معرفی و بررسی انواع لنز های عکاسی - مجله سرگرمی

به گزارش خبرنگار ، دنیای لنزها همانند دنیای عکاسی و عکس هایی که گرفته می گردد، متنوع و جذاب است. لنزها عملکرد و انواع مختلفی دارند که هر کدام خدمتی خاص را به عکاس ارائه می کند. لنز (Lens) در واقع استوانه ای حاوی مجموعه ای از عدسی ها است که نور را از خود عبور داده و به درون دوربین هدایت می کند و سبب می گردد تا تصویر به صورت واضح بر روی فیلم عکاسی یا گیرنده تصویر منعکس گردد.

لنز دوربین های کامپکت قابل تعویض نیستند، همچنین لنز بعضی دوربین های ارزان قیمت را نیز نمی توان جدا کرد، اما لنز دوربین های تک لنزی بازتابی (SLR) و بعضی دوربین های تک لنزی غیر بازتابی (سری کانتاکس) و دو لنزی غیر بازتابی (سری مامیا) قابل تعویض اند؛ عکاسان حرفه ای معمولاً چندین لنز با فواصل کانونی متفاوت، که بسته به شرایط موضوع بر روی دوربین نصب می گردد، استفاده می کنند.

با هربار عوض کردن لنز در دوربین دیجیتال، مقداری غبار وارد بدنهٔ دوربین می گردد و روی سنسور می نشیند و این مسئله در درازمدت سبب کاهش کیفیت تصاویر می گردد که از این رو باید در تعویض لنز باید احتیاط کنید. همچنین باید بدانید که؛ هر لنزی را نمی توان به هر دوربینی وصل کرد، زیرا پایه های کنترلی لنز که برای برقراری ارتباط با سیستم الکترونیکی دوربین بکار می روند و همچنین محل اتصال فیزیکی لنز با دوربین، در دوربین ها و مدل های مختلف تفاوت دارند.

طبقه بندی لنز ها بر اساس فاصله کانونی

لنز ها مختلف بر اساس فاصله کانونی آن ها در یک دوربین تمام کادر (Full Frame) طبقه بندی می شوند.

لنز استاندارد یا نرمال (Normal Lens)

زمانی که زاویه دید (AOV) یک لنز شبیه به زاویه دید انسان باشد به آن لنز استاندارد یا لنز نرمال (Normal Lens) می گویند. با تماشای عکس هایی که با استفاده از این لنز ها گرفته شده است یک حس خوشایند و طبیعی به بیننده منتقل می گردد. فاصله کانونی لنز استاندارد حدود 50mm در نظر گرفته می گردد. این فاصله کانونی در دوربین های تمام کادر (فول فریم) زاویه دیدی مشابه با زاویه دید چشم انسان ایجاد می کند.

در دوربین های دارای سنسور های کوچکتر از سنسور فول فریم، لنز های با فاصله کانونی کوچکتر از 50mm تصویر نرمال ایجاد می کنند. به عنوان مثال در دوربینی که دارای سنسوری با ضریب برش (Crop factor) حدود 1.5x است، لنزی که فاصله کانونی آن 1.5 برابر کوچکتر از لنز استاندارد 50mm باشد (یعنی لنزی با فاصله کانونی حدود 33mm) برای آن دوربین لنز نرمال خواهد بود.

در دوربین های تمام کادر (فول فریم) که دارای سنسور 35mm هستند عموما لنز های با فاصله کانونی 50mm به عنوان لنز نرمال تلقی می گردند، ولی اصولا در این دوربین ها، لنز های با فاصله کانونی از 35 تا 70 میلیمتر را به عنوان لنز استاندارد در نظر می گیرند. لنز نرمال جزو لنز هایی است که برای اهداف عمومی عکاسی کاربرد زیادی دارد. بیشتر لنز های نرمال لنز های سریعی (Fast) هستند و عدد دیافراگم (f-number) کوچکی دارند و این سبب می گردد در عکاسی از محیط های بسته و شرایط کم نور، توانایی بالایی داشته باشند.

لنز زاویه باز یا واید (Wide Angle Lens)

لنز هایی که دارای فاصله کانونی کوتاه هستند، دارای زاویه دید بزرگتری نیز هستند به همین علت به آن ها لنز زاویه باز (Wide Angle) گفته می گردد و عموما لنز هایی که فاصله کانونی آن ها کمتر از 35mm باشد به عنوان لنز واید در نظر گرفته می گردد. ساختار لنز های واید باعث می گردد در تصاویر ایجاد شده اعوجاج (Distortion) ایجاد گردد و خطوط تصویر کمی انحنا پیدا کنند. میدان دید (Field of view) این لنز ها بیشتر از لنز های نرمال است. هر چه لنز واید تر باشد خطوط مستقیم در آن منحنی تر به نظر می رسد و این موجب می گردد که پرسپکتیو تصویر خمیده تر گردد.

