دوئل ماکرون و اردوغان در مدیترانه، آیا ناتو نابود می گردد؟ - مجله سرگرمی

کشف ذخایر مهم گاز طبیعی در آب های ساحلی قبرس و بعضی جزایر متعلق به یونان موجب شروع رقابت منطقه ای برای تصاحب بیشتر این ثروت منطقه ای شده است. این رقابت تنش را میان ترکیه و یونان افزایش داده و این در حالی است که این دو کشور، از اعضای ناتو هستند که در سال 1996 نیز بر سر جزایر غیر مسکونی دریای اژه با هم وارد درگیری نظامی شدند.

از سوی دیگر پافشاری ترکیه برای حفاری در نزدیکی آب های سرزمین یونان و حمایت کشورهای اروپایی از آتن موجب شده تا دیگ جنگ در حال رسیدن به نقطه جوش باشد و در این میان آنکه بر شیپور جنگ می دمد کسی نیست جز امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه.

فرانسه از ابتدای اوت، توافقنامه همکاری دفاعی بین فرانسه و قبرس را که سه سال پیش امضا شده، به مرحله اجرا گذاشت. همچنین وزارت دفاع فرانسه 13 اوت با صدور بیانیه ای گفت که ضمن مشارکت در رزمایش مشترک با یونان، حضور خود در آب های مدیترانه را با هدف افزایش امنیت ناوبری دریایی افزایش می دهد.

در همین رابطه امانوئل ماکرون در مصاحبه ای با هفته نامه خبری فرانسه پاری مچ، گفت: اردوغان سیاست توسعه طلبانه ای را دنبال می نماید که با منافع اروپا مغایرت دارد و عامل بی ثباتی برای اروپا به شمار می رود.

ترکیه در آب های شرق مدیترانه یک دکترین دریایی را دنبال می نماید که محور اصلی آن دستیابی آنکارا به منابع انرژی است. این دکترین وطن آبی یا در زبان ترکی ماوی وطن است.

این دکترین در سال 2006 میلادی توسط جم گوردنیز، دریاسالار نیروی دریایی ترکیه طراحی شد. گوردنیز تحقق این دکترین دریایی را پشتوانه آنکارا برای تحکیم بیشتر استقلال ترکیه و بهبود موضع ترکیه در تعامل با دنیا می دانست.

علاوه بر مدیترانه، ترکیه سعی می نماید نقش فرانسه در لبنان را به چالش بکشد و برای اجرای این اقدام، مقامات ترکیه به محض خاتمه یافتن سفر امانوئل ماکرون به لبنان، وارد بیروت شدند.

همچنین ترکیه کوشش می نماید به منظور جلوگیری از گسترش حضور نظامی، تجهیزات جنگی و مهمات نظامی را به بعضی از نقاط ساحلی لیبی مانند بندرگاه الخمس ارسال کند. این امر برخلاف رویه ارسال سلاح به طرابلس و مصراته است که با کشتی هایی که پرچم کشورهای دیگر را حمل می نمایند انجام می گردد.

ماکرون به دنبال تشکیل تیم اروپایی علیه اردوغان

تحلیلگران اروپایی می گویند فرانسه در کوشش برای تشکیل یک گروه فعال اروپایی با هدف جلوگیری از تحرکات سیاسی و امنیتی ترکیه است و سعی می نماید آلمان را برای تصدی رهبری این گروه تشویق کند اما برلین می کوشد از میزان تنش میان آنکارا و قدرت های اروپایی بر سر یونان بکاهد.

افزون بر آن، آلمان میخواهد نقش میانجی را میان طرف های درگیر ایفا نموده و در کوشش هایی که به منظور منع انتقال سلاح و نیروهای مزدور خارجی توسط ترکیه به لیبی صورت می گیرد مشارکت داشته باشد.

پژوهش جدیدی که توسط مؤسسه مطالعات پیشرفته تهیه شده است، نشان می دهد که جنگ لفظی میان فرانسه و ترکیه در حال تبدیل شدن به تنش های پیش از درگیری میان دو جانب است. به طوری که دو ماه پیش پاریس، آنکارا را به کوشش برای ایجاد مزاحمت برای یکی از کشتی های خود که مشغول انجام مأموریتی برای ناتو در شرق مدیترانه بود، متهم کرد.

