آموزش گام به گام جواهر دوزی بصورت تصویری
به گزارش مجله سرگرمی، خبرنگاران | سرویس خانه داری - یکی از کارهایی که می گردد با دانش نه چندان زیاد خیاطی برای تزیین لباس انجام داد جواهر دوزی است. با این هنر می توان سنگ ها و مهره ها را به صدها شکل مختلف کنار یکدیگر قرار داد و سنجاق سینه، پیکسل، یقه، تل سر، تاج، گوشواره، گردبند، سرکلیدی و… ساخت. اگر شما هم به جواهردوزی علاقه دارید، در این مطلب آموزش جواهر دوزی از پایه را توضیح می دهیم، پس با ما همراه باشید.

چنانچه مطالعه قسمت خاصی از این مطلب مدنظر شماست، با انتخاب عناوینی که در فهرست موضوعی زیر ارائه شده اند به موضوع دلخواه برسید.
- تعریف جواهر دوزی
- لوازم جواهر دوزی
- دوخت های کاربردی در جواهر دوزی
- آموزش جواهر دوزی روی نمد
- ویدیو آموزشی جواهردوزی روی نمد
- آموزش جواهر دوزی روی تور
- جواهر دوزی روی لباس و مانتو
تعریف جواهر دوزی
بسیاری از هنرمندان می گویند جواهردوزی ترکیبی از هنر های منجوق بافی، مروارید دوزی، سنگ دوزی، قیطان دوزی، شیپور دوزی، دربار دوزی و… است. البته بیراه نمی گویند! هنر جواهر دوزی کار های متنوعی از فراوری سنجاق سینه، گوشواره و گردنبند با مهره و منجوق گرفته تا دوخت های پرزرق و برق تزیینی روی لباس را دربر می گیرد. بنابراین شیوه جواهر دوزی بسته به حاصل نهایی کار متفاوت است و ابزار متفاوتی نیز نیاز دارد.
لوازم جواهر دوزی
لوازم جواهر دوزی هم می تواند بسته به اینکه می خواهید دقیقا چه بسازید، متفاوت است. به طور کلی وسایل مورد نیاز برای جواهر عبارتند از:
- طرح: برای آغاز کار اول از همه نیاز به طرح دارید. با توجه به طرحی که انتخاب نموده اید ابزار، نوع نخ، چینش مهره ها و نوع پارچه زیر کار را تعیین می گردد. طرح را عموما روی کاغذ روغنی می کشند و برای انتقال به پارچه از کاغذ کاربن خیاطی استفاده می نمایند.
- نخ نایلون: اغلب از نخ نایلونی برای جواهردوزی استفاده می گردد. رنگ نخ را بسته به نوع کار انتخاب می نمایند، مثلا اگر قرار باشد شما جواهر دوزی روی نمد انجام دهید نخ تان را باید همرنگ نمد مورد نظر انتخاب کنید. اگر قصد درست کردن سنجاق سینه یا گوشواره دارید از نخ بی رنگ (یا نخ نامرئی) بهره ببرید.
- سوزن: سوزن شما بسته به خود کار و نوع مهره ها ممکن است متفاوت باشد. به طورکلی سوزن منجوق دوزی شماره 10 تا 13 برای بیشتر مهره ها مناسب است. هر چه شماره سوزن بالاتر برود، سوزن بلندتر و ظریف تر می گردد.
- کارگاه: همانطور که می دانید از کارگاه برای محکم نگه داشتن پارچه هنگام دوخت و دوز استفاده می نمایند تا در پارچه چین نیفتد. اگر سطحی که روی آن جواهردوزی می کنید به اندازه کافی محکم می ایستد یا جنس پارچه ضخیم است ممکن است نیازی به کارگاه نداشته باشید.
- پارچه، نمد و…: سنگ ها را می خواهید کجا بدوزید؟ اگر بخواهید کار شما یک جز مستقل و جدا مثل پیکسل، گوشواره، سنجاق سینه و… باشد، بهتر است از نمد و چرم برای پشت کار بهره ببرید تا جواهرتان استحکام خوبی داشته باشد. شاید هم بخواهید روی پارچه لباس جواهردوزی کنید که جنس این پارچه هر چیزی می تواند باشد. تور ارگانزا هم گزینه مناسبی برای جواهردوزی روی تور است، زیرا به آسانی روی لباس نصب می شوند.
به طورکلی برای جواهردوزی روی لباس عروس تور ژپون و برای جواهردوزی روی لباس مجلسی از تور ارگانزا استفاده می نمایند.
- لایی چسب: اگر پارچه ای که می خواهید روی آن جواهردوزی کنید نازک است لایی چسب نیاز خواهد بود.
- سنگ و مهره: این سنگ ها انواع گوناگونی دارند که کاربرد هرکدام متفاوت است.
