همدلی و همزبانی (Empathy): کلید ارتباطات عمیق تر
به گزارش مجله سرگرمی، تا به حال شده توی جمعی باشید که هیچکس حرفتون رو نمیفهمه؟ یا اینکه با کسی درددل کنید و احساس کنید حرفاتون به گوشهای پرت میشه و هیچ تاثیری نداره؟ خب، این همون جاییه که اهمیت همدلی و همزبانی پررنگ میشه. این دو مهارت قدرتمند بهتون کمک میکنه تا با دیگران ارتباط عمیقتری برقرار کنید و دنیای اونها رو بهتر درک کنید.
منبع مقاله: مهارت همدلی و همزبانی چیست؟ چگونه همدلی کنیم؟
تا به حال شده توی جمعی باشید که کسی حرف بزنه و احساس کنه اصلا بقیه متوجه حرفش نیستن؟ یا اینکه با دوستتون درددل کنید و حس کنید حرفاتون رو فقط داره میشنوه اما درکشون نمیکنه؟ توی این جور مواقع احتمالا با کمبود همدلی و همزبانی روبرو هستیم.
این دو مهارت، نقش اساسی در برقراری ارتباطات عمیق و موثر دارن. فرقی نمیکنه توی چه نقشی باشید، چه همسر، فرزند، دوست، همکار یا حتی فروشنده؛ همدلی و همزبانی میتونه کلید موفقیت شما باشه.
پس بیایید با هم ببینیم همدلی و همزبانی چی هستن و چطور میتونیم توی روابطمون ازشون استفاده کنیم.
همدلی یعنی چی؟
بذارید با یه مثال شروع کنیم. فرض کنید دوستتون توی رابطه عاطفیش به مشکل برخورده و کلی غصه داره. اگه همدل باشید، فقط به این فکر نمیکنید که "خب، چرا اینقدر غصه میخوره؟ ول کنه بره!". بلکه سعی میکنید خودتون رو جای اون بذارید و احساساتش رو درک کنید. ناراحتیش رو حس کنید و بفهمید که چرا براش مهمه.
به عبارت دیگه، همدلی یعنی توانایی درک و فهم احساسات دیگران. این به این معنی نیست که حتما با احساسات اونها موافق باشید، بلکه یعنی میتونید خودتون رو توی موقعیت اونها قرار بدید و دنیا رو از دریچهی چشم اونها ببینید.
احتمالا همتون تجربه کردین که غم دوستتون رو با تمام وجود حس کنید یا از خوشحالی کسی ذوقزده بشید. این یعنی همدلی. همدلی یعنی اینکه بتونیم احساسات دیگران رو درک کنیم، خودمون رو جای اونها بذاریم و دنیارو از دید اونها ببینیم.
همدلی یه جور هوش هیجانیه که به ما کمک میکنه با دیگران ارتباط عمیقتری برقرار کنیم.
فرض کنید دوستتون توی رابطه عاطفیش شکست خورده. اگه باهاش همدلی داشته باشیم، میتونیم ناراحتی و غمش رو درک کنیم و بدون اینکه نصیحتش کنیم، کنارش باشیم و بهش گوش بدیم.
همدلی انواع مختلفی داره؟
بله، همدلی دو نوع اصلی داره:
- همدلی عاطفی (Affective Empathy): این نوع همدلی به درک و هماحساس شدن با احساسات دیگران گفته میشه. مثلا وقتی دوستتون ناراحته، شما هم ناراحت میشین. این بخش به درک و به اشتراک گذاشتن احساسات دیگران مربوط میشه. یعنی بتونید احساسات طرف مقابل رو درک کنید و باهاش همدردی کنید.
- همدلی شناختی (Cognitive Empathy): این نوع همدلی به درک افکار و دیدگاههای دیگران گفته میشه. مثلا با اینکه خودتون از یه رستوران خوشتون نمیاد، میتونید درک کنید که چرا دوستتون اونجا رو دوست داره. این بخش به درک عقلانی احساسات و افکار دیگران مربوط میشه. یعنی بتونید خودتون رو جای طرف مقابل بذارید و موقعیت رو از دید اون نگاه کنید.
هر دو نوع همدلی برای برقراری ارتباط موثر، مهم هستن.
همدلی چه فایدهای داره؟
همدلی فواید زیادی داره، هم برای خودتون و هم برای اطرافیانتون. وقتی همدل باشید:
- ارتباطاتتون قویتر میشه: با درک احساسات دیگران، میتونید ارتباط بهتری باهاشون برقرار کنید و حرفاتون رو به نحوی بزنید که براشون قابلقبول باشه.
- حل مشکلات راحتتر میشه: وقتی مشکل یا چالشی پیش بیاد، با همدلی میتونید راهحلهای بهتری پیدا کنید و با هم فکری و درک متقابل، نتیجهی بهتری بگیرید.
- همدردی و حمایت بیشتری ایجاد میکنه: با درک احساسات دیگران، میتونید در شرایط سخت کنارشون باشید و حمایتشون کنید. این باعث میشه احساس تنهایی نکنن و بتونن راحتتر مشکلاتشون رو حل کنن.
- استرس و اضطراب کم میشه: همدلی به شما کمک میکنه تا استرس و اضطراب خودتون رو هم بهتر مدیریت کنید. چون میتونید احساسات دیگران رو درک کنید و واکنشهای منطقیتری نسبت به اونها داشته باشید.
