اوبر و اوبریفیکیشن؛ کشورگشایی هوشمندانه! - مجله سرگرمی

یکی از حوزه هایی که در چند سال اخیر بسیار شاهد دگرگونی بوده، حوزه حمل و نقل است. با رشد ضریب نفوذ تلفن های هوشمند و اینترنت موبایل، پتانسیل های متعددی در این حوزه شکل گرفت که اوبر با استفاده از این فرصت توانست طی هفت سال به یک کمپانی 50 میلیارد دلاری تبدیل گردد.

نکته جالب توجه این است که این شرکت از ابتدای راه اندازی تاکنون حتی صاحب یک خودرو نبوده و تنها بستری را برای مسافران و رانندگان فراهم آورده تا آنها بتوانند به راحت ترین نحو با یکدیگر ارتباط برقرار نمایند و یکدیگر را بیابند. این شرکت به اندازه ای پیروز بوده است که عبارت اوبریفیکیشن به معنای استفاده از مدل کسب و کار اوبر و راه اندازی کسب و کار مشابه آن در جهان به امری متداول تبدیل شده است. اما اوبر چگونه شکل گرفت؟

اوبر چیست؟

اوبر یک شرکت آمریکایی چندملیتی است که مرکز آن در سانفرانسیسکو واقع شده است. اوبر در واقع یک شرکت شبکه حمل و نقل است که توسعه، بازاریابی و اداره اپلیکیشن موبایل اوبر را بر عهده دارد. این اپلیکیشن به مصرف نماینده اجازه می دهد که درخواست سفر خود را در اپلیکیشن ثبت کند و از طرف دیگر اپلیکیشن این درخواست را به نزدیک ترین راننده به کاربر می فرستد. نکته جالب در این بین این است که رانندگان اوبر همگی از خودروهای شخصی خود استفاده می نمایند و راننده تاکسی نیستند.

اپلیکیشن اوبر علاوه بر یاری در پیدا کردن راننده و مسافر، هزینه سفر را نیز محاسبه نموده و چون پرداخت به صورت الکترونیکی با کارت های اعتباری انجام می گردد، پس از پرداخت هزینه از سوی مسافر به اوبر، سهم راننده را نیز به صورت اتوماتیک به حساب او واریز می نماید. از زمان پیدایش اوبر، این شرکت با دولت ها و شرکت های تاکسیرانی مسائل بسیاری داشته است. شرکت های تاکسیرانی و بعضی دولت ها معتقد هستند که چون رانندگان اوبر دارای مجوز رانندگی با تاکسی نیستند سفر با آنها می تواند خطرناک باشد و خلاف قانون است.

سرمایه گذاری

در سال 2009 تراویس کالانیاک و گرت کمپ شرکت اوبر را با نام اولیه اوبرکب تاسیس کردند. ایده اولیه آنها این بود که یک فرد بتواند در هر نقطه ای که ایستاده است با انتخاب یک گزینه در تلفن هوشمند خود نزدیک ترین راننده به خود را پیدا کند. اوبر در همان سال پیدایش خود توانست 200 هزار دلار سرمایه اولیه جذب کند و در سال 2010 نیز 25 /1 میلیون دلار سرمایه جذب کرد. در خاتمهی سال 2010 اوبر 5 /44 میلیون دلار سرمایه جذب نموده بود و نام خود را نیز از اوبرکب به اوبر تغییر داد. نام اوبر در زبان محاوره ای آلمانی به معنی عالی و خوب است.

در سال 2013 گوگل ونچرز نیز 258 میلیون دلار روی اوبر سرمایه گذاری کرد.

مدل کسب وکارهایی که اوبر به وجود آورده بود، به اندازه ای چشم گیر بود که حتی بایدو (بزرگ ترین موتور جست وجوی چین) نیز در دسامبر 2014 بر روی اوبر سرمایه گذاری کرد که مبلغ آن تعیین نشد. نکته جالب در این سرمایه گذاری این بود که اوبر باید از نقشه و موتور جست وجوی بایدو در اپلیکیشن خود استفاده می کرد. با این کار بایدو می توانست استفاده نمایندگان از سرویس خود را بیشتر کند. شرکت تویوتا نیز در سال 2016 مبلغ ناتعیینی را روی اوبر سرمایه گذاری کرد تا بتواند خودروهای خود را به صورت لیزینگ به رانندگان اوبر به فروش برساند.

