داروی کاهش تنوع در بازار خودرو - مجله سرگرمی

به گزارش خبرنگاران، صنعت خودروی ایران در 14 ماه گذشته زیر ضربات تحریم بسیاری از مهره های خود را از دست داده است. مهره های کلیدی بازار خودرو که هرکدام قادر بودند با عرضه محصولاتی جدید احتیاج بخشی از بازار را رفع نمایند یا با فراوری و معرفی محصولات تازه، احتیاجهای جدیدی در راستای گسترش حجم بازار خلق نمایند. ممنوعیت واردات و حمله تحریم اما 11 بازیگر مهم را از بازار خودروی ایران حذف کرد و چراغ خط فراوری محصولات این برندها را خاموش کرد. مروری کوتاه نشان می دهد از ابتدای خردادماه 97 تاکنون برندهایی نظیر رنو، سیتروئن، پژو، برلیانس، سوزوکی، کیا، هیوندای، هاوال، ولوو، ایویکو و مزدا بازار ایران را ترک نموده اند و علاوه بر دفاتر رسمی و سرمایه اقتصادی، چیزی نزدیک به 25 مدل مختلف را هم از دایره انتخاب خریداران داخلی خارج نموده اند. در این شرایط، سوال مهمی که پیش آمده خاتمه این بازی و نحوه مواجهه وزارت صمت و خودروسازان وطنی با این چالش فراگیر است.

در شرایطی که منابع اقتصادی دولت برای واردات خودرو از طرق غیرشفاف و واسطه های خارجی فراهم نیست و سیاست گذار روی ممنوعیت ورود خودروهای روز تاکید دارد، جز دو گزینه تداوم فراوری محصولات قدیمی و عرضه محصولات تازه که هر دو باید از سوی خودروسازان داخلی رقم بخورد، چیزی روی میز نیست. اما آیا می توان روی توان خودروسازان داخلی برای عرضه انواع کراس اوور، هاچ بک، سدان و وانت های جدید حساب باز کرد آن هم وقتی تنها شرکای چینی صنعت خودرو ایران عزم رفتن نموده و همکاری برای آنها در ورای مرزهای کشور باقی نمانده است؟

پاسخ کارشناسان به این قضیه و نحوه حل مساله کاهش تنوع حاکم بر بازار خودرو کشور متفاوت است. بسیاری بدون توجه به مسائل اقتصادی پیش روی کشور و حلقه سنگین تحریم ها دور گردن اقتصاد ملی، تنها بر واردات خودرو تاکید دارند. مساله ای که گرچه لاینحل نیست اما برای تحقق آن ضروری است تدابیر بسیاری اندیشیده گردد. از سوی دیگر، مخالفان واردات خودرو معتقدند داخلی سازی قطعات و مجموعه های فنی در عصر حاضر احتمالا خواهد توانست روی برنامه خودروسازان برای فراوری کلاس های جدید و متنوع نظیر کراس اوور و شاسی بلند تاثیر بگذارد.

با این حال دو خودروساز بزرگ کشور که محصولات بومی خاص خود را در سال های اخیر با عرضه نسبتا موفقیت آمیزی به بازار رسانده اند، فعلا در مواجهه با مسائل اقتصادی و مسائل تامین قطعات و مواد اولیه قرار دارند. وضعیتی که در نهایت موجب شده تا گاه دست به فراوری خودروهای معیوب زده یا حتی خطوط فراوری را برای ساعاتی تعطیل نمایند. وضعیتی که اگر طبق عقیده بسیاری از کارشناسان باید تغییر یافته و با تجدید ساختار، بهبود تامین اقتصادی و رشد بهره وری، به سمت برنامه های مناسب تر فراوری و مونتاژ بچرخد. برنامه ای که در نهایت هم به توسعه واقعی خودروسازان منجر شده و هم زمینه افزایش درآمد این بنگاه های صنعتی را فراهم می آورد.

