اروپا به دنبال خرید زمان است، اروپا اعتبار به اینستکس تزریق کند
به گزارش مجله سرگرمی، خبرنگاران، گروه بین الملل- مریم خرمائی-جواد حیران نیا: اروپایی ها بالاخره بعد از تعلل بسیار به راه اندازی کانال مالی رضایت دادند که مقدمه برخورداری ایران از مزایای مالی برجام را فراهم خواهد نمود.
اما اینکه در عمل، مکانیسم تازه تاسیس چه حد کارایی دارد و اروپایی ها تا چه میزان به وعده های خود پایبند هستند؛ مشمول گذر زمان است. همزمان، ایران که در آستانه از کف دادن صبر راهبردی است، در پاسخ به بدعهدی آمریکا از اهرم فشار متقابل استفاده نموده و با برداشتن 2 گام سرنوشت ساز در چارچوب برجام، متحدان واشنگتن به ویژه فرانسه را برای حفظ آنچه دستاورد 10 سال رایزنی دیپلماتیک تلقی می گردد؛ به تکاپو انداخته است.
درهمین راستا، خبرنگاران گفتگویی با دکتر علی واعظ کارشناس گروه بین المللی بحران داشته تا این موضوع را بیش از پیش مورد واکاوی قرار دهد.
*متعاقب عدم تعهد اروپا، ایران گام دوم کاهش تعهدات برجامی خود را عملی کرد. اقدام ایران به دنبال بهره مندی از مزایای اقتصادی برجام بود. آیا اروپا می تواند به تعهدات خود در قبال برجام عمل کند؟
درباره اینکه اروپا تا چه حد می تواند اقتصاد ایران را از گزند تحریم های آمریکا حفظ کند؛ محدودیت هایی وجود دارد. این بیشتر از آن بابت است که دولت های اروپایی تقریباً هیچ نفوذی در روند محاسبه ریسک بخش خصوصی ندارند و بخش اقتصادی آنها عمیقاً با اقتصاد آمریکا گره خورده است.
اما اروپایی ها می توانند مقادیر قابل توجهی از اعتبارات اقتصادی را به اینستکس تزریق نمایند تا جانی بگیرد و به کانالی ارزشمند تبدیل گردد. همچنین اعضای بیشتری از اتحادیه اروپا می توانند به اینستکس ملحق شوند یا مکانیسم مشابهی ایجاد نمایند.
*بعضی اخبار از کوشش فرانسه برای بازگرداندن آمریکا به برجام حکایت دارد. آیا این موضوع می تواند درست باشد؟
نه فرانسه و نه هیچ کشور دیگری قادر به احیای وضعیت قبلی نیست. اما ممکن است بتوانند گفتگوها بین ایران و آمریکا را تسهیل نمایند. مشکل اینجا است که ظاهراً دونالد ترامپ نه به چارچوب های چندجانبه و نه به سهیم شدن اعتبار با دیگران علاقمند است.
در بهترین حالت ممکن، میانجی ها می توانند شانس کاهش تنش ها را امتحان نموده و به امید اینکه میانه روها غالب می شوند، زمان بیشتری بخرند.
*برجام نفس های آخر خود را می کشد و بقای آن منوط به پایبندی اروپا به برجام جهت تضمین فروش نفت ایران و مبادلات بانکی ایران است. آیا اروپا این دو زمینه را می تواند مهیا کند و یا همچنان در عمل با آمریکا همراهی دارد؟
باز هم پاسخ سوال نخست را تکرار می کنم. اما، اینکه بار همه مسئولیت را به دوش اروپا بیندازیم، اشتباه است. چین هم به نوبه خود می تواند در موفقیت یا شکست سیاست فشار حداکثری ترامپ دخیل باشد.
اگر چین واردات خود را به سطح سال های 2017 تا 2018 بازگرداند؛ این افزایش در حدی کفایت خواهد نمود که ایران اقتصاد خود را تا انتخابات ریاست جمهوری آینده آمریکا سرپا نگه دارد.
*کانال اقتصادی اینستکس در حالی که قرار بود پیش از این به بهره برداری برسد به بهانه های مختلف از سوی اروپا عملیاتی نشده است. با توجه به اینکه این کانال قرار است صرفاً موارد بشردوستانه را پوشش دهد آیا می تواند نیازهای ایران را برآورده سازد؟
اینستکس تعهدی بزرگ است و ارزش سیاسی عظیمی برای ایران دارد چراکه برای نخستین بار اروپایی ها را که متحدان سنتی آمریکا هستند؛ به کوشش مصرانه برای تضعیف تحریم های واشنگتن واداشته است. معمولاً 2 سال طول می کشد تا بانک جدیدی در اروپا تاسیس گردد.
اینستکس که مکانیسم پیچیده و باورنکردنی دارد؛ ظرف 6 ماه راه اندازی شد. اگرچه قرار نیست اینستکس شریان حیاتی برای اقتصاد ایران باشد؛ اما چنانچه E3 اعتبار صادراتی قابل ملاحظه ای به آن تزریق کند؛ تاثیر بسزایی خواهد داشت.
حتی ممکن است هنوز راهی برای اینکه همکاری اتحادیه اروپا و چین کمکی به تزریق درآمد نفتی ایران به این مکانیسم کند، وجود داشته باشد. اما یک راهبرد هوشمندانه از سوی ایران همزمان به دنبال مشوق های سیاسی در اروپا و مشوق های اقتصادی در آسیا خواهد بود.
منبع: خبرگزاری مهر