مخالفان

اوبر با وجود رشد روزافزون خود در جهان مخالفان بسیاری نیز پیدا نموده است که در صدر این مخالفان همواره دولت ها و شرکت های تاکسیرانی و رانندگان تاکسی قرار دارند. این گروه ها اعتقاد دارند که رقابت بین تاکسی ها و اوبر ناعادلانه است چرا که اوبر مالیات یا هزینه مجوز نمی پردازد و به علاوه به دلیل آموزش ندیدن راننده ها، نداشتن بیمه و مجوز باعث به خطر افتادن سلامت مسافران می گردد.

در سال 2014 اوبر در برلین توسط دولت آلمان ممنوع شد با این حال این شرکت در دیگر شهرهای آلمان به فعالیت خود ادامه داد. در همان سال اوبر در اسپانیا و دو شهر در هند ممنوع شد. در سال 2015 مدیران اوبر در فرانسه دستگیر شدند. در اواسط سال 2015 اعتراضات گسترده ای در آلمان، هند، اسپانیا، کلمبیا، فرانسه، ایتالیا، دانمارک، کانادا، چین و انگلیس شکل گرفت. اوبر همچنان درگیر رسیدگی به مسائل خود با دولت هاست همچنان که هنوز در استرالیا، برزیل و آمریکا با مسائلی روبرو است.

نکته قابل توجه در این بین ناتوانی دولت ها در مقابله با اوبر است. به دلیل فعالیت اوبر در فضای مجازی و ناتوانی دولت ها در مقابله با این شرکت در این فضا، بهترین راه مقابله با این شرکت از طریق شهرداری ها بوده است. به علاوه اوبر در بعضی موارد سیاست های تهاجمی را در بعضی شرایط از خود نشان داده است. یکی از این موارد استخدام کارآگاه برای پیدا کردن نقاط ضعف روزنامه نگارانی بوده است که از اوبر در رسانه بد گفته بوده اند یا با آن مخالفت نموده بودند.

نوآوری و توسعه

در حین توسعه اپلیکیشن اوبر، این شرکت، اتاق فکری طراحی کرد که در آن دانشمندان هسته ای، علوم اعصاب محاسباتی و متخصصانی را که بتوانند تقاضا برای خودروهای شخصی را پیش بینی نمایند و بیشترین حوزه تقاضا را شناسایی نمایند دور خود جمع کرد. اوبر طی این چند سال در حوزه های بسیاری وارد شده است.

در سال 2012 با اوبر گاراژ سعی در جذب رانندگان تاکسی کرد تا بتواند با آنها نیز همکاری کند. در همان سال اوبر اکس را راه انداخت تا کسانی که خودرو مدل بالا ندارند و مدل خودروهای آنها قدیمی است نیز بتوانند مشتری های خود را پیدا نمایند. در سال 2013 اوبر برای اولین بار امکان حمل و نقل بدون خودرو بلکه با چرخ بال را فراهم آورد که هزینه آن برای انتقال از نیویورک به همپتونز، سه هزار دلار بود.

در سال 2014 اوبر با راه اندازی سرویس اوبرپول امکان کارپولینگ را برای کاربران خود فراهم کرد. کارپولینگ زمانی اتفاق می افتد که چند نفر از یک مبدأ به یک مقصد بین شهری می خواهند بروند و همگی از یک خودرو استفاده می نمایند.

اوبر فرش نیز در همین سال در شهر سانتامونیکا راه اندازی شد که مختص دلیوری غذا بود. در سال 2015 مدیرعامل اوبر تراویس کالانیاک، خواسته خود را مبنی بر ورود خودروهای بدون سرنشین بیان کرد. در سال 2015 اوبر با همکاری دانشگاه کارنگی ملون، محققان این حوزه را در مرکز تکنولوژی های پیشرفته اوبر در پیتسبورگ گرد آورد تا بر روی این تکنولوژی کار گردد. اوبر به زودی به صورت محدود در اواخر سال میلادی جاری از این تکنولوژی رونمایی خواهد نمود. در سال 2016 اوبر آغاز به نقشه برداری از خیابان های انگلیس کرد تا بتواند بهترین نقاط سوار و پیاده کردن مسافران را شناسایی کند.

سیستم قیمت گذاری

سیستم قیمت گذاری جهت طی شده همانند تاکسی متر تاکسی ها عمل می نماید اما برخلاف تاکسی ها پیدا کردن مسافر و محاسبه هزینه به صورت اختصاصی از طریق اوبر انجام می گردد و نه از طریق تاکسی یا راننده آن. در بعضی شهرها اگر سرعت خودرو بیش از 18 کیلومتر بر ساعت باشد محاسبه هزینه تنها تابعی از جهت طی شده است اما اگر سرعت کمتر از 18 کیلومتر بر ساعت باشد محاسبه هزینه بر اساس زمان نقل و انتقال مسافر خواهد بود.

