ایده های جدید شعبده باز عصر جدید ، حقه هایی که مناسب ایران نیست!
به گزارش مجله سرگرمی، َسعید فتحی روشن درباره ایده های جدید خود در حوزه شعبده بازی که به آن ها فکر نموده و می گوید قرار است ادای دینی به کادر درمان باشد، توضیحاتی ارائه کرد.
به گزارش گروهوفرهنگیوخبرنگاران، بازی در تلویزیون تا مدت ها به پخش فیلم هایی از سیرک ها منحصر شده بود که در آن ها شعبده بازان یک نفر را در جعبه ای قرار می دادند و به آن شمشیر می زدند در حالی که خونی از جعبه بیرون نمی آمد یا از کلاه شان خرگوش درمی آوردند یا گل را به کبوتر تبدیل می کردند. اتفاقاتی که شاید مخاطب هیچ وقت هم نفهمد آن شمشیر ها چقدر واقعی بود یا فرد چطور در جعبه پر از شمشیر جا می گیرد و هیچ خونی هم از او نمی ریزد، اما لحظه شگفتی آفرینی هم برایش نبود.
سعید فتحی روشن با حضورش در عصر جدید، اما توانست یک بار دیگر مخاطب را با حقه ها و شعبده بازی ها غافلگیر کند. شعبده هایی که این بار تحت عنوان ذهن خوانی و منتالیسم مطرح می شد و ترکیبی از اجرای صحنه ای، بازی های نمایشی و تئاتری و تکنیک های روان شناسی برای حدس ذهنی مخاطب بود و حتی تعامل او با مخاطب و پرسیدن از او و بعد نمایش جواب از پیش معین شده توانست مخاطب را به هیجان و شگفتی وادارد.
آنقدر که نه تنها زندگی خودش که نگاه به شعبده بازی را به قبل و بعد از عصر جدید تقسیم کرد و حتی در فصل بعد از او هم کسی پیدا نشد که بتواند روی دست او بلند شود و به همان میزان طراحی های او مخاطب را جذب کند.
همزمان با سال جدید فتحی روشن آیتمی در مسابقه سیم آخر نوروزی ارائه کرد که در قالب آن هر شب یکی از همین شعبده های منتالیستی خود را برای مخاطب نمایش داد و بعد تکنیک های بعضی از این ذهن خوانی ها را برای مخاطب رو کرد.
به همین مناسبت تبادل نظریی با او ترتیب دادیم که درباره شعبده، تکنیک ها و اصلاً اینکه ذهن خوانی می نماید یا حقه می زند حرف بزند. تبادل نظریی که حین آن کوشش دارد تا رموز کاری خود را خیلی هم لو ندهد. هرچند روی تکنیکی و علمی بودن ذهن خوانی تاکید دارد، اما مهمترین عنصر رودست زدن به مخاطب را غافلگیری و تحت تأثیر قرار دادنش می داند و به همین دلیل است که وقتی می خواهد برایمان با همان وسایل روی میز مثل میکروفن و گوشی همراه و یک قندان شعبده و ذهن خوانی کند وقتی حس می نماید ممکن است تحت تأثیر قراردادن یا غافلگیری اولیه از بین برود آن را به موقعیتی دیگر موکول می نماید. با این حال خودش پر از انرژی است و تا آخر به طراحی موقعیتی حتی خبری برای خوانندگان خبرگزاری مهر فکر می نماید و در نهایت وعده اش برای وقتی دیگر می افتد.
متن زیر حاصل تبادل نظری خبرگزاری مهر با مرد مرموز شعبده بازی و ذهن خوانی ایران است که فایل ویدئویی آن را می توانید در ضمیمه همین خبر تماشا کنید؛
* به نظر شما سال 1400 چطور خواهد بود؟ اگر بخواهید پیش بینی کنید؟
ترجیح می دهم اتفاقات را پیش بینی نکنم و فرایند طبیعی جلو برود، ولی امیدوارم سال بهتری شود. پارسال می گفتیم امیدواریم کرونا برود، اما کل دنیا را گرفت، اصلاً بحث ایران نیست و همه جا فکر می کردند زودگذر است و سال 99 را که رد کردیم اوضاع بدتر هم شد! ولی امیدوارم شرایط رو به بهبود برود.
