همه چیز درباره شدید ترین زلزله های ایران در صد سال گذشته
به گزارش مجله سرگرمی، در این بسته خبری به شدید ترین زلزله های ایران از سال 1300 تا 1399 اشاره شده است.
به گزارش گروه رسانه های خبرنگاران، کشور ایران در مرز صفحات تکتونیکی اوراسیا و عربستان واقع شده و به خاطر حرکتِ رو به شمالِ صفحه عربستان تحت فشار نهاده شده است.
برخلاف دیگر سیارات خاکی منظومه شمسی، پوسته زمین یکپارچه نیست، بلکه از تکه های جدا شده ای تشکیل شده که روی گوشته مذاب زمین حرکت می نمایند. این صفحات در برخی نقاط از یکدیگر جدا می شوند (مانند جزایر هاوایی در اقیانوس آرام)، در برخی نقاط به هم کوبیده می شوند (مانند رشته کوه هیاقتصادیا در آسیا) و در برخی نقاط دیگر یکی به زیر دیگری می رود (مانند خط ساحلی کالیفرنیا در آمریکای شاقتصادی). این حرکت ها منجر به فعالیت های زمین شناختی مانند زمین لرزه و آتشفشان در مرز های صفحات می گردد.
ایران و ترکیه که در مرز های برخورد صفحات اوراسیا و عربستان قرار دارند، زمین لرزه های عظیمی را تجربه می نمایند؛ درحالی که کشور هایی که دور از این مرز هستند، چنین زلزله هایی را تجربه نمی نمایند. در این مطلب شدید ترین زلزله های ایران از سال 1300 تا 1399 مرور خواهیم کرد.
زلزله کاشمر
5 خرداد 1302 زلزله ای به عظیمی 5.7 ریشتر منطقه کاشمر استان خراسان رضوی را لرزاند, که 5 روستا در ناحیه پرجمعیت کاج درخت را کاملا ویران کرد و 20 روستای دیگر در این ناحیه آسیب دیدند. این زمین لرزه 770 قربانی داشت.
زلزله فارسنیج
ساعت 5:15 بامداد روز آدینه 22 آذر 1336 خورشیدی، زمین لرزه ای به عظیمی Ms=7.1 و mb=6.5 و عمق کانونی 35 کیلومتر در منطقه فارسینج استان کرمانشاه به وقوع پیوست. یک بازدید میدانی اجرا شده در 16 سال پس از این زمین لرزه نشان داد که این زلزله موجب خرابی و خسارات گسترده ای در زمینی به مساحت 2800 کیلومترمربع شده و شواهد حاکی از آن است که شدت این زمین لرزه در منطقه رومرکزی بیش از VII+ در مقیاس اصلاح شده مرکالی بوده است. این زمین لرزه در محدوده بسیار وسیعی به خصوص در سمت شمال ناحیه رومرکز احساس شده بود.
زلزله سنگچال
زمین لرزه سنگچال یا زمین لرزه بندپی در تاریخ تیر 1336، ساعت 0:42:28 به زمان یوتی سی در مازندران رخ داد. ژرفای این زلزله 35 کیلومتر بود. عظیمی آن 6.6 در مقیاس ریشتر اعلام شده است و شمار کشتگان این زلزله حدود 1200 نفر بوده است.
زلزله بوئین زهرا
حدود ساعت 11 شامگاه 10 شهریور 1341 زمین لرزه ای منطقه بوئین زهرای استان قزوین را لرزاند. عظیمی این زمین لرزه 7.2 ریشتر بود که موجب مرگ حدود 11 هزار نفر شد. در این زمین لرزه بسیاری از آثار و مکان های قدیمی و تاریخی شهرستان بویین زهرا از جمله قلعهٔ باستانی رودک از بین رفت.
