دره قشلاق شمیران کجاست؟ - مجله سرگرمی

خبرنگاران/ راحله عبدالحسینی: همان طور که از نام دره قشلاق برمی آید امانیه در روزگار قاجار محله ای با هوای بسیار مطبوع و زمین های تپه ماهوری بود که ایلات عشایر در فصل زمستان راهی این محل می شدند و در دره قشلاق چادر می زدند. تپه های دره قشلاق در امتداد تپه های داودیه قرار داشت و جاده ای که از نجف آباد دولاب که حالا در منطقه 15 قرار گرفته به سمت تجریش می رفت درست از دل تپه های امانیه می گذشت. بعدها هم بخشی از بزرگراه شاهنشاهی در امتداد همین جاده ساخته شد که حالا با نام بزرگراه مدرس می شناسیم. علیرضا زمانی تهران شناس می گوید که در اسناد خانه های قدیمی محله امانیه نام دره قشلاق عنوان شده است.

3باغ بزرگ محله امانیه

دره قشلاق هم از فرایند توسعه ای که در زمان پهلوی دوم شدت گرفت بی نصیب نماند. فضل الله و نصرالله امان پور 2برادری که یکی کاپیتان نیروی دریایی و دیگری سرلشکر نیروی زمینی ارتش بودند قسمت شمالی زمین های دره قشلاق را که پایین الهیه قرار داشت، می خرند و بعد از آن به نام این 2برادر شناخته و به تپه های امانیه معروف می گردد. بعدها این 2برادر بخشی از زمین های خود را به افراد مختلف می فروشند. یعقوب سلیم، اصیل زاده، مشیری، نادری و ثقفی زاده از جمله افرادی بودند که زمین های امانیه را خریدند. یکی از مشیری ها قناتی را در محله امانیه حفر می نماید و نام همسرش، عزت خانم را روی آن می گذارد و قنات به عزتیه معروف می گردد. زمانی به نقشه هوایی این محله که سال 1335 گرفته شده است اشاره می نماید و می گوید: در این نقشه تپه ماهورها معین است. در حاشیه خیابان ولی عصر(عج) هم لکه هایی که نشان از شکل گیری باغ و خانه در این محدوده دارد هویداست. باغ های جانسپار، دولتشاه و پیرایش از باغ های معروف محله امانیه بودند.

باغ پیرایش در محدوده ای بود که این روزها با بازار صفویه آن را می شناسیم. باغ دولتشاه هم در محدوده خیابان های چهررازی و شهید عاطفی است. زمانی ادامه می دهد: جانسپار در باغش گاوداری داشت. حسن پیرایش هم آدم سرشناسی بود. فروشگاه پیرایش در خیابان منظر محله دروس در دهه 40یکی از معروف ترین فروشگاه های عرضه پوشاک بود که بعدها پاساژ صفویه را در آن بنا می نماید. باغ دولتشاه نیز در جنوب محله امانیه بود که بعدها به نخستین باغ وحش تهران، تبدیل و اوایل دهه 70 به پارک ارم منتقل می گردد.

دهه40 سکونت در محله امانیه فرایند پرشتابی را دنبال می نماید و زمین ها بیشتر مورد توجه افراد قرار می گیرد و به همین ترتیب محله امانیه سر و شکل امروزی پیدا می نماید. مهم ترین خیابان این محله که شمال را به جنوب وصل می نماید خیابان نلسون ماندلاست که در زمان شکل گیری خیابان به نام دکتر جردن، بنیانگذار مدرسه البرز نامگذاری شد. در همین دهه افراد سرشناس دیگری زمین های زیادی در خیابان جردن خریدند. از جمله حبیب الله ثابت معروف به ثابت پاسال، یهودی سرمایه داری که کاخی در تقاطع خیابان های طاهری و روانپور محله امانیه ساخت. حبیب الله القانیان هم از سرمایه داران یهودی دیگری بود که بخشی از زمین های جنوب جردن را خرید. او علاوه بر ساختمان پلاسکو، صاحب کارخانه های آلومینیوم و یخچال سازی جنرال استیل و نخستین کارخانه پلاستیک در ایران بود.

افق دید از شمیران تا تهران بدون مانع

حالا طبق تقسیمات نقشه امروزی تهران، محله امانیه از شرق به بزرگراه مدرس، از غرب به خیابان ولی عصر(عج)، از شمال به بزرگراه چمران و از جنوب به بزرگراه نیایش و خیابان اسفندیار می رسد. این روزها دیگر بقایایی اندک از تپه های امانیه به جا مانده است؛ همان تپه هایی که معیرالممالک کمی صافشان کرد تا از عمارت باغ فردوس شمیران، تهران را بدون مانع ببیند.

datapad.ir: دیتاپد | مجله فناوری و تخصصی رایانه