گردشگری کشاورزی چیزی فراتر از تصورات ذهنی ماست - مجله سرگرمی

صفر تا صد جهانگردی کشاورزی

وقتی سازمان جهانی جهانگردی گفت که جهانگردی و توسعه روستایی بعنوان شعار سال این حوزه انتخاب شده، معاون جهانگردی کشور اطلاع داد که زین پس به دنبال توجه بیشتر به مقوله توسعه جهانگردی در روستاها و نواحی کم برخوردار خواهیم بود و پیرو همین توجه بیشتر، طی هفته جهانگردی در اصفهان کارگاه هایی برای شناخت روستاهای هدف جهانگردی و ارتقای دانش دهیاران برگزار گردید.

در این بین، نادر گیویان پور که تجربه برگزاری تورهای سیب، انار و انگور چینی را داشته، توجه همه را به مقوله جهانگردی کشاورزی جلب می نماید و خواهان یک برنامه ریزی منسجم و مشارکتی برای شروع آن در کشور است. مشروح گفت وگو با او که مدیرعامل جمعیت احیاگران روستاهای ایران نیز هست را پیرامون جهانگردی کشاورزی چیزی فراتر از تصورات ذهنی ماست از نظر می گذرانید:

تعریف شما از جهانگردی کشاورزی چیست؟

یکی از بنیادی ترین ابعاد جهانگردی، حوزه فرهنگی بومی محلی هر منطقه، کشور، شهر و روستاست. در جهانگردی کشاورزی که زیرمجموعه جهانگردی روستایی واقع شده است، هدف این است که به حرفه کشاورزی نزدیکتر شویم. این نه تنها به ما بعنوان یک جهانگرد حسی خوشایند می دهد، بلکه آشنا شدن با جغرافیای روستاهای ایران را نیز سبب می گردد.

در بحث جهانگردی کشاورزی، تمرکز بر حوزه های کمتر دیده شده کشاورزی است، چرا که خیلی از افراد با این حرفه به صورت عمومی آشنا هستند اما تا به امروز مراحل چیدن میوه یا آبیاری کردن و... را تجربه نکرده اند. بنابراین جهانگردی کشاورزی می کوشد تا ضمن رعایت سلامت و امنیت جهانگردان و با نگاه شناخت فرهنگ های بومی و محلی، آنها را با سبک های مختلف کشاورزی در روستاهای مختلف ایران آشنا کند و از این فرصت برای بهبود فضای هویتی روستاها بهره ببرد.

در جهانگردی کشاورزی، جهانگرد از زمانیکه شهر را ترک می نماید تا زمانیکه به روستا برسد، همه چیز را با نگاهی جستجوگر دنبال می نماید و همین مسئله باعث می گردد تک تک پارامترهای مربوط به محیط زیست مثل تمیز بودن محیط برون شهری که متأسفانه در سال های اخیر شهرداری ها به آن توجه جدی نداشته اند به چشم آنها مهم بیاید. با ورود جهانگرد به روستا اولین برخورد او برخورد با آداب و رسوم و فرهنگ اهالی است که ضروری است دراین باره آگاهی های لازم به جهانگرد داده گردد و سپس او در فضای منطقه ای قرار می گیرد که پیشتر سلامت و امنیت آن توسط برگزار نماینده تور آنالیز شده است.

از مزایای جهانگردی کشاورزی بگویید

از آنجا که روستاهای ما از نگاه جذب سرمایه و تخصص دورمانده اند پیشرفت چندانی نداشته اند و جهانگردی کشاورزی با برقراری ارتباط بین شهری و روستایی، باعث می گردد تجربه کنار علم آکادمیک بیاید و روستاهای ما آبادتر گردد. در حال حاضر بیش از 30 درصد فراوریات کشاورزی پسماند می گردد و این نه خدا را خوش می آید و نه خلق را. از دیگر محاسن جهانگردی کشاورزی این است که مخاطب با سختی فراوری یک محصول آشنا می گردد و بعدازاین از نابود شدن محصولات در خانه، حمل ونقل و بازار جلوگیری می نماید که همین در مجموع سود کلان و ارزش افزوده بسیاری برای اقتصاد ایران خواهد داشت.

پیرامون جهانگردی کشاورزی چیزی فراتر از تصورات ذهنی ماست باید بدانید که جهانگردی کشاورزی این فرصت را برای ما فراهم می نماید که برای روستاهای صعب العبور زیرساخت های حمل ونقلی را فراهم کنیم و یک دستاورد عمرانی نیز داشته باشیم.