زلزله دشت بیاض
زمین لرزه منطقه دشت بیاض و فردوس استان خراسان جنوبی، دو زمین لرزه عظیم و جداگانه بودند که اولین زلزله در تاریخ 9 شهریورماه 1347 به عظیمی 7.3 ریشتر منطقه دشت بیاض و کاخک و دومی در حدود بیست و یک ساعت بعد یعنی در 10 شهریور 1347، با عظیمی 6.4 ریشتر در هفتاد کیلومتری غرب دشت بیاض، شهر فردوس را لرزاندند. برخی از مجروحان که در زلزله 9 شهریور دشت بیاض زنده مانده و از دشت بیاض به فردوس منتقل شده بودند، در زلزله 10 شهریور فردوس در بیمارستان کشته شدند.
زلزله طبس، عظیمترین زمین لرزه تاریخ ایران
زمین لرزه طبس، زمین لرزه ای بود به شدت 7.8 ریشتر که در ساعت 19:36 روز 25 شهریور سال 1357، شهر طبس و روستا های مجاور آن را ویران کرد. این زمین لرزه قدرتمندترین زلزله ای است که تا به حال در تاریخ ایران ثبت شده است. کشته های این زلزله را بین 15000 تا 25000 نفر اعلام نموده اند؛ و این در حالی است که به علت شدت تخریب ساختمان ها و شدت بالای زلزله بسیاری از اجساد هرگز پیدا نشدند.
زلزله رود بار
زمین لرزه رودبار و منجیل در ساعت 30 دقیقه بامداد در پنجشنبه 31 خردادماه 1369 در نزدیکی شهر رودبار و روستا های تابعه در استان گیلان و شمال شرق استان زنجان به وقوع پیوست و تا شعاع 100 کیلومتری از مرکز زمین لرزه موجب خسارات جانی و اقتصادی فراوان شد. ارتعاشات حاصل از امواج این زمین لرزه در استان های زنجان به خصوص شهرستان طارم، گیلان و در بخش هایی از استان های آذربایجان شرقی، تهران، مرکزی، مازندران، سمنان، همدان، قزوین (الموت غربی) و کردستان به مدت حدود 60 ثانیه احساس شد و باعث وحشت عمومی شد. اما خسارات جانی و اقتصادی به همراه نداشت. این زمین لرزه در یک منطقه پرتراکم از نظر جمعیت رخ داد، به طوری که علاوه بر روستا های موجود در منطقه چندین شهر مهم کشور نیز تحت تأثیر آن نهاده شدند. کانون زلزله در عمق 19 کیلومتری زمین اعلام شد هرچند که به دلیل نبود تجهیزات کافی در آن موقع امکان خطا در تخمین عمق زمین لرزه وجود داشته است، همان طور که در اعلام کانون زمین لرزه مرتکب خطا شده و کانون آن را رشت و دیلمان اعلام کردند. در این زمین لرزه علاوه بر حدود 37000 نفر که جان خود را از دست دادند، بیش از 200 هزار واحد مسکونی تخریب شده و خسارات عمده ای به تأسیسات و اماکن عمومی در استان گیلان که متأثر از این زمین لرزه بودند، وارد آمد و حدود 500 هزار تن از ساکنان نیز بی خانمان شدند.
زلزله قائنات
زمین لرزه قائن یا اَردِکول زمین لرزه ای مهیب بود که در 20 اردیبهشت 1376 در ساعت 12:27 استان خراسان در شرق ایران را لرزاند. عظیمی این زمین لرزه که شدیدترین زمین لرزه منطقه از سال 1358 تا آن موقع بود، 7.3 اندازه گیری شد و مرکز آن در روستای اردکول در 270 کیلومتری جنوب مشهد قرار داشت. بر اثر این زمین لرزه منطقه بیرجند- قائن ویران شد. این زمین لرزه یک هزار و 567 نفر کشته، بیش از دو هزار و 300 نفر مجروح داشت و 50 هزار نفر را آواره کرد. همچنین 15 هزار واحد مسکونی تخریب شده یا آسیب دید.
