جشنواره ها چگونه معیشت سینماگران را در بحران تضمین می نمایند؟ - مجله سرگرمی

به گزارش گروه فرهنگی خبرنگاران، چک، مالت، اسلواکی، مقدونیه، لهستان و به تازگی فرانسه از جمله کشور هایی هستند که حالا راستا تنفس سینماهایشان گگردده شده است گرچه اغلب این نام ها، گمنام و بعضاً دولت های کوچکی هستند که به نظر می رسد چندان در سازوکار بین المللی نقشی ندارند، اما با افزایش فرایند واکسیناسیون و کاهش شمار مبتلایان به کرونا در این کشورها، حالا روزنه امیدی برای آشتی مخاطبان با سینماهایشان هویدا شده است.

شگفت آورترین اتفاق هم به کشور فرانسه بازمی گردد که با بازگشایی نسبی سینما ها حالا تصاویر صف های طولانی تهیه بلیت فیلم ها در این کشور در فضای مجازی دست به دست می گردد تا بگوید دیر و دور نیست که آیین تماشای فیلم در سینما دوباره احیا گردد، بگوید که هم چنان نبض تپنده این هنر مخاطبانش هستند که هرچند تاخیری دو ساله در مراودات آن ها پیش آمده، اما می گردد امیدوار بود به تزریق خونی تازه در رگ های سینما تا باز سرپا گردد.

سینما می خواهد زنده بماند

در ایران، اما هنوز خبر از پیک پنجم کرونا می دهند، واکسیناسیون عمومی به کندی پیش می رود و طبق آمار ها چیزی قریب به یک درصد افراد جامعه واکسینه شده اند. به موازات این اتفاقات، سینما ها هم در یک چرخه معیوب گاهی تعطیل و گاهی بازگشایی می شوند؛ صنعتی که در این برهه سخت، کسی چشم اندازی برایش متصور نیست و گرچه کمیتش می لنگد، اما سعی دارد پایاپای صنایع دیگر پیش برود و همچنان زنده بماند.

با همه نقاط افتراقی که کشور ما با کشور های صاحب سینما و پیشتاز در فرایند واکسیناسیون دارد، نقطه اشتراک، اما عقیده ای است که بر اساس آن گفته می گردد یکی از راه های زنده ماندن سینما ها برگزاری جشنواره هاست. در سخت ترین روزگار کرونا که هنوز اخبار درستی از چند و، چون پیشگیری از این بیماری مخابره نشده بود و چین در ادامه پنهان کاری های خود هنوز اطلاعات کارآمدی از این ویروس ارایه نداده بود، همان کشور های صاحب سینما جشنواره ها را تقلایی برای فراموش نشدن فیلم و سینما می دانستند و از پیشگامان برگزاری آن بودند.

در ایران هم گرچه تاخیری یک ساله در برگزاری معتبرترین رویداد بین المللی اش یعنی فجر جهانی پیش آمد، اما این روز ها و همزمان با برگزاری دوره سی و هشتمین دوره، هنوز جدی ترین نقدها بر نفس برگزاری آن وارد می گردد و بارزترین مسأله منتقدان به بودجه آن برمی گردد؛ این انتقاد چقدر منطقی و چقدر وارد است؟

بحران کرونا و تهدید معیشت سینماگران

اگر پیگیر اخبار سینمایی بوده باشید در این مدت حتماً خبر هایی از اوضاع معیشتی سینماگران خوانده اید؛ مسأله ای که منتقدان را برانگیخت تا بگویند دست اندرکاران فجر جهانی به جای صرف بودجه برای برگزاری این جشنواره، آن را به سفره سینماگران برای سامان دادن به شرایط معیشت آن ها تزریق نمایند. با این حال نمی گردد، اما از سهم جشنواره ها در به گردش انداختن چرخ فراوری چشم پوشی کرد؛ موضوعی که باعث می گردد معیشت طیفی از اهالی سینما به وسیله حضور در پروژه های سینمایی تضمین گردد تا به جای چشم دوختن به یاری های دولتی، سینما خود محلی برای ارتزاق اهالی اش باشد.

از سوی دیگر جشنواره ها را می توان محلی برای نمایش فیلم ها دانست، محلی که فرایند حضور جهانی فیلم ها را تسهیل و اقتصاد آن ها را دستخوش تحول می نمایند. نکته ای که محمد مهدی عسگرپور دبیر سی وهشتمین جشنواره جهانی فجر در نشست رسانه ای این رویداد در با استفاده از واژه اکوسیستم سینما به آن اشاره نمود و گفت که در جریان شیوع کرونا، این اکوسیستم لطمه خورده است؛ موضوعی که بخشی از آن ناظر به فرآیند اکران و به تبع آن بیکاری بخشی از اهالی سینما شده است.