در این باره سعید مدنی مدیرعامل پیشین شرکت سایپا به آدینه نامه دنیای اقتصاد می گوید: نظر کارشناسان درباره اهمیت واردات در مقطع فعلی تا حدی درست است اما واقعا کمکی به صنعت خودروی ما نمی نماید. ایده هایی مثل واردات خودروهای نو یا خرید خودروهای کارنموده با عمر کمتر از 5 سال از همسایگان تنها منفعتی که دارد برای بازار خودرو و متعادل کردن شرایط حاکم بر آن است. در صورتی که ما باید به احتیاجهای صنعتی کشور هم توجه کنیم.

وی در ادامه با اشاره به امکان باز شدن دوباره مجرای واردات خودرو در کشور گفت: در مقطع قبلی اقدام سیاست گذار درخصوص بستن کامل واردات خودرو چندان معقول نبود و حالا هم اگر وزارت صمت بتواند راه حل آن را بیابد، بهتر است برای اجرایی کردن آن اقدام کند. منتها در اجرایی کردن این قضیه باید توجه کرد منابع ارزی دولت بسیار محدود است. اگر واردنماینده بتواند شرایط پرداخت ارزی را به نحوی مدیریت کند که کمترین صدمه را به کشور وارد کند، واردات یک راه مقطعی برای بهبود تعادل در بازار است. فرقی هم ندارد چه خودروهای صفر کیلومتر و چه محصولات با عمر 4 تا 5 سال وارد شوند. این روش مناسبی است که بازار را در کوتاه مدت متعادل می نماید.

مدنی در سرانجام با اشاره به ضرورت توجه دولت و خودروسازان به فراوری محصولات تازه با پلت فرم های بومی گفت: خودروسازان می توانند با اجرایی کردن ایده های مختلفی که بعضی از آنها به مرحله فراوری آزمایشی رسیده است، زمینه را برای افزایش تنوع در بازار فراهم نمایند. هم ایران خودرو و هم سایپا محصولاتی را با همین زمینه طراحی نموده اند که اگر بیش از گذشته به آنها بها داده گردد، خواهند توانست جایگزین نسخه های مونتاژی خارج شده از خط فراوری باشند. این کاری است که باید با جدیت بیشتر پیگیری گردد.

از صحبت های سعید مدنی و بعضی دیگر از چهره های صنعتی نزدیک به دولت این چنین برمی آید که امکان افزایش تنوع در بازار خودرو به وسیله تمرکز روی فراوری محصولات بومی فراهم است. این یعنی با تغییر استراتژی، دست خودروسازان و وزارت صمت برای افزایش تنوع باز است و با بعضی تغییرات، احتمالا می توان زمینه گسترش دامنه انتخاب خریداران را فراهم کرد.

پرسشی که این بین پیش می آید نحوه تامین اقتصادی پروژه های جدید خودروسازان است. در شرایطی که خودروسازان دولتی نگرانی بسیاری در مورد تامین هزینه های فراوری در ارقام فعلی را هر روز اعلام می نمایند، پیدا کردن سرمایه و سرمایه گذار جدید برای به دوش کشیدن بار اقتصادی برنامه های فراوری خودروهای جدید ایرانی اندکی دور از واقعیت است. واقعیت مهم امروز، کسری بودجه فزاینده دولت و ترس فوق العاده سرمایه گذاران از ورود به پروژه های جدید است که راه خودروسازان را برای تامین اقتصادی پروژه های جدید سد می نماید. اما آیا خودروسازان با وجود این معضلات به سمت فراوری کلاس های جدید خودرویی می روند؟ احتمالا وزارت صمت آنها را به این کار ترغیب خواهد نمود. فعلا و با وجود رویکرد خصمانه دولت آمریکا، جز این چاره ای نیست.

محمدحسین شاوردی

این مطلب برایم مفید است

andishemag.ir: مجله اندیشه | مجله خبری و تحلیل اندیشه، گردشگری، ورزشی و فناوری

bizbing.ir: مجله بیزبینگ: مجله موفقیت در کارآفرینی و کسب و کار