زلزله بوئین زهرا
1 تیر 1381 در منطقه شمال غربی مشکوک - بحث ایران که روی گسل عظیمی نهاده شده بود، زمین لرزه ای رخ داد. رومرکز این زمین لرزه در نزدیکی شهرستان بوئین زهرا و چنگوره در جنوب استان قزوین بود که عظیمی ریشتر این زمین لرزه 6.5 و عظیمای گشتاوری آن 6.3 اندازه گیری شده است. در زمین لرزه بوئین زهرا دست کم 261 نفر کشته و 1500 تن زخمی شدند.
زلزله منطقه بم، سومین زمین لرزه پر تلفات تاریخ ایران
زلزله بم، زمین لرزه ای بود با عظیمی 6.6 ریشتر که در ساعت 5:26 بامداد روز آدینه 5 دی 1382 به مدت 12 ثانیه شهر بم و مناطق اطراف آن در شرق استان کرمان را لرزاند. زمین لرزه بم با حدود 50 هزار کشته سومین زمین لرزه پر تلفات تاریخ ایران بعد از زلزله اردبیل و دامغان است.
زلزله مازندران
ساعت 5:8:46 بعدازظهر روز آدینه 1383، 3، 8 زمین لرزه ای به عظیمی6.3 ریشتر ناحیه گسترده ای از استان های شاقتصادی ایران را لرزاند. ناحیه ای که بیش از همه مورد تاثیر زمین لرزه نهاده شد از شمال به دریای خزر، از غرب به جاده هراز، از جنوب به تهران و از شرق به طالقان محدود می شد. زمین لرزه در تهران خساراتی در پی نداشت، اما باعث وحشت بسیاری از شهروندان شد.
زلزله باختر زرند
4 اسفند 1383 در ساعت 2:25:22 استان کرمان شهرستان زرند زمین لرزه ای رخ داد که عظیمی آن 6.4 در مقیاس Mw اعلام شده است. برآوردها نشان می دهد که نزدیک به 8000 ساختمان در زمین لرزه آسیب دیده یا خراب شد. همچنین در اثر وقوع این زمین لرزه 912 نفر جان باخته و 1411 نفر مصدوم شدند.
زلزله باختر قشم
6 آذر 1384 , ساعت 10:22:19 در منطقه قشم زلزله ای با شدت 6 ریشتر رخ داد. این زمین لرزه 80 درصد ساختمان ها را در زیرنگ خراب کرد و 7 روستا در قشم آسیب دید. این زمین لرزه جان 13 نفر را گرفت و 100 نفر نیز مصدوم شدند.
زلزله باختر بروجرد
11 فروردین 1385، ساعت 1:17:00 زلزله ای به عظیمی 6.1 ریشتر شهرستان های بروجرد و دورود در شرق استان لرستان را تکان داد که مخرب ترین زمین لرزه این سال در این کشور بود. این زمین لرزه با دو پیش لرزه و بیش از دویست پس لرزه همراه بود که باعث کشته شدن 63 نفر و زخمی شدن بیش از 1٬450 نفر از مردم ناحیه بروجرد و دورود شد. برآورد دیگری شمار کشتگان زلزله را حدود 70 نفر و تعداد زخمیان را 1300 نفر دانسته است. علاوه بر آن 40 روستا در این زمین لرزه ویران شد.
زلزله قشم
20 شهریور 1387 در ساعت 15:30 در شهرستان قشم در جنوب استان هرمزگان زمین لرزه ای به عظیمی 6.1 ریشتر رخ داد. این زمین لرزه 6 کشته و 46 زخمی بر جای گذاشت. گفته می گردد این زمین لرزه 5 پس لرزه بیشتر از 4 ریشتر داشت.
