نظریه علمی ای که در دریای خزر رد شد، دلایل کاهش تکثیر ماهیان استخوانی رودرو - مجله سرگرمی

دکتر حمید علیزاده در گفت وگو با خبرنگاران با بیان اینکه محققان روسی از دهه 1930 مطالعاتی در زمینه اثرات تراز آب خزر بر چرخه آب این حوضه انجام داده اند، اضافه نمود: از دهه 30 این پدیده به اثبات رسیده است که وقتی تراز آب دریای خزر پایین است، شرایط برای تالاب های ساحلی و پرندگان مهاجر بد می گردد؛ چراکه میزان آب و عمق آن کاهش می یابد؛ ولی برعکس در شرایط تراز پایین، شرایط اکولوژی داخل دریا بسیار خوب خواهد شد؛ چراکه در شرایط پایداری تراز پایین آب دریای خزر که طی چند سال ادامه یابد، چرخه آب بهتر و اکسیژن محلول و مواد مغذی و PH در سطح آب دریا توزیع خواهد شد و شرایط برای فراوری به ویژه برای آبزیان بهتر می گردد.

وی با بیان اینکه شرایط تراز آب دریای خزر برای محیط های تالابی و دریایی پارادوکسال است، به گونه ای که تراز پایین آب دریای خزر برای محیط دریا خوب ولی برای تالاب ها بد است، اظهار کرد: در شرایط تراز بالای آب دریای خزر تالاب ها توسعه می یایند و عمق آنها زیاد و گسترده می گردد، ضمن آنکه جمعیت آبزیان و پرندگان مهاجر بیشتر می گردد؛ ولی از سوی دیگر باعث کاهش سرعت چرخه آب شده و اکسیژن محلول، مواد مغذی و PH در ستون آب به آرامی توزیع خواهند شد؛ از این رو شرایط اکولوژی داخل دریا ضعیف می گردد.

معاون پژوهش وفناوری پژوهشگاه اقیانوس شناسی و علوم جوی ادامه داد: از سال 2010 میلادی (از 10 سال قبل) تراز آب به شدت در حال کاهش است؛ به گونه ای که به میزان 1.5 متر تراز آب در دریای خزر کاهش یافته و در حال حاضر این فرایند کاهنده ادامه دارد و پیش بینی بلند مدت در این زمینه نمی توان داشت و در چنین شرایطی ما انتظار داریم که شرایط آب عمیق بهبود یابد؛ ولی اندازه گیری ها این امر را نشان نمی دهد.

به گفته وی در شرایط تراز پایین شرایط لاگون ها و تالاب ها محدود می گردد، ولی شرایط آب عمیق بهتر خواهد شد، اما اندازه گیری های اجرا شده چه از سوی ما و چه از سوی تیم تحقیقات هیدروشیمی دریای خزر روسیه این امر را نشان نمی دهد و این نتایج نیز در ژورنال ها منتشر شده است.

علیزاده، دلیل این امر را گرمایش جهانی (Global Warming) دانست و در این باره شرح داد: با افزایش گرمایش جهانی دمای آب های سطحی افزایش یافته و شرایط یخبندان های زمستانی در شمال دریای خزر کاهش یافته و باعث شده اختلاط عمودی کاهش یابد و دلیل آن گرمایش جهانی است؛ چراکه اختلاط عمودی تحت تاثیر سرمایش تسریع می گردد.

به گفته وی، بخش عمده ای از خزر شمالی در زمستان ها یخ می زند و گاهی ضخامت این یخ ها به چند متر می رسد و این یخ زدن موجب می گردد که بخشی از نمک از یخ خارج و به آب های مجاور وارد گردد. از آنجایی که دمای آب های مجاور صفر درجه است و نمک هم که دریافت نموده است، شورتر و سنگین تر می گردد و مواد مغذی و اکسیژن را به آب های عمیق می رساند؛ ولی در 20 سال اخیر هوا دائما در حال گرم تر شدن است و انتظار داشتیم که در تراز پایین که تالاب ها و خلیج ها محدود شده اند، شرایط در آب های عمیق بهتر گردد، ولی این امر مشاهده نمی گردد.

