ناگفته های فریدون جیرانی همزمان با زادروزش در موزه سینمای ایران - مجله سرگرمی

به گزارش روابط عمومی موزه سینما، فریدون جیرانی با اشاره به زادروزش در 10 اسفندماه 1330 در کاشمر، گفت: من در کاشمر متولد شدم اما هیچ خاطره ای از این شهر ندارم چون دوران انتقال پدرم که تکنسین دامپزشکی بود به این شهر کوتاه بود و زود به مشهد برگشت.

وی درباره آشنایی اش با سینما شرح داد: شانس عظیم من این بود که پدرم به سینما علاقه داشت ، از دوران نوجوانی به سینما می رفت و از فیلم ها خاطره داشت . فیلم دختر لر سپنتا را دیده بود و به رغم گذشت زمان دو صحنه یادش مانده بود ، یکی آواز جعفر در سیاهچال با اسکلت و دیگری دیالوگ گلنار به جعفر که می گفت نصف شب از دریچه بیا بالا.

جیرانی اعلام نمود: من از سال 37 تا 48 در تربت حیدریه زندگی کردم که 5 خیابان و دو سینما داشت؛ سینماهای فردوسی ومولن روژ . در تمام مدت زندگی درتربت حیدریه، عشق من سفرهای کوتاه به مشهد در تعطیلی ها بود.یادم می آید سال 44 نزدیک عید فطر آخر پاییز برای دیدن فیلم گنج قارون با پدرم به مشهد رفتم وساعت 8 شب در آخرین سئانس سینما کریستال فیلم را دیدم.

وی درباره اولین حضورش در عرصه بازیگری نیز شرح داد: سال 48 به وسیله یکی از دوستان به گروه کوچک نیما درمیدان سوم اسفند مشهد رفتم که توسط زنده یاد فریدون صلاحی اداره می شد. در آن سال فرهنگ وهنر در شهرستان ها برای علاقه مندان تئاتر کلاس های آموزشی راه انداخته بود که در مشهد این کلاس ها زیر نظر آقایی به نام لطفی که با سواد وفهمیده بود اداره می شد و همان زمان داریوش ارجمند که تازه فارغ التحصیل شده بود نمایش چوب به دست های ورزیل را با بچه های همین کلاس آموزشی اجرا کرد که من نقش کوچکی در آن بازی کردم و سیدغلامرضا موسوی و فیروز صباغی هم درآن بازی می کردند.

جیرانی با اشاره به اینکه اولین فیلمش را در سال 1350 ساخته است، گفت:اولین فیلم هشت میلیمتری من در سال 1350بیژن وخیال وکفش نام داشت که با دوربین داریوش ارجمند با فیلمبرداری مهرداد تدین و بازی بیژن امکانیان ساختم و از سال 53 آغاز به نوشتن فیلمنامه برای سینمای حرفه ای کردم.

وی با بیان اینکه اولین فیلمنامه اش حادثه نام داشت، اضافه کرد: یادم می آید به ارباب جمشید دفتر ساموئل خاچیکیان رفتم تا فیلمنامه ام را به او بدهم. ساموئل نبود ومرحوم امیر قویدل در دفتر بود که فکرمی کنم برای ساخت فیلم آماده می شدند. دقیق یادم می آید که ازمن پرسید می دونی چه جوری فیلمنامه بنویسی ؟ وسپس گفت فیلمنامه اش مرگ در باران را بیاورند تا من ببینم که به چه شکلی فیلمنامه می نویسند و من آن موقع مثل بسیاری ازجوان ها فکر می کردم خیلی بیشتر از قویدل می دانم و در نهایت هم نتوانستم ساموئل خاچیکیان را ببینم.

وی با ابرازعلاقه به مجله و روزنامه نگاری یادآور شد: 14 ساله بودم مجله درست می کردم. جلد دفتر 40 برگ را مجدا می کردم باچسباندن عکس در صفحه هات دفتر صفحه خبر ، هنر و پاورقی درست می کردم و پاورقی می نوشتم.

جیرانی در ادامه اعلام نمود: سال 75 به پیشنهاد غلامرضا موسوی بعد از شکست فیلم اولم صعود تصمیم گرفتم فیلم بسازم و آن موقع برای فیلمنامه تصویب شده مدیرعامل پروانه ساخت گرفته بودم. ابتدا تصمیم داشتم یک فیلم کمدی رومانتیک بسازم اما تغییر فضای سیاسی- فرهنگی کشور باعث شد فیلمنامه قرمز را بنویسم که در ابتدا اسم آن عاشقم من بود.

وی ادامه داد: برای نقش اول این فیلم می خواستم زنده یاد خسرو شکیبایی را بیاورم اما به دلیل اینکه فیلم اولم شکست خورده بود او نیامد. به سراغ ابوالفضل پورعرب رفتم اما او باخشونت مرد داخل فیلم مخالف بود ومی خواست فیلمنامه تغییر پیدا کند درحالیکه ما نمی خواستیم آن را تغییر دهیم . پارسا پیروز فرهم درباره نقش فکر کرد ونیامد. لعیا زنگنه هم که با سریال در پناه تو معروف شده بود نیز فیلمنامه را خواند و بازی نکرد . خاتمه غلامرضا موسوی قبول کرد از بازیگران جوان استفاده کنیم.

وی ادامه داد: قبل از این فیلم غریبانه ساخته شده بود که فیلمنامه آنرا من نوشته بودم و هدیه تهرانی در آن فیلم بازی نموده بود و من نسخه مونتاژ شده این فیلم را در میز موویلا دیده بودم. آقای نعیمی فیلمنامه قرمز را به هدیه تهرانی داده بود و او خوانده بود و روزی که قرار بود من قرارداد ببندم هدیه تهرانی به دفتر ما آمد و بازیگر نقش اول فیلم شد و بدین ترتیب جهت فیلم عوض شد و محمدرضا فروتن نیز نقش اول مرد فیلم شد.