زلزله فهرج، ویرانی 20 روستا در کرمان
زمین لرزه فهرج یا زمین لرزه حسین آباد در 29 آذر 1389، ساعت 18:41:59 در شهرستان فهرج استان کرمان رخ داد. ژرفای این زلزله 12.0 کیلومتر بوده و عظیمی آن 6.5 در مقیاس Mw بدست آمده است. تلفات این زلزله 11 کشته و 100 مجروح بود و بیست روستا در ناحیه فهرج در این زلزله ویران شد.
زلزله دامغان
5 شهریور 1389 در ساعت 23:53 دقیقه زمین لرزه ای به عظیمی 5.9 یا 5.7 ریشتر شهرستان دامغان را لرزاند. این زمین لرزه علاوه بر استان سمنان در بخش هایی از استان های تهران و مازندران نیز احساس شد. این زلزله به چند روستا آسیب رساند و 4 کشته و 19 زخمی بر جای گذاشت. بیشترین آسیب ها در اثر وقوع این زلزله به 8 روستای دهستان قهاب رستاق شامل؛ کوه زر، توچاهی، شیمی، حسینان، کلو، سلم آباد، معلمان و رشم و نیز 5 روستای دهستان طرود شامل؛ طرود، سرتخت، بیدستان، مهدی آباد و سطوه وارد شد.
زلزله کهنوج
در ساعت 05:35 دقیقه بامداد چهارشنبه 25 خرداد ماه 1390 زمین لرزه اى به عظیمى5.3 ریشتر شهرستان کهنوج و روستاهاى پیرامون آن را لرزاند.
زلزله ورزقان، ویرانی کامل 65 روستا
زمین لرزه ای شنبه 21 مرداد 1391 منطقه ورزقان استان آذربایجان شرقی را لرزاند؛ بر اثر این زمین لرزه در شهرستان های اهر، ورزقان و هریس، 306 نفر کشته و بیش از 5000 نفر مجروح شدند.
در محدوده این زمین لرزه ها 18 هزار و 618 واحد مسکونی دچار آسیب شد که از این تعداد 5 هزار و 329 واحد به طور کامل تخریب شدند. بر اثر وقوع این زمین لرزه در مجموع 410 روستا دچار خرابی شده و 65 روستا به طور کامل از بین رفت.
زلزله طسوج
زمین لرزه دشتی، زلزله ای به عظیمی 6.3 ریشتر بود که ساعت 16 و 22 دقیقه روز 20 فروردین 1392، در عمق 12 کیلومتری زیر زمین در شهرستان دشتی استان بوشهر رخ داد.
این زمین لرزه 37 نفر کشته و حدود 850 مجروح به جای گذاشت. در بخش شنبه- طسوج علاوه بر شهر شُنبه، 23 روستا از جمله باغان، سنا درویشی، کردلان، چاهگاه، بن بید و… آسیب جدی دیدند.
زلزله سراوان
زمین لرزه ای به عظیمی 7.8 در ساعت 15 و 14 دقیقه روز 27 فروردین 1392 در نزدیکی شهر گُشت از توابع شهرستان سراوان در استان سیستان و بلوچستان رخ داد. این زمین لرزه در شهر های ابوظبی، دوبی، دوحه، دهلی نو، کراچی و کویته و بلوچستان پاکستان نیز احساس شده است.
زلزله گوهران
در بشاگرد یا گوهران در شهرستان بشاگرد، زمین لرزه ای به عظیمی 6.2 در ساعت 6 و 38 دقیقه روز 21 اردیبهشت 1392، از توابع شهرستان بشاگرد در استان هرمزگان رخ داد.
زلزله مورموری
زلزله مورموری زمین لرزه ای به عظیمی 6.2 ریشتر بود که ساعت 7 و 2 دقیقه روز 27 مرداد 1393، در شهر مورموری از توابع شهرستان آبدانان استان ایلام رخ داد و موج این زمین لرزه در استان های خوزستان، کرمانشاه و لرستان نیز احساس شد.
