وضعیت قرمز تئاتر در شهرستان ها، امکاناتی که پاسخگوی نیازها نیست - مجله سرگرمی

به گزارش، افزایش تعداد تئاترهای موزیکال، کنسرت نمایش ها و حضور چهره ها در تئاتر و البته کم رونقی گیشه های سینما، از جمله علل افزایش استقبال از این هنر زنده است. اما نکته دیگر این است که آیا اقبال به تئاتر در همه کشور پراکندگی مناسبی دارد و استان ها همچون تهران شرایط مساعدی برای کار دارند یا خیر؟

یکی از مسائلی که این روزها دغدغه هنرمندان، اهالی تئاتر و دغدغه مندان این عرصه شده است، کم توجهی به تئاتر استان ها و شهرستان ها و کمبود بودجه این عرصه ها است. هر چند زیرساخت در بسیاری از استان ها فراهم شده اما شاهد هستیم که پشتیبانی مالی برای ساخت سالن ها، حمایت از گروه های نمایشی و ساخت تالارهای نمایشی در خیلی از شهرستان ها فراهم نیست و هنرمندان به سختی معیشت و زندگی خود را از این راه می گردانند.

هر چند شاهد هستیم که از سوی مرکز هنرهای نمایشی رویدادهای تئاتری زیادی به مراکز استان ها با توجه به انجمن های هنرهای نمایشی شهرستان ها با هدف مرکززدایی صورت میگیرد اما آیا صرف اعلام این پشتیبانی و برپایی چند جشنواره در طول سال در استان های مختلف می تواند مسائل بودجه ای و مسائل مالی تئاتری ها را برطرف کند؟

در تهران شاهد هستیم که خیلی نمایش ها از کنسرت نمایش ها تا اپراها و کارهای بزرگی در طول سال رخ می دهد که بالای چند میلیارد فروش دارند اما چنین شرایطی در دیگر شهرها وجود ندارد.

نادر برهانی مرند دبیر جشنواره تئاتر فجرمعتقد است که تئاتر باید نفس بکشد و مجال کار با همه سختی هایش برای هنرمندان فراهم شود. امکانات تئاتر محدود است و پاسخگوی همه اجراها نیست برای همین بخش خصوصی رخداد خجسته ای را در این عرصه رقم زده که البته می بایست همه جا زیرساخت هایش فراهم شود. سرمایه گذاران این عرصه در همه کشور می بایست دلگرمی داشته باشند.

مسعود دلخواه کارگردان تئاتر با اشاره به مسائل مالی هنرمندان تئاتر کشور گفت: اگر مسائل مالی حل شود خیلی از کارها با کیفیت بیشتری به اجرا در می آیند، آسیب های گیشه ای شدن تئاتر به دلیل مسائل مالی جبران ناپذیر است.

متأسفانه شاهد هستیم که گروه های تئاتر شهرستان ها یاری هزینه های ناچیزی برای کارها دریافت می نمایند که کفاف هزینه هایشان را نمی دهد، حتی اینها اگر همان میزان یاری هزینه را هم نداشته باشند قادر به حضور در جشنواره های تئاتر نیستند. خیلی از این هنرمندان معتقدند که سالن های خصوصی نه تنها یاریی به حالشان ننموده بلکه هزینه هایشان را هم زیادتر نموده و این افراد تنها با عشق به ادامه فعالیت در شهرستان ها می پردازند.

در حال حاضر شاهد هستیم که بودجه تئاتر کشور حدود 30 میلیارد تومان است که البته آن هم به طور کامل محقق نمی شود، بنابراین میانگین بودجه تئاتر در کل کشور خیلی پایین است و به طور مثال استان اراک در سال 96، تنها 200 میلیون بودجه تئاتر داشت که همان هم 60 میلیون تومانش تخصیص یافته یا استان کردستان برای چهار سال، تنها 38 میلیون بودجه داشته که تقریبا برای هر سالش 8 میلیون تومان می شود.

