نقش بی بدیل کتابخانه های عمومی در توسعه پایدار جوامع روستایی
به گزارش مجله سرگرمی، به گزارش خبرنگار خبرنگاران در فارس، دومین جلسه از سلسله نشست های مجازی راه آبادی با موضوع پایداری اطلاعات و دانش برای خدمات روستایی شامگاه سه شنبه 29 مهرماه 1399 به صورت مجازی در بستر اسکای روم و به میزبانی اداره کل کتابخانه های عمومی فارس با استقبال کتابداران، مسئولان و علاقمندان به حوزه کتاب برگزار گشت.
دکتر عصمت مومنی، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، در این جلسه با تبیین مفاهیم مربوط به توسعه پایدار، گفت: کتابخانه های روستایی می توانند یکی از اصلی ترین نهادهای دخیل در توسعه پایدار باشند.
وی با توصیف فعالیت هایی که در این زمینه تاثیرگذار است، افزود: کتابخانه های روستایی می توانند با ارتقای دانش روستاییان نقش بی بدیلی در توسعه پایدار داشته باشند.
این استاد دانشگاه تأکید کرد: کتابخانه یک سیستم زنده است به عنوان یک نظام باید به آن نگاه شود و پایداری اطلاعات از وظایف آن است. کتابخانه های روستایی می تواند مدل های دانش را برای زنده نگه داشتن توانایی جامعه همچون سازگاری، انطباق، تحول برای پاسخ گویی به محیط و... ایجاد کند.
مومنی تاکید کرد: کتابخانه های روستایی می تواند دانش بومی مردم روستا (خرد سنتی) را توسعه دهد و آن را به خرد دانش محور تبدیل کند. کتابخانه ها نهاد اجتماعی هستند و توسعه اجتماعی آن به پایداری اطلاعات و دانش وابسته است. دانش بومی با معانی سنتی، می تواند بازخوانی مجدد داشته باشد که پایداری اطلاعات را برای توسعه فراهم می کند و کتابداران معلمان این دانش خواهند بود.
کتابخانه در روستا جایگزین بسکمک از امکانات در شهر است
فریدون عموزاده خلیلی، نویسنده پیشکسوت حوزه کودک و نوجوان نیز در ادامه جلسه با اشاره به نقش کتابخانه ها در آینده کودک، گفت: کتابخانه های عمومی از مهمترین مجموعه های اثرگذار در شکل گیری شخصیت و آینده کودک هستند.
وی با تاکید بر اهمیت فضاسازی در کتابخانه های عمومی گفت: اگر کتابخانه عمومی جایی باشد که در آن کودک به محض گام گذاشتن در آن حس کند که در فضایی قرار گرفته که امکانات و توانمندی ها به او اضافه می شود و ذهنش برای خلق کردن و رویاپردازی به تکاپو بیفتد، هر دانشی در این کتابخانه برای کودک ایجاد شود، پایدار خواهد بود و خالق ارزش اضافه کرده ای برای ذهن کودک است.
این نویسنده حوزه ادبیات کودک، تأکید کرد: وقتی پای مخاطب کودک و نوجوان در میان است، نوع فضای کار عوض می شود. وجه تمایز این است که فضا و امکان تا چه اندازه می تواند فرصت فراهم کند تا بچه ها در آن فعال شوند و پویایی محیط فضای تخیل کودک را فعال کند.
به گفته مدیرمسئول هفته نامه چلچراغ، تفاوت معناداری بین کتابخانه روستا و شهر وجود دارد و آن این است که کتابخانه در روستا می تواند جایگزین بسکمک از امکانات بچه ها در شهر باشد.
عموزاده خلیلی با اشاره به تجربه کاری خود در نشریه هدهد سفید، افزود: در هر امری که به بچه ها مربوط می شود آنان باید حضور داشته باشند و خودشان کننده کار باشند تا خلاقیت بچه ها بروز پیدا کند. در نشریه هدهد سفید نهاد کتابخانه های عمومی، یک سوم این کتاب به آثار بچه ها تعلق می گیرد. در این بخش بچه ها شاهکار خلق کرده و از حس و رویای خود نوشته اند؛ کتابخانه ای که بچه ها درباره آن می نویسند روح دارد و زنده است.