انواع سنگ های جواهر دوزی
- منجوق: منجوق ها بسیار ریز هستند و از آنها برای پرکردن سطوح، حاشیه کار و تعیین کردن مرز بندی ها استفاده می گردد.
- ملیله: ملیله معولا در ترکیب با منجوق استفاده می گردد، اما به تنهایی نیز کاربرد دارد. وقتی بخواهید یک رشته، الیاف، ساقه و… در کارتان ایجاد کنید یا برای کارتان حاشیه بدوزید.
- پولک: پولک ها در رنگ ها و شکل های مختلفی در بازار موجود هستند و گاهی به صورتی دوخته می شوند که لبه های شان روی یکدیگر قرار بگیرد. گاهی هم در دوختن آنها از منجوق استفاده می گردد.
- مروارید: مروارید در جواهر دوزی هم به صورت تکی و هم به صورت رشته ای دوخته می گردد. به عبارت دیگر اگر کارتان مروارید زیادی نیاز دارد می توانید از اول رشته مروارید بخرید تا برای دوخت آنها به زحمت نیفتید.
- سنگ و کریستال: شما می توانید از سنگ های قیمتی (یاقوت، مروارید، زمرد و…) یا نیمه قیمتی (فیروزه، عقیق و…) برای کارتان بهره ببرید. به علاوه می توانید از کریستال ها و سنگ های شیشه ای براق و درخشان که ارزان تر هستند نیز بهره ببرید. این سنگ ها عموما تکی استفاده می شوند تا جلوه بیشتری به کار بدهند.
- نگین : نگین ها می توانند سوراخ دار باشند که این باعث می گردد مستقیما بتوانید آن ها را بدوزید. اما اگر بدون سوراخ باشند باید برای شان به دنبال پایه باشید و آن ها را در پایه مناسب جا بزنید، چون در جواهر دوزی معمولا از چسب استفاده نمی گردد.
سامانه مشاوره آنلاین های اکسپرت
دوخت های کاربردی در جواهر دوزی
مسلما دوخت یک نگین یا مروارید ساده روی پارچه نباید خیلی سخت باشد! با این حال، شما باید دوخت های کاربردی در سنگ دوزی را به خوبی یاد بگیرید. تمامی این دوخت ها در هنر های دیگر مثل روبان دوزی، گلدوزی، گلدوزی برزیلی و… که همین مراحل را دارند نیز استفاده می شوند. تنها تفاوت این است که در سنگ دوزی بین کوک ها، شما منجوق، ملیله یا نگین مدنظرتان را از سوزن و نخ رد می کنید.
1. ساقه دوزی
سوزن را از ابتدای خطی که می خواهید بدوزید بیرون بیاورید و 4 الی 5 عدد از سنگی که می خواهید بدوزید را داخل سوزن قرار دهید. حالا مطابق تصویر زیر پیش بروید. شما باید کمی مایل به سمت راست طرح سوزن را داخل کار فرو ببرید و بعد آن را از سمت چپ دوخت اولیه با فاصله اندکی بیرون بیاورید. این کار را تا آخر خط باید ادامه دهید.
2. دوخت پیچ
در این دوخت روال کار مثل ساقه دوزی است، اما تعداد سنگ های بیشتری استفاده می گردد و دوخت های به هم نزدیک تر هستند تا کار متراکم تر دیده گردد.
3. دوخت رول
دوخت رول هم مثل دوخت پیچ است، فقط تعداد سنگ های مورد استفاده یکی دو عدد بیشتر خواهد بود. در ضمن پس از کوک اول باید سوزن را از دو سوم این کوک بیرون بیاورید و به همین شکل تا آخر پیش بروید. دوخت رول بیشتر در یقه دکلته، لبه آستین، لبه کلاه، شنل عروس و… کاربرد دارد.
به جز کوک هایی که گفته شد، روش هایی نیز برای چیدن این کوک ها (کوک تکی) در کنار هم وجود دارد که عبارتند از:
- دوخت منقطع: در دوخت منقطع سنگ ها را به صورت تک تک، دوتایی یا چند تایی با فواصل منظم از هم می دوزیم.
- دوخت دانه پاش : می توان در این دوخت از سنگ های غیر هم جنس استفاده کرد. در این دوخت سنگ ها را به صورت پخش و نامنظم می دوزیم.
- اریب دوزی: وقتی که تعدادی از سنگ ها را وارد سوزنی که از پارچه بیرون آمده می کنیم و سپس سوزن را به سمت دیگر طرح فرو می بریم. یعنی یک کوک از یک ردیف سنگ (که عموما هم منجوق هستند) تشکیل می گردد. تعداد سنگ ها نیز می تواند بر حسب ضخامت طرح کم و زیاد گردد.