* این سوال را معمولاً چقدر از شما می پرسند و شما چگونه قانع شأن می کنید که قرار نیست آینده را پیش بینی کنید؟
من می گویم هیچکس نمی داند فردا چه اتفاقی رخ می دهد، اگر هم کسی بداند (که من سوادش را ندارم بدانم چه کسی می داند) به درجه ای از کشف و شهود و علم رسیده است که اولاً در دست ما نیست ثانیاً هیچکس به این راحتی اعلام نمی نماید که بلد است چنین کاری را انجام دهد. کسی هم که چنین حرفی را بزند و مخصوصاً اگر بحث اقتصادی را هم به میان بیاورد معین است که قطعاً دارد دروغ می گوید.
* در کل چقدر ممکن است شما را با فال گیر اشتباه بگیرند؟
شاید اوایل این اتفاق رخ می داد، ولی بعد از عصر جدید و صحبت هایی که شد دیگر چنین ذهنیتی وجود ندارد.
* می توان گفت شما اکنون سلبریتی شعبده باز ها هستید؟
نمی دانم، ولی فکر می کنم جزو شعبده باز های شناخته شده هستم.
* چقدر زندگی بعد از عصر جدید برای خود شما فرق کرد؟
خیلی متفاوت شد، من قبل از آن هم برنامه تلویزیونی داشتم و کار می کردم، اما تفاوتش بعد از عصر جدید این بود که جلوی در هیأت، بیمارستان، عروسی، مدرسه، خانه و در هر فضای کاری، همه به من لطف داشتند و بابی برای تبادل نظر باز می شد.
* چقدر دوست داشتند از زندگی شما بدانند و چقدر کنجکاو بودند یک شعبده برایشان نشان دهید؟
هول می شدند، اول می گفتند کجا این کار را یاد گرفتی و بعد همزمان می خواستند یک شعبده برایشان انجام دهم و بعد باز درباره آن سوال می پرسیدند. (می خندد) و این برخورد جذاب بود. من معتقدم وقتی دیوید کاپرفیلد از دیوار رد شد و تلویزیون ایران در برنامه دیدنی ها آن را نشان داد، در مقام قیاس، کارش راحت تر از کاری بود که من اینجا بخواهم سر یک میز انجام دهم. کاری که در یک نمای باز و یا لانگ شات صورت می گیرد، خیلی موارد را می توان در آن مخفی کرد. از نور و رنگ و موارد دیگر می توان یاری گرفت، ولی در کاری که در فاصله نزدیک صورت می گیرد هیچ کاری نمی توانی انجام دهی.
* در واقع در صورت اول بیشتر می شود حقه زد؟
راحت تر و بیشتر می شود...
* بالاخره شما شعبده باز هستید یا منتالیست و ذهن خوان؟
مثل این است که بپرسید بالاخره ورزش می کنید یا بسکتبالیست هستید؟ من بسکتبالیستی هستم که ورزش می کنم. ذهن خوانی و منتال هم شاخه ای از شعبده است. در ایران شعبده را به همان گل و کبوتر و خرگوش می شناسند، ولی این بخش، شعبده صحنه نام دارد. کاری که با میز انجام می شود را می گویند شعبده رومیزی یا حضوری و کار من را ذهن خوانی و کنترل ذهن می نامند.
