20 نکته ای که باید درباره اکران آنلاین فیلم ها بدانیم
به گزارش مجله سرگرمی، روزنامه اعتماد - تینا جلالی: قطعا غافلگیری مهم سینمای ایران در ابتدای سال 99 به بحث اکران آنلاین فیلم خروج واپسین ساخته ابراهیم حاتمی کیا برمی گردد که قرار است از امروز در شبکه های اینترنتی فیلیمو و نماوا نمایش داده گردد. برای اولین بار است که در تاریخ سینمای ایران یک فیلم سینمایی ابتدا پخش آنلاین مجازی خود را تجربه می نماید سپس در سینما های سراسر کشور به نمایش گذاشته می گردد.
تصمیم ناگهانی سازندگان خروج برای انتشار پیش از اکران این فیلم در سامانه های آنلاین درست در روز هایی که سینمای ایران به واسطه قرنطینه کرونایی در حالت خاموشی و بلاتکلیفی قرار گرفته به رغم اینکه یک ریسک عظیم هم برای سازندگان و هم برای سینمای ایران به شمار می رود همچون یک بمب خبری توجه همه را به این ایده جلب نموده و این پرسش را در ذهن به وجود آورده که اجرای این طرح تا چه اندازه می تواند با استقبال مخاطبان همراه گردد؟
سویه دیگر این ماجرا اظهارنظر های متفاوت و مناقشه هایی بود که میان اهالی سینما در شبکه های احتماعی و رسانه های داخلی راه افتاد. ضمن استقبالی که بعضی سینماگران از نمایش آنلاین فیلم ها داشتند بعضی هم به ذات چنین نمایش هایی معترض بودند و آن را هدر دادن پول بیت المال دانستند. در مقابل این گروه سینماگری هم ضمن مهم برشمردن نمایش آنلاین فیلم ها در سینمای ایران معتقد بود اوج شروعگر راهی بوده که پیش از این نتفلیکس سال ها قبل این جهت را شروع کرد و با همکاری فیلمسازان صاحب نامی مانند برادران کوئن، آلفونسو کوارن و مارتین اسکورسیزی باعث تغییر مناسبات پخش و اکران در امریکا شده است.
با نگاه به تاریخچه اکران آنلاین فیلم ها در جهان به این نکته می توان اشاره که یوتیوب و نتفلیکس در شکل دادن و گسترش فیلم ها به صورت آنلاین تاثیر بسزایی داشتند. شرکت جهانی نتفلیکس (به انگلیسی: Netflix) یک رسانه تجاری و فراورینماینده مجموعه های تلویزیونی امریکایی است که گویا تا شروع سال 2016 توانسته به مخاطب بیش از 75 میلیون مشترک دست پیدا کند. بعضی منابع نوشته اند این شرکت فعالیت اش را از سال 1998 با ارسال پستی دی وی دی شروع کرد و در سال 2007 سرویس رسانه سیال را رونمایی نموده است. در سال 2010 حوزه فعالیتش را به کانادا گسترش داد و هم اکنون هم در 190 کشور جهان خدماتش را ارایه می دهد.
اما نکته مهم و اساسی دیگر درباره تصمیم سازندگان فیلم خروج این است که این حرکت آن ها را می توان شروعگر جریانی نو در سینمای ایران قلمداد کرد. چراکه درست پس از اعلام خبر نمایش آنلاین این فیلم بلافاصله سازمان سینمایی دست به کار شد و روابط عمومی آن بیان کرد با توجه به بحران کرونا فیلم هایی که بعد از سال 96 فراوری شده اند، می توانند با بستن قرارداد نمایش آنلاین با وی اودی ها از 20 درصد مازاد بر قراردادشان که از طرف سازمان سینمایی تامین می گردد، بهره مند شوند.
در این میان بعضی رسانه ها پرسش هایی را مطرح می کردند در این زمینه که آیا فیلم های دیگری هم برای نمایش در سامانه آنلاین پیشقدم می شوند و اعلام حضور می نمایند یا خیر که محسن چگینی، تهیه نماینده فیلم خوب بد جلف 2 که قرار بود فیلمش نوروز سال جاری نمایش داده گردد در گفت وگویی بیان کرد که نمایش آنلاین فیلم ها، برنامه تجربه جدیدی در سینما به شمار می رود که اگر اشکالات آن رفع گردد و جلوی تکثیر غیرقانونی، قاچاق و کپی غیرمجاز گرفته گردد، اتفاق مثبتی می تواند باشد. او همچنین معتقد بود شروط مهمی که می تواند تهیه نماینده را برای فروش فیلمش در سینمای آنلاین ترغیب کند، مساله تبلیغات است. برای همین اگر شهرداری و تلویزیون هم به یاری بیایند قطعا می تواند، اتفاق خوبی رخ دهد و شاهد اکران فیلم ها با میزان مخاطب بالا در شیوه جدید اکران باشیم.
