انواع خم میلگرد همراه با نکات و مراحل خم نمودن میلگردها
به گزارش مجله سرگرمی، در ساختمان سازی، مصالح ریز و درشتی به کار برده می شود و بدون شک میلگردها از مهم ترین آن ها در سازه های بتنی به شمار می فرایند. میلگرد ها در واقع رشته هایی از جنس فولاد هستند که به منظور افزایش مقاومت بتن یا به عبارتی سازه به کار برده می شود. بسته به نوع کاربرد میلگردها، باید از انواع مختلف آن استفاده کرد. علاوه بر قطر، میلگردها را بر اساس نوع خم نیز دسته بندی می کنند که در این مقاله از ویکی ساختمون به معرفی انواع خم میلگرد می پردازیم.
انواع خم میلگرد
میلگردها از اجزا اصلی ساختمان های بتنی هستند که نقش مهمی در استحکام و مقاومت این سازه ها ایفا می کنند. میلگردها در مشخصه های مختلفی همچون شکل ظاهری، سطح مقطع، مقاومت حد جاری شدن و گسیختگی، شکل پذیری و جوش پذیری با یکدیگر تفاوت دارند. به منظور اجرای هر چه بهتر آرماتوربندی، باید از انواع مختلف میلگردها از نظر شکل استفاده کرد. این شکل ها به وسیله عملیاتی که خم کردن خوانده می شود به میلگردها تحمیل می شود. در فهرست زیر انواع خم میلگرد لیست شده است.
- میلگرد راستا یا سیتکا
- میلگرد خاموت
- میلگرد ادکا
- میلگرد سنجاقک
- میلگرد رکابی
- میلگرد خرک
میلگرد راستا
میلگردهای دارای خم راستا یا سیتکا جهت جبران مقاومت کششی بتن در سازه های مختلف بتنی مورد استفاده قرار می گیرد و به شکل سیم است. این میلگرد یک شاخه با دو انتهای برجسته است و نسبت به طول میلگرد 90 درجه زاویه دارد.
میلگرد خاموت
خاموت میلگرد فولادی است که به طریق تنگ بسته یا تنگ باز در سازه های بتن مسلح به خصوص تیر ها و ستون های بتنی به کار برده می شود. برای جلوگیری از شکست زودرس مقطع بلافاصله پس از ایجاد ترک مورب که در اثر برش خالص و یا اثر هم زمان برش و خمش ایجاد می شود، باید مقطع بتنی را طوری مسلح کرد که در مقابل باز شدن ترک های مورب مقاومت کند و به همین دلیل هم از خاموت ها استفاده می شود.
خاموت ها یا همان فولاد برشی یا جان که به عنوان فولاد عرضی نیز خوانده می شوند، با انتقال تنش به طرفین یک ترک مورب، به عنوان مسلح کننده عضو بتنی در مقابل تأثیرات برش در مقطع ایفای نقش می کنند.
میلگرد ادکا
خم ادکا یا اوتکا یکی دیگر از انواع خم به کار رفته در میلگردها است. میلگردهای ادکا این ویژگی را دارند که می توانند بر اساس استانداردهای تعریف شده، شکل های متنوعی به خود بگیرند. در سقف های تیرچه بلوک به دلیل موقعیت قرار گیری تیرچه ها، همیشه احتمال حرکت کردن ناخواسته آن ها وجود دارد.
برای غلبه بر این معضل از دو راه حل استفاده می شود. در وهله اول نسبت به جوش زدن تیرچه به بال زیری اقدام می کنند. در مرحله بعد از یک میلگرد خم ادکا یا اوتکا در محل اتصال تیرچه به تیر استفاده می کنند.
میلگرد سنجاقک
این میلگرد جهت مقاومت در برابر نیروی برشی مورد استفاده قرار می گیرد. شکل ظاهری آرماتور سنجاقی شامل یک میلگرد طولی با دو انتهای خم با زاویه متفاوت است. به طورمعمول از آرماتورهایی با سایز 8 و 10 و از نوع AII برای ساخت این میلگرد ها استفاده می شود.
کاربرد اصلی میلگرد سنجاقی در ستون ها و نحوه قرارگیری آن ها به صورت دوبل و عمود بر هم است. این میلگرد باید میلگردهای طولی ستون را همپوشانی کند. تعداد آرماتور سنجاقی در هر ضلع بسته به فاصله آزاد میلگردهای طولی مشخص می شود. برای اطلاعات بیشتر در مورد این نوع از خم میلگرد حتماً نگاهی به مقاله میلگرد سنجاقی چیست؟ کاربرد و مقررات آیین نامه ای قلاب دوخت بیندازید.
میلگرد رکابی
رکابی یکی دیگر از انواع خم به کار رفته در انواع میلگردها است. برای در امتداد نگه داشتن میلگردهای طولی و یا عمودی در بتن ریزی های دیوار از رکابی استفاده می شود. اگر دو انتهای خاموت ها باز باشند به آن رکابی گفته می شود.
میلگرد خرک
خرک نیز از دیگر انواع خم میلگرد ها هستند که عمدتاً در داخل فونداسیون های به کار برده می شوند. آرماتورهای خرک در نواحی که میلگرد تقویتی زیاد است، بیشتر گذاشته می شود تا بتواند بار آن را تحمل کند و همچنین پوشش فوقانی مناسب را هم ایجاد کند. این نوع میلگرد گذاری نقش مقاومتی خیلی کمی دارند و یا می توان گفت که مقاومتی ندارند. از این میلگردها برای نگهداری میلگردهای شبکه فوقانی با فاصله مشخص از شبکه تحتانی در فونداسیون، کف و سقف های بتنی مطابق نقشه به کار برده می شوند.