زلزله فریمان
زلزله فریمان زمین لرزه ای به عظیمای 6.1 ریشتر بود که ساعت 10 و 39 دقیقه روز 16 فروردین 1396، در عمق 10 کیلومتری زمین در منطقه سفید سنگ از توابع شهرستان فریمان استان خراسان رضوی رخ داد. چهار روستا در خراسان رضوی تخریب شد.
زلزله ازگله
شامگاه یکشنبه 21 آبان 1396 زلزله ای در نزدیکی ازگله، استان کرمانشاه در مرز ایران و عراق، در 32 کیلومتری جنوب غربی شهر حلبچه عراق رخ داد. تعداد کشته های ایرانی بر اثر وقوع این زمین لرزه به 620 نفر رسید. همچنین 9 هزار و 388 نفر مصدوم شده و حدود 70 هزار نفر از ساکنان بی خانمان شدند.
زلزله مهران
زلزله ای به عظیمی 5.3 ریشتر در مقیاس امواج درونی زمین حوالی شهرستان مهران در استان ایلام را لرزاند. طبق گفته های هلال احمر این زلزله 5.3 ریشتری استان ایلام هیچ خسارتی نداشت.
زلزله ملارد
زمین لرزه 1396 ملارد با شدت 5.2 در مقیاس ریشتر ساعت 23و 27 دقیقه و 37 ثانیه چهارشنبه شب، 29 آذر به وقت تهران رخ داد و استان ها تهران و البرز را لرزاند. همچنین این زلزله در استان ها قم، قزوین، مرکزی و گیلان نیز احساس شده است. مرکز این زمین لرزه در شهر ملارد، مرز استان تهران و البرز، در 3 کیلومتری ملارد در استان تهران، 7 کیلومتری مشکین دشت در استان البرز و 10 کیلومتری شهریار در استان تهران بوده و عمق آن 15 کیلومتری زمین گزارش شده است. این زمین لرزه یک کشته و 75 زخمی داشت.
زلزله سرپل ذهاب
زمین لرزه سرپل ذهاب 1397 به قدرت 6.3 درجه در مقیاس ریشتر در عمق 7 کیلومتری زمین روز یکشنبه چهارم آذر 1397 استان کرمانشاه را به لرزه درآورد. طبق گفته جمعیت هلال احمر ایران این زلزله بیش از 600 نفر مصدوم داشته است.
زلزله ترکمنچای
زمین لرزه ای به عظیمی 5.9 ریشتر ساعت 2 و 17 دقیقه و 3 ثانیه بامداد آدینه 17 آبان 1398 در نزدیکی شهر ترکمنچای، استان آذربایجان شرقی رخ داد. ترکمانچای یا ترکمنچای یکی از شهر های قدیمی و تاریخی ایران است که در شهرستان میانه استان آذربایجان شرقی واقع شده است. این زمین لرزه در تبریز و شهر های اطراف مانند: هشترود، مهربان و اسکو بسیار محسوس بود و موجب وحشت مردم آن مناطق شد.
بیشترین خسارت در روستا های ورنکش، بال استیل، ورزقان، گاوینه رود و گین علی گزارش شده است.
زلزله خوی
زمین لرزه ای به عظیمی 5.7 ریشتر بخش قطور شهرستان خوی، در 150 کیلومتری تبریز را لرزاند. این زمین لرزه ساعت 9:24 صبح چهارم اسفند اتفاق افتاده، و عمق آن شش کیلومتری زمین گزارش شده است.
زلزله دماوند
زلزله ای به عظیمی 5.1 ریشتر در عمق 7 کیلومتری زمین مرز استان های مازندران و تهران حوالی دماوند را لرزاند.
منبع : باشگاه خبرنگاران
بازگشت به صفحه رسانه ها
منبع: خبرگزاری تسنیمbebop.ir: بیباپ: مجله هنر موسیقی
kalarena.ir: مجله کالارنا: نقد و بررسی کالاهای دیجیتالی