به لنز هایی با فاصله کانونی کمتر از 24mm، لنز اولترا واید (Ultra wide lens) گفته می گردد که البته این فاصله کانونی در دوربین های فول فریم در نظر گرفته می گردد. در دوربین های با سنسور APS-C عموما به لنز های با فاصله کانونی کمتر از 15mm، اولترا واید گفته می گردد.

لنز های اولترا واید به دو صورت تولید می شوند. لنز های خط مستقیم (Rectilinear Lens) و لنز های خط منحنی (Curvilinear Lens). در نوع خط مستقیم، انحنای بیش از حد خطوط تصویر ناشی از ساختار اپتیکی لنز های اولتراواید کنترل و از شدت آن کاسته شده است. ولی در نوع خط منحنی که به آن لنز چشم ماهی (Fisheye lens) هم گفته می گردد، اعوجاج (Distortion) خطوط به شدت در تصویر ایجاد می گردد بطوریکه در تصویر انحنا های بزرگی ایجاد شده و عناصر تصویر دچار اشکال غیرطبیعی (deformity) می شوند.

لنز زاویه بسته یا تله فوتو (Telephoto Lens)

لنز هایی که دارای فاصله کانونی بلند تر از نرمال هستند، زاویه دید کوچکتری نیز دارند. این لنزها، لنز زاویه بسته یا تله فوتو (Telephoto Lens) نامیده می شوند. (و بطور اختصار به آن ها لنز تله می گویند.) میدان دید (Field of view) در این لنز ها کوچکتر از لنز های نرمال است. لنز های تله بزرگنمایی بیشتری در تصویر ایجاد می کنند و به همین علت اجازه می دهند تا عکاس بتواند از موضوعات نسبتا تا خیلی دور عکس بگیرد و در لنز های تله فوتو پرسپکتیو فشرده و تخت می گردد. بر خلاف لنز های تله فوتو که فاصله ها فشرده می گردد، در لنز های واید فاصله ها فراخ تر و منبسط تر می گردد.

عموما لنز هایی که فاصله کانونی آن ها بیشتر از 70mm باشد به عنوان لنز تله فوتو در نظر گرفته می شوند. همچنین لنز هایی که دارای فاصله کانونی بیشتر از 300mm هستند، لنز سوپرتله فوتو (Super telephoto lens) نامیده می شوند.

لنز های تله فوتو معمولا بزرگتر و سنگین تر از سایر انواع لنز ها هستند و حمل و نقل آن ها مشکل تر است. این لنز ها بطور شایعی در عکاسی از موضوعاتی که نمی توان زیاد به آن ها نزدیک شد همچون عکاسی از دنیای وحش و یا عکاسی ورزشی استفاده می شوند. یکی از کاربرد های شایع در لنز های تله فوتو متوسط، به علت ایجاد پرسپکتیو طبیعی در سوژه، استفاده در عکاسی پرتره است.

لنـزهای با فاصله کانونی ثابت و متغیر

لنز ها را علاوه بر شاخص فاصله کانونی، می توان بر اساس ثابت یا متغیر بودن فاصله کانونی طبقه بندی کرد.

لنـز تک کانونی (Prime)

لنز هایی که دارای یک فاصله کانونی مشخص هستند لنز های با فاصله کانونی ثابت یا تک کانونی (Prime) می گویند، بطور مثال لنز 50mm یا لنز 300mm که دارای یک فاصله کانونی مشخص و ثابتی هستند. این نوع لنز ها نسبت به لنز های با فاصله کانونی متغیر یا زوم (Zoom)، معمولا دارای عناصر اپتیکی کمتری هستند و از وزن و اندازه کوچکتری برخوردارند. همچنین به علت ساختار اختصاصی آن ها برای یک فاصله کانونی خاص، اختلالات نوری کمتری در آن ها بروز می کند. لنز های تک کانونی (پرایم) نسبت به انواع زوم معمولا از حداکثر اندازه دیافراگم بزرگتر (عدد f کوچکتر) بر خوردارند و قابلیت بیشتری در عکاسی در شرایط کم نور و نیز ایجاد عمق میدان باریکتر دارا هستند.

لنز زوم (Zoom)

لنـزهایی را زوم (Zoom) می گویند که فاصله کانونی در آن ها متغیر است و در فاصله مشخصی می توان آن ها را بر روی فاصله کانونی خاصی تنظیم کرد. این لنز ها با اعداد کوتاه ترین و بلندترین فاصله کانونی خود مشخص می شوند، بطور مثال؛ در لنز زوم 24-105mm فاصله کانونی از 24mm تا 105mm قابل تغییر است. برای نمایش میزان بزرگنمایی در لنز های زوم گاهی از نسبت حداکثر بزرگنمایی در حد بالای فاصله کانونی خود به حداقل بزرگنمایی در حد پایین فاصله کانونی استفاده می گردد. به عنوان مثال در یک لنز 100-400mm، اندازه زوم به میزان 4:1 و یا 4x در نظر گرفته می گردد.