با تجربه ای که ما از برگزاری تور سیب چینی در سمیرم داشتیم، به این نتیجه رسیدیم که تمام گروه های سنی می توانند یک جهانگرد کشاورزی باشند و این امر خانواده ها را برای داشتن یک اردوی علمی تفریحی دسته جمعی ترغیب می نماید.

حوزه کشاورزی از کاشت شروع می گردد و تا رسیدن به یک محصول قابل استفاده ادامه پیدا می نماید؛ بنابراین در بازه های زمانی مختلف می توان روستاهای هدفی را انتخاب کرد که قسمت ویژه ای از این فرآیند را به مخاطب عرضه کند. کشور ما پر از امکانات و الگوهای مختلف کشاورزی در شرق و غرب و شمال و جنوب است که متأسفانه تا به امروز نگاه فرهنگی و ترویجی به این داشته ها وجود نداشته و جهانگردی کشاورزی می تواند این خلأ را پر کند.

با توجه به اینکه جهانگردی کشاورزی در افزایش خلاقیت، توانمندی و کارآفرینی مؤثر است نقش آن در رونق اقتصاد ما هم مهم است.

هر کسی می تواند تور جهانگردی کشاورزی برگزار کند؟

برگزارنماینده رویداد جهانگردی کشاورزی علاوه بر آگاهی از جغرافیای روستا باید به فرهنگ و رسوم اهالی آن خطه نیز توجه داشته باشد و بدلیل گسترده بودن پیش شرط های این نوع جهانگردی شروع آن در کشور سرعت خوبی نداشته است.

بعد از انتخاب شعار جهانگردی و توسعه روستایی برای سال جاری، وزارتخانه میراث فرهنگی، جهانگردی و صنایع دستی اینگونه را به رسمیت شناخت و به صورت نمادین در هفته جهانگردی حالت اجرایی به آن داد، اما ورود به این حوزه نیازمند تدوین شیوه نامه های آموزشی دقیق در جای جای کشور است و بعد از این می توان شرکای کلیدی مانند آژانس های مسافرتی، تور گردان ها و تور لیدرها را با ظرفیت های حوزه جهانگردی کشاورزی آشنا کرد و تعریف صحیحی از تبادل کاری به آنها یاد داد.

از کجا بفهمیم که کدام بخش ایران برای پیاده کردن طرح جهانگردی کشاورزی مناسب است؟

اینکه کجای جغرافیای ایران پتانسیل چه نوع کشاورزی برای برنامه ریزی به منظور پیاده کردن جهانگردی کشاورزی در آن منطقه دارد، با علم آمایش سرزمین در ارتباط است. در این علم پتانسیل های طبیعی و انسانی هر منطقه تعیین شده که با آگاهی از آن می توان برنامه ریزی درستی داشت و برای حفظ و احیای بسیاری از فرصت هایی که در حال از بین رفتن است و نیز تبدیل آن به یک جریان اشتغالزا کوشش کرد.

طی سالهای گذشته مطالعاتی درباره انواع کشاورزی ها صورت گرفته که ضروری است مجموعه های جهانگردی به آن رجوع نمایند.

عملیاتی شدن جهانگردی کشاورزی نیازمند مشارکت کدام نهادهاست؟

متأسفانه در کشور ما به خاطر نبود ارتباط تعیین و منظم بین بخشهای مختلف سازمانی کمتر کار گروهی مشترک رخ داده و جهانگردی کشاورزی نیازمند این ارتباط بین سازمانی است. اولین نهاد مرتبط، وزارتخانه میراث فرهنگی، جهانگردی و صنایع دستی است که باید در معرفی این سبک از جهانگردی بیش ازپیش بکوشد و آموزش حرفه ای نیروهای لازم برای توسعه آن را بر عهده بگیرد، چرا که اگر فرآیند آموزش و تربیت نیروی متخصص به درستی انجام گردد ما می توانیم جریان خوبی را در حوزه توریسم کشاورزی از این طریق در کشورمان کلید بزنیم.

وزارتخانه جهاد کشاورزی نیز از آنجا که با فراوری و ترویج محصولات کشاورزی در ارتباط است می تواند تعاملی سازنده با وزارتخانه میراث فرهنگی در این حوزه داشته باشد تا از ظرفیت سازمان های تعاون روستایی برای آموزش و بسترسازی این امر در روستاها استفاده کند.

از دیگر نهادهایی که می توان از تعامل با آنها به منظور رونق جهانگردی کشاورزی بهره برد، شهرداری و دهیاری هاست، چرا که به نوعی اداره یک روستا بر عهده آنهاست و می توانند همکاری خوبی با دو نهاد ذکر شده داشته باشند.

