 درصد رشد را برای ارتباطات قرار داده اند که نسبت به نفت هم بیشتر است این یعنی در اقتصاد ما نیز حوزه فناوری اطلاعات نقش پیشران را بازی می کند ولی از آنجایی که آغاز یک انقلاب صنعتی جدید چهارم است و در کشورهای توسعه یافته این انقلاب بشدت مدیریت می شود بنابراین اگر ما هم غفلت کنیم دچار زیان می شویم.

وی با پرسش این سؤال که حال باید چه کنیم؟ گفت: ما نیازمند نظام حقوقی و اجتماعی مناسب و منابع و الگوهای درست هستیم. کشور در بحث اطلاعات الکترونیک دو دهه سابقه دارد، پلتفرم های دولت الکترونیک در تمام روابط اداری آماده شده و امروز می توان گفت 90 درصد دستگاه های کشور در مرحله نسبتاً بالغی آماده ارائه خدمات هستند ولی مشکل کار کجاست؟ که در جواب باید گفت ما از نظر تکنولوژی سخت افزار و نرم افزار به جایگاه مناسبی رسیده ایم اما پشت سرعت تحول اجتماعی و مهارت انسانی متوقف و کند هستیم، چرا که سرمایه انسانی نحوه به کارگیری تکنولوژی را بدرستی نمی داند.

جهانگرد با اشاره به اینکه وقتی حرف از دولت الکترونیک می شود منظور تمام حاکمیت است، گفت: اکنون تمام موارد از تولد تا وفات انسان ها و مؤسسات در کشور (هزار سرویس در 14 خوشه دسته بندی شده که برخی پیشرو هستند و برخی دیگر عقب هستند) مکانیزه شده و امکان اینکه تمام آنها روی یک تلفن همراه به شهروندان ارائه شود، وجود دارد حالا چرا این امکانات در اختیار شهروندان قرار نمی گیرد چون نوع نگاه مدیران موازی با این نوع سرویس ها رشد نکرده است. حال ما شهروند و دولت هوشمند می خواهیم که دارای مدیرانی باشد که به این عرصه رسیده باشند.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه مخابرات ایران در ادامه گفت: به صورت معمول هر خدمت در جهان 7 دلار هزینه دارد ولی با تکنولوژی قیمت آن به صفر می رسد که نمونه عینی آن را در ثبت نام کارت سوخت در داخل کشور مشاهده کردیم.

محرمانه سازی علت رشد نکردن دولت الکترونیک

امیر ناظمی معاون وزیر ارتباطات نیز در ادامه این پنل با بیان اینکه کشور ما دارای زیرساخت است و می توان روی آن خدمات ارائه داد، گفت: ولی چرا خدمات ارائه نمی شود چون بحث محرمانه سازی در کشور داغ است.

ناظمی با بیان اینکه وقتی از دولت الکترونیک سخن می گوییم 5 مرحله برای ما قابل تصور است، افزود: این مراحل شامل استفاده از وب در سازمان ها برای قرار دادن اطلاعات، سطح تعاملی (درخواست مجوز و...) ، تراکنشی (وجود ارتباط یکسویه و دو سویه برای فعالیت هایی مانند دریافت مجوز، آپلود، استعلام و...) ، یکپارچه سازی بین دستگاه ها و مرحله مشارکتی (شهروند در بخشی از فرآیند ها امکان رأی گیری مشارکت می کند) است.

وی با اشاره به اینکه تمام این مراحل ما را به چشم اندازی به نام دولت الکترونیک و دموکراسی دیجیتال رهنمون می کند، افزود به طوری که شهروندان در موضوعات مختلف می توانند مشارکت کرده و مطالبه گری عمومی داشته باشند.

معاون وزیر ارتباطات با بیان اینکه این 5 مرحله برای همه سازمان ها یکسان اتفاق نمی افتد، افزود: این مراحل در بخش های مختلف به صورت موازی رشد می یابند به عبارتی بخشی از سازمان ها هنوز تنها در وب حضور دارند در حالی که برخی دستگاه ها به حوزه تعامل و برخی به حوزه مشارکت رسیده اند.