در کل کشور 400 شعبه انجمن هنرهای نمایشی وجود دارد که اگر قرار باشد به هر شعبه نمایش 100 میلیون تومان هم تخصیص یابد، چیزی نزدیک به 40 میلیارد تومان بودجه برای این شعب لازم داریم در حالیکه کل بودجه تئاتر حدود 30 میلیارد تومان است و بخش اعظم آن هم به جشنواره فجر و بودجه در تهران می رسد، هر چند در همین تهران هم شرایط مساعد نیست.

یعقوب صدیق جمالی کارگردان و نویسنده تبریزی تئاتر می گوید: در حال حاضر سه نمایش در تبریز در حال انجام است برای کلیه اجراهای تئاتر (با 15 سالن نمایش) در استان آذربایجان شرقی و نه تبریز، سال گذشته 29 میلیون تومان به وسیله انجمن هنرهای نمایشی ایران به استان یاری شده است. این رقم را اگر به سادگی تقسیم کنیم شاید 300 یا 400 هزار تومان به هر نمایش هم نرسد.

امیرحسین شفیعی مدیر انجمن های نمایش شهرستان های استان تهران نیز می گوید که واقعیت بودجه تئاتر کل کشور ناچیز است آنچه برای سال 96 درنظر گرفته شده بود، 43 میلیون و 500 هزار تومان برای 15 شهرستان استان تهران که دارای 15 شعبه انجمن هنرهای نمایشی هستند، حال این رقم معادل یاری هزینه یک گروه نمایشی یا شاید دو گروه نمایشی در یک سالن نمایشی مجموعه تئاتر شهر بشود، با این مقایسه عدالت در حوزه تخصیص بودجه ها تعیین می شود.

وی ادامه می دهد: هر چند اعتقاد دارم باید به گروه های حرفه ای از سوی دولت یاری بشود اما این نباید فراموش شود که تئاتر استان ها واقعا دچار نقص و مشکل است. واقعا هر استان با چند شهرستان چطور می تواند با میانگین 35 تا 50 میلیون تومان یک سال تئاترش را بگرداند؟ همین هزینه هم به خود استان می رسد نه به شهرستان ها!

شفیعی با اشاره به مشکل دار بودن بودجه کل تئاتر کشور گفت: اینطور نیست که اداره کل نخواهد پولی به شهرستان ها بدهد، همین که تئاتر تهران و فجر و مراکز استان ها تأمین شود شاید خیلی هم هنر بخواهد بقیه را انگار باید خود شهرستانها اسپانسر جذب نمایند و از بخش خصوصی یاری بگیرند. هنرمند شهرستانی مظلوم اگر به او یاری بشود یا نشود، راهی جز کار کردن خودش ندارد هر چند در همین محرومیت ها هم من اعتراف می کنم که خلاقیت های زیادی از شهرستان ها متولد شده است. من هم معتقدم که دیگر باید دست به زانوی خودمان بزنیم و بلند شویم و هزینه ها را از مخاطب خودمان در بیاوریم، دیگر فریادرسی وجود ندارد چرا که گلایه اش دیگر خود هنرمندان را هم اذیت می نماید.

وی در سرانجام می گوید که اگر چراغی امروز در تئاتر شهرستان ها روشن است، تنها با کوشش و مجاهدات خود هنرمندان است نه اداره کل هنرهای نمایشی و اداره استان ها و دیگر نهادها، خیلی از این شهرستان های خودشان دکور می زنند، اجرا می روند، هزینه می نمایند و به سختی چراغ تئاتر را روشن نگه داشته اند. من در شهرستانی شاهد بودم که با دو پروژکتور نمایش اجرا کردند یعنی دولت در حد خرید یک چراغ پروژکتور هم هزینه نمی نماید و این دردی بی سرانجام است!

شهرام کرمی مدیر کل هنرهای نمایشی در این باره می گوید: در حال حاضر ما 1292 سالن فعال تئاتر در کل کشور داریم، بیش از 17 هزار هنرمند فعال تئاتر و نزدیک به 720 گروه ثبت شده تئاتر تنها خارج از تهران داریم، این مهمترین ویژگی تئاتر ما است که همان پویایی و فعالیت و تنوع برای گروه های سنی محسوب می شود. الان شاید به عنوان مدیرکل هنرهای نمایشی بزرگترین معضلی که خودمان هم داریم در بحث اعتبارات تئاتر در کشور کشور است که به مجلس، دولت و سازمان برنامه و بودجه برمی شود.

