تغذیه درمانی در پارکینسون - مجله سرگرمی

تغذیه درمانی در پارکینسون

نویسنده: منیره دادخواه

پارکینسون نوعی بیماری پیش رونده و ناتوان نماینده عصبی-عضلانی است که در اثر تخریب بخش کوچکی از مغز ایجاد می گردد. این بخش از مغز ماده ای به نام دوپامین فراوری می کند که ناقل پیغام های عصبی کنترل نماینده حرکات طبیعی بدن است.

این بیماری بیش از 200سال پیش به وسیله دانشمند انگلیسی به نام جیمز پارکینسون شناسایی شد. در اثر این بیماری، به علت کم بودن سطح دوپامین در بدن حرکات و انعطاف پذیری عضلات کاهش می یابد. مفاصل سخت شده و یک حالت لرزش یا رعشه حتی در زمان استراحت در اندام های حرکتی مشاهده می گردد.

راه رفتن غیر طبیعی، لرزش در دست ها، اشکال در جویدن، بلع غذا و حتی صحبت کردن از علائم رایج پارکینسون است.

سن ابتلا بین 40 تا 70 سالگی و میزان ابتلا در مردان کمی بیشتر از زنان می باشد.

علل ایجاد پارکینسون بدرستی شناخته نشده، ولی تحقیقات علمی ارتباطی را بین مصرف بالای چربی، بویژه چربی اشباع و کلسترول با بروز آن نشان داده اند.

استرس اکسیداتیو یا قرار گرفتن سلول های بدن در معرض آسیب رادیکال های آزاد و عدم دریافت کافی آنتی اکسیدان ها می تواند در آغاز تحلیل سلول های عصبی نقش داشته باشد. در این زمینه مشاهده شده که گاهی اوقات حتی درمان با آنتی اکسیدان ها سرعت پیشرفت بیماری را کاهش می دهد.

درمان پارکینسون:

پارکینسون شاید بطور کامل قابل درمان نباشد، ولی علائم آن با مصرف درست و منظم داروهای تجویز شده و رعایت پاره ای از اصول تغذیه ای تخفیف می یابد. لوودوپا(Lovodopa) داروی متداول مصرفی است که در بدن به دوپامین تبدیل می گردد. شکل و میزان مصرف دارو باید به وسیله پزشک متخصص معین گردد.

در کنار دارودرمانی توجه به کیفیت و کمیت الگوی غذایی بیماران هم حائز اهمیت است.

افراد مبتلا به پارکینسون بعلت محدود شدن حرکات و انعطاف ناپذیری عضلات، معمولاً در غذا خوردن، جویدن و بلع، استفاده از قاشق و چنگال و نوشیدن مایعات دچار مشکل می باشند.

ویتامینB6:

دریافت کافی ویتامین B6 برای تبدیل لوودوپا به دوپامین در بدن لازم است، در شرایطی که فقط از داروی لوودوپا برای بیماران استفاده می گردد، گنجاندن مواد غذایی که غنی از این ویتامین(غلات کامل، حبوبات، جوانه گندم، مخمر، شیر خشک بی چربی و ...) می باشند به بهبود اثر بخشی دارو یاری می کند، ولی از طرفی مصرف بی رویه مکمل های ویتامینی که حاوی ویتامینB6 هم هستند، سبب می گردد داروی دریافتی قبل از ورود به سیستم اعصاب مرکزی به دوپامین تبدیل گردد، این مسأله تاثیر دارو را در تقلیل علائم بیماری کاهش می دهد.

برطرف یبوست:

یکی از نگرانی های دیگر در بیماران مبتلا به پارکینسون مشکل یبوست است که برای کاهش بروز آن باید به دریافت مایعات بویژه آب(6تا8 لیوان)در طول روز توجه کرد، اضافه کردن پودر سبوس به بعضی از غذاها، دریافت میزان کافی فیبر غذایی با مصرف میوه ها و سبزی های تازه و در نهایت استفاده از آلو و انجیر خشک خیسانده در آب، در این زمینه یاری نماینده خواهد بود.

چربی های دریافتی:

در تهیه غذا بهتر است، مصرف چربی های اشباع محدود شده و به جای آن از روغن های مایع مناسب به میزان متعادل استفاده گردد.

پروتئین؛ میزان و نحوه دریافت:

نکته بعدی در این افراد توجه به میزان و نحوه دریافت پروتئین است. به عبارتی دریافت پروتئین زیاد بخصوص در زمان مصرف دارو، سبب کاهش اثربخشی دارو خواهد شد. به همین علت دیده شده، گاهی اوقات محدود کردن پروتئین در وعده صبحانه و ناهار و دریافت آن در وعده شام، سبب کاهش علائم بیماری شده است.

توجه به انرژی دریافتی:

در این بیماران در حالیکه به علت اختلال حرکتی، لرزش و سفتی عضلات، میزان مصرف انرژی بیشتر می گردد، در مقابل به خاطر اثرات جانبی داروهای مصرفی(بی اشتهایی، تهوع، خشکی دهان، خستگی، اضطراب و...) و مسائل مربوط به خوردن غذا، دریافت انرژی در بعضی از آنها کمتر از احتیاج خواهد بود. این مساله خود سبب می گردد که این افراد گاهی با خطر افت وزن و لاغری مفرط روبرو شوند.

پس در درجه اول در تنظیم یک برنامه غذایی مناسب، توجه به میزان انرژی دریافتی روزانه اهمیت خواهد داشت، در این راستا هدف، دریافت انرژی لازم به منظور حفظ وزن مناسب می باشد. بعلاوه توصیه می گردد در این بیماران به وجود وعده های بیشتر در روز و حجم کم غذا در هر وعده هم توجه گردد.

سایر مسائل گوارشی:

با در نظر گرفتن اینکه در این بیماران گاهاً جویدن و بلع غذا مشکل می باشد، برای پیشگیری از ایجاد خفگی باید به قوام و بافت غذا هم توجه کرد. در این مورد مصرف بعضی مواد غذایی مثل شیر خشک، عدس و ماش پخته، ماست کم چربی و سیب زمینی آبپز برای کسانی که از غذاهای پوره شده و نرم استفاده می نمایند، توصیه می گردد.

در بیمارانی که مشکل نفخ دارند، بهتر است مصرف مواد غذایی نفاخ مثل بعضی از حبوبات و سبزیجات محدود گردد.

منبع: دنیای تغذیه شماره 110

banima.ir: قدرت گرفته از سیستم مدیریت محتوای بانیما

منبع: راسخون