فریز کردن مواد غذایی چه اصول، فواید و عوارضی دارد؟
به گزارش مجله سرگرمی، حتماً شما هم مثل خیلی ها با آغاز پاییز انواع مواد غذایی را فریز می کنید تا در پاییز و زمستان از آنها بهره ببرید. اما آیا روش علمی این کار را می دانید؟ نکته مهم این است که پیش از بسته بندی ماده غذایی، میزان مورد احتیاج در هر بار مصرف معین گردد، چرا که بسته غذای خارج شده از فریزر، به هیچ عنوان نباید دوباره به فریزر بازگردانده گردد. در این مطلب به تمام نکات فریز کردن مواد غذایی خواهیم پرداخت.
روش فریز کردن مواد غذایی
در منازل از دو نوع بسته بندی برای فریزر کردن مواد غذایی استفاده می گردد:
- انواع ظروف دردار از جنس های گوناگون، مانند پلاستیک و فلز
- کیسه نایلون یا پلاستیک های زیپ دار ویژه بسته بندی
متخصصان تغذیه توصیه می نمایند که برای فریز کردن مواد غذایی، مواد در ظروف شیشه ای در فریزر گذاشته شوند، چون این ظروف ترکیبات شیمیایی ندارند که با مواد غذایی واکنش دهند. اما باید هنگام پُر کردن این ظروف از ماده غذایی، مقداری فضای خالی در نظر گرفت تا در اثر انبساط حاصل از یخ زدن ماده غذایی، ظرف نشکند.
بسته بندی با کیسه های نایلونی، متداول ترین روش فریز کردن مواد غذایی در منازل است و پس از آن کیسه های پلاستیکی زیپ دار و جعبه های پلاستیکی رایج است. به تازگی در بعضی از کشور ها از کاغذ های چند لایه برای بسته بندی استفاده می گردد. این کاغذ ها از چند لایه شامل یک لایه کاغذ، یک لایه فویل آلومینیومی، گلاسین، سلفون و یک لایه قابل ارتجاع تشکیل شده اند که برای بسته بندی مواد غذایی مثل انواع میوه، سبزی، گوشت استفاده می شوند. این نوع کاغذ ها به خوبی از ماده غذایی محافظت می نمایند.
اگرچه در فریز کردن درست مواد غذایی، تغییری در عطر و طعم و بوی آن ها ایجاد نمی گردد، اما بی شک از ارزش غذایی آن ها کاسته می گردد، به ویژه اگر مواد غذایی بیشتر از زمان استاندارد در فریزر نگهداری شوند.
اگر مواد غذایی به طور صحیح بسته بندی شوند و به سرعت در دمای فریزر سرد شوند، کیفیت خود را بیشتر حفظ نموده و مدت ماندگاری شان افزایش می یابد. پس از گذشت زمان استاندارد، اگر چه مواد غذایی به ظاهر سالم اند، اما هیچ گونه ارزش تغذیه ای نداشته و به تفاله تبدیل می شوند.
بسته های غذایی تان را چگونه در فریزر نگهداری می کنید؟
1- اصولاً باید توجه داشته باشید که دمای فریزر همیشه 18- درجه سانتی گراد باشد. هرگونه تغییر دما، سبب خراب شدن مواد غذایی داخل فریزر می گردد.
2- از انباشتن فریزر با مواد غذایی که همگی تازه بوده و احتیاج به یخ زدن دارند، بپرهیزید، چون این کار موجب افزایش ناگهانی دمای فریزر و کاهش کیفیت مواد غذایی می گردد؛ بنابراین مواد تازه را به تدریج در فریزر بگذارید.
3- این نکته را هم از قلم نیاندازید که اولین بسته غذایی فریزر شده، باید اولین بسته ای باشد که برای مصرف از فریز خارج می گردد.
اگر این روش ها را به کار ببرید مطمئناً همیشه از مواد غذایی تازه استفاده خواهید کرد.