استان فارس در برنامه های کتاب محور پیروز بوده است
در ادامه جلسه، ابراهیم حیدری، مدیرکل دفتر مطالعات فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دبیر جشنواره پایتخت کتاب ایران، بیان کرد: بحث کتابخوانی از سال 93 به عنوان یکی از اولویت های وزارت فرهنگ بوده است. ما در این حوزه مجموعه ای از برنامه ها را برای مردم طراحی کردیم و هدف اصلی هم افزایی دستگاه ها است تا با استفاده از توانایی هر دستگاه و یکپارچه کردن برنامه هایی که به صورت جزیره ای در هر سطحی برگزار می شود، توسعه فرهنگی در شهر و روستا رقم بخورد.
وی با اشاره به استقبال گسترده از جشنواره های کتاب محور، گفت: پایتختی کتاب ایران، جشنواره عشایر و روستاهای دوستدار کتاب، جشنواره مرجان خواندن و جام باشگاه های کودک و نوجوان از جمله این برنامه هاست؛ خوشبختانه استان فارس با همکاری همه دستگاه ها تا به امروز در جشنواره های کتاب محور خوش درخشیده است و امسال نیز شیراز به عنوان پایتخت کتاب ایران برگزیده شد.
حیدری با اشاره به استقبال گروه های مختلف فعال در حوزه کتابخوانی از جشنواره مروجین کتابخوانی، افزود: گروه های شرکت کننده در این جشنواره به عنوان بازوهای نهادهای فعال در زمینه کتابخوانی هستند. همچنین در جام باشگاه های کتابخوانی نیز به دنبال ایجاد جمع های کتاب خوانی هستیم که تأثیر به سزایی در سرانه مطالعه کتابخوانی در کشور دارد.
وی با اشاره به جمعیت بیست میلیونی روستایی در کشور، افزود: با هدف ساماندهی زیرساختی و برنامه های کتاب و کتابخوانی در روستاهای کشور، جشنواره روستای دوستدار کتاب طراحی شده است که تا به امروز 6500 روستا در 6 دوره گذشته شرکت داشته اند.
وی هدف اصلی این جشنواره را هم کمک به توسعه زیرساخت ها کتاب و کتابخوانی روستاها و حمایت و پشتیبانی برنامه های ترویج کتابخوانی در روستاها دانست و گفت: از نتایج این جشنواره این است که کمک نهادهای دولتی و غیردولتی و خیرین با این جشنواره به حوزه کتابخانه های روستایی معطوف شده و باعث ایجاد چندین کتابخانه توسط این مجموعه ها در کشور شده است.
وی در سرانجام، گفت: با خلق شبکه ای از کتابخانه هایی که از طریق شبکه روستاهای دوستدار کتاب ایجاد شده است می شود، برای روستاهای کشور در حوزه کتاب و کتابخوانی الگوسازی کرد.
در ادامه این نشست مجازی، ضمن پخش کلیپ از فعالیت ها و فضاسازی کابخانه های شهدای روستای ابویسان خراسان رضوی و کتابخانه گنجینه بهار روستای پوده اصفهان، که هر دو روستا از برگزیدگان جشنواره روستای دوستدار کتاب نیز هستند، مسئولان این دو کتابخانه به ارائه توضیحاتی در خصوص کتابخانه خود پرداختند.
یادآور می شود، در این نشست اساتید دانشگاه، مدیران کل و مسئولان دستگاه های اجرایی، کتابداران و مروجان کتابخوانی از 12 استان کشور حضور داشتند. همچنین با هدف حمایت از برنامه های کتاب محور، به تمامی کتابخانه های روستایی که در این نشست شرکت کردند، 50 جلد کتاب کودک و نوجوان از سوی دبیرخانه دائمی پایتختی کتاب در شهرداری شیراز و 5 بسته کتاب یک صفحه ای از سوی مهدی میرعظیمی، نویسنده این کتاب ها تعلق گرفت.
منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایرانsafariro.ir: سافاری رو: مجله گردشگری و مسافرتی به همه جای دنیا
mosaferatro.ir: مسافرت رو: مجله گردشگری و مسافرتی