در خاتمهی جهت نیز هزینه سفر به طور کامل از کارت اعتباری مسافر کم می گردد. در سال 2016 اوبر حتی به رانندگان این اجازه را داد که رانندگان علامتی در خودرو خود نصب نمایند که اجازه دریافت انعام را نیز به آنها می دهد.

در سال 2015 اوبر دریافت هزینه از طریق پول نقد را نیز در شهر حیدرآباد هند آغاز کرد. در همان سال اوبر با قراردادی با ایرتل، اپراتور هندی توانست سیستم پرداخت را با کیف پول مجازی ایرتل امکان پذیر کند. کاربرانی که از این سرویس استفاده می نمایند می توانند از دیتای شبکه نسل چهارم ایرتل نیز به صورت مجانی بهره مند شوند.

اوبر از الگوریتم اتوماتیکی در زمان افزایش تقاضا استفاده می نماید که به طور اتوماتیک اگر در ناحیه تقاضا برای تاکسی زیاد گردد متناسب با آن قیمت ها نیز آغاز به رشد می نماید. با این سیستم راننده ها نیز ترغیب می شوند در زمان شلوغی به مکان های شلوغ رفته و مسافران را سوار نمایند. با این روش به اندازه کافی خودرو در زمان پرتردد خواهد بود تا مسافران را سوار نمایند.

این روش در عین حال که خودرو بیشتری در زمان شلوغی فراهم می نماید میزان تقاضا را نیز در این محل ها با افزایش قیمت کاهش می دهد. کاربرانی که در این زمان ها و مکان های تعیین تاکسی سفارش می دهند از افزایش قیمت باخبر می شوند تا با آگاهی از این افزایش قیمت تاکسی سفارش دهند. اوبر در سال 2013 قصد ثبت این الگوریتم را داشت اما دولت آمریکا به دلیل بدیهی بودن این الگوریتم ثبت آن را رد کرد.

این الگوریتم اغلب با ناراحتی مسافران روبرو شده است و حتی در زمان های تعطیلات، هوای بد و حتی بلایای طبیعی با انتقاد مردم روبرو شده است. در شب عید 2011 قیمت ها در اوبر با هفت برابر افزایش روبرو شد که عصبانیت شدید کاربران را به دنبال داشت.

در زمان گروگانگیری سال 2014 سیدنی نیز اوبر این سیستم را پیاده سازی کرد که باعث افزایش قیمت تا چهار برابر شد و اعتراضات گسترده ای را به وجود آورد. البته اوبر در ابتدا از این کار دفاع کرد اما پس از آن عذرخواهی کرد و هزینه های اضافی دریافت شده را به حساب کاربران برگرداند. البته اوبر بارها و بارها در خصوص این الگوریتم شرح داده است و از سیستم سنتی قیمت ثابت تاکسی ها نیز انتقاد نموده است.

حتی اوبر اعلام نموده است که بدون این الگوریتم نمی توانسته است برند خود را تثبیت کند و این تضمینی است که همواره با فشردن یک دکمه سریع بتوانید تاکسی پیدا کنید. حتی این الگوریتم در یک مورد پژوهشی نیز مورد آزمایش نهاده شد. در یک کنسرت بسیار شلوغ زمانی که افراد از این کنسرت بیرون آمده بودند و می خواستند با اوبر تاکسی بگیرند، اوبر الگوریتم خود را فعال کرد و این الگوریتم کارایی خود را به اثبات رساند. در حین بیرون آمدن مردم میزان باز کردن اپلیکیشن اوبر تا چهار برابر رسید که با این الگوریتم و افزایش قیمت، میزان تقاضا تنها کمی افزایش یافت.

در واقع افزایش قیمت به عنوان یک عامل بازدارنده میزان عرضه و تقاضا را متعادل کرد و در خاتمه هم اپلیکیشن بر اساس محاسبات تقریبی خود تمام سفرها را به موقع انجام داد. این الگوریتم به قدری بر عرضه و تقاضا تاثیر داشته است که این دو مولفه را دقیقاً هم تراز با یکدیگر نگه می دارد. با این روش زمان توقف برای تاکسی زیر پنج دقیقه باقی می ماند. این سیستم بازده مالی را به دو روش بهبود می بخشد:

1- افزایش قیمت باعث جذب راننده های بیشتر در زمان شلوغی می گردد. زمانی که تعداد رانندگان به اندازه تقاضا نیست، با افزایش قیمت تنها آنهایی که واقعاً احتیاج به استفاده از این خدمات دارند از آن استفاده خواهند کرد.