جدول مدت زمان نگهداری مواد غذایی منجمد در فریزر
| ماده غذایی | مدت زمان نگهداری |
| میوه ها و سبزی ها | 8 تا 12 ماه |
| گوشت ماکیان | 6 تا 9 ماه |
| انواع ماهی به جز تن | 3 تا 6 ماه |
| گوشت قرمز خرد شده یا چرخ نموده | 3 تا 4 ماه |
| گوشت فرآوری شده مثل سوسیس و کالباس و گوشت نمک سود | 1 تا 2 ماه |
خطرات فریز کردن مواد غذایی
بهترین روش ماندگاری بیشتر مواد غذایی نگهداری آنها در فریزر است اما تمام مواد غذایی را نمی توان در مدت زمان مشخصی در فریزر نگهداری نمود و فریز کردن مواد غذایی و نگهداری صحیح آنها با توجه به نوع ماده غذایی متفاوت است . همه مواد غذایی در یخچال و یا فریزر سالم نمی مانند بلکه بعضی از مواد غذایی به دلیل ترکیبات بکار رفته درونشان ماندگاری طولانی مدت ندارند و نمی توان آنها را به مدت طولانی در فریزر قرار داد.
در زندگی امروزه احتیاج ما به فریزر و یخچال بیش از گذشته است و اغلب خانم ها برای تهیه سریع غذا از قبل مواد لازم خود را درون فریزر ذخیره می نمایند. در بخش نکات خانه داری می خوانید که درست است گذاشتن مواد غذایی درون فریزر سبب ماندگاری بالا مواد غذایی شده اما سرمای زیاد سبب پایین آمدن کیفیت مواد غذایی و تغییر طعم و مزه آنها می گردد.
همچنین بعضی از مواد غذایی نیز نسبت به سرما حساس تر هستند و بهتر است این مواد را در یخچال یا فریزر نگهداری نکنید این مواد غذایی عبارتند از:
نان - قهوه - شیر - ژله - بعضی میوه ها - گوجه فرنگی - مواد سرخ شده - سبزیجات نازک - انواع سس ها - روغن ها
نکته هایی مهم در فریز کردن مواد غذایی
منجمد کردن غذا سریع ترین و راحت ترین روش برای حفظ خوراکی ها در خانه است. امروزه با استفاده از کیسه های پلی اتیلن، ظروف پلاستیکی، برچسب های فریزر و دیگر لوازم، می توانیم به راحتی انواع خوراکی ها را در فریزر نگهداری کنیم. رعایت اصول صحیح انجماد غذا به حفظ کیفیت و مواد مغذی خوراکی ها هنگام مصرف یاری می نماید.
تغییرات شیمیایی هنگام فریز کردن مواد غذایی
میوه ها و سبزیجات پس از چیده شدن، تحت تاثیر تغییرات شیمیایی قرار می گیرند که در نهایت موجب فساد و از بین رفتن آنها می گردد. رنگ، مواد مغذی و طعم مواد غذایی تحت تاثیر آنزیم های موجود در آنها به مرور زمان تغییر می نماید. بنابراین این محصولات باید زمانی که رسیده اند و کاملا با طراوت هستند منجمد شوند. بدین ترتیب آنزیم های موجود در آنها در اثر سرما غیر فعال شده و مانع فساد خوراکی ها می گردد.
تغییر بافت مواد خوراکی در زمان انجماد
90 درصد وزن بیشتر میوه ها و سبزیجات از آب تشکیل شده است. این آب و دیگر مواد شیمیایی، در سلول ها قرار گرفته و ساختار و بافت مناسبی به آن می بخشند. وقتی این مواد در حالت انجماد قرار می گیرند و آب درون آنها یخ می زند، حجم شان بیشتر شده و بلورهای یخ، دیواره های سلول را پاره نموده و بیرون می زنند. در نتیجه، وقتی یخ این محصولات، هنگام مصرف باز می گردد، بافت خوراکی ها بسیار نرم تر از قبل از زمان انجماد می گردد. این تغییرات در محصولاتی مانند لوبیا، ذرت و نخود کمتر دیده می گردد. همچنین اگر سرعت یخ زدن محصولات بالا باشد، به جای تشکیل بلورهای یخ درشت، بلورهای کوچکی به وجود می آید که نمی توانند حجم بالایی از سلول ها را از بین ببرند و ساختار محصول بهتر حفظ می گردد.
