دانش و فن بومی و سنتی نقشه خوانی قالی خراسان جنوبی - مجله سرگرمی

به دلیل سفارش های متعدد باید روشی برای سرعت بخشی به بافت و جفتی بافی قالی ها ابداع می شد که این احتیاج، منجر به مهارت نقشه خوانی شد. از طرفی نوجوانان و بچه ها منطقه که در کار بافت مشارکت داشتند به دلیل نداشتن سواد نقشه خوانی باید روشی برای آموزش نقشه به آنان ابداع می شد، همچنین خوش آهنگ شدن و موزون بودن کلمات و اصوات می توانست در سرعت بخشی به یادگیری بچه ها و حفظ سریع کلیدهای نقشه خوانی یاری کند، لذا استادکاران طراح و نقشه کش فرش سعی کردند تا حد امکان نسبت به شعرگونه شدن آن برای انتقال بهتر و به خاطر ماندن آن اقدام نمایند.

به عمل خواندن نقشه قالی از روی نقشه شطرنجی رنگ آمیزی شده از سوی نقشه خوان یا اصطلاحاً استاد کار قالی برای جمعی از بافندگان عمل نقشه خوانی اطلاق می گردد. هنر نقشه خوانی در بیشتر نقاط ایران رایج بوده و است و هر ناحیه و منطقه ای با گویش و زبان ویژه خود این دانش و فن را انتقال می دهد.

این فن در جهت یاری به فراوری انبوه در کارگاههای قالیبافی تجمیعی و کاهش هزینه های تهیه نقشه های متعدد بوده که بر پایه آموزش یک سری کلید واژه ها راسخ است و می توان با یاری آنها نقشه قالی را بدون تصویر و فقط با شنیدن کلیدها و بیان رنگ های آنان توسط استاد بافنده، به بافنده ها منتقل نمود. این کلیدواژه ها دارای قابلیت های مختلف از جمله ترکیب با یکدیگر و یا جایگزینی هستند و در مواردی می توان از دو یا چند نوع کلید واژه برای انتقال یک یا چند گره استفاده کرد.

این فن و مهارت در مورخ 98/11/29 در فهرست میراث فرهنگی ناملموس کشور ثبت شد.

picosho.ir: پیکوشو: تصاویر گردشگری ایران و جهان

gitiro.ir: گیتی رو: مجله گردشگری و مسافرتی، خبری و ورزشی