رودخانه ها باید به نسبت جوانی و پیری پاکسازی شوند
به گزارش مجله سرگرمی، استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله گفت: رودخانه ها باید به نسبت پیری و جوانی از انواع گیاهان، نی زارهای مزاحم، شن ها، رسوبات و زباله های ریخته شده پاکسازی و لایروبی شوند.
به گزارش ایرنا، مهدی زارع اضافه نمود: رودخانه ها نقش مهمی در مهار سیلاب ها دارند، از این رو حفظ حریم و پاکسازی آنها بسیار الزامی است.
وی به مدیریت جهت رودخانه ها اشاره نمود و گفت: البته مدیریت جهت به معنای محدود کردن و سنگ فرش کردن رودخانه ها نیست، رودخانه ها باید با در نظر دریافت مراحل پیری و جوانی شأن مدیریت شوند، مثلاً پس از ایجاد حالت مئاندری که نشانه پیر شدن رودخانه است، باید با محاسبه درست از انواع گیاهان، نی زارهای مزاحم، شن ها و زباله های ریخته شده پاکسازی و لایروبی شوند.
بیشتر رودخانه ها در طول جهت خود دارای پیچ و خم های فراوانی هستند. اگر چه این پیچ و خم ها منظم نیستند اما ممکن است حالت قرینه ای در آنها دیده گردد که به آن مئاندر می گویند.
عضو وابسته فرهنگستان علوم گفت: این کار در خصوص رودخانه های مهمی مانند کارون، کرخه و دز، همچنین خرم آباد، کشکان و سیمره، اترک، فاضل آباد و گرگانرود، تاکنون به صورت جدی اجرا نشده است که امیدواریم بعد از رخداد سیل 98 چنین مدیریتی اعمال گردد.
زارع، به حفظ حریم رودخانه ها در مهار سیلاب نیز اشاره نمود و گفت: رعایت و حفظ حریم رودخانه ها بسیار حائز اهمیت است، بر این اساس معمولاً حریم رودخانه ها از یک تا 20 متر و گاهاً تا 150 متر مشخص می گردد.
وی تاکید نمود: البته باید توجه کرد که برای رودخانه ها، نهرها و برکه های تأمین نماینده آب شرب شهرها حتماً باید حریم 150 متری در نظر گرفته گردد مانند رودخانه جاجرود که آب تهران را تأمین می نماید.
عضو وابسته فرهنگستان علوم گفت: متأسفانه در چند سال اخیر شاهد ساخت و ساز زیادی در حریم و حتی بستر رودخانه ها در کشور بوده ایم که قطعاً برای حفظ حریم باید این ساخت و سازها هر چند قدیمی ساماندهی شوند، اما کار فوری تر این است که در ابتدای امر نباید اجازه دهیم بار جدیدی به این حریم ها اضافه گردد.
زارع تاکید نمود: در سیل اخیر در کشور بیشتر خانه ها و اماکنی که تخریب شدند، در حریم و بستر رودخانه بودند. از این رو باید ساماندهی حریم رودخانه ها با سختگیری انجام گردد و با جدیت اجازه هیچ گونه ساخت و سازی صادر نگردد.
وی گفت: با تمام این اقدامات اگر به طور نسبی هم پیروز شویم که آب را مدیریت کنیم جای امیدواری است چون از نظر جغرافیایی بارندگی ها در کشور پراکندگی نامنظمی دارند مثلاً کارون 10 ماه از سال خشک است و در مدت دو ماه به اندازه سه سال آبی باران می بارد و نقاط دیگری از کشور خشک است، در واقع در توزیع، آب یکنواختی در کشور نداریم بر این اساس در مدیریت رودخانه ها با هدف جلوگیری از سیل، تجدید نظر اساسی احتیاج است.
زارع اضافه نمود: به عنوان یک زمین شناس تاکید می کنم تقریباً تمام برآوردهایی که از سیل انجام می دهیم عمدتاً بر پایه بارش ها و دبی رودخانه ها است. واقعیت امر این است که اگر ما شرایط زمین شناسی حوضه آبریز یا نقشه زمین شناسی سیل نداشته باشیم ممکن است عملاً برآوردهای مرتبط با بارش و جریان هیدرولیکی کمکی به ما نکند.
استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله اضافه نمود: به عنوان مثال در خوزستان شرایط زمین شناسی نسبت به 27 سال قبل تغییر نموده است، البته در این مدت به غیر از خشکسالی فعالیت های انسانی نیز نقش بسزایی داشته است، بنابر این اگر در شرایط واقعی امروز صرفاً بر اساس مستندات قدیمی کار کنیم احتمال این که برآوردهای پیش بینی های سیل با خطای زیاد روبرو باشد بسیار بالا است.
- برای جبران خسارات، احتیاجمند ذهن برنامه ریز و نظام یافته هستیم
عضو وابسته فرهنگستان علوم به خسارات سیل اخیر در کشور اشاره نمود و گفت: تعداد قابل ملاحظه ای از هموطنان به صورت مستقیم از سیل آسیب دیده اند. برآوردها نشان می دهد حدود 2.5 میلیون نفر را باید جزو آسیب دیدگان مستقیم سیل به حساب آورد، از جمعیت 4.1 میلیون نفری استان خوزستان، حدود 700 هزار نفر از سیل آسیب دیده اند که اکثراً در جنوب شهرستان شوش تا شهرستان آبادان زندگی می نمایند.
زارع اضافه نمود: از جمعیت 1.9 میلیون نفری استان گلستان نیز برآورد می گردد حدود 250 هزار نفر به طور مستقیم از سیل آسیب دیده اند، از جمعیت 1.7 میلیونی استان لرستان نیز به نظر می رسد که حدود 300 هزار نفر آسیب دیدگان مستقیم سیل هستند.
وی تاکید نمود: تعداد جمعیت تحت تأثیر و تعداد جمعیت آسیب دیده از سیل قابل ملاحظه است، حال اگر بخواهید برای هر کدام از آنها یک بسته اقتصادی در نظر بگیرید، این آسیب رقم قابل ملاحظه ای می گردد. برآورد شده که حدود 40 هزار میلیارد تومان به سیل زدگان باید خسارت پرداخت گردد تا آسیب های اولیه آنها رفع گردد.
زارع گفت: خسارت به زیرساخت های شهری نیز حدود 100 هزار میلیارد تومان است، بازگرداندن این 3.5 میلیون نفر به چرخه زندگی به برنامه ریزی و اجرایی واقع بینانه و علمی احتیاج دارد و این کار احتیاجمند افرادی است که با ذهن برنامه ریز، مسلط و نظام یافته بتوانند کار را به خاتمه برسانند.
منبع: همشهری آنلاینak3fa.ir: مجله عکسفا، عکسها و رویدادهای اخیر دنیا
sanaye-90.ir: صنایع 90 | مجله خبری و تحلیلی صنایع