خطر فریز کردن مواد غذایی گرم در فریزر
برای سالم نگه داشتن خوراکی های گرم در فریزر، آنها باید پیش از انجماد کاملا سرد شوند. قرار دادن غذای گرم در فریزر، دمای محیط را افزایش داده و موجب گرم شدن مواد خوراکی یخ زده اطراف آن و دوباره یخ زدن آنها پس از کاهش مجدد دما، می گردد. این شرایط طعم و بافت غذا را تغییر می دهد. برای سریع خنک کردن غذا، آن را در کاسه ای فلزی قرار داده یا ظرف غذای گرم را درون یک ظرف پر از آب سرد بگذارید تا به دمای مناسب برسد.
روغن اضافی خورش ها و مواد غذایی مایع پرچرب را که پس از سرد شدن به روی غذا می آیند را با قاشق بردارید و سپس غذا را در فریزر بگذارید. چربی ها بدلیل قابلیت بالای فساد پذیری از طول عمر غذاهای منجمد شده می کاهند.
سوختگی انجماد
در فریز کردن مواد غذایی، با استفاده از کیسه های فریزری ضد رطوبت زیپ دار مانع سوختگی فریزری غذاها شوید. ورود هوا به داخل بسته بندی های غذاهای منجمد شده، موجب تغییر رنگ و ایجاد لکه هایی روی مواد غذایی می گردد. البته غذا فاسد نمی گردد اما طعم آن دیگر مانند قبل نخواهد بود. غذاها را در بسته های کوچک و به اندازه احتیاجتان بسته بندی نمایید دراینصورت هم سریعتر منجمد می شوند و هم استفاده از آن راحت تر خواهد بود. ضمناً با استفاده از برچسب و ماژیک غیر قابل پاک شدن در برابر رطوبت، نام غذاها، وزن و تاریخ انجمادشان را یادداشت کنید.
طبقه های فریزر را با انباشتن بسته های غذایی پر نکنید و به اندازه کافی فضا برای جا به جایی هوا بگذارید تا بسته ها سریع تر منجمد شوند.
ذوب کردن غذای منجمد شده
پس از فریز کردن مواد غذایی، استفاده از یخچال یا مایکروویو برای انجماد زدایی و رسیدن به دمای محیط مناسب تر است. برای این کار زمان کافی در نظر بگیرید. این روش معمولا برای هر نیم کیلو غذا، حدود 5 ساعت طول می کشد. برای پیشگیری از آلودگی هرگز غذا را در دمای اتاق ذوب نکنید.
هنگام منجمد کردن خوراکی ها، دانستن اینکه هر کدام از خوراکی ها را چقدر می توان در فریزر نگهداشت تا مواد مغذی اش حفظ گردد، مهم است. در لینک های زیر مدت زمان نگهداری بعضی از مواد در فریزر آورده شده است.
سخن آخر
اگر می خواهید هزینه هفتگی خریدهای مربوط به خوراک خود را کاهش دهید، فریز کردن مواد غذایی یکی از بهترین روش ها برای انجام این کار است. بر اساس تحقیقات یک متخصص تغذیه استرالیایی به نام دکتر جوانا مک میلان، غذاهای زیادی وجود دارند که می توان آن ها را فریز نموده و بدین ترتیب از اسراف در این زمینه خودداری کرد. اما با توجه به نکات گفته شده بسیاری از موارد هم مناسب فریز کردن نیستند.
اگر به فریز کردن مواد غذایی علاقه دارید، شما می توانید روش های فریز کردن کرفس، فریز کردن بامیه، فریز کردن اسفناج و فریز کردن لیمو ترش را در انگیزه آموزش ببینید.
منبع: مجله انگیزهbanima.ir: قدرت گرفته از سیستم مدیریت محتوای بانیما
namasho.com: نماشو: آگهی رایگان، رپورتاژ خبری، طراحی سایت، سئو و بهینه سازی وبسایت