یادداشت مشاور اردوغان در خصوص روابط ترکیه - روسیه؛ رابطه در قالب مثلث تنش -رقابت- همکاری - مجله سرگرمی

همراه دور زمین باشید و با تور روسیه ارزان از کاخ کرملین دیدن کنید و در شهرهای زیبای مسکو و سوچی گشتی بزنید و خاطرات زیبایی برای خود رقم بزنید.

به گزارش گروه بین الملل خبرنگاران، ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه، دیشب دیر وقت، در یک تماس تلفنی، در خصوص قره باغ صحبت کردند.

جدیدترین خبرها و تحلیل های ایران و دنیا را در کانال تلگرامی خبرنگاران بخوانید. (کلیک کنید)

جدیدترین خبرها و تحلیل های ایران و دنیا را در کانال اینستاگرامی خبرنگاران بخوانید. (کلیک کنید)

بر اساس خبری که در روزنامه قرار منتشر شده، پوتین در این تماس تلفنی از اردوغان گلایه و اعلام نموده که انتقال پیکارجویان از خاورمیانه به قره باغ، نمی تواند مسئله ای را حل نماید.

البته پوتین و اردوغان، علاوه بر قره باغ در خصوص لیبی و سوریه نیز صحبت نموده اند. اما شواهد نشان می دهد که مهم ترین موضوع گفتگوی آنان قره باغ بوده است. چرا که به محض انتها این تماس تلفنی، مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه با همتای خود در جمهوری آذربایجان یعنی جیحون بایرام اف تماس گفته و با او به تفصیل صحبت نموده است.

همه این ها در حالی است که بنا به نظر بعضی از تحلیل گران ترکیه، روسیه به تازگی با حمله هوایی به ادلب، پیغام و سیگنال خاصی به آنکارا داده و اعلام نموده که با سیاست های ترکیه مخالف است.

بنابراین باید پذیرفت که در شرایط فعلی در خط روسیه - ترکیه، مسائل و تنش هایی وجود دارد که بخشی از آن در آینده ای نزدیک، با بعضی از مسائل دیگر دنیای نظیر نتایج انتخابات آمریکا نیز ارتباط پیدا خواهد نمود.

پروفسور برهان الدین دوران از اعضای رسمی گروه مشاورین حوزه امنیت ملی و سیاست خارجی رئیس جمهوری ترکیه و رئیس موسسه تحقیقات سیاسی، مالی و اجتماعی (SETA) در این یادداشت که در روزنامه صباح ترکیه منتشر نموده، به آنالیز شرایط فعلی روابط ترکیه و روسیه پرداخته است.

موسسه مزبور، تیمی از نزدیکترین تحلیل گران نزدیک به حزب عدالت و توسعه است و ابراهیم کالن مشاور و سخنگوی فعلی اردوغان نیز، پیش تر از مدیران رده بالای همین موسسه بوده است.

در یادداشت دوران - همان گونه که انتظار می رود - هدف اصلی، توجیه خط سیاست خارجی فعلی ترکیه در برابر روسیه است. اما محتوای این یادداشت در عین حال، بعضی از تصورات و دیدگاه های تیم اردوغان در خصوص حوزه های حساس سیاست خارجی را، به نمایش می گذارد؟

چرا پوتین از اردوغان تمجید کرد؟

در رسانه های غربی، دو عنوان مخالف توجه من را به سوی خود جلب کرد. اولی، نویسنده ای بود که مدعی شده ترکیه با آزمایش سامانه موشکی اس 400 شرکای ناتو، را تحریک می نماید.

اما مورد دوم، درباره اظهارات زلنسکی رئیس جمهور اوکراین بود. تحلیل گر دوم، معتقد بود که حرف های زلنسکی، پوتین را تحریک می نماید و به روابط آنکارا - مسکو، لطمه خواهد زد. چرا که او اعلام نموده، روابط اوکراین و ترکیه به سطح بی سابقه ای رسیده و به همین دلیل، اوکراین تصمیم گرفته تا به اردوغان، یک مدال افتخار بدهد.

طبق اظهار نظر دوم که یادم هست آن را در تایمز دیدم، این نگرش زلنسکی، می تواند روابط اردوغان و پوتین را سرد کند.

اگر برای درک سطح فعلی روابط، فقط به این دو موضوع نگاه کنید، آنکارا به طور همزمان با واشنگتن و مسکو در یک تنش جدی است. بر اساس چنین تحلیلی باید گفت: ترکیه در آستانه از دست دادن توازنی است که در روابط با دو قدرت عظیم برقرار نموده است. با این حال، واقعیت این مسئله چیزی دیگری است و مبنای تحلیل باید در یک سطح کاملاً متفاوت باشد. چرا که اساساً در دنیا امروز، تنش ها یا رقابت ها، همکاری را منتفی نمی نمایند و قرار نیست به محض این که اختلافی به وجود بیاید، کل همکاری، فریز یا متوقف گردد.

سبک این روابط که با واقعیت جدید سیستم بین المللی ایجاد شده است، شرایط خاصی پدید آورده و ترکیه مجبور شده از بحران هایی که از سال 2013 میلادی به بعد تجربه نموده، درس های لازم را بگیرد.

پس از تحلیل فرایند جنگ داخلی سوریه و کوشش ناکام در داخل ترکیه برای کودتا در سال 2016 میلادی، کشورمان، سبک جدیدی از روابط را با اتحاد غرب و روسیه توسعه داد.