چند روز بعد پیمان قاسم خانی مخالفتش را با اکران فیلم خوب بد جلف2 در شبکه آنلاین بیان کرد و به ایسنا گفت: اگرچه اکران فیلم در فضای اینترنتی کاری امتحان شده و پیروز در سینمای جهان بوده، اما جذابیت فیلم های کمدی به تماشای دسته جمعی و در سالن سینماست. اکران در سامانه های وی اودی به نظرم بیشتر برای فیلم هایی مناسب است که پیش بینی آثار پرفروشی ندارند و در وی اودی شانس بیشتری برای دیده شدن دارند، اما کمدی قطعا شرایط متفاوت تری دارد.
در همین رابطه ما نظر سعید رجبی فروتن، مدیرکل سابق دفتر نمایش خانگی سازمان سینمایی را جویا شدیم. او بر این عقیده است این مدیوم بعد از آنکه به فراوری سریال و سایر محتوا های اختصاصی روی آورد، نشان داد که نمی خواهد صرفا به محملی برای بازنشر و بازپخش آثار سینمایی شناخته گردد. راه اندازی نخستین سرویس های آنلاین فیلم و سریال با حضور شرکت های ماهیتا فناورانه و استار ت آپی یاری زیادی کرد تا راه برای ارتقای صندلی این رسانه هموار گردد.
شیوع ویروس کرونا برای پلتفرم های آنلاین فیلم فرصتی است که ظرفیت های خود را بیش از پیش به جامعه هدف بشناسانند و در روز های خانه نشینی اجباری مردم، ابزاری برای سرگرمی و تفریح مردم در محیط بسته خانه ها شوند. رجبی فروتن می گوید: درخواست وزیر ارتباطات لابد به نیابت از وزیر ارشاد از وی او دی ها برای ارایه خدمات رایگان به کاربران در نخستین هفته های قرنطینه خانگی توجه افکارعمومی را معطوف این سرویس ها کرد و عده ای به صرافت خرید اشتراک، عضویت در باشگاه آن ها و خرید تجهیزات جانبی نظیر اندروید باکس برای تماشای محتوا های بارگذاری شده سایت و اپلیکیشن سامانه های برخط ویدیویی در تلویزیون های هوشمند خانگی انداخت.
خیلی ها درباره پیروزیت این سامانه اظهارنظر هایی نموده بودند. این مدیر معتقد است شواهدی وجود دارد که مخاطبان از این اقدام استقبال نمایند: 1-کنجکاوی برای تماشای فیلمی از کارگردان مطرح سینمای ایران 2- تم اعتراضی فیلم 3- حواشی فیلم پس از نمایش آن در سی وهشتمین جشنواره فیلم فجر 4- ادامه تعطیلی سینما ها و روشن نبودن زمان بازگشایی سینما ها 5- تماشای فیلم در خانه و قبل از اکران عمومی آن.
سویه ناامید نماینده ماجرا را هم رجبی فروتن برمی شمارد: به رغم شواهد امیدوارنماینده که تهیه نمایندگان سینما و مدیران سرویس های آنلاین به آن ها امید بسته اند، قرائنی به چشم می خورد که ممکن است، نتایج مورد انتظار از این پروژه را به بار ننشاند. قرائنی نظیر: 1- مستثنا نکردن صد ها هزار کاربر و مشترکان سرویس های آنلاین که ممکن است بسیاری از آن ها راضی به پرداخت هزینه مضاعف برای یک فیلم خاص نباشند. 2- سایت های دانلود فیلم و کانال های متعدد تلگرامی که طی این سال ها مردم را به تماشای مجانی یا بسیار ارزان فیلم و سریال عادت داده اند. 3- دانلود غیرقانونی فیلم ساعتی بعد از شروع نمایش آن و انتشار لینک دانلود فیلم در فضای مجازی 4- نمایش فیلم در تلویزیون های ماهواره ای فارسی زبان 5- عدم اطلاع رسانی ولو در قالب آگهی در صدا و سیما.
