مکمل کلسیم به چه درد ی می خورد؟ - مجله سرگرمی

مکمل کلسیم به چه درد ی می خورد؟

گفت و گو با دکتر محمد مهدی امام، فوق تخصص روماتولوژی

کلسیم فراوان ترین ماده معدنی در بدن است که تقریبا یک کیلوگرم از وزن بدنمان را تشکیل می دهد. این ماده مغذی در استخوان ها و دندان ها متمرکز شده و یک درصدش در دیگر قسمت های بدن وجود دارد اما همین یک درصد در کارهای مهمی مانند انقباض ماهیچه ها تاثیرگذار است.

در تبادل نظر با دکتر محمدمهدی امام، فوق تخصص بیماری های روماتولوژی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، سوال های رایج درباره کلسیم را پرسیده ایم.

آقای دکتر! کلسیم و ویتامینD چه نقشی در بدن دارند و کمبودشان چه عواقبی به همراه دارد؟

کلسیم بیشتر در ساختمان استخوان ها به کار رفته و به همین علت استخوان ها به اسم بانک کلسیم بدن شناخته می شوند و هر زمان بدن دچار کمبود گردد از استخوان ها برداشت می نماید. اما کلسیم در بدن نقش های دیگری هم دارد؛ مانند انقباض عضلات، انعقاد خون و انتقال سیستم عصبی و... و این نقش ها به قدری مهم هستند که به هیچ وجه بدن اجازه نمی دهد کلسیم در بدن از یک اندازه تعیین کمتر گردد.

بدن ما چگونه سطح کلسیم خون را تنظیم می نماید؟

کار تنظیم کلسیم را هورمون های خاصی بر عهده دارند و حتی اگر استخوان ها مشکل پیدا نمایند و اندازه آن در بدن کم باشد باز کلسیم مورد نظر از استخوان ها تامین خواهد شد. این بانک استخوانی بعد از تولد در افراد آغاز به ساخت نموده و تا 25 الی 30 سالگی ادامه دارد ولی پس از آن به این بانک استخوانی، کلسیمی اضافه نخواهد شد؛ اگرچه خوردن کلسیم، برداشت از این بانک را کمتر می نماید. در فرآیند تشکیل بانک استخوانی عمدتا ژن نقش دارد ولی تغذیه هم مهم است. اگر افراد در دوران طفولیت به اندازه کافی کلسیم دریافت ننموده باشند بعد از 25 تا 30 سالگی دچار مشکل خواهند شد و نرمی استخوان، پوکی استخوان، شکستگی استخوان و دردهای استخوانی به سراغشان خواهد آمد. در خصوص ویتامینD هم باید بگویم که در سیستم ایمنی بدن دخالت دارد و خطر بسیاری از بیماری ها در اثر کمبود آن افزایش پیدا می نماید. کمبود ویتامینD مسائل بسیار زیادی در بدن ایجاد می نماید؛ مثلا خطر بروز انواع مختلف سرطان ها در پی کمبود ویتامینD 30 درصد افزایش می یابد. خطر بیماری دیابت نوع یک، عوارض عروقی، سکته مغزی و قلبی، بیماری ام اس و آرتروز هم در پی کمبود ویتامینD در بدن افزایش پیدا می نماید و متاسفانه نه تنها در ایران بلکه در جهان آمار کمبود آن چیزی حدود 60 درصد مردم جامعه است؛ حتی در جوامع پیشرفته.

روزانه باید چقدر کلسیم و ویتامین D مصرف کرد؟

این اندازه براساس سن، متغیر است اما برای آنکه سردرگم نشوید، حدودی می گویم که در افراد بالغ روزانه چیزی در حدود 1000 تا 1200 میلی گرم کلسیم مورد نیاز است و بهتر است این اندازه کلسیم را از رژیم غذایی خود دریافت کنید. مهم ترین منبع کلسیم در منابع غذایی شیر و لبنیات است ولی بهتر است که افراد در رژیم غذایی خود مانور دهند و اندازهی را از شیر و اندازهی را از سبزیجات و منابع دیگر دریافت نمایند. هر لیوان شیر در حدود 300 میلی گرم کلسیم دارد اما خیلی از افراد نمی توانند شیر را تحمل نمایند. ماست، دوغ بدون گاز، سبزیجاتی مانند کلم، زیره و پونه هم از منابع خوب کلسیم هستند. هر 100 گرم زیره خشک چیزی در حدود 2200 میلی گرم کلسیم دارد اما در سنین بالا، جذب کلسیم دچار اشکال می گردد و بهتر است افراد مسن از مکمل های کلسیم استفاده نمایند. در خصوص ویتامینD هم باید بگویم توصیه انجمن ملی پوکی استخوان آمریکا این است که افراد روزانه 1000 واحد ویتامینD مصرف نمایند که متاسفانه با خوردن شیر و لبنیات به این عدد نخواهیم رسید و بهتر است از مکمل های ویتامینD مصرف گردد زیرا کمبود ویتامین D جذب کلسیم را با اختلال روبرو می نماید.

