انواع مسمومیت ها و راه های مقابله با آن ها - مجله سرگرمی

تینا صفاهیه|یکی از موضوعاتی که نسل ما زیاد درباره اش شنیده و خوانده، بحث درباره خوب یا بدبودن صنعت است و این که بالاخره ساکنین شهر ها باید صنعتی شدنشان را جشن بگیرند یا آرزوی زندگی های زمان قدیم و سفر به روستا ها را بکنند، ولی هر دو گروه موافقند که صنعت و پیشرفت بدون آگاهی یعنی فاجعه.

یک نمونه آشنایش انواع مواد شیمیایی است که هر روز وارد خانه هایمان می گردد و استفاده نادرست از آن ها خیلی وقت ها مسمومیت به بار می آورد یا دارو های خواب آور و ضد افسردگی که وقتی بیش از اندازه و بدون نسخه پزشک مصرف شوند، جانمان را به خطر می اندازند.

گاز بی رنگ و بی بوی منواکسیدکربن هم که داستانش خیلی آشناست، ولی با این حال هر سال تکرار می گردد و مواد غذایی تاریخ گذشته و شیر و ماست و گوشت ناسالم هم که از دیرباز آدم ها را تهدید نموده اند.

در این گزارش به سراغ مسمومیت ها رفته ایم؛ راه هایی برای پیشگیری از آن ها گفته ایم و کمک های اولیه مربوط به مسمومیت را مرور نموده ایم تا در شرایط اضطراری با کمک آن جان خودتان و دیگران را نجات دهید.

3 قدم برای درمان مسموم ها

حواستان به خودتان هم باشد!

مهمترین کاری که می گردد برای یک فرد مسموم انجام داد، این است که وضعیتش را به درستی ارزیابی نموده و به موقع سم را از بدنش خارج کنیم. برای این کار باید بدانیم چه خطراتی یک بیمار مسموم را تهدید می نماید و چطور باید نوع سم را تشخیص دهیم.

هرکدام از انواع سم ها و مسمومیت ها نشانه ها و خطرات و روش های درمان خاص خودش را دارد، ولی مراحل اصلی درمان برای همه آن ها یکسان است. به همین دلیل هم ابتدا با اقدامات کلی در مسمومیت ها آشنا می شویم و بعد هرکدام از انواع مسمومیت را جداگانه آنالیز می کنیم.

مراحل کمک به افراد مسموم

وقتی احتمال می دهید کسی دچار مسمومیت شده باشد، قبل از هرکاری علایم حیاتی اش را آنالیز کنید و یک ارزیابی کلی هم از حال عمومی او انجام دهید. بسته به این که علایم حیاتی طبیعی یا بحرانی باشد، این مراحل را دنبال کنید. ما اسم این سه مرحله را کنترل راه هوایی، تنفسی و گردش خون ABC می گذاریم.

اگر علایم حیاتی طبیعی باشد:

بیمار را تحت نظر داشته باشید. از او توضیح حال بگیرید و معاینه فیزیکی و آزمایش های دیگر را انجام دهید.

سم را شناسایی کنید.

اقدامات لازم برای دفع سم از بدن مسموم را انجام دهید.

اگر علایم حیاتی بحرانی است (مانند نارسایی تنفسی، تشنج، نامنظم بودن ضربان قلب، اغما یا شوک):

عملیات احیا را آغاز کنید.

این نکته را هم به خاطر بسپارید که تأثیر هر نوع سم بر علایم حیاتی ممکن است با بقیه سموم فرق داشته باشد. مثلا نبض تند یا کند می گردد، فشارخون افزایش یا کاهش پیدا می نماید، ممکن است تنفس سریع، عمیق و تحریک گردد یا برعکس آهسته، سطحی و مهار گردد. به هرحال کنترل علایم حیاتی می تواند جان مصدوم را نجات دهد.

سریع عمل کنید

قدم اول: نجات جان بیمار

همواره قبل از هرکاری به فکر کنترل بحران هایی باشید که جان بیمار را تهدید می نماید؛ مثل مهار فعالیت حیاتی مغز و بیهوشی، اختلالات شدید تنفسی مانند ایست قلبی و ایست تنفسی.

برای این کار به نکاتی که در ادامه آمده، توجه کنید:

ABC را کنترل کنید.