چطور همدلی خودمون رو تقویت کنیم؟
خبر خوب اینه که همدلی یه مهارت اکتسابیئه و میتونید با تمرین و تلاش اون رو تقویت کنید. چند تا راهکار برای بهبود همدلی وجود داره:
- به دیگران گوش بدید: گوش دادن فعالانه به دیگران، یعنی اینکه با تمام وجود به حرفهاشون گوش بدین و سعی کنید احساساتشون رو درک کنید.
- سوال بپرسید: سوال پرسیدن میتونه به شما کمک کنه تا اطلاعات بیشتری در مورد احساسات و دیدگاههای طرف مقابل به دست بیارید.
- به زبان بدن توجه کنید: زبان بدن میتونه چیزهای زیادی در مورد احساسات ما به دیگران بگه. به حالت چهره، لحن صدا و حرکات بدن طرف مقابل توجه کنید.
- احساسات خودتون رو بشناسید: هر چقدر خودتون رو بهتر بشناسید و با احساساتتون آشنا باشید، بهتر میتونید احساسات دیگران رو هم درک کنید.
- داستان بخونید و فیلم ببینید: ادبیات و سینما میتونن به شما کمک کنن تا با شخصیتهای داستانی همذاتپنداری کنید و احساساتشون رو درک کنید.
همزبانی یعنی چی؟
حالا که فهمیدیم همدلی یعنی چی، بریم سراغ همزبانی. همزبانی یعنی اینکه بتونید احساسات خودتون رو به درستی به دیگران منتقل کنید.
فرض کنید یه دوست صمیمی دارید که خیلی دوستش دارید ولی هیچوقت بهش ابراز علاقه نکردید. شاید توی دلتون هزارتا حرف قشنگ باشه ولی چون بلد نیستید چطور اونها رو به زبون بیارید، دوستتون از احساسات شما بیخبره.
همزبانی به این معنیه که میتونید به شیوهای موثر و واضح، احساسات و نیازهای خودتون رو به دیگران منتقل کنید. این کار باعث میشه تا دیگران شما رو بهتر درک کنن و بتونید با هم ارتباط عمیقتری برقرار کنید.
همزبانی (Active Listening) یعنی اینکه با دقت به حرفهای طرف مقابل گوش بدیم و نشون بدیم که به حرفاش اهمیت میدیم. همزبانی فقط شنیدن نیست، بلکه درک کردن و واکنش نشون دادن به حرفهاست.
وقتی با کسی همزبانی میکنیم، بهش این حس رو میدیم که حرفاش برامون مهمه و بهش گوش میدیم. این موضوع باعث میشه طرف مقابل احساس امنیت و آرامش کنه و راحتتر بتونه حرفاش رو بزنه.
همزبانی چه فایدهای داره؟
همزبانی هم مثل همدلی، فواید زیادی داره. وقتی همزبانی رو بلد باشید:
- سوءتفاهمها کم میشه: با ابراز درست احساساتتون، احتمال سوءتفاهم از طرف دیگران رو پایین میآرید.
- ارتباطات شفافتر میشه: با همزبانی، میتونید خواستهها و نیازهای خودتون رو به شکلی واضح به دیگران بگید و راهحلهای بهتری برای مشکلات پیدا کنید.
- روابط عمیقتر میشه: ابراز صحیح احساسات باعث میشه تا دیگران شما رو بهتر بشناسن و باهاتون صمیمیتر بشن.
- اعتمادبهنفس بالا میره: وقتی میتونید حرفتون رو بزنید و دیگران رو درک کنید، اعتمادبهنفس بالاتری پیدا میکنید.
چطور همزبانی کنیم؟
چند تا تکنیک ساده برای همزبانی وجود داره که میتونیم ازشون استفاده کنیم:
- ارتباط چشمی برقرار کنیم: وقتی به چشمهای طرف مقابل نگاه میکنیم، نشون میدیم که حواسمون به حرفاشه.
- سر تکان بدیم و حالت چهره مناسب داشته باشیم: با تکان دادن سر و نشون دادن تایید، به طرف مقابل میفهمونیم که داریم با دقت گوش میدیم.
- حرفهای کلیدی رو تکرار کنیم: میتونیم بعضی از کلمههای کلیدی رو که طرف مقابل به کار میبره، تکرار کنیم تا نشون بدیم که به حرفاش توجه داریم.
- سوال بپرسیم: سوال پرسیدن نشون میده که به حرفهاش علاقهمندیم و میخوایم بیشتر دربارهش بدونیم.
- حواسمون به پریشونیهای ذهنی باشه: گوشی رو کنار بذاریم و تمرکز خودمون رو روی حرفهای طرف مقابل بذاریم.
حالا که همدلی و همزبانی رو شناختیم، چطور میتونیم ازشون استفاده کنیم؟
فرض کنید توی محل کارتون هستید و همکارتون از اینکه رئیس بهش یه کار اضافه داده، ناراحته. در این شرایط میتونید با استفاده از همدلی و همزبانی بهش کمک کنید.
- همدلی: میتونید بگید: «میفهمم که از این کار اضافه ناراحتی. میدونم چقدر توی این مدت سرت شلوغه.»
- همزبانی: با دقت به حرفهاش گوش بدید، سوال بپرسید و نشون بدید که حرفاش رو درک میکنید.