جزو اولین کسانی بودم که مستقیماً این رشته را انتخاب کردم تا فقط ذهن خوانی کار کنم* چرا ما این مدل را در شعبده باز های دیگر نمی بینیم؟
آن ها بیشتر همان شعبده صحنه یا گل و کبوتر را انتخاب نموده اند یا کار های عظیم و خطا های تصویر که به آن ها ایلوژن گفته می شود. هرکسی رشته ای را انتخاب می نماید. البته قبلاً به این شکل بود که فرد یک شعبده صحنه انجام می داد، یک شعبده حضوری با تماشاگر و آخر هم یک حرکت منتال می زد. اما من جزو اولین کسانی بودم که مستقیماً این رشته را انتخاب کردم تا فقط ذهن خوانی کنم و به تدریج این مسئله جا افتاد که هرکسی رشته ای اختصاصی را انتخاب کند.
* دنیا در این زمینه به چه سمتی حرکت می نماید؟
دنیا 10 سال زودتر از ایران به سمت منتال رفت و تب ذهن خوانی همه جا را گرفت. البته فضا خیلی متفاوت است، شو های عظیمی در دنیا اتفاق می افتد که فرد کار های نمایشی انجام می دهد درحالیکه اگر همان فرد اگر بخواهد به عصر جدید بیاید، من به عنوان بازبین فیلم می گویم این حقه ها برای ایران مناسب نیست.
* مثال می زنید چرا مناسب نیست؟
مثلاً همه ما دیده ایم که شعبده باز دستمال می اندازد یک کبوتر ظاهر می نماید و این کبوتر را به پنج عدد افزایش می دهد. همین اتفاق در آمریکا بلیت می فروشد و مردم برای تماشای آن می فرایند، اما در ایران اگر انجام شود مردم می گویند این کار را صد بار دیده ایم و در عروسی هم چنین کسی را دعوت نمی نمایند.
* چرا برای ما قدیمی شده است، ولی آنجا نه؟
خیلی پیشرفته ایم (می خندد) مسئله فضای کلی فرهنگی است، مثل غذای تند هندی یا ماهی خام آسیای شرقی که با طبع ما نمی خواند.
* آیا تکنیک هایی که بلدید تعداد دارد؟
یک الفبای کلی دارد که اگر کسی بلد باشد می تواند با آن کلمه و بعد جمله سازی کند، ولی تعداد نمی توان گفت. مهم این است که پایه کار را فرد بلد باشد.
* معمولاً صاحبان بعضی مشاغل مثل هنرمندان ممکن است شغل خود را به دلیل مصائب و چالش هایی که دارد به دیگری پیشنهاد ننمایند شما چقدر این حرفه را پیشنهاد می کنید؟
اگر واقع بینانه نگاه کنیم شعبده را به عنوان حرفه ای برای درآمد اصلی پیشنهاد نمی کنم با اینکه خودم وقتی سوم هدایت بودم می گفتم این کار عشق من است و باید از آن پول دربیاورم و با خودم می گفتم بالاخره می توانم، نه بالاخره نمی توانید! اگر واقع بینانه نگاه کنیم، نمی شود. مثل این است که من بگویم بالاخره به کره ماه می روم درحالیکه به طور مثال دندان خراب دارم یا جاذبه برای من خوب نیست.
با این حال شعبده ویژگی هایی هم دارد که توصیه اش می کنم. به رشد ذهن و دید باز یاری می نماید. زاویه نگاهی که شعبده باز دارد در زندگی یاریش می نماید. به بچه ها هم خیلی یاری می نماید. من به یک خیریه معلولین رفتم که در آنجا پسری بود که نمی توانست قاشق به دست بگیرد. من برای او شعبده اجرا می کردم علاقمند شد و آنقدر کار کرد که این اتفاق برای او مثل فیزیوتراپی شد و بعد از مدتی مرا خبر کردند و دیدم قاشق را اگرچه سخت، اما خودش می گیرد و غذا می خورد. خیلی جا ها می توان از شعبده استفاده کرد، درآمد هم دارد، اما نمی توان روی آن حساب باز کرد.