درصورت لزوم عملیات احیا را انجام دهید.

اگر بیمارتان بیهوش است، ولی ABC حالت طبیعی دارد، او را در وضعیت بهبودی قرار دهید.

بیمار را به مراکزدرمانی منتقل کنید.

علاوه بر اینها، باید همواره مراقب باشید که سلامتی خودتان به عنوان یک امدادگر به خطر نیفتد. بنابراین این توصیه ها را جدی بگیرید:

دادن تنفس مصنوعی به مصدومی که اطراف دهانش به سم آغشته شده، می تواند امدادگر را هم مسموم کند.

اگر درمحیطی هستید که خطر مسمومیت تنفسی تهدیدتان می نماید، ابتدا خودتان و مصدوم را از آن جا خارج کنید

قدم دوم: تشخیص نوع سم

اگر مصدوم هوشیار است و علایم حیاتی طبیعی دارد، او را کاملا تحت نظر بگیرید و سعی کنید نوع ماده سمی را تشخیص دهید. شناخت سم بهترین راه درمان مسمومیت هاست. مثلا اگر بفهمیم بیمار نفت خورده، نباید او را وادار به استفراغ کنیم.

نکات کلی برای شناسایی سم را در همین صفحه بخوانید تا در ادامه کارگاه هرکدام از انواع مسمومیت ها را جداگانه آنالیز کنیم. فقط به یاد داشته باشید که باید هرچه زودتر نوع سم را تشخیص دهید؛ چون حداکثر 2ساعت فرصت دارید تا قدم سوم را بردارید.

قدم سوم: اقدامات نهایی

با توجه به اینکه چقدر امکانات دارید و دانش و توانایی امدادی تان در چه حدی است، می توانید هر کدام از این اقدامات را انجام دهید:

1. بیمار را به مرکز درمانی برسانید. /2. معده بیمار را از سم تخلیه کنید. / 3. در صورت تماس با پزشک واحد مرکزی یا بخش اورژانس بیمارستان به مسموم ضد سم لازم را بدهید.

چگونه مسموم می شویم؟

سم به هر ماده جامد، مایع یا گازی گفته می گردد که اگر بیش از اندازه وارد بدن گردد، در عملکرد طبیعی بافت ها یا اعضای بدن اختلال ایجاد می نماید. پاک کننده ها، مواد شیمیایی صنعتی و کشاورزی، سموم دفع آفات، داروها، غذا های آلوده، سوخت هایی مانند نفت، بنزین و الکل اگر بیش از اندازه و نادرست استفاده شوند، می توانند مسمومیت به وجود آورند.

بچه ها بیشتر از بزرگسالان درخطرند و معمولا اتفاقی و به خاطر ناآگاهی مسموم می شوند. در بزرگسال ها هم برخی وقت ها مسمومیت اتفاقی است؛ ولی بیشتر مسمومیت های حاد در اثر خودکشی اتفاق می افتد. مسمومیت مزمن هم معمولا در سالمندان و افرادی که سابقه نارسایی کلیوی، قلبی و کبدی دارند، دیده می گردد.

به عنوان یک امدادگر خیلی مهم است که کمک های اولیه مربوط به مسمومیت ها را بلد باشید. این مهارت ها در محل حادثه اهمیت حیاتی دارد و به علاوه اطلاعاتی که در صحنه حادثه به دست می آورید، می تواند پزشک را در انتخاب روش مناسب درمان کمک دهد.

راه های ورود سم به بدن

سم از این سه طریق می تواند به بدن وارد گردد:

1. دستگاه گوارش (از طریق خوردن)

2. دستگاه تنفسی (گاز ها و بخارات سمی مانند گاز منواکسیدکربن)

3. جذب پوستی

نشانه های کلی مسمومیت ها

وقتی به عنوان امدادگر به محل حادثه می روید، این موارد را آنالیز کنید. هرکدام از این نشانه ها زنگ خطری است برای این که احتمال مسمومیت را هم در نظر بگیرید.

1. بچه ای که حالت خواب آلودگی با علت نامشخص دارد.

2. افرادی که قصد خودکشی داشته اند.

3. بیمارانی که به طور ناگهانی دچار خواب آلودگی و بیهوشی شده اند.

4. در خصوص هر فرد بیهوش یا نیمه هوشیار به فکر مسمومیت باشید.