2- سیستم افزایش قیمت امری است که در بسیاری از هتل ها و هواپیمایی ها رخ می دهد اما این افزایش قیمت ها شفاف نیستند ولی در اوبر این افزایش قیمت با الگوریتم تعیین و شفاف انجام می گردد.

سیستم امتیازدهی

سیستم امتیازدهی در اپلیکیشن اوبر به مسافران و رانندگان این امکان را می دهد که به یکدیگر امتیاز دهند. این سیستم یکی از ستون های اصلی این گونه اپلیکیشن هاست زیرا در واقع کنترل کیفیت را انجام می دهد.

به این ترتیب اگر راننده ای رفتار نامناسب داشته باشد یا خودرو او نامرتب و کثیف باشد امتیاز کمتر می گیرد. زمانی که فردی با اوبر تاکسی می گیرد نزدیک ترین فرد با بیشترین امتیاز برای فرد فرستاده می گردد لذا رانندگان به شدت به دنبال دریافت امتیاز بیشتر هستند زیرا مسافران بیشتری را می توانند در آینده سوار نمایند.

همین موضوع در خصوص مسافران نیز مصداق دارد. مسافرانی که رفتار درستی با رانندگان نداشته باشند امتیاز کمی از رانندگان دریافت می نمایند و این افراد مجبور به استفاده از رانندگان با امتیاز کمتر خواهند شد. به این ترتیب حتی می توان گفت که اوبر در فرهنگ سازی بین مسافران و رانندگان نیز موثر است؛ امری که شاید با حضور پررنگ تر اسنپ و TAP30 می تواند نمایان تر گردد.

مزایا

اوبر به کاربران خود قدرت انتخاب بین تاکسی ها و دیگر وسایل حمل و نقل را می دهد و به راننده ها امکان داشتن شغل مستقل و آزاد می دهد. کاربران می توانند از طریق اپلیکیشن اوبر خودرویی را که می خواهند سوار آن شوند لحظه به لحظه مشاهده نمایند. این ویژگی به مسافران این امکان را می دهد که تقریب دقیقی از زمان رسیدن خودرو داشته باشند. به علاوه هنگام پرداخت پول هزینه با کارت اعتباری پرداخت می گردد و رسید تراکنش نیز به ای میل فرد فرستاده می گردد.

مسافر احتیاج ندارد که برای دریافت تاکسی به خیابان بیاید و دست خود را تکان دهد، بلکه تنها با فشردن چند دکمه می تواند تاکسی را فرابخواند. به علاوه اوبر تاکسی دریافت را در محله هایی که هنوز آنقدر توسعه نیافته اند ساده تر می نماید. به دلیل اینکه تاکسی های اوبر نمی توانند مسافرانی را که دست تکان می دهند سوار نمایند میزان سرگردانی آنها در شهر کمتر می گردد و بسیار پربازده تر می توانند از سوخت خودرو خود استفاده نمایند و استهلاک خودرو آنها کمتر می گردد.

به علاوه این ویژگی به پاکیزگی هوا نیز یاری می نماید زیرا خودروها بدون هدف حرکت نخواهند کرد. یک موردپژوهی نیز نشان داده است که خودروهای اوبر نسبت به تاکسی ها بهتر از ظرفیت خود استفاده می نمایند. بدین معنا که ساعت کار و میزان مسافت طی شده آنها بیشتر از تاکسی هاست و بیشتر وقت آنها با مسافران می گذرد.

رقبای اوبر

اوبر رقیب های بسیاری در سرتاسر جهان دارد. استارت آپ هایی مانند Lyft، Via، DivvyRide، Ols Cabs، Didi Kuaidi، Haxi و Juno از نمونه رقبای اوبر هستند. اوبر برای رقابت با آنها در سال 2014 اوبرگو و اوبرایکس را معرفی کرد که با این طرح ها تاکسی ها و خودروهای مدل پایین تر را نیز به مجموعه خود افزود.

اوبر یک شبکه نوین حمل ونقل است که فعالیت رسمی خود را از سال 2009 در سان فرانسیسکو آغاز نموده و در حال حاضر در 66 کشور و 507 شهر جهان مسافران را در خیابان ها جابه جا می نماید. اپلیکیشن اندروید، iOS و ویندوزفون اوبر، مسافران و رانندگان را به یاری امکانات موقعیت یاب گوشی به یکدیگر وصل می نماید و هر دو طرف می توانند از مکان یکدیگر باخبر شوند. پرداخت در اوبر به یاری کارت اعتباری انجام می گردد که سهم اوبر از این پرداخت، 5 تا 20 درصد است.