* می توان پرسید درآمد شما چقدر است؟
خیر سوال بعدی (ابتدا با شوخی جواب منفی می دهد و می خندد، اما بلافاصله جواب را ادامه می دهد) درآمد من به زمان بستگی دارد. اگر در ماه محرم و صفر بپرسید می گویم شاید به طور مثال و به فرض بگویم یک میلیون تومان، چون برنامه ای است که فعلاً در حال ضبط است، اما در مناسبت ها و شب عید باشد شاید پنج میلیون باشد.
* بیشتر به خاطر اجرا ها و استیج هایی است که می روید؟
بله آموزش هم هست، اما درآمد کمی دارد و ترجیح این است که شغلی اصلی باشد.
* خود شما به شغل دیگری فکر می کنید؟
من شغل دیگری قبل از عصر جدید داشتم. من گرافیک می خواندم و بر همان اساس مارکتینگ می کردم. عصر جدید باعث شد تصمیم بگیرم دو سال همه چیز را متوقف کنم و فقط درآمدی برای همان 2 سال بگذارم و روی برنامه عصر جدید تمرکز کنم؛ که سالی که گذشت آخرین 2 سال من بود و چند وقتی است آغاز نموده ام و کار قبلی ام را دارم ادامه می دهم. نه به این دلیل که درآمد شعبده بد باشد برای اینکه خیالم راحت باشد.
* هدف خاصی داشته اید که در این 2 سال به آن برسید؟
یکی این بود که بگویم شعبده هنر علمی است و با خرافات و صرفاً اجرای عروسی متفاوت ست. اتفاق جذابی هم هفته اول اسفند برایم رخ داد. رویدادی دنیای به نام هفته آگاهی از مغز وجود دارد که در ایران زیر نظر نهاد ریاست جمهوری برگزار می شود. سیاوش صفاریان پور به واسطه رابطه ای که داشت لطف کرد و از من دعوت کرد تا میزبان باشم. در این مراسم کسانی صحبت می کردند که دکترا یا تحصیلات عالیه خود را در سال های 1325 یا 1330 گرفته اند و من میزبان شده بودم. اسم این هفته شد مغز شعبده باز که ایهام دارد و مغزی که خودش شعبده باز است یا مغز یک شعبده باز از آن برداشت می شود. آنجا صحبت شد که قضیه علمی است و ارتباط این داستان با علم یکی از هدف ها بود.
* گفتید زاویه دید را هم عوض می نماید در این مورد هم می توانید مثال بزنید؟
یک شعبده باز وقتی سکه ای را می گیرد و مثلاً در دست راستش می گذارد همه نگاه ها به همان دست می رود و بعد او می تواند در دست چپ کاری انجام دهد. یا مثلاً می گویند دیوید کاپرفیلد چگونه از دیوار رد شده است و فکر می نمایند او خودش را به روح تبدیل نموده و قلبش را نگه داشته است. اما وقتی تکنیک را متوجه می شوند می بینند این کار به سادگی انجام گرفته است. همین زاویه دید یاری می نماید آدم ها مسائل زندگی را حل نمایند. درواقع شعبده زاویه دید را عوض می نماید راه چاره نشان نمی دهد.
من در کاری که داشتم به مشکل برخوردیم. من خودم جمله ای دارم که می گویم شعبده باز خوب کسی است که با ساده ترین راه بتواند بیشترین هیجان را ایجاد کند یعنی اتفاقی خیلی ساده رقم بزنم، اما بازخورد عجیب بگیرم. آنجا هم همه دنبال این بودند که مشکل را سخت و پیچیده حل نمایند. ماجرا به یک اپلیکیشن برمی شود و توضیحش کمی پیچیده است. با این حال در این اپ قرار بود وقتی گزینه ای انتخاب می شود نرم افزار یک مورد را آنالیز کند و این مساله به مشکل خورده بود در آن صفحه و ساده ترین راه این بود که آن گزینه را به یک صفحه قبل تر بیاوریم.
