راه آسان مجوز و عدم ممیزی های تلویزیون، برگ برنده نمایش خانگی - مجله سرگرمی

گروه فرهنگ و هنر خبرنگاران: بخش دوم

در چند سال اخیر گزینه جدیدی با عنوان شبکه نمایش خانگی به سبد رسانه مخاطبان ایرانی افزوده شده است. گزینه ای که می توان گفت رقیبی برای تلویزیون به حساب می آید.

همانگونه که قانونی شدن استفاده از دستگاه ویدیوی خانگی و راه اندازی شدن فروشگاه های عرضه محصولات تصویری در اوایل دهه 70 اجتناب ناپذیر بود و این امکان را در اختیار مخاطبان قرار داد که به جز آنتن تلویزیون و پرده سینما، گزینه دیگری هم برای تماشای آثار سینمایی داشته باشند، در اواخر دهه 80 هم بار دیگر همین ضرورت به شکلی دیگر تکرار شد. ماجرا این بود که هم محدودیت های اقتصادی تلویزیون مانعی بود برای همکاری با طیف گسترده تری از کارگردانانی که تمایل به ساخت مجموعه های نمایشی داشتند و هم رویکرد محافظه کارانه و خط کشی شده این رسانه، اجازه پرداختن به تعدادی از مضامین و ایده ها را نمی داد؛ از این رو اجتناب پذیر بود که برای برطرف این موانع، امکان ساخت سریال های نمایشی در نهادی به جز سازمان صدا و سیما فراهم گردد.

در سال های آغازین شکل گیری این فرایند، نابسامانی های غیر قابل بخششی رخ داد؛ بی انتها رها شدن نخستین مجموعه های این شبکه یعنی قهوه تلخ و قلب یخی که مشتاقان فراوانی هم داشتند لطمه بزرگی بود که در همان ابتدای کار به شبکه نمایش خانگی وارد شد. پس از آن دوره با توزیع نسل جدید پیروز مجموعه های شبکه نمایش خانگی شامل شهرزاد و عاشقانه، شرایط اطلاع رسانی و توزیع های هفتگی بسیار بهتر از پیش شد.

از نگاهی دیگر، صدا و سیما و شبکه نمایش خانگی در صندلی دو رسانه فرهنگی و اجتماعی قرار دارند که هرکدام از آنها دارای قدرت، هزینه، امکانات و مناسبات خاص خود هستند اما در کنار این ویژگی ها نوعی نگاه خاص تر هم بر عرصه هر دو حکم می راند که آن نگرش سلیقه ای مسئولان هر دو رسانه است.

درواقع به جای توجه به مسئله فرهنگ سازی، ارتقای هنر و توجه به سلیقه مخاطب، بیشتر آنچه مدنظر مدیران و مسئولان این دو رسانه است، رنگ اجرا به خود می گیرد. به همین دلایل سال هاست که مخاطب تلویزیون شاهد آثار برجسته درجه یک استاندارد و فاخری نیست. از آن سو هم شبکه نمایش خانگی به دلیل نوعی از پیوند ساختاری و فکری با وزارت ارشاد دارای امکاناتی است که می تواند با توجه به نداشتن بخشی از قوانین سلیقه ای سانسور در تلویزیون به فراوری و پخش و عرضه آثاری بپردازد که به هیچ عنوان در تلویزیون امکان ساخت و پخش آنها وجود ندارد.

این مسائل سبب می گردد تا بخشی از مخاطبان معمول تلویزیون که از پخش سریال های سطحی و تکراری خسته شده اند دست کم به سوی استفاده از سریال های شبکه خانگی روی بیافرایند؛ درصورتی که تلویزیون در صندلی یک دستگاه فرهنگی مهم کشور واقع شده است اما از این توانایی ها و قابلیت ها به درستی استفاده نمی نماید و از سوی دیگر به موازات همین حرکت ها جمعی از هنرمندان هم به دلیل بدقولی ها و بدرفتاری های مدیران تلویزیون به شبکه خانگی کوچ کردند.

اگر هرکدام از این دو جریان و دو دستگاه طبق موازین قانونی خود و نیازهای مخاطب به فراوری آثار مناسب و شایسته فرهنگ جامعه بپردازد، هر دو می توانند مخاطبان خاص خود را داشته باشند و بدون لطمه زدن و ایجاد نوعی رقابت سالم و ناسالم درخدمت فرهنگ جامعه قرار بگیرند. تلویزیون از شوراهای خاصی تشکیل شده و متاسفانه در این شوراها همچنان سلیقه مداری حاکم است. تصویب یک فیملنامه تلویزیونی باید از چندین وادی بگذرد تا بتواند مجوز ساخت دریافت کند و همچنین پس از اخذ مجوز باید هفت خوانی را طی نمایند تا بتوانند سریال را بسازند و بعد از ساخت، تازه سانسور سلیقه ای در پخش، مانع دیگری برای فعالیت هنرمندان است.

در نمایش خانگی این تعداد شورا وجود ندارد و فضا بازتر است و حمایت های ارشاد به طور گسترده تر صورت می گیرد، به همین دلیل کمتر موانعی بر سر تصویب فیلمنامه یا ساخت سریال ها می تواند هنرمندان را از فعالیت باز دارد. گرچه همین هم در صندلی خود می تواند مسئله برانگیز باشد زیرا در همین شبکه نمایش خانگی سریال هایی فراوری شده که چندان با موازین اخلاقی مردم همگام نبوده است. به هرحال هنرمندانی که هم در تلویزیون و هم در شبکه نمایش خانگی فعالیت دارند آنچه را که در تلویزیون نمی توانند تصویر بکشند به ناچار در فضای بازتری به نام نمایش خانگی ارائه می نمایند.

مخاطب امروز مسلماً با مخاطب دهه شصت متفاوت است؛ در دهه شصت آدم ها فقط تلویزیون تماشا می کردند و گزینه دیگری برای انتخاب نداشتند؛ اما مخاطب امروز یاد گرفته است که دانلود کند. در پیشینه تاریخی ذهنش ویدیو را دارد و در واقع دوره ای از خرید محصولات را تجربه نموده است. بنابراین اگر از دید تاریخی نگاه کنیم، فرایند مصرف رسانه ای در سی سال گذشته دائماً در حال حرکت به سمتی است که گزینش گری مخاطب بالا می رود و این انتخاب گری فقط به وسیله رسانه های دولتی نیست؛خیلی عجیب و دور از ذهن نیست مخاطبی که پای اینترنت می نشیند و هر فیلمی که می خواهد را دانلود می نماید، برای دیدن یک سریال در شبکه خانگی نیز هزینه کند. مزیت دیگر شبکه نمایش خانگی آن است که بر خلاف تلویزیون این اختیار را به شما می دهد که هر زمان که خواستید فیلم را تماشا کنید. در واقع تلویزیون، شما را ملزم به برنامه ریزی مطابق خواست خودش می نماید؛ اما نمایش خانگی اینگونه نیست.

tour-france.ir: تور فرانسه ارزان | تور فرانسه قیمت، تور پاریس، تور پاییز را همراه ما تجربه کنید.

تور کشتی کروز: تور کشتی کروز: سفری هیجان انگیز به اقیانوس ها