روستاهای جاسک، همچنان در معرض شن های روان
به گزارش مجله سرگرمی، استان هرمزگان به لحاظ واقع شدن در مناطق بیابانی از استانهای خشک و به نوعی خیلی خشک ایران به شمار می رود ودر کنار ان بیش از 2 دهه خشکسالی در این استان سبب شده سفره های زیر زمینی تغذیه نشوند وبدنبال ان سدها ،دشتها وچاههای تامین اب در این استان بخاطر برداشتها چندین ساله با کمبود ونبود اب روبرو شوند.
به گزارش خبرنگاران هرمزگان،استان هرمزگان به لحاظ واقع شدن در مناطق بیابانی از استانهای خشک و به نوعی خیلی خشک ایران به شمار می رود ودر کنار ان بیش از 2 دهه خشکسالی در این استان سبب شده سفره های زیر زمینی تغذیه نشوند وبدنبال ان سدها ،دشتها وچاههای تامین اب در این استان بخاطر برداشتها چندین ساله با کمبود ونبود اب روبرو شوند.
از سوی دیگر بخاطر خشکسالی های پی در پی ووجود کانونهایی زیادی از ورو شن های روان در این استان بسیاری از ساکنان روستاها بخصوص روستاهای جاسک در شرق هرمزگان را با مشگل روبرو نموده است .
طوفانهای از شن های روان سبب راه بندان روستاههای شرق هرمزگان می شوند ومسائل زیادی را برای مردم این منطقه رقم میزند.
شنهایی که روستاهای شرق هرمزگان را می بلعند و آرزوهای ساکنان انان در خاک دفن می نمایند.
سهم بچه ها در برخی روستاهای جاسک از زندگی، خاک و گرما و بی آبی است.
ایجاد بیماریهای شامل عفونتهای چشمی و گوشی ،سنک کلیه و بیماریهای شایع پوستی ،همچنین بیماری آسم وسل نیز حاصل از این الودگی هوا در روستاهای شن زده است.
وجود این شن ها آسیبهای زیادی به روستاییان و حتی مردم شهر جاسک وارد نموده که باعث بروز بیماری های خطرناکی شده که درمان آن احتیاج به هزینه های زیادی دارد.
یکی از راه های بروز شن به بدن مردم این منطقه استفاده از شن های روان برای پخت نانی که به آن کماج بلوطی می گویند است.
اینجا شنهایی هست که روستاها ر می بلعند ،دفن خانه ها و کوچه ها، انگار که اصلا نه خانه ای وجود داشته و نه کوچه ای بوده است.
روزی که شن ها بیایند و روی خانه ها تپه ای شنی بسازند روزی است که زندگی برای ساکنان ان روستاها متوقف می گردد.
مردم بیشتر این روستاها از آب آشامیدنی سالم نیز بی بهره هستند که مشکل را برای آنان چند برابر می نماید.
در این روستاها خبری از هوای پاک نیست اینجا مردم آرزوی نوشیدن آب و نان را بدون طعم تلخ خاک دارند.
لازم به ذکر است ماه گذشته راههای ارتباطی چندین روستا جاسک بر اثر طوفان شن بسته شد که مسائل فراوانی به همراه داشت.
اداره راهداری و حمل و نقل جاده ای شهرستان جاسک نسبت به بازگشایی و پاکسازی کامل راستا ارتباطی روستا های ساحلی بخش لیردف اقدام وبیان کرد این اقدام بطور مقطعی انجام و برای تداوم این اقدام احتیاجمند همکاری فراگیر تر از سوی منابع طبیعی استان هرمزگان است که نسبت به عملیات نهال کاری و ریگ پاشی اهتمامی جدی بورزد.
مدیر کل منابع طبیعی استان هرمزگان در این ارتباط به خبرنگار خبرنگاران گفت: استان هرمزگان بر اساس پارامترهای آب و هوائی از نظر بارندگی، درجه حرارت، رطوبت، تبخیر، میزان پوشش گیاهی و همچنین به لحاظ ساختارهای زمین شناسی جزو مناطق بیابانی طبقه بندی می گردد
موسوی اضافه کرد: هم اکنون در برخی نواحی شرایط حاکم بر آن به حالت بحرانی در آمده است.
استان هرمزگان حدود 2/7 میلیون هکتارمساحت دارد که از این نظر هشتمین استان کشور است وهمچنین مساحت عرصه های طبیعی آن 8/6 میلیون هکتار است که از این میزان عرصه های طبیعی سطح مراتع093/4 میلیون هکتار ، سطح جنگلها 074/1 میلیون هکتار وسطح اراضی بیابانی 565/1 میلیون هکتار (یک میلیون پانصدو شصت و پنج هزار هکتار)است.