ابراهیم حاتمی کیا روز گذشته در آستانه اکران آنلاین فیلم خروج پیامی ویدیویی منتشر نموده با این مضمون که: در سال 98 فیلمی به نام خروج ساختم که در جشنواره فجر شرکت کرد. همواره بر این تصمیم بودم که بعد از سال جدید فیلم را اکران می کنم، اما با شرایط کرونایی که پیش آمده این فرصت از ما سلب شده و آینده مبهمی هم جلوی ماست و نمی دانیم چه می گردد. دوستان تصمیم گرفتم که به روش اینترنتی این کار انجام گردد که در سینمای ایران تا حالا رخ نداده و ما پیشگامان این جهت در سینمای ایران حساب می شویم به هر حال این روش هم شدنی است و جواب می دهد و مردم این روز ها در خانه هایشان هستند و چه خوب که ما هم از این فرصت استفاده کنیم و شما را در این فیلم شریک کنیم. حاتمی کیا ابراز امیدواری کرد این نوع بلیت خریدن و این سنت جدید را انجام بدهیم و خانواده در کنار هم فیلم را ببیند. خدا را شکر می کنم، فیلم من از نوعی است که کاملا خانواده کنار هم می توانند باشند و آن را تماشا نمایند و امیدوارم خدای نانموده دانلودی صورت نگیرد و فیلم به شکل غیرقانونی پخش نگردد. البته معتقدم که مردم ما به حدی در حوزه های فرهنگی فهیم شده اند که می دانند این کار یعنی ضربه زدن به ارکان تهیه این فیلم. بقای ما به این است که فیلم ساخته گردد و بعد به وسیله نمایش آن بودجه برگردد تا باز یک فیلم دیگر بسازیم. امیدوارم این اتفاق بیفتد و ان شاءالله با دیدن فیلم مدیون آن دو ساعتی که شما خواهید گذاشت و مبلغی که خرج نموده اید، نباشیم و سرمان بلند باشد.
اما در گیرو دار چگونگی نمایش فیلم خروج در شبکه نمایش خانگی به ناگاه بحث نمایش رستاخیز در جهت اکران آنلاین باز شد که بلافاصله احمدرضا درویش به بحث ورود پیدا کرد و گفت که فیلم رستاخیز فیلم جهانی است و به زبان های زنده جهان دوبله شده است و تا آنجایی که خبر دارد، تهیه نماینده فیلم بیشتر دنبال اکران فیلم در VOD های جهانی مانند آمازون، نتفلیکس و یوتیوب است. به اعتقاد درویش، فیلمسازان درباره اکران فیلم هایشان در سامانه آنلاین به سادگی ورود نمی نمایند. به اعتقاد او برای شکل گیری چنین نمایش فیلمی باید منتظر ماند و دید که چه اتفاقی برای فیلم خروج می افتد؟
بعد از حدس درباره نمایش فیلم رستاخیز در شبکه آنلاین سینما، جواد نوروزبیگی در تبادل نظر با ایلنا گفت که با اکران فیلم سراسر شب به کارگردانی فرزاد موتمن موافق است و آمادگی اش را از اکران فیلم هایش به صورت اینترنتی بیان کرد: من قبل از عید و در همان روز های اول تعطیلی سینما ها پیگیر این قضیه بودم و اعلام آمادگی کردم. اکران آنلاین دو فیلم مهمانخانه ماه نو و سراسر شب که تهیه نمایندگی آن به عهده من است، قطعی است.