فرانسه، نیروهای ترکیه را متهم کرد که از دستگاه های مختصات ناتو برای تحرکات خود به سمت لیبی استفاده می نمایند اما ناتو سعی کرد از مقصر دانستن ترکیه به گونه ای که پاریس کوشش داشت جلوگیری کند و همین امر می تواند تحرکات نظامی فرانسه خارج از دایره اتحادیه اروپا را توجیه کند. طوری که فرانسه در رزمایش های دریایی ایالات متحده، یونان و قبرس در سواحل یونان شرکت کرد. تردیدی نیست که هدف از این مشارکت، رساندن پیغامی به ترکیه بود تا از عملیات اکتشافی در شرق مدیترانه خودداری کند.

در این میان باید به این نکته اشاره نمود که یکی از پایه های دکترین وطن آبی، ایجاد پایگاه های نظامی در شمال جزیره قبرس، در سواحل لیبی و البته در دریای سرخ در سواحل سودان است که فروپاشی رژیم سودان در سال گذشته، این هدف را ناکام گذاشت.

ارسال جنگ افزار

در هفته گذشته فرانسه با ارسال یک کشتی جنگی و دو هواپیمای رافائل، سطح مشارکت خود را در پشتیبانی دفاعی از آتن بالا برد. هر چند پاریس تأکید داشت که هدف از این استقرار نظامی، ارزیابی شرایط بوده اما تحلیل های نظامی نشان می دهد که هدف پاریس از این امر، اتخاذ یک اقدام پیشگیرانه در مقابل آنکارا بوده است، پیش از آنکه کشورهای اروپایی بتوانند موضع مشترکی را در قبال تهدیدهای ترکیه اتخاذ نمایند.

از سوی دیگر، ترکیه نیز میزان واکنش های خود را علیه سیاست های فرانسه در شرق مدیترانه افزایش داده و اردوغان شنبه گذشته در واکنش به حضور نظامی فرانسه در سواحل یونان، گفت: رفتار پاریس در شرق مدیترانه قلدرمآبانه است.

وی گفت ما به عملیات حفاری ادامه می دهیم اما فرانسه و بیشتر قدرت های اروپایی، اقدامات ترکیه در شرق مدیترانه را غیرقانونی خوانده و آن را کوششی در راستای تحمیل یک واقعیت جدید می دانند.

گفته می گردد اروپا توانسته است گام مهمی در راستای ایجاد هماهنگی در مقابله با اقدامات ترکیه در شرق مدیترانه بردارد و به نظر می رسد کشورهای اروپایی کوشش های دیپلماتیک مشترکی را برای جلوگیری از تشدید بحران در شرق مدیترانه، به ویژه بحران یونان و ترکیه شروع نموده اند که مسئله حمایت از آتن در صدر آن قرار می گیرد.

همچنین ایالات متحده نیز پس از شرکت در رزمایش های قبلی در مدیترانه اکنون میخواهد به تحرکات نظامی جدید بپیوندد. به طوری که پس از افزایش تنش ها در شرق مدیترانه، پنتاگون، ناو عظیم یو اس اس هرشل وودی ویلیامز را از سواحل ناپل ایتالیا به خلیج سودا در نزدیکی جزیره کرت یونان منتقل نموده است. فرانسه نیز همزمان سه هواپیمای جدید رافائل را به شرق مدیترانه منتقل نموده است و در نتیجه، شمار هواپیماهای رافائل مستقر در این منطقه اکنون به 5 ففرایند می رسد.

ناتو به دنبال کاهش تنش

ناتو نیز در چارچوب کوشش ها برای جلوگیری از تشدید بحران در شرق مدیترانه وارد عمل شده و در اقدامات نظامی اخیر شرکت نموده است، مسئله ای که نگرانی بعضی از قدرت ها را در مورد عدم توانایی در کنترل این اقدامات نشان می دهد.

البته این نگرانی از فحوای بیانیه اخیر اتحادیه اروپا که ترکیه را به جلوگیری از تشدید تنش در شرق مدیترانه و لیبی دعوت نموده است، نمایان است.