مهمترین مواد مسمومیت زا

خیلی از دارو ها اگر یکباره و بیش از احتیاج بدن مصرف شوند، مسمومیت به وجود می آورند و حتی می توانند باعث مرگ هم بشوند. به همین دلیل باید همواره دارو ها را طبق دستور پزشک مصرف کنیم. مهمترین علت مسمومیت ها در دنیای امروز مصرف نادرست این 6 ماده است:

1. آرام بخش ها که شایع ترین عامل هستند.

2. دارو های ضد افسردگی

3. مسکن ها مثل آسپرین و استامینوفن

4. دارو های خواب آور و ضدتشنج

5. سموم نباتی

6. الکل

دقت به نشانه ها

با توجه به شرایط صحنه حادثه و امکاناتی که در اختیار دارید، می توانید از این نکات برای مشخص نوع سم بهره ببرید:

ابتدا به خود بیمار و اشیای اطرافش توجه کنید. مثلا اگر یک بطری سم گیاهی در محل حادثه دیدید، آن را همراه مصدوم به بیمارستان بفرستید تا پزشک برای مشخص نوع سم و مقدار مصرف شده از آن کمک بگیرد. معمولا با خواندن برچسب روی ظرف، اطلاعات ارزشمندی درباره نوع سم و پادزهر اختصاصی آن به دست می آید.

ولی یادتان باشد که برچسب همواره نشان دهنده محتویات ظرف نیست و ممکن است ماده دیگری داخل آن ریخته شده باشد. به علاوه ممکن است یک گیاه، جانور یا حشره علت مسمومیت باشد. بنابراین به همه اشیای اطراف بیمار توجه کنید. خطر مسمومیت های تنفسی را هم همواره در نظر داشته باشید.

از خود مسموم یا اطرافیان او این سوال ها را بپرسید:

چه خورده؟

چقدر خورده؟

چه زمانی خورده؟

مشکل او چیست یا چه نشانه ای از بیماری دارد؟

هنگام دریافت توضیح حال به این چند نکته توجه کنید:

1. مسموم سابقه خودکشی یا تهدید به خودکشی دارد؟ (همواره خطر اقدام به خودکشی با سم وجود دارد)

/2. سابقه کارکردن با مواد شیمیایی را دارد؟ (خطر مسموم شدن با همان مواد وجود دارد)

3. مصدوم به بیماری خاصی دچار است یا سابقه مصرف دارو دارد؟ (ممکن است به دارو ها حساسیت داشته باشد یا از طریق آن ها مسموم شده باشد) /4. به بوی دهان بیمار توجه کنید. بوی مشکوک یکی از نشانه های مسمومیت است؛ مثل بوی بادام تلخ که علامت مسمومیت با سیانور است.

تشخیص نوع مسمومیت براساس نشانه ها

مسمومیت ها را می گردد به 5 دسته کلی تقسیم کرد که هر کدام نشانه های ویژه ای دارند. اگر بیمار یک یا چند تا از این علایم را داشته باشد، باید به مسموم بودن او مشکوک شویم:

1. مسمومیت گوارشی: تهوع، استفراغ، دل درد، اسهال، ترشح زیاد بزاق

2. تنفسی: سرفه، تنگی نفس، احساس سوزش در قفسه سینه و حتی ایست تنفسی

3. دستگاه عصبی مرکزی: اختلالات هوشکمک (از گیجی تا بیهوشی کامل)، اختلالات حسی و حرکتی، درد، توهم

4. پوست و مخاط: حساسیت، قرمزی، تاول، سوختگی، سیانوز (کبودی رنگ پوست). سوختگی داخل و اطراف دهان هم می تواند جزو علایم مسمومیت پوستی باشد.

5. مسمومیت چشمی و مردمک چشم ها: قرمزی، پرخونی ملتحمه چشم، اشک ریزش، گشادی مردمک (مثلا در مسمومیت با الکل) یا تنگی مردمک (در مسمومیت با مواد مخدر).

namasho.com: نماشو: آگهی رایگان، رپورتاژ خبری، طراحی سایت، سئو و بهینه سازی وبسایت

cruisero.ir: کشتی کروز: سفری لوکس و در عین حال مقرون به صرفه به اقیانوس ها