طرز تهیه قیمه نثار مجلسی و تزیین آن
به گزارش مجله سرگرمی، قیمه نثار، غذایی اصیل و رنگارنگ از خطه قزوین، که با ظاهری شکیل و طعمی دلنشین، زینت‌بخش سفره‌های ایرانی، به‌ویژه در میهمانی‌ها و مراسم خاص است. این غذا از ترکیب برنج، گوشت قیمه، خلال‌های پسته، بادام و پرتقال، زعفران، گلاب و ادویه‌های معطر تهیه می‌شود و عطر و طعم بی‌نظیری دارد. در این مقاله، ضمن آموزش طرز تهیه قیمه نثار، به خواص فوق‌العاده مواد اولیه آن نیز می‌پردازیم.
برای دریافت مشاوره و خدمات تخصصی گردشگری و سفر به سراسر دنیا با bestcanadatours.com مجری مستقیم تورهای مسافرتی و گردشگری همراه باشید.
قیمه در زبان ترکی به معنای گوشت خرد شده است و منظور از خورش قیمه هر نوع خورشی است که با گوشت خرد شده درست شود، بنابراین نام قیمه بر روی خورش هایی که ظاهرشان هیچ شباهتی به قیمه های رایج ندارند، نباید تعجب برانگیز باشد. قیمه ها صرف نظر از تنوع ناچیزی که با اضافه کردن سیب زمینی و کدو و بادمجان پیدا می کنند، معمولا به یک شیوه پخته می شوند. جز قیمه های محلی که شکل و شمایلشان هیچ شباهتی به قیمه های مرسوم ندارد.
قیمه نثار غذایی اصالتاً قزوینی است که هیچ اشتراکی جز شباهت اسمی با خورش قیمه ندارد. این قیمه در اصل بدون لپه پخته می شود و ترکیبی است از برنج، گوشت، زرشک، خلال بادام، پسته، پیازداغ و ادویه قیمه نثار که اگر بتوانید نوع مرغوب آن را پیدا کنید، این غذا بی نهایت خوش عطر می شود. قیمه نثار در گویش عامیانه به غلط قیمه نساء خوانده می شود و در قدیم معمولا به عنوان شام عروسی همراه با سبزی خوردن سرو می شده است. قیمه همانطور که ذکر شد، به معنی خورشی است که با گوشت خرد کرده تهیه کنند و از آنجا که این غذا در گذشته جزو غذا های تشریفاتی به حساب می آمده و معمولا در عروسی ها درست می شده، نثار به معنی آنچه در عروسی برای حاضران نثار شود می باشد.
طرز تهیه قیمه نثار مجلسی
میزان مواد ارائه شده برای 8-7 نفر مناسب است، زمان آماده سازی مواد 30 دقیقه و مدت زمان پخت حدود 3 ساعت می باشد.
| مواد لازم | |
| گوشت مغز ران گوسفندی | 500 گرم |
| برنج | 1 کیلوگرم |
| زرشک | 5 قاشق غذاخوری |
| شکر | 1/4 پیمانه |
| خلال پوست پرتقال | 1/2 پیمانه |
| خلال بادام | 1 پیمانه |
| خلال پسته | 1 پیمانه |
| گلاب | 1 پیمانه |
| پیاز | 1 عدد |
| پیاز داغ | 1/3 پیمانه |
| پودر زعفران | 1/2 قاشق چایخوری |
| کره | 100 گرم |
| رب گوجه فرنگی | 2-3 قاشق غذاخوری |
| نمک، زردچوبه، فلفل، ادویه قیمه نثار | به میزان لازم |
| روغن | به میزان لازم |
دستور تهیه:
- برنج را از قبل به مدت 4-3 ساعت خیس کرده و به روش آبکش درست کنید و دم بگذارید.
- پیاز را به صورت خلالی نازک خرد کرده و در روغن تفت دهید تا طلایی شود.
- گوشت را به صورت فندقی خرد کرده و همراه با پیاز به مدت دو سه دقیقه تفت دهید تا رنگ آن تغییر کند.
- کمی زردچوبه و فلفل اضافه کرده و سپس رب گوجه فرنگی را افزوده و کمی تفت دهید تا بوی خامی آن گرفته شده و خوشرنگ تر شود.
- دو پیمانه آب جوش به قابلمه اضافه کنید، درب قابلمه را ببندید، حرارت را کم کنید و فرصت دهید تا گوشت بپزد.
