احمد الستی: اصالت سینمای تجربی به عدم تکرار تجربه در آن است
به گزارش مجله سرگرمی، تهران (پانا) - احمد الستی دبیر علمی سومین همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران در نشست برخط سینمای تجربی با موضوع مرور شیوه ها و تکنیک های نورمن مک لارن در آثار تجربی بیان نمود: اصالت سینمای تجربی به عدم تکرار تجربه در آن است و بسیاری از نظریه پردازان سینما معتقدند فیلم تجربی بیشتر از فیلم های داستانی مطابق تعریف سینما است.

به گزارش ستاد خبری سومین همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران، نشست برخط انجمن سینمای جوانان ایران با موضوع سینمای تجربی و با آنالیز شیوه ها و تکنیک های سینمای نورمن مک لارن فیلمساز اسکاتلندی با حضور دکتر احمد الستی استاد سینما و دبیر علمی سومین همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران و با اجرا و کارشناسی تی یام یابنده فیلمساز و مدرس سینما در اینستاگرام معاونت فرهنگی و آموزش انجمن برگزار گردید.
احمد الستی در ابتدای این نشست برخط بیان نمود: یادم است وقتی دانشجو بودم، نورمن مک لارن در دانشگاهی که تحصیل می کردم فیلم خود را نمایش داد و او به طرز حیرت انگیزی فروتن و متواضع بود. وقتی درباره فیلم صحبت می کرد گویی درباره فرزند خود صحبت می کرد. به فیلم هایش دلبستگی زیادی داشت. فیلمسازی معجزه گر که میراث تکنیکی قابل ملاحظه ای را برای ما به یادگار گذاشته است. او تاثیر شگرفی بر سینمای تجربی داشته است. جان گریرسن مستندسازی بود که استعداد مک لارن را در نوجوانی کشف کرد. وقتیکه مک لارن فیلم های کوتاه غیرمتعارفی در دهه 1930 می ساخت. گریرسن از مک لارن دعوت به همکاری کرد و اولین تجربه مک لارن در حوزه مستند رقم خورد. بعدها گریرسن دپارتمانی تاسیس کرد و مدیریت آن را به مک لارن سپرد. او اعتقاد زیادی به توانایی مک لارن در انیمیشن هم داشت و همینطور هم شد و بودجه خوبی به انیمیشن در این دپارتمان اختصاص یافت.
وی اضافه کرد: انیمیشن در این دپارتمان به حدی رشد کرد که کتاب مهمی در حوزه انیمیشن تجربی نگاشته شده است و تعدادی از صفحات آن به آثار مک لارن اختصاص دارد و بعدها به وسیله فیلمسازان مهم دیگری توسعه یافت.
الستی با نمایش فیلم دات اثر مک لارن شرح داد: او روی طلق سفید یکدست فیلم در این اثر نقاشی نموده است و در گونه فیلم های بدون دوربین تجربی محسوب می گردد. او علاوه بر تصاویر فیلم صدا را هم روی فیلم نقاشی می نماید. مک لارن با قلم های بسیار ریزی بدون آن که بشنود ابتدا صداها را روی نوارها نقاشی و لکه های سیاهی را روی نوار فیلم ایجاد می کرد اما شکل گیری ریتم و مقدار این لکه ها اهمیت زیادی داشت. بنابراین نقاشی صدا و تصاویر همزمان انجام می شد تا این دو با یکدیگر سینک شوند.
وی با نمایش فیلم دیگر نورمن مک لارن با اسم سینک کرومی بیان نمود: این فیلم ادای دین مک لارن به مکتبی نقاشی است که از مربع ها و مستطیل هایی تشکیل می شد که بر روی بوم نقاشی کشیده می شد. این فیلم هم شامل مربع هایی است که ابتدا مک لارن از آن ها عکس می گیرد و به جای صدای اپتیک روی باند صوتی می نشاند. این فیلم بعلاوه نشان می دهد مک لارن در نقاشی مدرن هم چقدر تخصص داشته است. او شناخت دقیقی از ریتم در موسیقی داشت و همیشه اهمیت آن را در کارهایش نمایش می داد. بازی با رنگ ها هم در آثارش حیرت انگیز است.
