نظریه های غربی، واژگان شرقی، بازشناسی سنت ترجمه با توجه به شرق آسیا

به گزارش مجله سرگرمی، خبرنگاران- نویسنده: سارا پوتزر/ مترجم: سیدامین موسوی زاده: نظریه های ترجمه چندین دهه سعی نموده اند ماهیت بازنویسی ترجمه ای را تعریف نمایند؛ اما اغلب منحصرا از نمونه هایی از ادبیات غربی استفاده نموده اند. با انتقاد از این دیدگاه اروپامحوری، این سوال مطرح شده است که آیا در واقع می توان از نظریه های غربی برای شرح کافی پدیده ها در پویایی های مختلف فرهنگی استفاده کرد و خطر فراگیر شدن نگرانی ها و تجربیات غربی را در این فرایندها نشان داد.

نظریه های غربی، واژگان شرقی، بازشناسی سنت ترجمه با توجه به شرق آسیا

لئو تاک هانگ چان

در کتاب نظریه غربی در زمینه های شرق آسیا: ترجمه و بازنویسی ترامتنی، لئو تاک هانگ چان ارتباط نظریه غربی را در خصوص پدیده های سنت های غیرغربی به ویژه در زمینه های شرق آسیا آنالیز می نماید. به گفته چان، بازنویسی ترجمه ای در شرق آسیا مستقل از آن در فرهنگ های غربی پیشرفته است که منجر به یک سبک ترجمه آزاد، اقتباسی یا تقلیدی با ویژگی های منطقه ای خود می گردد. در حالی که نظریه های مختلف غربی اساس مطالعه او هستند، چان استدلال می نماید که تنها با تعریفی بزرگ از ترجمه - که شامل اقتباس و تقلید هم می گردد - می توانیم ظرافت های تعامل ترجمه ای بین چین، کره و ژاپن را شرح دهیم. مطالعه چان که به سه بخش تقسیم می گردد، بر سه شکل بازنویسی ترامتنی سازماندهی شده است: ترجمه آزاد، اقتباس و تقلید.

فصل اول، اساس نظری را برای بقیه کتاب می گذارد. چان با ارائه مروری اجمالی بر تاریخ ترجمه، با انگشت گذاشتن بر موضوعاتی مانند درک اصیل بودن در طول جنبش رمانتیک، که در نهایت منجر به کنار گذاشتن اقتباس و تقلید می گردد. با این حال، چان نشان می دهد که چه گونه کوشش برای اصیل بودن در دوران اخیر منقرض شده است که برگرفته از مفهوم ژرار ژنت در خصوص تزریق ترامتنی است. وی در ادامه کلمات کلیدی مطالعه خود - ترجمه آزاد، اقتباس و تقلید - و رابطه بین آن ها را تعریف می نماید. چان استدلال می نماید که رابطه آن ها رابطه بین چند هم نیا است: مشابه هستند گرچه یکی نیستند. او در کوشش برای تمایز میان این سه، آن ها را در یک طیفی می بیند، که یک متن جایی از ترجمه به اقتباس و به تقلید میل می نماید، در آن شاهد درجاتی از ترادیسی، تحریف و خیانت هستیم.

بخش اول کتاب که خود دو فصل دارد، این پرسش را آنالیز می نماید که چرا ترجمه آزاد، روش ترجیحی ترجمه در چین در آن موقع به وسیله رویکرد کارکردگرایانه بود و از نمونه هایی از ترجمه های مختلف چینی استفاده می نماید. چان نتیجه می گیرد که این روش آزاد ترجمه به مترجمان اجازه می داد تا بسته به مقصود و درک مترجمان از مخاطب، عملکرد جدیدی را به قصه ها اختصاص دهند. در ادامه او مروری بر نظریه ترجمه مدرن چینی و معرفی مفهوم یا دارد که یک اصل ترجمه است که هدف آن زیباسازی متن منبع است. چان به مشکلاتی که در نتیجه این مفهوم رخ می دهد اشاره می نماید و این که در ترجمه های چینی مدرن، اصطلاحاتی مانند زیبا سازی و روح واقعی بسیار مبهم به جای مانده است.

بخش دوم شامل سه فصل است و مولف در آن به آنالیز اقتباس در رابطه با مطالعات ترجمه از منظر نظریه غربی می پردازد و سعی می نماید این دو را از هم متمایز کند. باز هم، چان استدلال خود را در خصوص رابطه آن ها به عنوان یکی از هم نیاکان دنبال می نماید، اما در عین حال فرق دارد. او استدلال می نماید که در حالی که ترجمه به سمت برجسته ساختن بیگانه بودن یک متن متمایل است، اقتباس می تواند استراتژی ای برای ادغام یا فرهنگ پذیری یک متن غیربومی باشد. در ادامه او تمرکز خود را بیش تر بر روی نظریه های سازگاری در شرق آسیا می گذارد و به طور خاص به سه مثال موردی اقتباس های کره ای و ژاپنی از رمان های کلاسیک چینی، اقتباس ها از ادبیات غربی در دوران میجی ژاپن و ترجمه آزاد ادبیات غربی در چین در قرن نوزدهم می پردازد. او به این نتیجه می رسد که اقتباس ها باعث می گردد بیگانگان بیش تر آشنا به نظر برسند و در عین حال اقتباس نمایندگان آن ها را متناسب با زمینه های سیاسی اجتماعی خود رنگ آمیزی می نمایند.

