چرا مرغ گران شد؟
به گزارش مجله سرگرمی، به گزارش خبرنگاران، گرفتارشدن تولیدکنندگان طیور در گرداب دلال ها، معنایی جز احتمال افزایش قیمت مرغ و تخم مرغ و کاهش عرضه این مواد غذایی در آینده ندارد. وقتی توان عرضه کافی نهاده های دامی از سوی دولت وجود نداشته باشد، تولیدکنندگان مجبور می شوند احتیاج واحدهای تولیدی خود را گران تر از دلال ها بخرند که به این شکل هزینه هایشان افزایش پیدا خواهد نمود و درنهایت چاره ای جز گران کردن تولیدات شان نخواهند داشت.

فراورینمایندگان مرغ می گویند که در روزهای اخیر مجبور شده اند نهاده های دامی را 100درصد گران تر از قیمت مصوب دولت از دلال ها بخرند که اثر مستقیم این اتفاق احتمالا کوچک شدن سفره مردم در آینده خواهد بود. قیمت گذاری دستوری در بازار مرغ و تخم مرغ همچنان اصلی ترین ابزار دولت برای کنترل قیمت هاست اما اگر فشار هزینه ها بیشتر گردد و بدهکاری واحدهای فراوریی به سیستم بانکی افزایش پیدا کند، احتمال افزایش قیمت ها وجود خواهد داشت؛ همان اتفاقی که اخیرا در بازار خودرو نیز رقم خورده است.
دولت بعد از شیوع ویروس کرونا به دلیل فشارهای ناشی از تحریم ها و افزایش هزینه های جاری با کسری بودجه بالا روبه روست اما همچنان کوشش دارد با اجرای برنامه هایی راه را بر دلالی ببندد ولی به گفته کارآفرینان ابزاری کافی در این خصوص در اختیار ندارد.
رضا سواری از فراورینمایندگان برتر صنعت طیور است. وی با بیان اینکه 50 درصد بازار نهاده های دامی در اختیار دلال هاست، می گوید: دولت اخیرا اعلام نموده خرید نهاده های دامی در فضای مجازی قاچاق است؛ این حرف باید زمانی زده گردد که دولت به اندازه کافی بار نهاده داشته باشد چون فراورینمایندگان هم دوست ندارند با دلال ها معامله نمایند اما این شرایط وجود ندارد و ما مجبوریم به سمت دلال ها برویم و 100 درصد گران تر از آنها خرید کنیم؛ چون اگر این کار را انجام ندهیم، نمی توانیم به فراوریمان ادامه دهیم.
فراوری با تورم 19 درصدی
اگر 24 میلیارد تومان پول مورد احتیاج واحدهای فراوریی ام به نهاده های دامی را در هر بار خرید در سپرده های بانکی بگذارم، سود بیشتری می دهد تا اینکه در فراوری بیاورم. این صحبت سواری نشان دهنده افزایش هزینه های فراوری در صنعت طیور است که در آمارهای رسمی نیز آمده است.
براساس آخرین گزارش مرکز آمار، شاخص قیمت فراورینماینده [تورم] محصولات مرغداری های صنعتی در سال گذشته حدود 19,36 درصد نسبت به سال 97 رشد نموده است. در نگاهی جزئی تر، تورم فراوری مرغ برای واحدهای صنعتی در سال 98 حدود 22.41 درصد و برای تخم مرغ 6.79 درصد بیشتر از سال 97 بوده است. البته این تورم به دلیل کنترل قیمت ها از طریق دولت باعث گران ترشدن قیمت مرغ ماشینی نشده و این ماده غذایی پرمصرف در اردیبهشت ماه سال جاری به قیمت متوسط هر کیلوگرم 11 هزارو57 تومان به فروش رسیده که نسبت به ماه مشابه سال 98 حدود 7 درصد ارزان تر است.
به نظر می رسد رشد هزینه های واحدهای فراوریی بیشتر از همه خودش را در قیمت تخم مرغ نشان داده و افزایش 24 درصدی نرخ آن را در اردیبهشت 99 نسبت به ماه مشابه 98 رقم زده است.