* این نکته ای که می گویید بیشتر از تکنیک های شعبده بازی صرفاً شما را به فکر کردن واداشته بود.
بله شما همواره به این فکر می کنید که راه دومی هم وجود دارد. یعنی اگر این در قفل شده است شکستن آن و کوشش برای باز کردن یک راه است و راه دیگر هم این است که زنگ بزنید تا کسی از بیرون در را باز کند. ذهن تمرین می نماید که راه های مختلف را امتحان کند.
* فکر کردن برای شعبده ها انرژی زیادی می گیرد؟
انرژی فکری می گیرد، ولی جذاب است.
* چه تمرینی برای خود دارید؟
قبلاً تکنیک هایی داشتم که مثلاً یک میکروفن قرمز چطور آبی می شود، اما الان همه آن ها را کنار گذاشته ام و می گویم چطور می شود این میکروفن با پایه کلاً به میز تبدیل می شود. یک مساله هیجان انگیز برای خودم تعریف می کردم و داستانی عجیب برای خودم می گفتم و بعد می گفتم چطور به این برسم. یعنی کار تغییر نموده است اول هدف را معین می کنم و بعد فکر می کنم چطور به آن برسم.
* هرکسی که جلوی شما باشد باید نگران باشد که ذهنش را می خوانید؟
بله (می خندد) یک اتاق دربسته را در نظر بگیرد که عده ای آنجا نشسته اند. وقتی غافلگیر می شویم در باز می شود و شاید نگاه من هم به سمت در بپرد و تحت تاثیر آن اتفاق قرار می گیریم. اما اگر دوربین مداربسته جلوی ما باشد یا حواسمان باشد وقتی کسی هم در را باز کند غافلگیر نمی شویم بخشی از تحت تاثیر قرار دادن در شعبده هم همین غافلگیری است. ذهن وقتی غافلگیر شود همه درهایش باز است تا منتالیست حمله کند و هر کاری می خواهد انجام دهد.
ستونی در ارتفاع یک ساختمان چند طبقه و بالای آن جسمی مثل یک آکواریوم شیشه ای باشد و بعد من بروم داخل آن و به شکل ایستاده بدون خواب و خوراک در حدود 7 شبانه روز بمانم تا نمادی برای تشکر از کادر پزشکی باشد که این روز ها بی وقفه در پست خود هستند
* چه کاری هست که دوست دارید انجام دهید و به عنوان یک هدف در نظر دارید؟
خیلی وقت پیش دوست داشتم کاری انجام دهم؛ زمانی که دیوید کاپرفیلد برج آزادی آمریکا را ناپدید کرد من هم می خواستم این کار را با برج میلاد انجام دهم منتها نشد هماهنگی پلیس راهور، ناجا، نیروی انتظامی و… را لازم داشت. من می خواستم سالن روباز بزنیم و در حضور تماشاگران پارچه ای جلوی آن ها بیاید و بیفتد و ببینند دیگر برج میلاد در تهران نیست و بعد دوباره آن را ببینند. اما این چند وقت چیزی که در ذهنم بود و تا به امروز هم مطرح ننموده ام و الان به خبرگزاری مهر می گویم این است.
ستون های پرچم را همه هموطنان ما در ایران دیده اند. ستون های فلزی که در همه ایران وجود دارد. ستونی در ارتفاع یک ساختمان چند طبقه و بالای آن جسمی مثل یک آکواریوم شیشه ای باشد و بعد من بروم داخل آن و به شکل ایستاده بدون خواب و خوراک در حدود 7 شبانه روز بمانم تا نمادی برای تشکر از کادر پزشکی باشد که این روز ها بی وقفه در پست خود هستند. این را هیچ جا مطرح ننموده بودم و چند ماهی به آن فکر می کردم، به اینکه انجامش دهم یا نه.