در مواردیکه اندازه زوم لنز بیشتر از 5x باشد از اصطلاح هایپرزوم (Hyperzoom) یا سوپرزوم (Superzoom) برای نامیدن لنز استفاده می گردد. این لنز ها از عناصر اپتیکی زیادی تشکیل شده اند که باعث می گردد اندازه و وزن بیشتری نسبت به لنز های تک کانونی (پرایم) داشته باشند و معمولا گران قیمت هستند. در لنز های زوم، نور از تعداد بیشتری عدسی عبور می کند به همین علت می تواند منجر به کاهش مختصری در کیفیت تصویر گردد.

عدد f (f-number) در آن ها معمولا بیشتر است و نسبت به لنز های تک کانونی سرعت کمتری دارند. در لنز های زوم با توجه به اینکه ساختار پیچیده تری دارند سیستم های فوکوس اتوماتیک (Autofocus) عملکرد ضعیف تری از خود نشان می دهند. از طرفی لنز های زوم این امکان را فراهم می کنند که بتوان بدون تغییر مکان نسبت به تغییر بزرگنمایی و زاویه دید لنز اقدام کرد.

لنز های اختصاصی

علاوه بر انواع مختلف لنز ها که بر اساس فاصله کانونی طبقه بندی شده اند، بعضی ا زانواع لنز ها نیز تولید شده اند که کاربرد های اختصاصی و محدودتری دارند.

لنـز چشم ماهی (Fisheye Lens)

لنز چشم ماهی (Fisheye Lens) نوعی لنز اولترا واید است که علاوه بر اینکه زاویه دید بسیار باز دارند، پرسپکتیو تصویر را به شکل کروی در می آورند. لنز های چشم ماهی جزء دسته لنز های خط منحنی (Curvilinear Lens) اولتراواید هستند که در تصاویری که با آن ها گرفته می گردد اعوجاج (Distortion) و انحنای خطوط به شدت اتفاق می افتد و عناصر تصویر دچار نوعی اختلال شکلی (deformity) می گردند.

معمولا فاصله کانونی در این لنز ها 16mm و کمتر است و زاویه دید آن ها معمولا بین 100 تا 180 درجه است. تصاویر عمدتا به صورت کروی شکل دیده می شوند و این علتی است که نام این لنز ها را چشم ماهی گذاشته اند.

لنز ماکرو (Macro Lens)

لنز های ماکرو (Macro Lens) لنز هایی هستند که برای عکاسی در فاصله بسیار نزدیک به سوژه و انجام بزرگنمایی سوژه طراحی شده اند. فواصل کانونی لنز های ماکرو بر اساس طراحی ساختارشان متفاوت است، اما بیشترین فواصل کانونی مورد استفاده بین 50-200mm است.

با این نوع لنز ها می توان در فواصل بسیار نزدیک به سوژه، فوکوس را انجام داد. با این لنز ها می توان تصویر سوژه را با اندازه واقعی (نسبت یک به یک 1:1) و یا بزرگتر ثبت کرد. خصوصیت اصلی این لنز ها این است که امکان نزدیک شدن خیلی زیاد به سوژه را برای عکاس فراهم می کند. عکاسی ماکرو از اشیاء و موجودات ریز عمدتا با این نوع لنز ها انجام می گردد.

لنز تیلت شیفت (Tilt-Shift Lens)

به لنز تیلت شیفت (Tilt-Shift Lens)، لنز تصحیح پرسپکتیو (Perspective Control Lens) یا لنز PC هم می گویند. لنز Tilt-Shift قابلیت چرخش به جوانب و یا خم شدن به بالا و پایین را دارد. با استفاده از این لنز می توان زوایای پرسپکتیو تصویر را تغییر داد بطوری که از همگرا شدن (Convergence) خطوط تصویر جلوگیری به عمل آید، بطور مثال؛ هنگام عکاسی از یک ساختمان وقتی در پایین آن ایستاده باشید، تصویر بدست آمده دارای خطوط همگرا خواهد بود، ولی با استفاده از لنز تیلت شیفت می توان همگرایی خطوط ساختمان را برطرف و به صورت نمای تخت از آن عکس گرفت. همچنین با این لنز ها می توان فوکوس انتخابی (Selective focus) انجام داد، بطوریکه در یک تصویر بخش هایی از آن فوکوس گردد و بخش های دیگری از آن که در همان سطح قرار گرفته اند خارج از فوکوس باشند.

فاصله کانونی لنز های تیلت شیفت (T-S lens) معمولا در محدوده لنز های واید واقع شده است. این لنز ها عموما در عکاسی معماری استفاده می شوند.

8sharj.ir: تور رم: گردش در اروپای باستانی

parisro.ir: تور پاریس: دیدار از زیباترین شهر اروپا و کشور فرانسه