از آنجا که یکی از رویکردهای اصلی بحث جهانگردی و اشتغال پایدار دقت در حفظ محیط زیست است، سازمان محیط زیست نیز می تواند یکی از اضلاع رونق جهانگردی کشاورزی باشد.

شناساندن کیفیت آب وخاک این بوم به جهانگردان موجب می گردد آنها در حفظ محیط زیست خود کوشاتر باشند و سازمان محیط زیست با ارائه اطلاعات درست و حرفه ای در مورد حریم و حدود محیط زیستی که باید برای گیاه و جانور رعایت گردد می تواند در امر جهانگردی کشاورزی نقش مؤثری را ایفا نماید.

در نهایت، این ظرفیت و آمادگی در انجمن احیاگران روستاهای ایران به عنوان تشکل تخصصی در حوزه توانمندسازی و اشتغال روستاییان هست که با همکاری سایر نهادها به ویژه وزارت ورزش و جوانان در حوزه تشکل ها و جوانان کشور، بحث آموزش جهانگردی کشاورزی را بصورت تخصصی و تجربی با شیوه نامه هایی که از رهگذر تعامل نهادهای اشاره شده بدست آمده، اجرایی کند.

در حال حاضر ما کجای منظومه جهانگردی کشاورزی ایستاده ایم؟

سنگ بنای جهانگردی کشاورزی وجود ظرفیت های کشاورزی است که ما از این موهبت بهره مندیم. انواع و اقسام کشاورزی های سنتی و صنعتی در کشور ما پراکنده شده و از این لحاظ غنی هستیم، بنابراین در گام دوم باید تعریف تخصصی در وزارت میراث فرهنگی و جهانگردی و صنایع دستی برای این نوع جهانگردی پدید بیاید تا به اولویت سازمانی دولت تبدیل گردد.

سپس ما می توانیم در کنار آموزش صحیح راهنمایان جهانگردی ویژه حوزه کشاورزی از جهانگردی کشاورزی بهره برداری کنیم. فرهنگ سازی در حوزه جهانگردی کشاورزی نیز نیازمند حمایت رسانه ملی و رسانه های حقیقی و مجازی است تا بتوان با معرفی پتانسیل های موجود در کشور یک جریان اشتغالزا را رقم زد.

نقش جهانگردی کشاورزی در رونق فراوری چیست؟

عملی کردن شعار رونق فراوری نیازمند شناخت فرصت های فراوری و ارتباط با بازار است. یکی از برکات جهانگردی کشاورزی این است که خرید مستقیم و بی واسطه فراورینماینده و مصرف نماینده را رقم می زند و این بسیاری از مسائل امروز ما در حوزه کشاورزی را برطرف می نماید. ضمن اینکه با اجرایی کردن تور جهانگردی کشاورزی نه تنها کشاورزی یک روستا، بلکه فرصت های غنی فرهنگی تاریخی آن نیز به جهانگردان معرفی می گردد و از این رهگذر در حفظ آنها کوشش بیشتری خواهد شد.

سال جاری برند جهانگردی ایران با نشان سیمرغ رونمایی شد. روستاهای ما می توانند برندهای مرتبط با خود را زیرمجموعه این برند کلی تعریف نمایند و هویت خود را به جهانگردان بشناسانند. باید توجه داشت که جهانگردی کشاورزی منحصر به آب و خاک و گیاه نیست، بلکه به ابعاد مختلفی از فراوری می پردازد که شامل فرآیندهای دامداری، فراوری ماهی، پرورش اسب، معرفی قنات ها، مراحل تبدیل گوجه به رب یا شیر به لبنیات و اتفاقاتی از این دست نیز می گردد.

مشارکت در جامعه مدنی نیازمند افزایش تعامل، مناسب سازی زیرساخت ها، آموزش و فرهنگ سازی است که این مسئله باید در مدارس نیز مورد توجه قرار بگیرد تا بتوانیم اثر آن را در طولانی مدت ببینیم و جهانگردی کشاورزی با برقرار ارتباط بین شهر و روستا، می تواند افزایش مشارکت اجتماعی را رقم بزند و اثر گسترده ای در اقتصاد کلان کشور داشته باشد.

شهر وبلاگ: شهر وبلاگ، یک شهر پر از وبلاگ های جالب و خواندنی

یزد بلاگ: یزد بلاگ | جذابیت های تاریخی و اقلیم شهر جهانی یزد را بیشتر بشناسید.