بخش سوم کتاب به اشکال مختلف بازنویسی تقلیدی می پردازد. با آغاز مجدد فصل از نظریه ترجمه غربی و چگونگی درک آن از تقلید در طول تاریخ، چان در ادامه اهمیت ترجمه های تقلیدی در شرق آسیا را شرح می دهد، زیرا نقش عمده ای در میانجی گری مبادله بین ژاپن، کره و ویتنام در پیرامون و چین در مرکز داشته است. از آن جا که زبان چینی در گذشته زبان بین امللی آسیای شرقی بوده است، هنجار بازنویسی ترامتنی در دوران پیشامدرن بیش تر رونویسی بود تا ترجمه متون چینی. با این حال، با رشد احساسات ملی گرایانه و آرزوی خودمختاری زبانی، دیدگاه نسبت به چین در میان کشورهای شرق آسیا تغییر کرد. چان نتیجه می گیرد که افزایش تقلید از کلاسیک های چینی در ژاپن را می توان نشانه افزایش فاصله بین هر دو کشور دانست، از آن جا که این بازنویسی های تقلیدی نه تنها سعی در بومی سازی متن بیگانه دارد، بلکه با قطع منابع متعدد از چین و ژاپن به طور یکسان در فرایند خلاقیت خود، ارتباط آن ها را با مواد اصلی قطع می نماید. چان در ادامه ارتباط بین تقلید و تأثیر را با آنالیز تأثیر اولیس در ادبیات مدرن چین و ظهور رمان جریان هوشیاری چین در قرن بیستم مورد مطالعه قرار می دهد. مقصود مقلدان اولیس شیوه انتقال داستانی آن به زبان چینی بود که چان آن را بیش تر به عنوان فرآیند کارآموزی و نه تکرار توصیف می نماید. این تقلیدها، از سوی دیگر، پذیرش ژانر را تسهیل کردند و راه را برای ترجمه های وفادارانهتر از اولیس در آینده هموار کردند.

مطالعه چان در خصوص شبکه پیچیده بازنویسی بین فرهنگی متون در شرق آسیا و کاربرد نادرست نظریه های غربی برای این پویایی های فرهنگی، شکاف قابل توجهی را در مطالعات ترجمه پر می نماید، به ویژه از آن جا که مطالعات روی ترجمه درون آسیایی اغلب به وسیله کسانی که به بازنویسی ترجمه شرقی-غربی می پردازند، کنار گذاشته می گردد. در این کتاب با تجزیه و تحلیل عمیق نمونه های متعدد، بیش تر آن ها از زمینه چینی و ژاپنی، و هم هم چنین نمونه های مختلفی از بازنویسی ترجمه ای متون غربی در شرق آسیا، نشان داده می گردد که چه گونه می توان نظریه های ترجمه، اقتباس و تقلید را به کار برد که بتواند در بافتارهای شرق آسیا عملی گردد. مطالعه چان یک مورد قانع نماینده برای احتیاج به یک دیدگاه جامع تر به منظور آنالیز بازنویسی ترجمه ای در فرهنگ های غیرغربی است. خود چان در نتیجه گیری خود به فقدان نظریه های ترجمه چینی یا ژاپنی می پردازد و اظهار می نماید که نظریه های کمی وجود دارد که می تواند مفید واقع گردد. با این حال، این نظریه ها در مطالعه او ذکر می شوند، اما معمولاً جدا از نظریه های غربی و نه به شیوه گفتمانی.

شناس نامه کتاب

Western Theory in East Asian Contexts: Translation and Transtextual Rewriting, Leo Tak-hung Chan. London, New York: Bloomsbury, 2020. £21.99 (Paperback). ISBN: 9781501327827.

منبع: مرکز نقد و ترجمه تطبیقی آکسفورد (با تلخیص)

pariha.ir: پریها | مجله گردشگری، تور لحظه آخری، تور ارزان قیمت، سفرنامه گردشگری

مجله 90 جعبه: مجله 90 جعبه، مجله تفریحی و آموزشی و سرگرمی

منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایران
انتشار: 9 بهمن 1400 بروزرسانی: 9 بهمن 1400 گردآورنده: kurdeblog.ir شناسه مطلب: 162209

به "نظریه های غربی، واژگان شرقی، بازشناسی سنت ترجمه با توجه به شرق آسیا" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "نظریه های غربی، واژگان شرقی، بازشناسی سنت ترجمه با توجه به شرق آسیا"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید