بازگشت گازوئیل به خیابان های شهری
به گزارش مجله سرگرمی، در این بین هر کشوری براساس امکانات و موقعیت های خاص خود راهکارهای ویژه ای را برای کاهش کنترل آلودگی ها در پیش گرفت. از افزایش و ارتقای خدمات ناوگان عمومی حمل ونقل و قوانین محدودکننده صنایع آلاینده که بگذریم، اغلب کشورها کوشیده اند تا به هر نحو ممکن اندازه مصرف سوخت خودروهای شخصی و هم حجم آلایندگی آنها را کاهش دهند. علاوه بر این کیفیت و استانداردهای تهیه سوخت های عمده ای چون بنزین و گازوییل هم تغییرات زیادی پیدا نموده است.
بازگشت گازوئیل به خیابان های شهری
نویسنده:دکتر بهاره مرتضی زاده
از نیمه دوم قرن بیستم، آلودگی هوا به ویژه در محدوده های شهری به یکی از دغدغه های اصلی دولتمردان در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه جهان تبدیل شده است.
در این بین هر کشوری براساس امکانات و موقعیت های خاص خود راهکارهای ویژه ای را برای کاهش کنترل آلودگی ها در پیش گرفت. از افزایش و ارتقای خدمات ناوگان عمومی حمل ونقل و قوانین محدودنماینده صنایع آلاینده که بگذریم، اغلب کشورها کوشیده اند تا به هر نحو ممکن مقدار مصرف سوخت خودروهای شخصی و هم حجم آلایندگی آنها را کاهش دهند. علاوه بر این کیفیت و استانداردهای تهیه سوخت های عمده ای چون بنزین و گازوییل هم تغییرات زیادی پیدا نموده است. به اسم مثال به تدریج مصرف بنزین های سرب دار محدود و درنهایت در اغلب نقاط جهان ممنوع شد. گازوییل های استاندارد مصرفی در موتورهای دیزل هم نسبت به گذشته، حاوی مقادیر بسیار کمتری سولفور و ناخالصی های دیگر هستند. آنچه در پی می آید، گزارش کوتاهی از کوشش هایی است که برای آبی نگه داشتن آسمان شهرها به انجام رسیده است. از موتورهایی که گاز می سوزانند تا بازگشت دوباره موتورهای دیزل از جاده های بی خاتمه به خیابان های پرترافیک شهری!خودروهای گازسوز
بحث آلوده نمایندگی بنزین مصرفی در موتور اتومبیل از سال ها پیش مطرح بوده است. علاوه بر آن عواملی مانند کمبود منابع سوختی، گرانی این منابع برای کشورهایی که مجبور به خرید چنین سوخت هایی هستند و هم بحران های آلودگی هوا در شهرهای عظیم، باعث طراحی انواع مختلف خودروهای غیروابسته به بنزین شده است. اما شاید پیروز ترین این طرح ها مربوط به خودروهای گازسوز باشد. البته گاز طبیعی هم جزو سوخت های فسیلی است. ولی مقرون به صرفه تربودن این سوخت نسبت به بنزین و هم آلایندگی کمتر آن باعث شده جایگزینی مناسب برای بنزین محسوب گردد.در سال 1930 برای اولین بار در جهان، کشور ایتالیا از گاز طبیعی به اسم سوخت خودرو استفاده کرد. پس از آن کشورهای زیادی در جهان سیستم سوخت موتور اتومبیل را از فرم بنزینی به شکل گازسوز تغییر دادند. البته بیشتر این کشورها، خود صاحب ذخایر گازی بودند. دسترسی سریع و مقرون به صرفه به این سوخت که آلایندگی کمتری هم نسبت به بنزین دارد، عامل اصلی استفاده گسترده از آن است. در حال حاضر در کشورهایی مانند آرژانتین، برزیل، پاکستان، ایتالیا و ایران، گازطبیعی سوخت نسبتا رایجی در موتور اتومبیل محسوب می گردد.
قرار است طبق برنامه های جهانی تا خاتمه سال 2020، بیش از 65 میلیون خودرو در سراسر جهان گازسوز باشند. مقدار فراوری مونواکسیدکربن در این خودروها 93 درصد کمتر از خودروهایی با موتور بنزینی است و علاوه بر آن اکسید نیتروژن فراوری شده از طریق خودروهای گازسوز هم 33 درصد کمتر از انواع بنزینی تخمین زده می گردد.
موتورهای دیزلی
وقتی حرف از موتور دیزلی پیش کشیده می گردد، ناخودآگاه خودروهای سنگین مانند کامیون و اتوبوس در ذهنمان مجسم می شوند. اما چند سال است که در اتحادیه اروپا و بعضی از کشورهای پیشرفته جهان، دیگر چنین تصوری وجود ندارد. درواقع به علت مصرف کمتر سوخت از طریق موتورهای دیزلی و در نتیجه آلایندگی کمتر هوا، بیشتر کشورهای پیشرفته جهان اقدام به ساخت نسل های تازهی از موتورهای دیزلی نموده اند. البته نسل تازه موتورهای دیزلی با آنچه دکتر رودلف دیزل آلمانی در سال 1892 به نام خود به ثبت رساند تفاوت های چشمگیری دارد.در موتورهای تازه دیزلی هم به سنت موتورهای قدیمی از جرقه شمع و وقوع انفجار در درون سیلندر آنچنان که در موتورهای بنزینی رخ می دهد خبری نیست. در این موتورها هم ابتدا هوا به شدت گرم و فشرده می گردد و سپس گازوییل روی آن پاشیده می گردد. در عوض برخلاف موتورهای قدیمی این کار از طریق یک تزریق نماینده پرفشار و با کنترل سیستم های پیچیده کامپیوتری صورت می گیرد. استفاده از این تکنولوژی تازه باعث شده تا نسل تازه موتورهای دیزلی 40 درصد توان بیشتر و درعین حال 30 درصد کاهش در مصرف سوخت داشته باشد.
نسل تازه موتورهای دیزلی به مراتب اکسیدنیتروژن کمتری هم فراوری می نمایند. طبق برآوردهای موجود یک موتور توربودیزل که روی خودروی بنز کار گذاشته شده 24 درصد دی اکسیدکربن و 30 درصد مونواکسیدکربن کمتری وارد هوا می نماید.
این تفاوت شاخص به چند فاکتور اصلی مربوط می گردد. از یک سو گازوییل به علت ماهیت طبیعی خود مایعی سنگین در بنزین به شمار میرود و در فرآیند احتراق در یک موتور دیزلی آلاینده های فرار کمتری فراوری می نماید. از سوی دیگر ضوابط تازه در فراوریات کارخانه های پتروشیمی، باعث شده تا گازوییل های تازه به مراتب ناخالصی های کمتری از جمله سولفور داشته باشند. در نهایت اینکه یک موتور دیزلی در مقایسه با موتور بنزینی، بسیار کم مصرف تر و پرتوان تر محسوب می گردد. به طوری که نسل تازه اغلب موتورهای دیزلی در 100 کیلومتر حدبیشتر 4 لیتر گازوییل می سوزاند.
اما فراوری موتورهای دیزلی برای خودروهای شخصی چندان هم بدون حاشیه نیست. تبدیل یک بنز به خودرویی با موتور دیزلی، 5 هزار دلار و تبدیل یک فولکس 1500 دلار برای شرکت های سازنده آنها آب می خورد. شاید به همین دلیل باشد که اتحادیه اروپا از سال 2006 به این طرف محدودیت های مالیاتی قابل توجهی را برای خودروهای گازوییل سوز شخصی وضع نموده است.
سوخت های فسیلی از کجا می آیند؟
سوخت های فسیلی، هیدروکربن هایی هستند که در لایه بالایی قشر زمین یافت می شوند. در خصوص نحوه ایجاد این سوخت ها نظریه های مختلفی وجود دارد. اما بیشتر دانشمندان تئوری بیوژنیک را به واقعیت نزدیک تر می دانند. این تئوری در سال 1957 و از طریق میخاییل لومونوزوف مطرح شد و اجساد گیاهان و حیوانات را به اسم منشأ اصلی فراوری سوخت های فسیلی معرفی کرد. لومونوزوف معتقد بود که این اجساد پس از گذشت صدها هزار سال و در اثر فشار و گرما تبدیل به فسیل هایی از جنس هیدروکربن می شوند که در قشر زمین قرار می گیرند و قابل استخراج هستند. سوخت های فسیلی به 3 دسته عظیم تقسیم می شوند؛ زغال سنگ، نفت و گاز طبیعی. هر 3 گروه پس از سوختن گازهایی فراوری می نمایند که در جو زمین آزاد می گردد و هر یک از این گازها هم آثار مختلفی در هوای پیرامون ما به جا می گذارند. CO2، SO2و NOشاید مهم ترین و معروف ترین این گازها باشند.دی اکسیدکربن یا CO2: این ماده جزو گازهای گلخانه ای است و می تواند هوای گرم را در پایین ترین لایه اتمسفر به دام بیندازد. به زبان ساده تر می توان گفت، دی اکسیدکربن یکی از اصلی ترین عواملی است که باعث پدیده گرم شدن جهانی شده اند. با بالا رفتن تدریجی دمای زمین، زیست بوم های موجود در آن هم در حال تغییر و حتی نابودی هستند.
دی اکسید سولفور یا SO2: این گاز عامل اصلی فراوری باران های اسیدی است. یعنی بارانی که حین پایین آمدن با SO2موجود در هوا ترکیب می گردد و سپس به شکل اسید می بارد. چنین باران هایی به طور مستقیم روی انسان تاثیری ندارند. اما می توانند با از بین بردن برگ درختان باعث از بین رفتن جنگل ها به خصوص در منطقه ها مرتفع بشوند. علاوه بر آن موجودات کوچک و ضعیفی مانند پلانکتون ها و حتی بعضی بی مهرگان در اثر این باران ها می میرند و باعث به هم ریختن زنجیره غذایی جانوران عظیم تر می شوند.
اکسید نیتروژن یاNO : گازNO باعث تشکیل مه دود می گردد. البته در ایجاد باران اسیدی هم نقش دارد اما نه به اندازهSO2. شاید بین این 3 دسته گاز، اکسید نیتروژن بیشترین تاثیر منفی را بر سلامت بشر داشته باشد. NO باعث بیماری های التهابی در ریه، درگیر کردن سیستم ایمنی و حتی التهاب و تحریک چشم ها می گردد.
منبع:www.salamat.com/م
منبع: راسخونbanima.ir: قدرت گرفته از سیستم مدیریت محتوای بانیما