بودجه رویداد های سینمایی قابل انتقال است؟

مردادماه سال 99 در روز هایی که هنوز خبری از برگزاری هیچ جشنواره ای نه به شکل متداول و نه به شکل متأخرترش نبود، حسین انتظامی رییس سازمان سینمایی در اولین نشست رسانه ای اش در پاسخ به سوالی درباره انتقال بودجه رویداد های سینمایی به غیر عنوان نمود که مطابق روال دیوانی جا به جا کردن ردیف بودجه ها تخلف محسوب می گردد و حتی در صورت برگزار نشدن رویدادی امکان صرف آن بودجه در جای دیگری وجود ندارد، موضوعی که محمدمهدی عسگرپور دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر نیز در اولین نشست رسانه ای اش پیرامون بحث های مطروحه درباره این بودجه، بر آن صحه گذاشت و عنوان نمود امکان واگذاری این بودجه وجود ندارد.

وی تأکید کرد: من به دلیل مسئولیتم باید به اکوسیستم سینما فکر کنم. باید بدانیم با حذف چه چیزی به کجا لطمه می خورد. البته که مناسبات جهانی هم هست و باید بگردیم و راه جدید را پیدا کنیم. ما نمی توانیم بگوییم به دلیل فقر اهالی خانه سینما، جشنواره را تعطیل می کنیم. من اظهار داشتم بودجه ها ردیف معین دارد و قابل انتقال به همدیگر نیستند. اداره این اکوسیستم تابع قوانین و بودجه بندی است و مواردی که جابه جایی آن مسئله ایجاد می نماید و بازرسی کل کشور نظارت دارد. باید بگردیم و راه هایی پیدا کنیم. باید پابه پای جهان پیش برویم، در جهان گشتند و پیدا کردند. وی اضافه نمود: بعضی از دوستان می گویند پول جلوی ما را گرفته، ولی مگر چه منفعتی برای ما دارد؟ من اگر در همین ایام یک سریال می ساختم، ده برابر چیزی که جشنواره برای من داشت، عایدی به من می داد. من دوست دارم دوستانی که در این خصوص صحبت می نمایند، با تحقیق صحبت نمایند. این دو جمله را همه می توانند بگویند، نکته مهم این است که تحقیق نمایند، اکوسیستم چه لطمه ای خورده، اگر لطمه خورده چرا ما اینقدر فراوری داریم و این فراوری ها برای نمایش در کجا ساخته می گردد؟

فجر جهانی چقدر خرج دارد؟

در دوره سی و هفتم جشنواره جهانی فیلم فجر که هنوز خبری از بیماری و کاهش بخش های این رویداد سینمایی نبود بر اساس آنچه سازمان سینمایی به طور رسمی درباره مشروح هزینه های صورت گرفته برای این جشنواره منتشر کرد چیزی قریب به نه و نیم میلیارد تومان بودجه تمام شده دوره سی و هفتم اعلام شد، که بر اساس اظهارات رضا میرکریمی دبیر وقت این جشنواره، حدود پنج میلیارد آن از سوی وزارت ارشاد تامین شده بود. حالا در دوره سی و هشتم، اما خبری از حضور مهمانان خارجی و تامین هزینه بلیت هواپیما و هتل بعضی از آن ها نیست، خبری از بخش های پر طمطراق نیست، خبری از تامین هزینه های بزرگداشت ها و نکوداشت ها هم نیست.

با برگزاری جشنواره به شکل ترکیبی بر اساس آنچه محمدمهدی عسگرپور در نشست خبری خود اظهار داشت هزینه برگزاری این دوره از جشنواره حالا چیزی از هزینه حدود دو فیلم تقلیل پیدا نموده و برابر با هزینه نصف یک فیلم سینمایی است. گرچه همین موضوع هم هنوز محل ابهام است و نمی توان به طور معین این رقم را حدس زد، اما بنا به اظهارات عسگرپور به نظر می رسد هزینه های این دوره نسبت به دوره های پیشین افزایشی پیدا ننموده است.

یک یادآوری؛ یک تجربه

روز های نخست سال 98 با جنجال عیدی یک میلیاردی وزارت ارشاد به خانه سینما شروع شد؛ روز هایی که نحوه تقسیم این عیدی که از منظر بسیاری رقمی کلان هم به نظر می رسید در صدر اخبار سینمایی نشست؛ بودجه ای که در قالب کارت هدیه های 200 هزار تومانی تقسیم و در میان اهالی خانه سینما توزیع شد تا سرشروع نقدهای دیگر باشد. نقدهای که کلیدواژه اصلی آن ها تلف کردن این بودجه بود که می توانست کارآمد باشد، اما توزیع آن به ناکارآمدترین شکل ممکن حتی گره از نیازمندترین افراد این حرفه نیز باز نکرد. تجربه ای که گرچه از آن گذر نموده ایم، اما حالا سویه ای دیگر پیدا نموده است.

واقعیت این است که تجربه ثابت نموده است تزریق مستقیم پول هیچ گاه نمی تواند تضمینی مطمئن، بی حاشیه و بی دردسر برای معیشت هیچ صنفی باشد. از این منظر، احیای اکوسیستم سینما که برگزاری و زنده نگه داشتن جشنواره ها بی تردید نقشی اساسی در آن دارند، تضمینی به مراتب مطمئن تر و موثرتر برای به گردش درآمدن چرخ اقتصاد سینما و به تبع، برطرف بحران معیشتی اهالی این صنف محسوب می گردد.

rugozar.ir: مجله روگذر: مجله اخبار گردشگری

fastnote.ir: یادداشت سریع: گلچین اخبار و مقالات روز