* تمرین هم داشته اید؟
بله دو کار را تمرین نموده ام که کسی ندیده است؛ یکی این کار را تمرین نموده ام و یکی ماندن در قالب یخی در زمان طولانی مثل هشت ساعت تا 24 ساعت.
* در کجا؟
در جایی که برف بود. این را هم برای علمی بودن کار بگویم که اولاً این اتفاقات حتماً باید زیر نظر پزشک انجام شود. دیوید بلین یک شعبده باز خارجی است، او نفس خود را در آکواریوم در زمان زیادی حبس و رکوردی برای گینس ثبت کرد. اصلاً به این فضا کاری ندارم که از تکنیک و حقه استفاده کرد یا واقعاً این کار را انجام داد.
* خب اصل ماجرا یا سوال همین است که بدن می تواند معجزه ای کند یا حقه ای در کار است؟
آن شخص به طور مثال گفت 12 دقیقه و شاید پزشک بگوید بدن تا 7 دقیقه می تواند زیر آب بماند و او به طور مثال پنج دقیقه را حقه زده است. با این حال مساله این است که او خودش را به یک جایی رسانده است. مثلاً شما می دانید که در ارتفاعات اکسیژن رقیق می شود درحالیکه او خود را به ارتفاعات رساند و مدتی طولانی تحت نظر پزشک آنجا ماند و اکسیژن رقیق تنفس کرد و به اکسیژن رقیق عادت کرد. بدن عادت می نماید در شرایط مختلف. حتی فضانورد هایی که از ایستگاه فضایی برمی گردند به دلیل جاذبه قدشان بلند می شود.
* چقدر برای خود شما اتفاقات غیرممکن بوده که امکانپذیر شده است و چقدر این حرفه می آموزد که همواره می توان به آنچه می خواهید برسید؟
ما فوتبالیست هایی مثل علی دایی و علی کریمی داریم یا افرادی، چون دیوید بکام را داریم که ثروتمند و پیروز هستند. نسبت این چند نفر را به فوتبالیست هایی که به جایی نرسیده اند در نظر بگیرید. نمی توان همواره به کسانی که جلوی چشم هستند نگاه کرد. اگر شعبده بازان پیروز کل دنیا را ببینیم چند نفر بیشتر نیستند دیوید کاپرفیلد، کریس انجل و دیوید بلین و یکی دو نفر دیگر هستند. یک نکته که به نظر من خیلی مهم است این است که بحث روان شناسی زرد را باید کنار بگذاریم اینکه اگر به چیزی فکر کنید به آن می رسید و اگر روی تابلو بنویسید حتماً سال دیگر به آن می رسید.
بیشتر ما در کودکی ترس از دست دادن والدین را داشته ایم و اگر قرار بود هرچه به آن فکر می کنیم به آن می رسیدیم الان باید دوسوم جمعیت دنیا پدر و مادر خود را از دست داده بود. در عصر جدید هر پنج نفر به اول شدن فکر می کردند، ولی یک نفر اول می شود، در خیلی از جا های دیگر هم همینطور است و خواسته و هدف ما باید یکی باشد. امیدوار بودن خیلی خوب است، اما باید سراغ چیز هایی رفت که در راستا شماست و درباره آن تحقیق نموده اید و می دانید می توان به آن رسید و بعد ته ته خط را ببینید و امیدوارانه و بلندپروازانه و پرکوشش به سمتش حرکت کنید. اما سراغ اهداف اشتباهی نروید، چون سرخورده می شوید و دنبال چیز هایی شبیه اینکه چطور در یک شب پیروز شویم؟ یا راز پولدار شدن در 20 دقیقه چیست نباشیم.
منبع: خبرگزاری دانشجوshop98ia.ir: مجله فروشگاهی: آخرین اخبار و مقالات تجارت الکترونیک
samitm.ir: مجله سامی: وبلاگ نقد و بررسی کالاها و اخبار تولیدات صنایع