چه افرادی به مکمل کلسیم نیاز دارند؟

مصرف مکمل های کلسیم برای افراد مسن توصیه می گردد چون همان طور که گفتم در افراد بالای 65 سال جذب کلسیم به وسیله مواد غذایی کاهش می یابد. افرادی که اندازه لازم کلسیم یعنی 1000 تا 1200 میلی گرم را دریافت نمی نمایند هم به مکمل نیاز دارند؛ و همین طور افرادی که مبتلا به پوکی استخوان هستند زیرا رژیم های درمانی پوکی استخوان بدون مکمل کلسیم موثر نیست و جالب است بدانید که حتی اگر ویتامینD بدن کم باشد، پاسخ داروهای ضد پوکی استخوان به طرز قابل توجهی کاهش پیدا می نماید. گروه چهارم هم افرادی هستند که داروهای کورتونی به خصوص با دوزهای بالا استفاده می نمایند زیرا کورتون کلسیم را کاهش و دفع آنرا افزایش می دهد. این افراد باید با توصیه پزشک شان از مکمل کلسیم استفاده نمایند زیرا گاهی بیماری هایی هست که نباید کلسیم مصرف گردد. به اسم مثال در افرادی که دفع ادراری کلسیم دارند، اگر مکمل این ماده معدنی حتی همراه با غذا خورده گردد خطر سنگ سازی در کلیه وجود دارد و بهتر است در اینجا این تصور غلط را که اگر مکمل کلسیم را با غذا بخوریم، خطر سنگ سازی در کلیه کاهش می یابد را رد کنم. در تحقیقی که سال گذشته سازمان جهانی بهداشت انجام داد، تعیین شد مکمل های کلسیمی با افزایش خطر سنگ کلیه همراه هستند.

پس مصرف مکمل های کلسیمی خالی از ضرر هم نیست؟

بله. مکمل های کلسیمی خطرات دیگری هم دارند. به اسم مثال خطر سرطان پروستات را در آقایان اندازهی بالا می برند. امروز بحثی در خصوص مصرف زیاد مکمل های کلسیم و افزایش خطر تصلب شرایین مطرح است همین طور اینکه مکمل های کلسیم ایجادنماینده یبوست هستند.

برترین زمان خوردن کلسیم چه موقعی است؟

برترین زمان خوردن کلسیم همراه با غذا است به علت اینکه اسید معده زیاد می گردد. البته بهتر است نیم ساعت بعد از غذا خورده گردد و در این میان، برترین زمان خوردن کلسیم، شب ها بعد از شام است. شما در طی روز به طرق مختلف کلسیم دریافت می کنید اما شب که اندازه کلسیم خون کاهش پیدا می نماید، ممکن است هورمون ها وارد عمل شده و از ذخیره استخوانی، کلسیم برداشت نمایند.یادتان باشد هیچ گاه دو قرص کلسیم را با هم مصرف نکنید زیرا بیشتر از 500 میلی گرم در یک وعده جذب نخواهد شد و اگر اضافه بخورید دفع شده و ایجاد یبوست و نفخ می نماید. اگرقرار است دو قرص کلسیم بخورید قرص اول را بعد از شام و قرص بعدی را بعد از صبحانه بخورید زیرا خوردن مکمل کلسیم همراه با ناهار جذب آهن را تا 50 درصد کاهش می دهد و در درازمدت فرد را دچار کم خونی فقر آهن خواهد نمود.منبع:www.salamat.com

/ک

dorezamin.com: دور زمین: آشنایی با زیبایی های دنیا در مجله سرگرمی و گردشگری

pariha.com: پریها مجله گردشگری، خبری، موفقیت، آشپزی و سرگرمی میباشد.

منبع: راسخون