وی همچنین می افزاید: ما همیشه در حوزه تئاتر با مشکل اعتبار روبه رو بودیم الان در یک سال اخیر دچار تحریم ها شدیم و محدودیت های همه سازمان ها و نهادها هم زیاد شده اما در دورانی که شاید رونق اقتصادی هم داشتیم یا در دوره ای که اعتبار تئاتر دو برابر شد، باز هم دچار مشکل شدیم که باز می شود به ساختاری که دچار مشکل است، ما در ساختار اداره کل غیر مستقیم اعتبار را جذب می کنیم و این شاید اولین مسئله ای است که ما در عرصه اعتبار در چند سال اخیر باشد.

کرمی می افزاید: سال گذشته 39 میلیارد تومان اعتبار مصوب تئاتر بود اما نزدیک به 24 میلیارد تومان دریافت شده است. سال 95 نزدیک به 32 میلیارد اعتبار بوده که تنها 17 میلیارد آن جذب شده است. در امسال هم دولت دچار مشکل اعتبار است و طبیعی است که سعی می نماید با اولویت بودجه را اختصاص دهد، به نظر من شاید احتیاج هست به شکل ویژه ما امکان اختصاص اعتبار را ترمیم کنیم. برخی دوستان در یک ماه اخیر ضرورت ایجاد سازمان تئاتر را مطرح کردند و من به علت بزرگ شدن سیستم آن را نقد کردم، اما شاید از یک جهت این دیدگاه مناسب باشد و آن هم وجود یک سازمان برای جذب اعتبارات است.

کرمی همچنین درباره دیگر نهادهایی که می توانند اعتبار تئاتر را به استثنای خود اداره کل و وزارت ارشاد جذب نمایند، گفت: این نهادها بودجه را جذب می نمایند اما در این حوزه کمترین فعالیت را دارند. اعتبار اداره کل اگر چهار برابر هم بشود باز هم نمی تواند همه هزینه ها را به ویژه در دیگر استان ها تأمین کند.

وی می گوید: در امسال 2.5 میلیارد تومان بابت فراوریات نمایشی در اختیار مراکز استان ها برای حمایت قرار دادیم که این شاید هزینه فراوری یک اثر نمایشی هم برای هر شهرستان نشود، بنابراین ضرورت دارد که ما از نهادهای دیگر هم استفاده کنیم و اعتبارات استانی را هم داشته باشیم، چیزی که تا به حال هم متداول بوده است. ما در برخی استان ها فعالیت تئاتری مان خیلی رونق دارد چرا که مدیران استانی آن استان ها خیلی به تئاتر اهمیت می دهند، این اتفاق می تواند در کل کشور هم بیافتد.

طیبه سیاوشی، نماینده مجلس و عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی درباره وضعیت تئاتر معتقد است که هنر تئاتر در کشور ما مغفول مانده است اما نسبت به سال های قبل می توان گفت که رشد قابل توجهی به ویژه در عرصه خصوصی داشته است. از هفت دهم درصد بودجه کل فرهنگی کشور، بخش مغفول مانده تئاتر و آن هم اداره کل هنرهای نمایشی است.

وی در این باره می افزاید: ما به عنوان اعضای کمیسیون فرهنگی در 20 روز می توانیم پیشنهاداتی که از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به ما می رسد به عنوان نماینده به تصویب برسانیم و بعد در کمیسیون تلفیق آنالیز کنیم، این مطالبه را ما از سوی تئاتر تا به امروز نداشتیم، حال منتظر می مانیم تا پیشنهادات آقای کرمی به ما برسد. در حال حاضر پیشنهاد دیگری هم برای تغییر نام وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به نام وزارت فرهنگ، هنر و ارشاد اسلامی داریم که این هم در صورت مصوب شدن خیلی می تواند به وضعیت تئاتر برای عملکرد و بودجه تأثیر بگذارد.

منبع:فارس

namasho.com: نماشو، طراحی سایت، سئو، چاپ و طراحی گرافیکی را به ما بسپارید.

banima.ir: قدرت گرفته از سیستم مدیریت محتوای بانیما