- خلال بادام را خیس کنید و پس از حدود یک ساعت که از پخت گوشت گذشت، نیمی از خلال بادام را به آن اضافه کنید و بقیه را برای تزیین پلو نگه دارید.
- پس از اینکه گوشت کاملا پخت، نمک و فلفل آن را میزان کنید و فرصت دهید تا آب آن کاملا خورد رود و در حد 3-2 قاشق از آب گوشت باقی بماند.
- خلال پسته را در گلاب خیس کرده و سپس در کمی کره تفت دهید.
- زرشک را 10 دقیقه در آب سرد خیس کرده و چندبار با آب سرد بشویید، سپس در کمی روغن و شکر تفت داده و برای تزیین روی پلو کنار بگذارید.
- یک پیمانه از برنج دم کشیده را با زعفران آب کرده مخلوط کنید و برای تزیین پلو کنار بگذارید.
- خلال پوست پرتقال را 4-3 بار بجوشانید تا تلخی آن گرفته شود، سپس شکر را در یک پیمانه آب حل کنید و خلال پوست پرتقال را چند دقیقه در آن بجوشانید تا شیرین شود و در آبکش بریزید. خلال پرتقال را با کمی زعفران و روغن مایع به مدت یک دقیقه تفت دهید تا خوشرنگ شود.
- برنج زعفرانی را به صورت گرم داخل یک قالب سیلیکونی میان تهی ریخته، روی آن برنج ساده بریزید و با قاشق خوب فشار دهید تا برنج به فرم قالب در آید. سپس آن را در دیس برگردانید.
- در قسمت میان تهی، قیمه پخته به همراه خلال بادام را بریزید و روی آن را با نوار های زرشک، خلال پسته، خلال بادام و خلال پوست پرتقال شیرین شده تزیین کنید.
- روی همهٔ مواد آماده شده از ادویه قیمه نثار بپاشید و از طعم و ظاهر خوب آن لذت ببرید.
نکات مهم و اصولی در تهیه خورش قیمه نثار مجلسی
- برای پختن گوشت، حرارت را کم کنید؛ زیرا حرارت بالا باعث دیرپز شدن گوشت می شود.
- در صورت تمایل می توانید قیمه را لای برنج دم بگذارید که در این صورت پلوی شما نارنجی رنگ و خشک تر می شود. اما شکل مجلسی تر آن این است که پس از پخت، خورش بی آب را لای برنج قرار دهید.
- برخی در پخت قیمه نثار از لپه هم استفاده می کنند، اما طرز تهیه قیمه نثار اصل همان بود که در فوق ذکر شد.
- قیمه نثار را با گوشت مرغ هم می توان درست کرد. فقط باید این موضوع را در نظر داشت که زمان پخت گوشت مرغ کمتر از گوشت قرمز است.
- قیمه نثار را می توان با نان و بدون برنج هم سرو کرد. ضمن این که می توان آن را به صورت ساندویچ هم آماده کرد. در این صورت می توان کمی فلفل دلمه ای نگینی هم چاشنی آن کرد و با جعفری تازه و گوجه فرنگی و خیار شور یک ساندویچ خوشمزه درست کرد.
- یک روش دیگر سرو قیمه نثار قزوین به این صورت است که برنج را به صورت ساده دم می کنید و بعد داخل ظرف سرو کشیده، روی آن را با قیمه نثار، زرشک و خلال بادام و پسته و خلال پوست نارنج تزیین می کنید.
ادویه مخصوص قیمه نثار چیست؟
برای تهیه ادویه مخصوص، تمام ادویه ها را آسیاب نموده و در ماهی تابه به مدت یک دقیقه تفت دهید و بگذارید سرد شوند سپس در یک شیشه در بسته در جایی خشک و خنک نگهداری کنید. این ادویه مخصوص شامل موارد زیر می باشد:
- زیره سیاه: 1 قاشق غذا خوری
- پودر گل سرخ: 4 قاشق غذاخوری
- پودر دارچین: 1 قاشق غذاخوری
- پودر زنجبیل: 1 قاشق غذا خوری
- هل سبز: 20 عدد
- میخک: 2 عدد
- جوز هندی: نصف یک عدد
فوت و فن پخت قیمه نثار
محتویات ادویه پلویی را می توانید با سلیقه خودتان کم و زیاد کنید. برای دریافت تلخی پوست پرتقال، خلال آن را از یک شب قبل در آب خیس کنید و چند بار آب آن را عوض کنید.