در سیاست جدید و پویای ترکیه، استفاده از قدرت سخت به صورت کنترل شده و مدیریت شده، هم به شیوه ای عمل گرایانه و هم انعطاف پذیر، عمل نموده است. در واقع، مثلثی از تنش - رقابت - همکاری، شکل گرفته است.

به عنوان مثال، همکاری آنکارا با مسکو در خصوص خط لوله ترک استریم و سامانه موشکی اس 400 و سایر همکاری ها، مانع از رقابت در اوکراین، قره باغ، لیبی و ادلب نمی گردد. پوتین این سبک جدید رابطه را به خوبی درک می نماید. به همین خاطر، هنگامی که پوتین در نشست سالانه باشگاه گفتگوی والدای به سوالات پاسخ می داد، در میان حرف هایش، از اردوغان تعریف و تمجید نموده و اعلام نمود که او با وجود همه فشارها، در حال اتخاذ تصمیمات مستقل است.

تعریف و تمجید پوتین از اردوغان به همین جا ختم نشد و به چند نکته مهم دیگر نیز اشاره نمود:1.کاری که در خصوص خط انتقال گاز ترک استریم با اردوغان انجام دادیم، کار عظیمی بود که نمی توانستیم نظیر آن را با اروپا انجام دهیم.

2.در خصوص اس 400 نگرانی خاصی نداریم و کار با شریکی همچون اردوغان، رضایت بخش است.

در نتیجه، در تبیین اهمیت سخنان پوتین، باید گفت: کاش رهبران غربی نیز آن چه را که پوتین دیده و بر زبان آورده، بپذیرند. به این معنی، همچنان که ترکیه الحاق کریمه را به رسمیت نمی شناسد و در موضوعات حساسی همچون لیبی و قره باغ، با روسیه رقیب است و این رقابت، ضدیت و مخالفت نمی آورد، خرید اس 400 نیز به مثابه ضدیت و گارد دریافت علیه ناتو و دیگران نیست. آن هم در شرایطی که ترکیه با اقدامات مهمی که در دریای سیاه و در حوزه انرژی و گاز طبیعی انجام داده، عملاً در جهت کاهش وابستگی آنکارا به مسکو قرار گرفته است.

از سوی دیگر، درگیری در قره باغ کوهستانی مسکو را مجبور می نماید تا با آنکارا در قفقاز همکاری نزدیکتر داشته باشد. به همین خاطر، پوتین هفته گذشته به خبرنگاران گفت که وی از اختلافات روسیه با ترکیه در خصوص منطقه قفقاز جنوبی نگران نیست و بر ضرورت یافتن راهکارهایی که بتوان امتیازاتی را داد، تأکید کرد.

اردوغان نیز به نوبه خود بر تعهد خود برای ایفای نقشی در میز مذاکره و روی زمین تاکید و اعلام نمود به همان اندازه که روسیه حق دارد، ما هم حق داریم. به عبارت دیگر، اگر ارمنستان یاری و حمایت مسکو را بخواهد، جمهوری آذربایجان نیز خواهان حمایت آنکارا است و و به نظر می رسد روسیه آماده پذیرش شرایط واقعی است.

این ارزیابی ها نشان می دهد که آنکارا دوست دارد بخشی از اتحاد غرب باقی بماند اما به دنبال نوع جدیدی از رابطه با روسیه، ایالات متحده و اتحادیه اروپا است. سازگاری با شرایط جدید فرصت های تازه ای را برای همه طرفها ایجاد می نماید.

اگر رئیس جمهور دونالد ترامپ در نوامبر دوباره انتخاب گردد، او به این شرایط پایبند خواهد بود. در صورت پیروزی جو بایدن، ایالات متحده به منظور گسترش روابط خود با اروپا، چین و روسیه، نقش جدیدی را در سطح دنیای به عهده می گیرد. می خواهم بگویم اغلب در مطبوعات آمریکا گفته می گردد، اگر بایدن پیروز گردد، اردوغان بیشترین ضرر را متحمل خواهد شد. اما من با این استدلال موافق نیستم. سیاست های دموکرات ها در خاورمیانه و روسیه فقط به تنش با ترکیه دامن نمی زند. آنها همچنین می توانند همکاری جدیدی ایجاد نمایند.

حتی در صورت احتمال پیروزی بایدن، بعید است که مساله اس 400 در نخستین ماه های دوران اقتدار تیم بایدن، منجر به اعمال تحریم گردد. در مقطع پس از آن نیز، تصور می کنم که بایدن و اردوغان به اندازه کافی همدیدگر را می شناسند و می دانند که باید از چه راهی، موازنه را حفظ کرد.

عاقلانه ترین کار این است که در پفراینده روابط آنکارا - واشنگتن، موضوع اس 400 در داخل پرانتز قرار بگیرد. این همان رویکرد آنکارا برای مواجهه با بسیاری از مسائل دیگر است. آنکارا در سیاست خارجی خود از این مشی تبعیت نموده و اجازه می دهد بعضی چیزها در پرانتز بمانند.

شما چگونه فکر می کنید؟ آیا یکی از دلایل تعریف و تمجیدهای پوتین از اردوغان، این است که می خواهد خود را برایتنش احتمالی آینده در روابط واشنگتن - مسکو، مهیا کند؟

،