چگونگی و مراحل خم کردن میلگرد
به طور کلی خم کردن میلگردها به دو صورت دستی و ماشینی اجرا می شوند. در روش دستی میلگردهای با قطر کوچک تر از 12 میلی متر را می توان با آچارهایی خاص به صورت دستی خم کرد. در روش ماشینی هم میله گردهای با قطر بزرگ تر از 12 میلی متر به روش مکانیکی و یا عبور از دستگاه مجهز به فلکه خم می شوند. در ادامه مراحل خم میلگرد به صورت خلاصه وار آورده شده است.
- در مرحله اول باید با توجه به میلگرد و حداقل قوس خم مورد نظر، یک صفحه و آچار F شکل مناسب انتخاب کرد.
- در مرحله بعدی، با در نظر دریافت طول و نوع خم، محل نقطه عطف خم علامت گذاری می شود.
- چون میلگرد ها در هنگام خم شدن با صفحات مختلف حرکت و کشش یکسانی ندارد، بنابراین فاصلۀ محل قرارگیری نقطۀ عطف تا خار خم کن، در شرایط مختلف، ثابت نخواهد بود. هر چه کشش و مقدار حرکت میلگرد در هنگام خم شدن آزادتر باشد باید محل علامت به خار خم کن نزدیک تر باشد.
- در مواقعی که امکان حرکت و کشش میلگرد زیاد باشد لازم است که محل علامت زده شده مقداری عقب تر از خار خم کن قرار گیرد.
- در مواقعی که امکان حرکت و کشش میلگرد کم باشد لازم است که محل قرارگیری نقطه عطف با توجه به شعاع قوس خم مقداری جلوتر از خار خم کن صفحه قرار گیرد.
- با در نظر دریافت حداقل قطر خم مورد نیاز، فاصله قرارگیری آچار نسبت به خار خم کن مشخص می شود.
- برای خم کردن قلاب انتهای میلگرد های اصلی کوچک تر از 28 این با حداقل قطر 5 این فاصله حدود 2 تا 7 برابر قطر میلگرد انتخاب می شود و در مورد حداقل قطر خم خاموت ها یعنی 2/5، این فاصله کمتر در نظر گرفته می شود.
- توصیه می شود که در جهت تسریع و سادگی هر چه بیشتر فرآیند خم کردن میلگرد، زاویه خم هایی که مورد نظر است، روی صفحه خم کن مشخص شوند.
- پس از مشخص موارد یاد شده، میلگرد، بین خارهای تکیه گاهی و خار خم کن قرار می گیرد و به وسیله آچار F، با وارد کردن نیرو در جهت لازم، میلگرد تا محل مشخص شده بر روی صفحه، خم می شود.
نکات و ضوابط مهم در اجرای انواع خم میلگرد
- کلیه میلگرد ها باید به صورت سرد خم شوند، مگر آنکه دستگاه نظارت، روشی دیگر را مجاز بداند.
- خم کردن میلگردها باید تا آنجا که ممکن است به طور مکانیکی به وسیله ماشین مجهز به فلکه خم کن و با یک بار عبور در سرعت ثابت انجام پذیرد به طوری که قسمت خم شده دارای انحنای ثابتی باشد.
- برای خم کردن میلگرد ها باید از فلکه هایی استفاده شود که قطر آن ها برای نوع فولاد مورد نظر مناسب باشد.
- میزان سرعت خم کردن میلگردها باید متناسب با نوع فولاد و دمای محیط اختیار شود. سرعت خم کردن میلگردهای سرد اصلاح شده باید به طور تجربی مشخص شود.
- در هوای سرد و در شرایطی که دمای میلگردها از 5 درجه کمتر باشد، باید از خم کردن آن ها خودداری کرد.
- به طور کلی باز و بسته کردن خم ها به منظور شکل دادن مجدد به میلگردها مجاز نیست، مگر در موارد استثنایی که دستگاه نظارت اجازه دهد. در این صورت نیز کلیه میلگردها را باید از نظر ترک خوردگی بازرسی و کنترل کرد.
- خم کردن میلگردهایی که یک سر آن ها در بتن واقع شده است مجاز نیست مگر آن که در طرح مشخص شده باشد یا دستگاه نظارت اجازه دهد.
- برای خم کردن میلگردهای به قطر 36 میلی متر به بالا و با زاویۀ بیش از 90 درجه، به روش های خاصی نیاز است.
سخن آخر
میلگرد ها انواع مختلفی از نظر شکل و خم دارند. هر یک از انواع خم میلگرد در ساختمان سازی کاربردهای خاص خود را دارند. اجرای هر یک از انواع خم از اصولی کلی پیروی می کند اما تفاوت هایی که در اجرای این اصول با یکدیگر دارند. در اجرای هر یک از انواع خم میلگرد باید به نکات و ضوابطی که در بالا به آن ها اشاره شد توجه کرد.
منبع: ویکی ساختمانgeorgiaro.ir: گرجستان: سفری به کشور زیبایی ها
russiaro.ir: روسیه: سفر به کشور پهناور تزارها، مسکو، سن پطرزبورگ، سوچی و کازان