به نوشته ایندیپندنت: سیاست اروپا در قبال ترکیه با در نظر داشتن تحولات لیبی بازتاب می یابد طوری که گسترش حضور نظامی در مجاورت یونان منجر به گسترش نظامی در سواحل لیبی می گردد. به نظر می رسد که پاریس در صدد حمایت از این فرایند است؛ زیرا این کشور در عملیات نظارت بر ممنوعیت صادرات سلاح به لیبی مشارکت دارد اما آن چه بیشتر از همه توجه را به خود جلب می نماید مشارکت آلمان و حضور ناو هامبورگ در عملیات اروپا در شرق مدیترانه است.

موضع آلمان چیست؟

ناظران بدین باورند که موضع آلمان تا به حال مبتنی بر یک تصور فردی است و مشارکت آن در عملیات اروپایی در شرق مدیترانه ناشی از پیش بینی احتمال تشدید تنش مجدد در لیبی است، بدین معنا که آلمان به دنبال فشارهای فرانسه هیچ تصمیمی اتخاذ ننموده است.

هشدار هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان در مورد بحران لیبی، به ویژه پس از ملاقات وزرای دفاع قطر و ترکیه از طرابلس و آنچه وی آن را به عنوان آرامش فریبنده نامید، مصداق این واقعیت است و نشان می دهد که گزینه نظامی برای حل تنش های مدیترانه از گزینه سیاسی پیشی گرفته است.

با این حال، گزارش های منابع خبری فرانسه که پیش از ملاقات آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان با امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه در 20 ماه اوت جاری منتشر شد، نشان می دهد که پاریس توانسته است برلین را به اتخاذ سیاست جدی تری در قبال اقدامات ترکیه در لیبی و یونان متقاعد کند، به ویژه پس از این که ماکرون تحولات اخیر را ناشی از یک دیپلماسی ضعیف قلمداد نموده است.

احتمال جنگ و نابودی ناتو

جم گوردنیز فرمانده سابق نیروی دریایی ترکیه و طراح دکترین وطن آبی معتقد است که ورود فرانسه به مناقشه موجود میان آنکارا و آتن و اصرار یونان بر مالکیت جزایر مدیترانه، ناتو را در آستانه فروپاشی قرار داده است.

وی اقدام امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه نسبت به ارسال کشتی های جنگی برای امدادرسانی به یونان در جریان مناقشه آتن و آنکارا را به ریختن بنزین بر آتش بحران در مدیترانه توصیف کرد و به فرانسه هشدار داد که با اقدامات تهدیدآمیز و تشدید مناقشه میان سه عضو ناتو، این پیمان را به مخاطره انداخته است.

او در ادامه تاکید نمود که به اعتقاد بیشتر مردم ترکیه تحرکات فرانسه در شرق مدیترانه بچه گانه و خطرناک است و تهدید ترکیه از سوی فرانسه به هیچ وجه قابل درک نیست و تنها موجب به خطر افتادن امنیت منطقه می گردد.

بر همین اساس، گوردنیز تاکید دارد که اگر کشورهای اروپایی به یونان برای کوتاه آمدن از ادعای خود در مورد جزایر مدیترانه فشار نیاورند، با اولین اقدام نظامی یونان علیه ترکیه خاتمه پیمان ناتو فرا خواهد رسید. او معتقد است که ترکیه از انزوای دوران جنگ سرد خارج شده و باید به صندلی واقعی خود به عنوان یک قدرت منطقه ای دست یابد.

ایندیپندنت در مورد احتمال بروز جنگ در مدیترانه نیز در گزارشی آورده است: یک جنبش فعال و فراگیر با هدف جلوگیری از سیاست های تهدیدآمیز ترکیه در مدیترانه شرقی شروع شده و منجر به حضور نظامی قدرت های عظیم شده است. هرچند اقداما ت اخیر تا به حال به مرحله مقابله و رویارویی نرسیده است اما حضور نظامی در شرق مدیترانه این پیغام را می رساند که در سایه ناکامی ابزار دیپلماتیک، متوسل شدن به جنگ، گزینه دیگری برای جلوگیری از رفتارهای ترکیه در منطقه خواهد بود.

banima.ir: قدرت گرفته از سیستم مدیریت محتوای بانیما

batask.ir: مترجم آنلاین، دارالترجمه آنلاین