سرویس های متنوع اوبر در سطوح مختلفی خدمت رسانی می نمایند؛ UberX ارزان ترین تاکسی اوبر است که از خودروهای معمولی مثل تویوتا پریوس استفاده می نماید. Uber Black سرویس اصلی شرکت به شمار می رود که کمی گران تر است اما خودروهای شیک تری را در اختیار مسافران قرار می دهد که رانندگان حرفه ای تری هم آنها را می رانند. Uber SUV سرویس ویژه اوبر با خودروهای بزرگ است و در نهایت، Uber LUX در صدر خدمات اوبر قرار می گیرد که سواری در آن با ماشین هایی لوکس همچون پورشه پانامرا و بی ام و انجام می گردد.

Easy Taxi

ایزی تاکسی یک اپلیکیشن موبایل برای سفارش تاکسی است که ایده اولیه آن در استارت آپ ویکند ریودوژانیرو (برزیل) در سال 2011 مطرح شده بود. ایزی تاکسی فعالیت خود را از سال 2012 آغاز کرد و در حال حاضر دانلودشده ترین اپلیکیشن تاکسی در سراسر جهان است که دامنه خدمات خود را در 30 کشور و بیش از 420 شهر جهان گسترده است. این شرکت در دسامبر سال 2014 گزارش کرد که توانسته 17 میلیون کاربر و بیش از 400 هزار راننده را از طریق شبکه ایزی تاکسی به یکدیگر مرتبط کند.

Lyft

لیفت هم یکی دیگر از شبکه های حمل ونقل برای ارتباط آسان میان مسافر و راننده است که آن را دو جوان سان فرانسیسکویی در سال 2012 پایه گذاری کردند. لیفت که خیلی ها آن را با نماد ویژه اش یعنی سبیل صورتی می شناسند، در 65 شهر ایالات متحده آمریکا فعال است. خدمات لیفت شامل سه دسته است: یکی سرویس عادی و اصلی که در آن کاربر می تواند به تنهایی یا به همراه حداکثر سه نفر از دوستان خود از یک راننده شخصی برای سفر برخوردار گردد.

سرویس بعدی لیفت پلاس است که امکان سواری همزمان شش نفر را فراهم نموده تا فضای بیشتری در اختیار آن دسته از کاربرانی باشد که می خواهند با هم سفر نمایند. سرویس دیگر لیفت لاین نام دارد که در آن کاربر می تواند سفر خود را با کاربر دیگری در همان جهت بپیماید. لیفت لاین سفر بسیار ارزانی به کاربران وعده می دهد و در حال حاضر در سه شهر نیویورک، لس آنجلس و سان فرانسیسکو فعال است.

Zip Car

زیپ کار یک شرکت کرایه خودرو است که در آن کاربران می توانند پس از عضویت، به یاری تلفن یا با استفاده از اپلیکیشن اندروید و iOS ماشینی را رزرو نمایند و به صورت ساعتی آن را در اختیار بگیرند.

این شرکت فعالیت خود را از سال 2000 و از شهر کمبریج در ایالت بوستون آمریکا آغاز نموده و در حال حاضر بیش از 900 هزار عضو و 10 هزار خودرو دارد که در کشورهای آمریکا، کانادا، انگلیس، اسپانیا، فرانسه و اتریش به کاربران سرویس می دهند. اعضای زیپ کار کارتی در اختیار دارند که در حکم کلید ماشین است و پس از یافتن ماشینی که در نزدیک ترین پارکینگ قرار گرفته است می توانند به یاری این کارت قفل در ماشین را باز و از آن استفاده نمایند.

کاربران زیپ کار باید برای اولین نصب برنامه، عضویت سالانه و هر بار رزرو ماشین هزینه ای بپردازند که البته مخارج سوخت، پارکینگ، بیمه و تعمیرات نیز در آنها در نظر گرفته شده است.

Car2Go

کارتوگو سرویسی برای اشتراک خودرو، وابسته به شرکت Daimler AG، است که در سال 2008 در آلمان پایه گذاری شد و در ماه می 2015 به بزرگ ترین شرکت کرایه خودرو با بیش از یک میلیون عضو تبدیل شد. در این سرویس هم کاربران می توانند به یاری اپلیکیشن موبایل، خودرویی برای یک سفر درون شهری در نزدیکی خود پیدا و اجاره نمایند و پس از اتمام سفر آن را در مقصد پارک نمایند تا کاربری دیگر از آن استفاده کند. ویژگی مهم کارتوگو این است که خودروهای آن ماشین های دو سرنشین اسمارت فورتو ساخت شرکت Daimler AG هستند که در دو مدل با سوخت فسیلی و برقی در خدمت کاربران است.

دور زمین: دور زمین: سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده!

منبع: برترین ها