وی با بیان اینکه فیلمساز مورد علاقه اش داریوش مهرجویی است، گفت: به اعتقاد من داریوش مهرجویی اولین فیلمسازی است که به استقبال اصلاحات رفته است و قبل از اینکه اصلاحات شکل بگیرد دو فیلم مهم تاریخ ساز سارا و لیلا را ساخته بود. این دو فیلم مقدمه سینمایی هستند که از سال 77 راه افتاد که قهرمانان زن آمدند و خواهان هویت دیگری برای زنان شدند. به اعتقاد من سه فیلم هامون، سارا و لیلا شاهکارهای سینمای ایران هستند و مهرجویی فیلمسازی است که میزانسن و سینما را خوب می شناسد.

وی در پاسخ به سوال دیگر نجفی درباره دغدغه بازیگری نیز پاسخ داد: سه بار پیشنهاد بازیگری داشتم. زنده یاد عباس کیارستمی به یک کارگردان جوان گفته بود که به من برای ایفای یک نقش در فیلم زنگ بزند و من 2 ماه درباره آن فکر کردم اما از بازی پشیمان شدم و به جای من امید روحانی برای ایفای نقش رفت.

جیرانی با بیان اینکه ذاتا روزنامه نگاری را خیلی دوست دارد، گفت: الان در سن من روزنامه نگاری و خبرنگاری سخت است اما همه می دانند من کنجکاوترین کارگردان در تماس های تلفنی، خبر دریافت ، ارتباط با هنرمندان ، صحبت کردن و خواندن هستم و من هنوز خواندن روزنامه ها را فراموش ننموده ام.

وی با بیان اینکه 40 سال است مصاحبه می نماید درباره بهترین تبادل نظرهایش شرح داد: یک مصاحبه با ایرج قادری برای روزنامه شرق داشتم که خیلی تند و جنجالی بود و پشیمانم از اینکه با مصاحبه ام زنده یاد قادری را در تنگنای جواب دادن قرار دادم. برای هفته نامه سینما تبادل نظریی با لیلا حاتمی و هدیه تهرانی داشتم که آنها را دوست دارم. همچنین یک تبادل نظر با سپانلو که آنرا خیلی دوست دارم. تبادل نظریی با جعفر پورهاشمی ترانه سرای فیلم گنج قارون داشتم که مصاحبه بکری است. مصاحبه ای با ساموئل خاچیکیان انجام دادم که در گزارش فیلم چاپ شد و در این تبادل نظر ابعاد زندگی ایشان باز شده است. مصاحبه ای با رسول ملاقلی پور داشتم که شاید یکی از تبادل نظرهایی باشد که در آن زنده یاد ملاقلی پور حرف های به یادماندنی زده که هیچ جای دیگری نگفته است. تبادل نظریی با نوید محمدزاده در برنامه 35 دارم که حرف های خاصی زده و همچنین تبادل نظریی با ابوالفضل پورعرب که مصاحبه درستی شد و یک بار دیگر هم با پورعرب در برنامه سینمایی هفت تبادل نظر نموده بودم که برای آن بسیار نقد شدم. تبادل نظریی با خانواده فردین هم دارم که بسیار خوب است و ابعادی از بخشی از زندگی فردین در این مصاحبه مطرح شده است. در مجموع مصاحبه هایی که برای تاریخ سینما انجام دادم خیلی دوست دارم.

جیرانی در پاسخ به این سوال که آیا هنرمند و یا فردی بوده که دوست داشته با او تبادل نظر کند اما میسر نشده است، پاسخ داد: در بین هنرمندان هرچه کوشش کردم با خانم فروزان تبادل نظر کنم قبول نکرد. از دهه 70 که در گزارش فیلم آغاز به تبادل نظر نموده بودم و اولین تبادل نظریم با زنده یاد ناصر ملک مطیعی بود به دنیال تبادل نظر با خانم فروزان رفتم که متاسفانه قبول نکرد.

جیرانی در خاتمه صحبت هایش درباره باغ فردوس که درحال حاضر موزه سینمای ایران در آن قرار گرفته است نیز گفت: در دهه های گذشته در باغ فردوس کارگاه نمایش تمرین می کردند و قاجاری ها در این جا حضور داشتند. این جا یک تاریخچه غریبی دارد که به 100 سال قبل برمی شود درواقع می توان گفت باغ فردوس در همه خاطرات وجود دارد.

این تبادل نظری تفضیلی به دعوت و درخواست موزه سینمای ایران از فریدون جیرانی صورت گرفت و مصاحبه این برنامه را مسعود نجفی انجام داد.

لازم به ذکر است، موزه سینمای ایران به عنوان یک مجموعه فرهنگی- تاریخی که روایتگر سیر تاریخ و تحولات سینمای ایران است خود را موظف می داند نظرات و دیدگاه های پیشکسوتان سینما را جمع آوری کند تا نسل های آینده با نظرات و دیدگاه های صاحب نظران حوزه فرهنگی و هنری کشور آشنا شوند و انتشار این مطالب به معنای تایید نظر شخص یا گروه خاصی نیست و صرفا جنبه پژوهشی و پرداختن به سرگذشت و تاریخ سینمای ایران دارد.

لیتن: لیتن | مجله گردشگری، سفر به دور دنیا در 80 روز

گردشیا: گردشیا | مجله گردشگری و مسافرتی، سفر به دور دنیا

مسافرت رو: مسافرت رو | مجله گردشگری و مسافرتی به همه جای دنیا