خزر شمالی، میانی و جنوبی

معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه اقیانوس شناسی این امر را به احتمال زیاد ناشی از گرمایش جهانی دانست و تاکید نمود: این موضوعات اثبات شده که دمای هوای پیرامون دریای خزر و دمای لایه 100 متری آب خزر افزایش یافته است؛ از این رو اینکه گفته می گردد در شرایط تراز پایین آب باید شرایط بهتر گردد و نشده است، احتمالا دلیل آن افزایش دمای آب و هوای روی دریای خزر است.

تاثیر فعالیت انسانی

دانشیار و عضو هیأت علمی گروه علوم غیرزیستی دریا در پژوهشکده علوم دریایی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی با بیان اینکه فعالیت های انسانی به طور مستقیم در آب های عمیق تاثیر ندارد، بلکه به طور مستقیم بر روی تالاب ها اثر دارد، گفت: تراز آب در تالاب خلیج گرگان هنوز به تراز سال های 1356 و 1357 نرسیده است و تراز آب این حوضه بالاتر از آن موقع است؛ ولی شرایط زیستی برای آبزیان محدودتر شده، چون جمعیت پیرامونی این حوضه بسیار بیشتر از سال 1356 شده است.

علیزاده با اشاره به اثرات فعالیت های انسانی بر روی ماهیان خاویاری، اظهار کرد: این امر در درازمدت اثرگذار است؛ چون ماهیان خاویاری از ماهیان کوچکتر تغذیه می نمایند و زمانی که جمعیت ماهیان کوچک محدود گردد، غذای ماهیان درشت تر کاهش خواهد یافت. این امر یک چرخه زیستی و اثبات شده است و سیگنال های آن از دهه 1930 تشخیص داده شده است.

کاهش تکثیر ماهیان رودرو

معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی، با بیان اینکه در حال حاضر با کاهش تکثیر ماهیان رودرو روبرو هستیم، یادآور شد: حتی در شرایط تراز بالای آب دریای خزر، ماهیان قادر به تخم ریزی در رودخانه ها نیستند که دلیل آن مربوط به عوامل غیر آلاینده انسانی می گردد.

وی در مورد عوامل غیر آلاینده انسانی، شرح داد: وقتی بر روی رودخانه ها سد احداث می گردد و در پایه پل ها و سدها بتن ریزی می گردد و برای آبزیان گذری در نظر گرفته نمی گردد، حتی در شرایط تراز بالا ماهیان قادر به تخم ریزی در رودها نیستند.

به گفته این محقق، در زمان تخم ریزی ماهیان، باید در اطراف دهانه رودخانه ها آرامش برقرار باشد و این در حالی است که در این زمان تعداد افرادی که برای صید ماهی به رودها می فرایند، بیشتر از تعداد ماهیان است. این عوامل، جزو عوامل غیر آلاینده محسوب می شوند که باید به آن ها توجه گردد.

علیزاده، بخشی از دلایل کاهش فراوریمثل ماهیان استخوانی رودرو را وابسته به عوامل غیر آلاینده انسانی دانست و گفت: علاوه بر آن در زمان تخم ریزی نباید از شن و ماسه رودها برداشت صورت گیرد، در زیر پل ها باید گذر ماهی ها به گونه ای باشد که بتوانند راحت از آن تردد نمایند و در دهانه رودها نیز در فصول تخم ریزی باید آرامش برقرار باشد تا ماهیان به راحتی بتوانند از آب بالا بیایند.

pariha.com: پریها: اخبار، سرگرمی، ورزش، فال، پزشکی، سینما، هنر، گردشگری

ariyablog.ir: آریا بلاگ: آخرین اخبار و رویدادهای ایران و جهان

hadiee.ir: مجله هدیه: از مسافرت تا ورزش از همه چیز و همه جا