ناظمی درباره اینکه چرا با وجود فراهم شدن زیرساخت بسیاری از خدمات روی تلفن همراه ارائه نمی شود؟ گفت: تجربه های تلخ در دوران مدیریت، ترورها، جنگ ها و... منجر شده است تا حس تهدید در مسئولان پررنگ شود و اجازه ندهند داده ها به اشتراک گذاشته شود. نگاه امنیتی نیز مانع از اشتراک گذاری است. گروه های منفعت گرا اجازه اشتراک گذاری اطلاعات را نمی دهند، چون داده می تواند تولید ثروت کند وعاملی برای افشا شدن فساد باشد بنابراین دسترسی آزاد به اطلاعات را محرمانه می کنند.

وی با اشاره به اینکه ترس سیاسی مانع دیگری است که حزب ها از ترس پیشرفت نکردن در سلسله مراتب یا افشا شدن رأی هایشان واهمه دارند بنابراین میل به محرمانه سازی وجود دارد، افزود: کسانی که کنندگی صدای مردم را هم ندارند در بخش محرمانه سازی قرار می گیرند چون افشای آرای آنها منجر به نزول از وجاهت سیاسی می شود بنابراین از مخالفان شفاف سازی محسوب می شوند. گروه بعدی آنهایی هستند که طرفدار حریم خصوصی هستند آنها نیز از افشاگری ترس دارند مثلاً داده های بانکی باعث می شود دیگر نهادها مانند مالیات، بیمه و... نسبت به آنها حساس شوند. قدرت تابع بودجه و داده است از آنجایی که شفافیت پایه های قدرت خود را کاهش می دهد بنابراین تمایل به اشتراک داده از بین می رود.

وی در ادامه گفت: ششمین عامل عواقب سیاسی است و این داده می تواند مورد سوء استفاده قرار بگیرد . مانند اینکه مردم با فرآیند فروش محصولی مثل نفت آشنا نباشند وقتی داده های زیادی منتشر شود این به این معنا است که ممکن است عواقب سیاسی داشته باشد و رسانه می تواند علیه او گزارش تهیه کند و او هیچ پاسخی در برابر آنها ندارد و... بنابراین تمام این عوامل در شکل نگرفتن دولت الکترونیک نقش دارد.

وی در سرانجام گفت به همین دلیل باید مکانیسمی تعریف شود که هیچ یک از عوامل گفته شده را نداشته باشد در کنار دموکراسی اداری دیجیتالی، مردم هم با آگاهی و ارتقای سواد رسانه ای دیجیتالی همراه شوند.

دسترسی به اطلاعات از حقوق شهروندی

در ادامه این پنل محمدرضا ویژه عضو هیأت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی هم در سخنانی درباره دولت الکترونیک؛ شرط لازم برای دسترسی به اطلاعات و نظارت مؤثر گفت: حق شهروندان در دسترسی به اطلاعات در اختیار نهادهای دولتی یکی از مهم ترین حقوق شهروندی است که تضمین کننده مشارکت آنان در زندگی اجتماعی و نیز یکی از پایه های مردم سالاری در جوامع است.

وی افزود: همچنین این حق نظارت بر دستگاه های اجرایی را بسیار کارآمدتر می کند و شمول آن را گسترش می دهد، اما نفس تصویب قانون و به رسمیت شناختن این حق برای شهروندان جمهوری اسلامی ایران و تأکید بر تکلیف دولت در ارائه اطلاعات کافی نیست و لازم است که ابزارهای کارا برای تحقق آن در نظر گرفته شود که در غیر این صورت در مرحله شناسایی حق باقی نخواهیم ماند.

ویژه گفت: بی شک دستیابی به دولت الکترونیک و تحقق شاخص های آن مهم ترین ابزار برای تضمین این حق است. در این مقوله معین کردن و یکپارچه سازی فرآیندهای حکومتی، مشارکت عمومی در فرآیندهای اطلاعاتی و توسعه اصل لزوم موضوع شهروندان در فعالیت های حکومت منجر به شفافیت کامل نظم حکومت و امکان نظارت بیشتر بر کنش های حکومتی بدیهی است که برای تحقق دولت الکترونیک علاوه بر امکانات فنی نیازمند زیر ساخت های حقوقی نیز باشیم.

معادن بزرگ اطلاعاتی بلا استفاده

محمدحسن مقدم فر مدیرعامل اپراتور شبکه علمی ایران (شعا) با بیان اینکه اپراتور شبکه علمی به عنوان سرویس دهنده به دانشگاه های کشور نگاه خود را به زیست بوم اقتصاد علم توسعه داده است، گفت: از نگاه این اپراتور اجرایی شدن این پروژه می تواند تولید ناخالص ملی کشور را تحت تأثیر قرار دهد.

وی افزود: چه در اکوسیستم دانشگاهی چه خارج از آن در حوزه علوم انسانی محتواهایی داریم که متأسفانه در مراکز خود ذخیره شده و بلا استفاده مانده است و ما با زیست بوم اقتصاد علم و با هدفگذاری به صورت یک عملیات فرآیندی می توانیم آن را در اختیار کاربران قرار دهیم.

مقدم فر گفت: در همه جای جهان یکی از وظایف دانشگاه ها تولید درآمد است در حالی که دانشگاه های ما وابسته به بودجه دولت هستند و ما در بخش علوم انسانی دارای معادن بزرگ اطلاعاتی هستیم که یکتاست و رقیبی برای آن در جهان وجود ندارد و می تواند بزرگترین منبع درآمد زایی به شمار رود در حالی که این داده ها در مراکز خود غیر قابل استفاده مانده اند.

وی افزود: دانشگاه هایی هستند که دانش فنی و مهندسی ندارند و سرمایه گذاری زیادی جهت ایجاد مراکز داده کرده اند که در حال حاضر از آن استفاده نمی شود و به نوعی هدر رفت سرمایه به شمار می رود ولی در شبکه علمی ایران زیرساخت ابری ایجاد شده تا تمام مراکز بدون هدر روی سرمایه به هم متصل شوند.

مقدم فر با اشاره به اینکه در لایه بالاسری دو سامانه به وجود آمده یکی اعتبارسنجی حسابرسی و دیگری دغدغه حق نشر، گفت: از آنجا که این حوزه مخصوص دانشجویان و خدمت پژوهی است باید اعتبار فردی که وارد سامانه می شود سنجیده تا براساس آن سرویس دریافت کند بنابراین روی این شبکه سامانه متمرکز به وجود آمده و دانشجو می تواند کاملاً الکترونیکی همه فرآیندهای خود از پرداخت، کتابخانه الکترونیکی و خدمات دانش آموختگی را دریافت کند.

مدیرعامل اپراتور شبکه علمی ایران در ادامه با بیان اینکه دغدغه حق نشر نیز در این شبکه مورد توجه قرار گرفته است، گفت: در جهانی امروز دیتا معنی و مفهوم بسیار با ارزشی پیدا کرده و کسب و کارهای با ارزشی در حوزه دیتا شکل گرفته است. یکی از مهم ترین مزیت های شکل گیری شبکه علمی، مالکیت معنوی محتواست که این ظرفیت را دارد تا فضایی ایجاد کند که سرقت های علمی به صورت محسوسی کاهش یابد.

وی با اشاره به پدیده چهارم انقلاب صنعتی جهان گفت: در صورتی که نتوانیم با جهان حرکت کنیم هرگز نمی توانیم این عقب ماندگی را جبران کنیم.

euroro.ir: اروپا: سفر به مهد فناوری و میراث دار تمدن باستانی روم و یونان

dorezamin.com: دور زمین: آشنایی با زیبایی های دنیا در مجله سرگرمی و گردشگری

dubairo.ir: دبی: زیباترین شهر حاشیه خلیج فارس و امارات