وی ادامه داد:از این میزان سطح مناطق تحت تاثیر فرسایش بادی، 612 هزار هکتار است .
مدیر کل مناطبع طبیعی هرمزگان با بیان این که 183 کانون بحران ماسه های روان درکشور شناسایی شده که 28 کانون در هرمزگان است اضافه کرد:این کانون را سطحی قریب به 318 هزار هکتار از اراضی بیابانی استان هرمزگان را تشکیل می دهد.
موسوی با اشاره به رتبه هرمزگان از لحاط داشتن کانون های بحران بیان کرد: استان هرمزگان با 28 کانون بحران رتبه سوم را بعد از خراسان و سمنان به خود اختصاص داده است.
وی ادامه داد: از نظر مساحت اراضی بیابانی نیز رتبه نهم را بعد از استانهای کرمان، یزد ، سیستان و بلوچستان ، سمنان، اصفهان، خراسان جنوبی، خوزستان و فارس را به خود اختصاص داده است .
وی گفت:از نظرمساحت کانون بحران نیز رتبه نهم را بعد از استانهای خراسان ، سیستان و بلوچستان ، اصفهان ، کرمان ، یزد ، سمنان ، خوزستان ، بوشهر دارد.
مدیرکل منابع طبیعی هرمزگانبا اشاره به کانونهای بحران در استان و در شهرهای جاسک شامل روستاهای سدیج-گابریک-سورگلم، کوه مبارک- گتان-گوان ، لیردف،بهمدی ، کرتی ، بیاهی نصری ، چنالی ،جاسک ، بیاهی ،ریگ است.
کانون هایی شهرستان بندرلنگه نیز شامل کوشک- سایه خوش-مهتابی -چارک - باورد-برکه سفلین - نخل جمال بندر مقام - چرویه -طاعونی- گچین است.
وی کانونهای بحران در بندرعباس را شامل روستاهای دهنو - دور گران - بندر شهید رجایی بیان کرد.
وی کانونهای میناب را کوهستک-مازغ - نمردی -سلطان ویس - سیریک -چاه اسماعیل نام برد و کانون بحران در شهرستان خمیر را پاسگاه بستک مردنو برشمرد.
وی آمارمربوط به روستاهای در معرض شن های روان حوزه شرق جاسک را شامل روستاهای سهرکی
براک ، ریگ مصطفی ،گشمی ،کوتک پتروکی بیان کرد.
وی در ادامه روستاهای خالی از سکنه در حال حاضر را پراهو - قندهار- چنالی قدیم - کیدر پایین قدیم نام برد.
وی با اشاره به این که هرگونه توسعه ای در استان به خصوص در شرق آن به طور اجتناب ناپذیری با مسئله فرسایش بادی و گردوغبار ودر کل با مسئله بیابان زدایی گره خورده است اضافه کرد: به عنوان مثال پر شدن کانالهای انتقال آب اراضی زیر دست سد جگین که خسارت زیادی را وارد نموده است.
وی اظهار کرد: حرکت ماسه ها و تجمع آنها در جاده اصلی که باعث حوادث رانندگی می گردد و یا مشکل بهداشت و سلامت که امری حیاتی است و به طور کلی می توان ادعا نمود که تمام عملیات زیر بنایی وابسته به کنترل ماسه های روان است.
وی مسائل عمده بوجود آمده بوسیله هجوم ماسه های روان به درون روستاها را شامل هجوم شن های روان به درون روستاها، تخریب و در خطر قرار دریافت منازل مسکونی و تاسیسات زیر بنایی،تخریب بستر محیط زندگی روستاییان و ایجاد محیط زیست ناپایدار،به خطر انداختن سلامت روستاییان به وسیله بوجود آمدن پدیده گرد و غبار ، در خطر قرار دادن و یا غیر عملی ساختن طرح های عمرانی توسعه روستاها و منطقه نام برد.
وی اظهار کرد: در این ارتباط توجیهات مالی - اجتماعی و زیست محیطی اجرای پروژه های بیابان زدایی شامل حفاظت و جلوگیری از تخریب اماکن و زیر ساختها که شامل اماکن مسکونی ، جاده ها ، خطوط انتقال نیرو ، اراضی کشاورزی ، چاه ها ، ابراهه ها و رودخانه های موقتی ، تاسیسات از قبیل پست برق ، ایستگاههای پمپاژ آب ، خدمات رفاهی ، صید و صیادی و....است.