به ناگاه بحث نمایش فیلم خون شد واپسین ساخته کیمیایی هم به میان آمد. در چند روز گذشته در فضای مجازی خبری دست به دست می گردد با این مضمون که آیا مسعود کیمیایی به اکران فیلم خون شد در سامانه آنلاین رضایت می دهد؟
اما درباره قیمت بلیت فیلم خروج بر سامانه اینترنتی هم پرسشی به وجود آمده که اگر قیمت نهایی بلیت سینما در سال گذشته 12 هزار تومان بود این 12 هزار تومان بین سینمادار، تهیه نماینده و پخش نماینده اثر تقسیم می شد. در شرایطی که فیلم خروج در وی اودی عرضه می گردد این 12 هزار تومان بین چه کسانی تقسیم می گردد؟ اگر قیمت بلیت سینما 12 هزار تومان بود، هزینه های جاری سینما هم در آن لحاظ شده بود. حال قیمت 12 هزار تومان بلیت فیلم برای نمایش آنلاین بر چه اساسی طراحی شده است؟
در این میان نظر بعضی منتقدان هم در اکران اینترنتی فیلم خروج جالب بود. آن ها معتقد بودند، فیلم خروج ساخته اخیر حاتمی کیا در کارنامه فیلمساز اثر قابل توجهی به شمار نمی رود و از آنجایی که این فیلم در اکران گسترده کشور با استقبال بالایی همراه نبود، سازندگان پیش دستی کردند تا به واسطه چنین حواشی برای فیلم، مخاطب دست و پا نمایند.
در همان روز های بعد از انتشار خبر اکران آنلاین فیلم خروج، جزییات و چگونگی نمایش این فیلم هم منتشر شد با این عنوان که این فیلم برای حفظ قانون حق نشر قابلیت دانلود ندارد و مخاطبان می توانند با پرداخت 12 هزار تومان به مدت 24 ساعت در سرویس وی او دی فیلیمو، تازه ترین اثر ابراهیم حاتمی کیا را تماشا نمایند.
اما 24 ساعت مانده به اکران اینترنتی فیلم سینمایی خروج تصمیم سازندگان برای چگونگی اکران این فیلم ناگهان تغییر کرد. آن ها به منظور حفظ حق نشر، جلوگیری از انتشار غیرقانونی و حمایت از مولف و صاحب اثر، مدت زمان نمایش فیلم برای کاربران پس از خرید را از 24 ساعت به 6 ساعت تغییر دادند. یعنی مخاطبان سینمای آنلاین می توانند این فیلم را ساعت 20 امروز یکشنبه 24 فروردین از سرویس وی او دی فیلیمو تماشا نمایند.
طبق اعلام دست اندرکاران سازمان هنری رسانه ای اوج نمایش فیلم خروج از روز 24 فروردین شروع می گردد و علا قه مندان برای تماشا و خرید این فیلم به مدت 3 ماه می توانند به فیلیمو و نماوا مراجعه نمایند.
شواهدی وجود دارد که مخاطبان از این اقدام استقبال نمایند: 1-کنجکاوی برای تماشای فیلمی از کارگردان مطرح سینمای ایران 2- تم اعتراضی فیلم 3- حواشی فیلم پس از نمایش آن در سی وهشتمین جشنواره فیلم فجر 4- ادامه تعطیلی سینما ها و روشن نبودن زمان بازگشایی سینما ها 5- تماشای فیلم در خانه و قبل از اکران عمومی آن. قرائنی نظیر: سایت های دانلود فیلم و کانال های متعدد تلگرامی که طی این سال ها مردم را به تماشای مجانی یا بسیار ارزان فیلم و سریال عادت داده اند یا دانلود غیرقانونی فیلم ساعتی بعد از شروع نمایش آن و انتشار لینک دانلود فیلم در فضای مجازی و نمایش فیلم در تلویزیون های ماهواره ای فارسی زبان ممکن است باعث گردد این چرخه با پیروزیت همراه نگردد.
درباره قیمت بلیت فیلم خروج بر سامانه اینترنتی هم پرسشی به وجود آمده که اگر قیمت نهایی بلیت سینما در سال گذشته 12 هزار تومان بود این 12 هزار تومان بین سینمادار، تهیه نماینده و پخش نماینده اثر تقسیم می شد. در شرایطی که فیلم خروج در وی اودی عرضه می گردد این 12 هزار تومان بین چه کسانی تقسیم می گردد؟
بعضی منتقدان بر این عقیده بودند فیلم خروج ساخته اخیر حاتمی کیا در کارنامه فیلمساز اثر قابل توجهی به شمار نمی رود و از آنجایی که این فیلم در اکران گسترده کشور با استقبال بالایی همراه نبود، سازندگان پیش دستی کردند تا به واسطه چنین حواشی برای فیلم، مخاطب دست و پا نمایند
منبع: برترین هاpowersetshop.ir: وبلاگ پاورست: نقد و بررسی کالاهای دیجیتالی و کاربردی
taverna.ir: تاورنا: مجله گردشگری و مسافرتی