چالش اصلی؛ کمبود عرضه نهاده های دامی
خرید نهاده های دامی به قیمت 100 درصد گران تر از دلال ها، عظیم ترین چالشی است که فراورینمایندگان دام و طیور در هفته های اخیر با آن روبه رو بوده اند. رضا سواری، کارآفرین نمونه صنعت طیور می گوید: ما در تأمین نهاده های دامی مسائل زیادی داریم؛ مثلا بعضی واردنمایندگان عمده می گویند به آنها ارز ترجیحی تعلق نگرفته است تا بتوانند بارشان را از گمرک آزاد نمایند به همین دلیل در آنجا دپو شده است.
وی می افزاید: من برای واحدهای فراوریی ام در بهمن 98 حدود 1500 تن ذرت خریده بودم که تازه در روزهای اخیر به دستم رسیده است. این در حالی است که پولش را آن موقع داده بودم و آن قدر توان ندارم که هر هفته سفارش بدهم، پول هم بدهم و منتظر بمانم 4 ماه بعد بار به دستم برسد برای همین مجبورم برای تأمین نهاده مورد احتیاج به سمت دلال ها و بازار آزاد حرکت کنم.
این فراورینماینده با بیان اینکه 20 روز طول می کشد تا هزار تن نهاده دامی در واحدهای فراوریی اش به سرانجام برسد، درباره اختلاف قیمت دولتی و بازار آزاد هم می گوید: قیمت مصوب دولت برای هر کیلوگرم ذرت هزارو350 تومان و هر کیلوگرم سویا 2هزارو450 تومان است در حالی که در بازار آزاد باید بین 2هزارو500 تا 2هزارو900 تومان برای هر کیلوگرم ذرت و 5 هزار تومان برای هر کیلوگرم سویا پرداخت کنیم. همین قیمت های بازار آزاد هم نسبت به بهمن 98 گران تر شده اند؛ مثلا هر کیلوگرم ذرت هزارو700 تومان و هر کیلوگرم سویا 3 هزار تومان بود. من هر بار حدود 3 هزار تن سویا و ذرت برای 16 واحد فراوریی ام احتیاج دارم که مجبورم بین 2هزارو500 تا 2هزارو700 تن آن را به شکل آزاد تهیه کنم. اخیرا دولت 25 تن نهاده دامی به من داده است؛ این میزان فقط برای نصف روز واحدهای فراوریی من کافی است.
دلال ها چه کسانی هستند؟
50 درصد بازار نهاده های دامی در اختیار دلال هاست؛ سواری با اعلام این آمار می گوید: دلال ها قبلا پول را به حساب واردنمایندگان واریز نموده اند و الان دارند آن را در بازار به شکل آزاد عرضه می نمایند؛ چون کمبود نهاده وجود دارد، فراورینمایندگان مجبورند از آنها خرید نمایند به همین دلیل سود فوق العاده ای نصیب دلال ها می گردد. این افراد آزادانه در حال فروش هستند. فراورینمایندگان تلفنی با دلال ها تماس می گیرند و معامله انجام می گردد.
دولت اخیرا اعلام نموده خرید نهاده های دامی در فضای مجازی قاچاق است؛ این در حالی است که فراورینمایندگان مجبورند این کار را انجام دهند. سواری با بیان اینکه از زمانی که دولت این مسأله را اعلام نموده، دلال ها عرضه را کاهش و قیمت ها را افزایش داده اند، می گوید: خرید نهاده از دلال ها در فضای مجازی نیست؛ آنها به شکل آزادانه کار می نمایند. دولت باید زمانی از قاچاق بودن معامله در فضای مجازی حرف می زد که به اندازه کافی بار نهاده در اختیار داشت. فراورینمایندگان هم دوست ندارند با دلال ها معامله نمایند اما این شرایط وجود ندارد و ما مجبوریم به سمت دلال ها برویم و 100 درصد گران تر از آنها خرید کنیم؛ چون اگر این کار را انجام ندهیم، نمی توانیم فراوری کنیم.
فراورینمایندگان می گویند دولت به شکل قطره چکانی اقدام به عرضه نهاده های دامی می نماید اما دولت تأکید دارد که عرضه نهاده های دامی به میزان کافی در حال اجرا است و قرار است ستاد تنظیم بازار نهاده های دامی در آینده نزدیک آغاز به کار کند. فعلا دلال ها در بازار جولان می دهند و فراورینمایندگان هم ناگزیر به معامله با آنها هستند.
منبع: روزنامه شهروند
منبع: تجارت نیوزkarnikan.ir: مجله کارنیکان: وبلاگ خبری و تحلیلی