وی جلوگیری از تخریب پوشش گیاهی و حفاظت از آن و به تبع آن حفاظت از زیستگاه جانوری و حیات وحش (یاری به حفظ، احیا و پایداری اکوسیستم منطقه)3-حفاظت خاک و جلوگیری از فرسایش آن و ممانعت از بروز گردوغبار و پیشگیری از بروز بیماریهای ریوی، چشمی و...از دیگر توجیهات در این ارتباط است.
وی گفت :پیشگیری از مهاجرت ساکنین منطقه به مناطق دیگر پیامدهایی شامل خالی ماندن مرزها ،بلا استفاده و هدر رفت سرمایه های ایجاد شده در زیر ساختها و تاسیسات زیربنایی از قبیل جاده ، خطوط انتقال نیرو ، ایستگاه و لوله های انتقال آب، اماکن مسکونی و عمومی از قبیل مسجد، مدرسه خانه بهداشت و....به همراه دارد.
وی احتیاج دوباره به زیر ساختها و تاسیسات و اماکن مسکونی و آموزشی و بهداشتی در محل اسکان جدید و صرف میلیاردها ریال از بودجه دولت و خود اشخاص جهت ایجاد آن ،احتیاج به ایجاد اشتغال برای مهاجرین در محل جدید ، برخورد و تعارضات اجتماعی ، فرهنگی و مالی در محل اسکان جدید با ساکنین بومی این مناطق را از دیگر پیامدهای مهاجرت بیان کرد.
وی در ارتباط با اقداماتی که ماسه های روان را می توان تثبیت کرد اضافه کرد:از جمله پیروز ترین طرح های اجرا شده در ارتباط مقابله با فرسایش بادی و تثبیت ماسه های روان در استان هرمزگان را شامل طرح تفضیلی اجرائی تثبیت ماسه های روان و بیابانزدائی بیاهی- چنالی سدیچ در حوزه شرق شهرستان جاسک و تثبیت ماسه های روان مالچ پاشی به همراه نهال کاری است .
وی گفت:مالچ نفتی جهت تثبیت تپه های ماسه ای و در نهایت آماده کردن شرایط جهت نهالکاری و کار بیولوژیک مورد استفاده قرارمی گیرد.
وی ادامه داد:مالچ ماده ای است با فرمـول خاص که بر روی پوشش گیاهی تأثیر منفی نداشته و عرصه را برای نهالکاری اماده می نماید.
وی نهالکاری را از پروژه ها مهم تثبیت ماسه های روان نام برد واضافه کرد: این اقدام با گونه های مقاوم و مناسب به خشکی انجام می گردد.
وی اظهار کرد : این اداره کل تا کنون نسبت به مطالعه بیش از 420 هزار هکتار از عرصه های بیابانی و23هزارو 347هکتار نهالکاری ،9هزار هکتار مالچ پاشی و11هزارو855هکتار مدیریت هرزاب اقدام نموده است.
وی از دستاورد های اجرای این پروژه ها را مصون ماندن منطقه و روستاهای بیاهی ، پیوشک ، ونک ، ، عبد و جهلو گتی ،مشکوهی ، کیدر پایین و بالا و10کیلومتر محور مواصلاتی جاسک -چابهار از هجوم تپه های ماسه ای و ایجاد پوشش گیاهی مناسب با گونه های سمر (کهور پاکستانی) ، گز ، استبرق ، کرت و ... که علاوه بر احیای منطقه و جلوگیری از مهاجرت مردم ، جهت تعلیف دام نیز مورد استفاده قرار میگیر د نام برد.
وی گفت این اقدامات دسترسی به اسکله های صید و صیادی به خصوص در شرق استان را تسهیل نموده و درکل به منطقه ای که شرایط زیست محیطی آن به حالت بحرانی در آمده بود حیاتی دوباره بخشیده است .
وی با بیان این که با توجه به طرحهای توسعه ای مکران و در نظر دریافت این که بیشترین سطح اراضی بیابانی و کانونهای بحرانی فرسایش بادی در شرق استان قرار گرفته است اضافه کرد:بمنظور پایداری سرمایه گذاری در دست اجرا ضروررت دارد همزمان طرحهای مقابله با بیابانزایی و تثبیت شن در منطقه اجرا تا باعث پایداری سرمایه گذاری گردد.
منبع: جام جم آنلاینdubairo.ir: دبی: زیباترین شهر حاشیه خلیج فارس و امارات
euroro.ir: اروپا: سفر به مهد فناوری و میراث دار تمدن باستانی روم و یونان