در بعضی دستور پخت قیمه نثار، در مرحله دم کردن برنج، خورش قیمه نثار را لابه لای برنج می ریزند و با آن دم می نمایند.
طرز تهیه قیمه نثار یزدی
دقیقا شبیه همان قیمه نثار قزوینی است با این تفاوت که گاهی به جای پودر دارچین و هل از عرق دارچین و عرق هل استفاده می نمایند.
در هنگام آماده سازی گوشت، به آن نمک اضافه نکنید چرا که باعث دیرپز شدن گوشت می گردد. اگر گوشت را به تکه های کوچک برش داده اید، لازم نیست که آن ها را ریش ریش کنید.
برای بی نظیر کردن عطر قیمه نثار می توانید به مخلوط خلال های بادام و پسته مقداری گلاب اضافه کنید.
تزئین خورشت قیمه نثار
نصف برنج دم شده رو داخل دیس ریخته و خورشت آماده را روی آن بریزید. دوباره برنج و یک طبقه دیگر خورشت روی دیس بریزید. برنج را با آب زعفران قاطی کنید و روی خورشت بریزید.
خلال های آماده رو با برنج قاطی نموده و روی طبقه آخر برنج بریزید و شکل دیس غذا را دلچسپ کنید.
نکات تکمیلی در مورد خواص مواد اولیه:
1. برنج: ماده اصلی قیمه نثار، برنج، منبع کربوهیدرات، فیبر، ویتامین‌های گروه B و مواد معدنی مانند آهن، منیزیم و فسفر است. مصرف برنج، به ویژه برنج قهوه‌ای، می‌تواند به تنظیم قند خون، سلامت قلب و دستگاه گوارش کمک کند.
2. گوشت قیمه: گوشت قیمه، منبع غنی از پروتئین، آهن، روی و ویتامین B12 است. این ماده مغذی، برای تقویت عضلات، خون‌سازی، افزایش سیستم ایمنی بدن و حفظ سلامت اعصاب ضروری است.
3. خلال پسته: خلال پسته، سرشار از ویتامین‌ها، مواد معدنی، آنتی‌اکسیدان‌ها و فیبر است. این خوراکی خوشمزه، به تقویت حافظه، سلامت قلب، چشم و پوست کمک می‌کند و می‌تواند از ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند سرطان پیشگیری کند.
4. خلال بادام: خلال بادام، منبع غنی از پروتئین، ویتامین E، منیزیم، کلسیم و چربی‌های سالم است. این ماده مغذی، به تقویت سیستم ایمنی بدن، سلامت استخوان‌ها، عضلات و مغز کمک می‌کند و می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را کاهش دهد.
5. خلال پوست پرتقال: خلال پوست پرتقال، سرشار از ویتامین C، آنتی‌اکسیدان‌ها و فیبر است. این ماده، به تقویت سیستم ایمنی بدن، سلامت پوست، دستگاه گوارش و کاهش التهاب کمک می‌کند.
6. زعفران: زعفران، ادویه گرانبها و پرخاصیت ایرانی، سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی است. این ادویه، به بهبود خلق‌وخو، تقویت حافظه، سلامت قلب و چشم و کاهش درد کمک می‌کند.
7. گلاب: گلاب، عرق معطر گل محمدی، خواص ضدالتهابی، ضدعفونی‌کننده و آرامش‌بخش دارد. این ماده، به بهبود گوارش، تقویت سیستم ایمنی بدن، کاهش استرس و اضطراب و رفع مشکلات پوستی کمک می‌کند.
8. ادویه‌ها: ادویه‌های استفاده شده در قیمه نثار مانند زردچوبه، دارچین، هل و فلفل سیاه، خواص ضدالتهابی، آنتی‌اکسیدانی و ضدعفونی‌کننده دارند. این ادویه‌ها، به بهبود طعم غذا، تقویت سیستم ایمنی بدن و هضم بهتر غذا کمک می‌کنند.
سخن پایانی:
قیمه نثار، غذایی خوشمزه و مقوی است که علاوه بر طعم بی‌نظیر، از خواص فوق‌العاده‌ای نیز برخوردار است. با طبخ این غذا در منزل، می‌توانید از طعم و عطر دلنشین آن لذت ببرید و از خواص بی‌شماری که برای سلامتیتان دارد، بهره‌مند شوید.