روزی برای سربه هوایان زمینی
به گزارش مجله سرگرمی، به گزارش خبرنگاران دوازدهم اردیبهشت ماه هر سال برای سر به هوایان زمینی روز ارزشمندی است. روز جهانی نجوم رویدادی است که برای اولین بار در سال 1973 میلادی با هدف ترویج علم و آشنایی عموم مردم نهادینه شد تا در این روز همه مردم بدانند که آسمان شب هر چقدر هم که با آلودگی های نوری شهرها از نظرها پنهان بماند، اما باز هم جزو لاینفک زندگی اهالی سیاره زمین خواهد بود.
همواره یکی از شاخه های علم نجوم، علاوه بر رشته کیهان شناسی که در اغلب دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی بر مبنای علم فیزیک آموزش می دهند، نجوم آماتوری است. این شاخه از علم در سراسر دنیا به قدری هوادار دارد که انجمنی با عنوان انجمن بین المللی منجمان آماتوری یکی از معتبرترین مراکز آموزش و اطلاع رسانی است.
لازم به ذکر است نجوم آماتوری در ایران در دو دهه گذشته از اقبال بسیار خوبی برخوردار بوده است؛ ورود بچه ها به این رشته برگزاری کلاس های آموزشی رصد و شناخت کیهان، برگزاری تورهای رصدی و مسابقاتی با عنوان مارتن مسیه که سال هاست جزو رقابت های علمی پرهوادار به شمار می آید و در نهایت انتشار مجله ای پر سابقه به نام ماهنامه نجوم در عرصه نشریات، نمودهای قابل قبولی برای این است که بپذیریم ایرانیان به سان پدران و پدربزرگ های چند صد سال پیش خود نسل به نسل و سینه به سینه علاقه و باور به آسمان شب در میان آنان زنده است.
به طور قطع باید گفت؛ یکی از دلایل استقبال از نجوم آماتوری و پرورش منجمان آماتور بین المللی در ایران ترجمه کتاب هایی بود که شاید نسل دهه پنجاه و شصت خاطره زیادی از آنان داشته باشند. ترجمه آثاری از آسیموف، ژول ورن و نویسندگان مربوط به دوره حاضر مانند کارل سیگن و استیفن هاوکینگ در بازار کتاب باعث شد این علاقه حتی به دهه هفتاد و هشتاد هم برسد و این روزها ما شاهد پرفروش شدن کتاب هایی هستیم که موضوع اصلی آن توضیح صور فلکی یا داستان های کیهان شناسی است.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، منجمان آماتور در ایران بر پایه عشق و علاقه فعالیت علمی خود را انجام می دهند؛ درحالی که در سال های اخیر ما شاهد کم کاری دانشگاه ها برای تربیت افراد در حوزه نجوم حرفه ای بوده ایم. در این میان احمد دالکی، نویسنده و پدر نجوم آماتوری ایران که شاید کمتر کسی از منجمان حرفه ای و آماتوری شاگردی وی را ننموده باشد، درباره تالیفات در عرصه نجوم به ویژه نجوم آماتوری معتقد است، شرایط ترجمه این دست از کتاب ها در ایران همواره خوب بوده؛ وی در گفت وگویی که چندی پیش با ایبنا داشته است، درباره شرایط تالیف اینگونه می گوید؛ خوشبختانه عناوین کتاب در سال های اخیر خوب است و ما از نظر تعداد کتاب های علمی فقیر نیستیم. اما حوزه تالیف در طول سال با کمبود روبرو بوده و برای افزایش تالیف از سوی مولفان احتیاجمند ابزارهای پیشرفته برای تحقیقات هستیم. درباره ترجمه باید بگویم خوشبختانه مترجمان خوبی در ایران هستند که کتاب های ارزنده ای را روانه بازار کتاب های ستاره شناسی و نجوم نموده اند.