- توپر دوزی: به تعداد زیادی اریب دوزی در کنار هم که طرح را پر می نماید توپر دوزی می گویند. این دوخت با سنگ های هم جنس در دوخت گل و برگ کاربرد دارد. اریب دوزی ها باید موازی، منظم و متراکم در کنار هم قرار بگیرند.
- سایه دوزی: زمانی که طرح خیلی عظیم باشد و نتوانیم آن را به صورت کامل پر کنیم، بخشی از طرح را خالی می گذاریم. همین نمایان شدن پارچه از لابه لای کار می تواند شکل زیبایی به کار بدهد به شرط آن که جایش درست انتخاب شده باشد.
آموزش جواهر دوزی روی نمد
نمد یک گزینه خوب برای آغاز جواهر دوزی است. چون لبه های آن ریش نمی گردد و خود نمد نیز نسبت به سایر پارچه ها محکم تر می ایستد. پس تا می توانید سراغ نمد های ضخیم (4 میل به بالا) بروید.
ویدیو آموزشی جواهردوزی روی نمد
در ویدیویی که در ادامه مشاهده می کنید، پس از کشیدن طرح روی نمد، دور آن بریده می گردد تا رویش سنگ ها چیده شوند. در این حالت برای راحتی دوخت سنگ ها آن ها را ابتدا روی نمد می چسبانند بعد می دوزند. اگر از اول طرح تان را روی نمد بکشید و نبرید، یعنی یک تکه نمد عظیم در دست تان باشد، می توانید آن را در کارگاه جا بزنید، سنگ ها را بدوزید، بعد از اتمام دوخت و دوز، دور تا دور کار را ببرید. در نهایت همانطور که می بینید یک نمد دیگر به نمدی که روی آن جواهر دوزی صورت گرفته دوخته می گردد، در اینجا برای استحکام کار می توان یک مقوا بین دو نمد گذاشت. برای پشت کار نیز می توانید از یک سنجاق بهره ببرید تا بتوانید کار را به لباس متصل نمایید.
بیشتر بخوانید: مدل های فانتزی و متنوع ساخت وسایل تزیینی با نمد
آموزش جواهر دوزی روی تور
در جواهر دوزی روی تور بسته به ظرافت تور باید از سوزن منجوق دوزی خیلی نازک و نخ یک لا استفاده گردد. قبل از استفاده آن را موم بکشید که هم محکم باشد هم گره نخورد. در جواهر دوزی روی تور از نخ نایلونی استفاده نمی گردد، چون تور نمی تواند این نخ را نگه دارد مگر اینکه نخ تان خیلی نازک و ظریف باشد. به علاوه طرح هایی که برای جواهر دوزی روی تور استفاده می کنید، نباید خیلی پارچه را سنگین کند زیرا تور پاره خواهد شد.
جواهر دوزی روی لباس و مانتو
حالا که وسایل جواهر دوزی را می شناسید ودوخت های مربوط به آن را یاد گرفته اید، می توانید آن را روی نمد یا تور بدوزید و بعد در لباس های مختلف بهره ببرید. این عکس ها از جواهردوزی روی مانتو و لباس به شما ایده می دهد. در برخی لباس ها می بینید که استفاده از چه تکنیک های ساده ای توانسته صحنه بسیار خوبی خلق کند. پس همین امروز یکی از لباس های کمدتان را بردارید و دست به کار شوید.
کلام آخر
جواهر دوزی نه تنها هنری زیباست، بلکه می تواند یک منبع درآمد نیز باشد. شما با وسایلی ارزان قیمت می توانید یک اثر هنری زیبا خلق نموده و البسه خود را تزیین کنید. اگر به هنر های دستی و تزیینی علاقه دارید مطالعه مطلب آموزش روبان دوزی برجسته طرح گل رز (مرحله به مرحله) نیز می تواند برای شما لذت بخش باشد. نظر شما در خصوص جواهر دوزی چیست؟ آیا قبلا تجربه ای در این زمینه داشته اید؟ چه نکات دیگری را در آموزش جواهر دوزی مبتدی باید در نظر گرفت و برای کاربرانی که تازه می خواهند یادگیری این هنر پر زرق و برق را آغاز نمایند، چه توصیه ای دارید؟ نباید فراموش کنید نظرات، تجربیات و پیشنهادات خود را به وسیله بخش نظرات سایت خبرنگاران با ما و سایر مخاطبان در میان بگذارید.
منبع: setare.comchinaro.ir: تور چین ارزان قیمت، تور پکن، هانگزو، شانگهای، تور نوروز چین همگی را در این وبسایت بیابید.
cicagraphic.ir: مجله گرافیک | همه چیز درباره طراحی بصری و گرافیکی
dorezamin.ir: مجله دور زمین | تور ایتالیا اسپانیا، تور اروپا، تور تایلند، تور مالزی، تور دبی