الستی با اشاره به فیلم دیگر مک لارن بیگان دال کر شرح داد که این فیلمساز امولاسیون آن را با کاردک هایی تراشیده و بر آن رنگ و ماده ظهور فیلم را با اسپری روی نگاتیو پاشیده است.
او فیلم دیگری از مک لارن را با اسم فلکر فیلم در این نشست برخط برای مخاطبان نمایش داد و گفت: فلکر به معنای سوسو زدن است و این شاید عجیب ترین فیلم در تاریخ سینما باشد. فیلمی سه دقیقه ای که شاید تحمل دیدنی آن برای بعضی مخاطبان سخت باشد. فیلم مشابه دیگری به وسیله یک روانکاو هم در 30 دقیقه ساخته شده است که گفته می گردد باید مراقب دیدنی آن بود. زیرا ممکن است مخاطب حین دیدن دچار حمله قلبی گردد! مک لارن در این فیلم صفحات سیاه و سفید را با ریتم خاصی که اساس تدوین اوست، کنار هم قرار می دهد. تخصص اصلی او اساسا در ریتم موسیقایی است و بعضی ادعا می نمایند که فلکر فیلم علاوه بر برخورداری از ریتم، تدوین ریاضی گونه ای دارد. زیرا نظم خاصی در چیدمان فریم های سفید و سیاه را دربر می گیرد.
بخش بعدی گفت و گو به پرسش و پاسخ اختصاص یافت. وی در ابتدا اسم کرد: ژان اپستاین منتقد فرانسوی معتقد است سینمای تجربی بیشتر مطابق با تعریف سینما است. زیرا حرکت را بهتر ثبت نموده است. از نگاه نظریه پردازان سینما، آثار تجربی چه بسا خلاقانه تر از سایر آثار هستند و بیشتر از فیلم های داستانی، فیلم هستند. یا مثلا گدار و بسیاری از نظریه پردازان نگران شیوه و آیین دیدنی فیلم ها بوده و هستند. زیرا در حال حاضر بسیار جسورانه سینما دارد روی تلفن های همراه یا مانیتورها دیده می گردد. در واقع آیین های سینما از گاه گدار از بین رفته و مرده است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا به کارگیری تجربه های مشابه سینمای تجربی در حال حاضر باز هم تجربه محسوب می گردد یا نه، گفت: نه اینطور نیست. اصالت سینمای تجربی به تجربه کردن آن برای اولین بار و عدم تکرار است اما باید به یاد داشته باشیم که در کارهای فیلمسازانی نظیر استن براکیج تجربه هایی وجود دارد که دیگر کسی جرات و جسارت تجربه آن را نداشته است. او فیلمی به نام نور حشره دارد و موسیقیدانان بسیاری کوشش نموده اند برای آن موسیقی بسازند. یا او در فیلم دیگری کپک نان را روی امولاسیون فیلم رشد داده که این کپک آغاز به خوردن فیلم کرد و بعد آن را از روی فیلم پاک و فیلم را ظاهر کرد. جسارت براکیج را حتی در آثار نورمن مک لارن و سایر فیلمسازان نمی بینیم.
الستی درباره فیلم همسایه ها مک لارن بیان نمود: این فیلم که برگزیده اسکار هم بوده است در سال 1951 ساخته شده و درباره دو همسایه است که ابتدا با یکدیگر بسیار عادی برخورد می نمایند و وقتی یک گل بین خانه های شان رشد می نماید، بر سر مالکیت گل با هم می جنگند.. این فیلم در زمان جنگ سرد و اختلاف شدید آمریکا و شوروی ساخته شد و فیلم پرمفهومی در این رابطه است.
سومین همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران به دبیری سعید پوراسماعیلی و دبیری علمی احمد الستی 24 آذر ماه 1400 در بخش های مقالات پژوهشی، جستارهای آزاد و ترجمه با موضوع سینمای تجربی برگزار می گردد.
منبع: خبرگزاری پاناgeorgiaro.ir: تور گرجستان ارزان قیمت | تور تفلیس، باتومی، تور نوروز، بهار
huseynvahedi.ir: وبلاگ واحدی | من یک جهانگرد هستم
indiaro.ir: تور هند ارزان قیمت| تور بمبئی، گوا، آگرا، جیپور، تور مثلث طلایی