در بخش دیگر همان گفت وگو دالکی معیارهای استاندارد بودن یک کتاب علمی را در به روز بودن آن می داند و معتقد است؛ به عقیده من ملاک هایی که یک کتاب علمی در هر حوزه باید داشته باشد به روز بودن آن است. کتاب باید با تحولات روز مانند یک دانشمند جلو برود و افراد با خواندن آن حس نمایند که علم روز را دریافته اند و این احتیاج به فعالیت بیشتر مولفان و مترجمان و به ویژه ناشران کتاب های علمی است. در واقع کتاب ها باید یک مطلب جدید برای گفتن داشته باشند و با آخرین نتایج علمی پیش بروند.یادگیری نجوم با حداقل سواداز دیگر منجمان آماتور که نقشی اساسی در ترویج علم و پیشبرد نجوم داشته، کاظم کوکرم معلم و روزنامه نگار علم است؛ بنا به گفته وی اغلب کتاب های منتشر شده درباره نجوم و کیهان شناسی به گونه ای هستند که اغلب افراد با حداقل سواد می توانند آن را بفهمند. در واقع وی نظر متفاوت تری درباره کتاب های این شاخه از علم دارد و معتقد است؛ متاسفانه در سال های اخیر کتاب های بی کیفیت در حوزه علم نجوم و کیهان شناسی زیاد منتشر شده است. در این شرایط به نوعی سردرگمی برای مردم به وجود آمده است و بعضی افراد نمی توانند کتاب های خوب را از میان آن ها تشخیص دهند.
همانگونه که پیش تر اشاره شد نجوم آماتوری در ایران پیشرفت های قابل قبولی داشته است و به جرات می توان گفت در خاورمیانه و حتی آسیا جزو سرآمدترین ها در این عرصه هستیم. در واقع انجمن نجوم آماتوری ایران با فراخوان های بین المللی و شرکت در رویدادهای دنیای این گزاره را اثبات نموده است. برای مثال چند ماه اخیر بود که پویشی با عنوان پویش بین المللی نامگذاری ستاره مادر و سیاره فراخورشیدی برگزار گردید که ایارنیان سهم قابل توجهی از شرکت در این بویش دنیای را داشتند.
آسمان مرز نداردبابک امین تفرشی از دیگر منجمان آماتوری است که اکنون به عنوان عکاس آسمان شب در مجله نشنال جغرافی فعالیت می نماید. وی که علاوه بر عکس هایش و کتابی با عنوان دنیا در شب همچنین با راه اندازی پروژه توآن در سراسر دنیا به شهرت بین المللی رسیده است معتقد است؛ آسمان مرز ندارد و اکنون وقت آن رسیده که آسمان دلیل خوبی برای ایجاد صلح در میان مردم باشد.
لازم به ذکر است، بسیاری از پژوهشگران معتقدند بابک تفرشی در کتابش کوشش نموده است که نقش آسمان شب را با تصاویر زمینی پیوند بزند و با پروژه ای که خودش به نام توآن راه اندازی نموده، کوشش نموده است میراث های دنیای را با نقش ستاره ها در یک قاب به مردم معرفی کند. وی معتقد است؛ هدف من این بود که به نوعی به آموزش نجوم در کتاب بپردازیم و مهم تر آنکه پیغام ها پروژه و ماجراجویی عکاسی در شب را با یکدیگر منعکس کنیم.
بنابراین باید گفت کتاب در هر دو قالب خود چه ترجمه و چه تالیف توانسته نسلی از دوستداران علم را تربیت کند که با وجود آنکه هیچ پیوستی با تحصیلات آموزش عالی هم ندارند، اما توانستند در فضای بین الملل جزو فعالان برتر باشند.
منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایرانnamasho.com: نماشو: آگهی رایگان، رپورتاژ خبری، طراحی سایت، سئو و بهینه سازی وبسایت
cruisero.ir: کشتی کروز: سفری لوکس و در عین حال مقرون به صرفه به اقیانوس ها