در جهنم باران نمی بارد؛ افسانه جنگ و قدرت! - مجله سرگرمی

کارگردان با ایجاد چنین فضایی، کوشش می نماید مفهومی را برجسته و آن را برای تماشاگران روشن کند؛ اینکه یک جنگ می تواند چه اثرات مخربی در زندگی آدم ها به جا بگذارد؛ جنگی که بالاخره اجتناب ناپذیر است و به قول یکی از بازیگران فیلم که در دیالوگی می گوید: جنگ همواره هست فقط جا و زمانش عوض می شه.

جنگ و قدرت مقوله های اصلی فیلم جهنم باران نمی بارد است که کارگردان سعی دارد نشان دهد پدیده جنگ و قدرت در هم تنیده اند و چقدر این قدرت دست به دست می گردد و همین مفهوم در دیالوگ کهنه سرباز وجود دارد؛ سربازی که قادر به جنگیدن نیست و به ویرانه ها پناه آورده است.

سرباز می گوید: زمانی که ما پیش روی می کردیم و قدرت دست ما بود، با بی عقلی یک نفر را که زیر آوار مانده بود، کشتم. سگش همین طور که من رو نگاه می کرد و تو نگاهش پر بود از غم، انگار داشت می گفت چرا آخرین چیزی که منو به این جهان متصل می کرد، ازم گرفتی. سبک داستان ترکیبی از شخصیت محوری است، اما با ساختار اپیزودیک.

همین موضوع باعث شده زمان دو ساعته فیلم برای مخاطبش خسته کننده نباشد؛ چراکه ما با کنجکاوی سرنوشت همه آدم ها را دنبال می کنیم و می توانیم با جهانی ذهنی و درونی آن ها آشنا شویم؛ شخصیت هایی که در میان آن ها یک نویسنده و روشنفکر وجود دارد، بچه ای که پدر و مادرش را از دست داده و تنها مانده و به ویرانه ها پناه آورده است، پیرمردی که پدرش را در همان کارخانه ای که تبدیل به ویرانه شده است، از دست داده و یک پسر جوان و مادر و دختری که سرنوشت عجیبی دارند. پسر جوان در همین ویرانه های جنگ عاشق دختر می گردد.

در مجموع چهره ها و آدم های داستان هر کدام شخصیت های منحصربه فردی هستند و داستان زندگی خودشان را دارند. به نوعی می توان گفت اساس فیلم بر دراماتیزه کردن آدم ها در یک جغرافیای ویرانه است که جنگ همه چیز آن ها را گرفته است. در این کنش و واکنش آدم ها با یکدیگر، مخاطب به نقاط قوت و ضعف آن ها پی می برد و کارگردان به خوبی نشان می دهد آن ها وقتی در یک موضع ضعف قرار می گیرند چه چیز هایی از خودشان بروز می دهند. به نظرم نقطه قوت فیلم همین موضوع است که با مهارت توانسته شخصیت های متفاوتی را کنار هم قرار بدهد.

پیش از این تأکید کردم به علت روایت فیلم در موقعیتی بی مکان و زمان، آدم ها، فضاسازی و همه اتفاقاتی که رخ می دهد، در خدمت مفهوم جنگ است. تصویری که کارگردان از جنگ ارائه می دهد، تصویری واقعی و به اصطلاح چهره سیاه جنگ است و خبری از رشادت ها، قهرمانی ها و ایثار ها وجود ندارد و مهم ترین موضوع که در فیلم می بینیم همین است؛ اینکه قهرمانی در جنگ وجود ندارد و هر شخص قهرمان موقعیت و وضعیتی است که در آن قرار گرفته و شخصیت خودش را بروز می دهد.

همین طور وقتی سرباز دشمن وارد آن ویرانه می گردد و به دختر جوان تعرض می نماید، دیالوگ مهمی بین نویسنده و فرمانده متجاوز شکل می گیرد و نویسنده می گوید: تو قهرمان نیستی، خانواده ات در خصوص تو چی فکر می کنن، اگه بدونن که تو به دختری که هم سن و سال دخترت هست تعرض کردی. درذهن اون ها چه شکلی خواهی بود و چه تصویری به جا خواهی گذاشت؟ بعید می دونم تصویر یک قهرمان باشه.

وقتی از نمای دور فرمانده دشمن را می بینیم که بر سینه اش مدال های شجاعت می درخشد، این مدال ها بیانگر این است که هیچ مدالی در جنگ وجود ندارد که از تو قهرمان بسازد و این نگاه تلخ و بدبینانه به جنگ در کل داستان و در باره همه شخصیت ها وجود دارد و به نظرم اگر به نقطه قوت فیلم اشاره کنیم باید گفت همه عناصر فیلم در خدمت مفهوم داستان است؛ همان مفهومی که می خواهد القا کند جنگ تصویری زشت از عملکرد آدم هاست و بیش از اینکه قهرمانی در آن وجود داشته باشد، ارضای قدرت و جنون کشتار وجود دارد. به نظرم کارگردان در تبیین این مفهوم پیروز بوده است.

فیلم مملو از تصاویر درخشان است؛ قاب بندی هایی زیبا که سهم زیادی در پیشبرد داستان دارد. هر کدام از قاب های فیلم، تابلوی نقاشی زیبایی است. شخصیت های داستان به زعم من هر کدام به سهم خود مهم ترین چهره فیلم هستند. سربازی که به ته خط رسیده، پایش لنگ می زند و از سگ های بیمار و مجروح مراقبت می نماید و هیچ چیز از زندگی برایش باقی نمانده جز پناه بردن به الکل و نابودکردن ذره ذره خودش.

نویسنده و روشنفکر فیلم پشیمان است که چرا مردمی را که در همین شهر زندگی می کردند و اهل کتاب و مطالعه بودند و در خانه هایشان کتاب بوده و حالا زیر خروار ها خاک مدفون شدند، زودتر از این ها نشناخته و کشف نکرده است.

مادر قصه که دچار مردهراسی است و آن را به دخترش القا می نماید و دخترش به این علت که عاشق سرباز جوانی است که از شهر برای آن ها آب و غذا و مایحتاج می آورد، دلبسته آن جوان است و عشقی که در ویرانه ها شکل گرفته، آن قدر قوی است که به اصطلاح مادر را مجاب می نماید به وصلت دخترش رضایت بدهد که البته با تعرض فرمانده دشمن به این دختر این کاخ رؤیا ها هم فرو می ریزد و به ناچار دختر خودش را حلق آویز می نماید. می توان گفت فیلم از آخر به اول روایت می گردد.

در مجموع باید گفت فیلم تجربه ای بسیار پیروز با موسیقی و فیلم برداری درخشان و با بازی های بسیار قابل قبول است. نکته بسیار مهم فیلم این است که هیچ کس در جنگ پیروز نمی گردد و جنگ برای هیچ کس پیروزی، شجاعت و قهرمانی به ارمغان نمی آورد.

منبع: روزنامه شرق

tafreh.ir: طفره | نگاه نقادانه به اخبار و رویدادهای روزانه

manotosport.ir: ورزش من و تو | مجله خبری و ورزشی، اخبار ورزشی

spaceweb.ir: مجله فضای وب | مجله فناوری های کابردی در گردشگری و مسافرتی